تحلیلی بر اثرگذاری کیفیت محیط کالبدی بر الگوهای رفتاری شهروندان (نمونه موردی: میدان بابا طاهر همدان)

الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

ندا صحراکار ¹ , کیانوش ذاکرحقیقی ²

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد طراحی شهری، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.
2 - دانشیار گروه شهرسازی، واحد همدان، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران.

تاريخ الإرسال : 07 الأحد , جمادى الأولى, 1440 تاريخ التأكيد : 19 الجمعة , صفر, 1441 تاريخ الإصدار : 26 الثلاثاء , جمادى الأولى, 1441

الکلمات المفتاحية: همدان, الگو‌های رفتاری, محیط کالبدی, قرارگاه‌های رفتاری, آرامگاه بابا طاهر,

ملخص المقالة :

در طول تاریخ فضاهای شهری به تدریج با نزول کیفیت محیط کالبدی رو برو بوده­اند و به جای صحنه­های گفتگو تبدیل به فضاهایی برای خیره شدن و مخصوص حرکت سواره شده­اند. این پژوهش با هدف شــناخت کیفیت محیط کالبدی و تأثیر آن بر الگوهای رفتاری افراد در میدان آرامگاه باباطاهر همدان صورت گرفته است که با استخراج شاخص‌ها و با بکارگیری از پرسشنامه و نقشه‌های رفتاری اطلاعات لازم را جمع‌آوری و برای تبدیل یافته‌ها به مؤلفه‌های کمی از نرم‌افزار SPSS و برای اولویت‌بندی محدوده‌های اطراف میدان جهت مداخله در بهبود الگوهای رفتاری باروش TOPSIS به تحلیل اطلاعات می‌پردازد. یافته های تحلیل نشان می‌دهد که نحوه استفاده از فضا به گونه‌ای است که محدوده شرقی با فعالیت‌های انتخابی (5%/11) ،فعالیت‌های اجتماعی (15%)و سپس در محدوده جنوبی با فعالیت‌های انتخابی (5%/15)، فعالیت‌های اجتماعی (5%/6) از امتیازات بالاتری نسبت به دیگر محدوده ها برخوردار هستند و به ترتیب معیارهای اجتماعی، ویژگی بصری، کیفیت زندگی شهری ایمنی و امنیت رابطه مستقیمی با رخداد فعالیت‌های انتخابی و فعالیت‌های اجتماعی دارند نکته حائز اهمیت مدت زمان رویداد این فعالیت‌هاست که در بازه زمانی کوتاه اتفاق می‌افتد، که ارتقا این امر علاوه بر ارتقا کیفیت محیط کالبدی با ایجاد قرارگاه های رفتاری مطلوب و غالب کردن آنها این امر میسر می‌شود.

المصادر:

1. Aminzadeh, B. & Afshar, D. (2003): Design and Proposed Behavioral Model for Urban Parks Improvement, Environmental Studies, Environmental Design Issue, No. 26, pages 1-5.


2. Bahraini, H. (2011): Analysis of Urban Spaces in relation to the Behavioral Patterns of Interactive Users for Design, Seventh Edition, Tehran, University of Tehran.


3. Callen, G. (2003): Urban Landscape Selection, Translated by Manouchehr Tabibian, Second Edition, Tehran, Tehran University Press.


4. Carmona, M. & Tiesdell, S. (2006): The Urban Design Reader, Routledge, USA.


5. Corral, V. (2009): Environmental Psychology with Latin American Taste. Environmental Psychology, PP: 29, 366–374.


6. Eliasson, I. (2000): The Use of Climate Knowledge in Urban Planning. Journal of Landscape and Urban Planning. 48:31- 36.


7. Gehl, J., (1986): Life between Buildings, VanNostrand Reinhold Company, New York.


8. Golkar, K. (2001): Components of Quality in Urban Design, Safeh Journal, No. 32.


9. Jacobs, A. & Appleyard, D. (1987): “Towards and urban design manifesto", journal of American planning association, V.53.


10. Khatibi, M.R. (2013): Interaction of Behavioral Patterns in Revitalizing the Environment of the City Case Study of Sanandaj Entrance Area, City Identity, 13, 63-73.


11. Lang, J. (2002): Creating Architectural Theory of the Role of Behavioral Sciences in Environmental Design, Einfar, Ali, Tehran, Tehran University Press and Publishing Institute.


12. Leghaei, H.A.; Hasibi, A.; Fallah F. & Seyedeh S. (2011): Regenerative and Organizing Strategies of Urban Parks with the Purpose of Improving Ecological and Social Quality (Case Study: City Park in Sanglaj District)


13. Lynch, K. (1960): The Image of the City, MIT Press.


14. Madanipour, A. (2000): Designing Urban Space-Attitude on Social and Spatial Process, Mortezaei Translation, Tehran, Urban Planning and Processing Company, First Edition.


15. Mehta, S., Li, H., Hogan, P. G., & Cunningham, K. W. (2009). Domain architecture of the regulators of calcineurin (RCANs) and identification of a divergent RCAN in yeast. Molecular and cellular biology, 29(10), 2777-2793.


16. Miltenberger, R.G. (2011): Behavior Modification: Principles & Procedures. Fifth Edition. WadsworthPublishing Cengage learning. USA.


17. Pakzad, J. (2007): Theoretical Foundations and Urban Design Process, Tehran, Shahidi Publications.


18. Pakzad, J. (2012): The Alphabet of Environmental Psychology for Designers, First Edition, Armanshahr Publications.


19. Pour Jafar, M.R.; Taghvai, A.A. & Sadeghi, A.R. (2009): Reading the Impact of Visual Orientation on Environmental Quality Improvement, Urban Public Spaces, Two Urban Management Quarterly, 24, 65-80.


20. Shelmani, K. & Hanachi, S. (2015): Investigating the Impact of Visual Factors on Urban Behavior on Citizens' Behavioral Patterns Case Study of Rasht Municipality Square, City Identity, 24, 65-78.


21. 21.   Whyte, H.W. (1980): Social life in small urban spaces, New York, The municipal of art society of New York.