مشکلات و چالش‌های سالمندان در فضاهای شهری نمونه موردی منطقه 13 تهران

الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

محمدعلی خلیجی ¹ (استادیار گروه شهرسازی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران)
سمیه رضایی حاجیده ² (دانشجوی دکتری گروه جغرافیاوبرنامه ریزی شهری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)

تاريخ الإرسال : 14 السبت , ذو الحجة, 1442 تاريخ التأكيد : 16 الجمعة , ربيع الأول, 1443 تاريخ الإصدار : 08 الأربعاء , جمادى الأولى, 1445

الکلمات المفتاحية: تهران, فضای شهری, سالمندان, حمل‌ونقل, فرهنگ سازی,

ملخص المقالة :

بسیاری از فعالیت‌های روزمره زندگی در فضاهای عمومی شهری صورت می‌گیرد و انجام برخی از این فعالیت‌ها اجتناب‌ناپذیر است. فضای شهری ایده‌آل فضای است که در آن عدالت شهروندی رعایت شده باشد و تمامی شهروندان و حتی اقشار آسیب‌پذیر جامعه بتوانند از این فضا استفاده کنند. رعایت احترام و فرهنگ‌سازی از موضوعات مهمترین سالمندان می باشد. همچنین حضور پذیری سالمندان در مدیریت و مشارکت شهروندی هم می توان نقش بسیار مهمی را ایفا کند. موضوع سراهای محله، مساجد در اداره محلات و کمک به حل مشکلات شهری نیز از موضوعات بسیار مهم است. هدف از پژوهش حاضر بررسی مشکلات و چالش‌های سالمندان در فضای شهری است. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش پژوهش، تحلیلی - توصیفی بود. مؤلفه ها در شش بخش مورد ارزیابی قرار گرفته اند. در سنجش چالش های سالمندان در فضای شهری از آزمون میانگین و رگرسیون استفاده شده است. جامعه آماری شامل سالمندان منطقه 13 تهران است که تعداد 120 نفر به روش نمونه‌گیری غیرتصادفی در دسترس انتخاب شدند. یافته ها نشان می دهد ضرایب مدل رگرسیون رعایت احترام و فرهنگ‌سازی، در سطح 05/0 رد می‌شود، اما بقیه متغیرها در سطح 05/0 رد نمی‌شود. رضایت سالمندان با توجه به میزان رعایت احترام و فرهنگ‌سازی متفاوت می‌باشد بنابراین رعایت احترام و فرهنگ‌سازی به‌صورت هم‌زمان پیش‌بینی‌کننده رضایت سالمندان هست. اما ایمنی، حمل‌ونقل، سهولت دسترسی، رعایت احترام و فرهنگ‌سازی، تأسیس سرای سالمندان هوشمند و اختصاص بودجه دولتی به‌صورت هم‌زمان پیش‌بینی‌کننده‌های رضایت سالمندان نیستند بنابراین مهم‌ترین پیش‌بینی‌کننده رضایت سالمندان، رعایت احترام و فرهنگ‌سازی می‌باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که بین معیارهای مشکلات و چالش‌های سالمندان در فضای شهری با رضایت سالمندان در شهر تهران رابطه خطی معنی‌داری وجود دارد، مهم‌ترین پیش‌بینی‌کننده‌های رضایت سالمندان به ترتیب حمل‌ونقل و اختصاص بودجه دولتی می‌باشد.

المصادر:

• Afacan, Y. (2013). "Elderly-friendly inclusive urban environments: learning from Ankara." Open House International.


• Alalhesabi, M. and F. Rafiee (2012). "Evaluation of the Requirements in Public Space for Elderly: A Case Study in Kholdebarin Park, Shiraz, Iran." Journal of Architect, Urban Design & Urban Planning 5(9): 247-257[In Persian].


• Arnberger, A., et al. (2017). "Elderly resident’s uses of and preferences for urban green spaces during heat periods." Urban Forestry & Urban Greening 21: 102-115.


• Burton, E., et al. (2006). Inclusive urban design: Streets for life, Elsevier.


• Carmona, M. (2021). Public places urban spaces: The dimensions of urban design, Routledge.


• Dannenberg, A. L., et al. (2003). "The impact of community design and land-use choices on public health: a scientific research agenda." American journal of public health 93(9): 1500-1508.


• Estebsari, F., et al. (2020). "Elderly Friendly City Concepts and Indicators." Iranian Journal of Health Education and Health Promotion 8(1): 5-9[In Persian].


• Feng, J. (2017). "The influence of built environment on travel behavior of the elderly in urban China." Transportation Research Part D: Transport and Environment 52: 619-633.


• Gabriel, Z. and A. Bowling (2004). "Quality of life from the perspectives of older people." Ageing and society 24(5): 675-691.


• Gargiulo, C., et al. (2018). "A Set of Variables for the Elderly Accessibility in Urban Areas." TeMA-Journal of Land Use, Mobility and Environment: 53-66.


• Ghanbari, A. (2019). "Evaluation of the Indicators of a Favorable Elderly City (Case Study: Tabriz City)." Geographical Urban Planning Research (GUPR) 7(1): 61-81[In Persian].


• Kadoya, Y. (2013). "Toward an age-friendly city: the constraints preventing the elderly's participation in community programs in Akita city." Working with older people.


• Mulero, R., et al. (2018). "An IoT-aware approach for elderly-friendly cities." IEEE Access 6: 7941-7957.


• Myerson, J. and Y. K. Lee (2010). 'Inclusive Design Research Initiatives at the Royal College of Art'Book in Universal Design Handbook, McGraw-Hill Professional.


• Parker, C., et al. (2004). "Quality of life and building design in residential and nursing homes for older people." Ageing and society 24(6): 941-962.


• Patterson, P. K. and N. J. Chapman (2004). "Urban form and older residents' service use, walking, driving, quality of life, and neighborhood satisfaction." American Journal of Health Promotion 19(1): 45-52.


• Pinheiro, F. A., et al. (2015). "Age-Friendly Cities Performance. Assessment Indicators System Validation."


• Shamsoddini, A. (2018). A Quantitative Analysis on the Role of Urban Management in Promoting Sustainable Tourism (Case Study: Marvdasht City). , 9(32), 131-140[In Persian].


• Shamsoddini, A. (2021). Foresight the Process of Physical Development of Cities with Scenario-Based Approach (Case Study of Maku City). , 11(43), 85-100[In Persian].


• Shamsoddini, A., Nasibi, S. (2019). The study of urban furniture layout on the urban area's vitality (case study: the whole area of Shiraz). , 10(37), 83-96[In Persian].


• Sharbati, A. (2017). "Analysis of Factors Affecting the Reluctance of Citizens to Use Pedestrian Bridges (Case study: Gorgan)." Research and Urban Planning 7(27): 147-162[In Persian].


• Srinaga, F., et al. (2018). Child-and elder-friendly urban public places in Fatahillah Square Historical District. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, IOP Publishing.


• Steels, S. (2015). "Key characteristics of age-friendly cities and communities: A review." Cities 47: 45-52.


• Temelová, J. and J. Novák (2011). "Daily street life in the inner city of Prague under transformation: the visual experience of socio-spatial differentiation and temporal rhythms." Visual Studies 26(3): 213-228.


• Turel, H. S., et al. (2007). "Evaluation of elderly people's requirements in public open spaces: A case study in Bornova District (Izmir, Turkey)." Building and Environment 42(5): 2035-2045.


• Wen, C., et al. (2018). "The elderly in green spaces: Exploring requirements and preferences concerning nature-based recreation." Sustainable Cities and Society 38: 582-593.


• Yung, E. H., et al. (2016). "Public open spaces planning for the elderly: The case of dense urban renewal districts in Hong Kong." Land use policy 59: 1-11.


• Zabetian, et al. (2010). "Elderly Friendly Cities through People Participation." Housing And Rural Environment, 28 (128) :60-71[In Persian].