پیش بینی سیل حوضه ی آبخیز قره آقاج با کاربرد سامانه ی شبیه سازی آبخیز(WMS)

الموضوعات :

محمد جعفر قسوری جهرمی ¹ (دانشجوی سابق کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه ازاد اسلامی واحد مرودشت)
فردین بوستانی ² (استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات فارس)
امین رستمی راوری ³ (استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه ازاد اسلامی واحد مرودشت)

تاريخ الإرسال : 30 الأحد , ربيع الأول, 1437 تاريخ التأكيد : 30 الأحد , ربيع الأول, 1437 تاريخ الإصدار : 10 الثلاثاء , رجب, 1431

الکلمات المفتاحية: تحلیل حساسیت, شبیهWMS, شبیهHEC-HMS, شبیه سازی سیل, حوضه ی آبخیز قره آقاج,

ملخص المقالة :

سیل ویرانگرترین بلایای طبیعی بوده و تلفات جانی و مالی فراوانی را به بار آورده است. WMS از جمله شبیه‌های جدید و جامع می‌باشد که با تلفیق امکانات GIS و شبیه‌های متنوع آب‌شناسی و دانش مایعات توانسته است به‌عنوان ابزاری قدرتمند در زمینه‌ی شبیه‌سازی و مدیریت حوضه‌ی آبخیز مورد استفاده قرار گیرد. در این مطالعه، کاربرد WMS در حوضه‌ی آبخیز قره‌آقاج واقع در نیمه‌ی جنوبی استان فارس مورد بررسی قرار گرفت. محاسبه‌ی ویژگی‌های گیتاشناسی منطقه، تعیین مرز حوضه‌ها و زیرحوضه‌ها و ترسیم آبراهه‌ها و شبکه‌ی رودها با استفاده از نقشه‌های پستی و بلندی با مقیاس 1:25000 و ساختن شبیه‌های ارتفاعی رقومی(DEM) و Topaz تحقق یافت. در پایان با کاربرد HEC-HMS ، مراحل شبیه‌سازی بارش-رواناب در سطح حوضه انجام و واسنجی آبنمای حاصل با استفاده از 5 رگبار مشاهده‌ای به همراه سیل همزمان آنها انجام شد. نتایج نهایی ارزیابی نشان داد که خطاهای برآورد بده‌ی اوج ، حجم رواناب و زمان وقوع بده‌ی اوج در خروجی حوضه واقع در تنگ کازرین نسبت به مقادیر مشاهده شده به ترتیب 11، 19 و 5/12درصد می‌باشند. نتایج تحلیل حساسیت نشان داد که در تخمین بده‌ی اوج و همچنین حجم سیلاب، حساسیت شبیه در برابر تغییرات CN که رابطه‌ی مستقیم با رطوبت اولیه‌ی خاک دارد، نسبت به تغییرات نفوذ اولیه و زمان تأخیر بیشتر است. در تخمین زمان بده‌ی اوج به‌وسیله‌ی شبیه نیز عامل مهم و حساس زمان تأخیر گزارش شد. در بررسی شدت سیل‌خیزی حوضه مشخص گردید که توان تولید رواناب در واحد سطح در زیرحوضه‌ی سیمکان بیشتر از دیگر زیرحوضه هاست.