ارزیابی رضایت شهروندان و رانندگان تاکسی از خدمات تاکسیرانی (نمونه موردی شهر شیراز)

الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

علی سلطانی ¹ (عضو هیات علمی دانشگاه شیراز)
الهام فلاح منشادی ² (مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهرداری تهران)

تاريخ الإرسال : 30 السبت , ذو الحجة, 1437 تاريخ التأكيد : 09 الإثنين , جمادى الأولى, 1438 تاريخ الإصدار : 22 الجمعة , ربيع الثاني, 1438

الکلمات المفتاحية: شیراز, اثربخشی, کارایی, ارزیابی, تاکسیرانی,

ملخص المقالة :

در کشور ما با توجه به ضعف جدی حمل و نقل عمومی انبوه­بر (مترو و اتوبوس)، تاکسی دارای اهمیت و جایگاه ویژه­ای در سیستم حمل و نقل شهری گردیده است تا جائیکه در بعضی شهرهای کوچک و متوسط تا 80 درصد از حمل و نقل درون شهری توسط تاکسی صورت می­گیرد. سهم بالای تاکسی به عنوان یک شیوه حمل و نقل عمومی (شبه عمومی) در حمل و نقل شهری در ایران، فارغ از فرصت­ها و تهدیدهای ناشی از این حقیقت، پرداختن به مسئله کارایی و اثربخشی این وسیله را با توجه به تعداد زیاد ذینفعان (شامل رانندگان تاکسی و شهروندان) در اولویت است. در تحقیق حاضر کارایی و اثربخشی سیستم تاکسیرانی در شیراز از دید رانندگان و شهروندان در چهار حوزه ناوگان، رانندگان، شهروندان و مدیریت تاکسیرانی مورد ارزیابی قرار گرفته است. بدین منظور ابتدا شاخص­های موثر بر کارایی و اثربخشی تاکسیرانی از دید هر دو گروه بررسی شده و بر این اساس تعداد 100 پرسشنامه توسط شهروندان در مناطق 9 گانه شیراز و 100 پرسشنامه توسط رانندگان تاکسی تکمیل گردیده است که به بررسی سطح رضایت آنها در ابعاد مختلف می­پردازد. نتایج حاصل از تحقیق نشان می­دهد که از دید شهروندان امکانات درون تاکسی (بخاری، کولر و ...)، نحوه محاسبه کرایه، نداشتن پول خرد و برنگرداندن بقیه کرایه توسط راننده، و دسترسی به تاکسی در مواقع خاص نامناسب ارزیابی می­شود. از دید رانندگان میزان فعلی کرایه، بهره­مندی از خدمات بیمه­ای، پیگیری مطالبات از سوی تاکسیرانی، خدمات ارائه شده توسط تاکسیرانی، وضعیت جایگاه عرضه سوخت، کیفیت خدمات جانبی (استراحتگاه، سرویس بهداشتی و ...)، و کیفیت خدمات تاکسیرانی در مواقع خاص دارای ضعف جدی است.

المصادر:

امیری‌پور، م. سعیدی زند. پ. (1392). بررسی استفاده از حمل و نقل عمومی انعطاف پذیر در تهران.تهران:مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران.

جعفری، اصولی، شهریاری، شیرازی و فهیمی. (1383)، مدیریت کیفیت فراگیر: ابزارهای استراتژیک و فرهنگی، انتشارات رسا. تهران.

خداوردی، س. (1392). ویژگی تاکسی خطی و جایگاه آن در نظام حمل و نقل تهران.تهران:مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران.

روحی، ا،بزرگمهرنیا، ر،اعتصام،ه، چاهی، س. (1391). بازنگری طرح وسازی ناوگان تاکسیرانی تهران. جایگزینی تاکسی‌های فرسود تهران:مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران.

سازمان تاکسیرانی شیراز، (1391)، سالنامه آماری. شیراز.

سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری شیراز، (1390). آمارنامه حمل­ونقل و ترافیک شیراز.

سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی شیراز، (1386)، دفترچه راهنمای پروانه تاکسیرانی. شیراز.

سعیدی‌زند، پ، روحی، ا، تنگستانی‌فر،  ع. (1392)، خدمات خودروی اشتراکی و راهکارهای پیاده سازی آن در تهران.تهران:مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران.

صاحب‌زمانی، ا. (1389)، بررسی پیامدهای طرح هدفمند نمودن یارانه‌ها در حوزه تاکسیرانی از دیدگاه رانندگان تاکسی.تهران.

علیخواه.ف. (1390). تحلیلی بر وضعیت رانندگان تاکسی در تهران.تهران:مرکز مطالعات شهرداری تهران.

کلانتری، ن. (1389). مطالعات شناسایی وضعیت موجود تاکسیرانی شهر تهران.تهران:سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی تهران.

سایت سازمان تاکسیرانی شیراز به آدرس http://www.eshiraz.ir/taxi

Abelson, P. (2010). Governance and Economics of the Taxi Industry with Special Reference to Sydney. Agenda, Volume 17, Number 2.

Cooper. J, Mundy. R, Nelson. J. (2010) Taxi! Urban Economies and the Social and Transport Impacts of the Taxicab, Ashgate Publishing, UK, USA

Fecikova, I. (2004), An index method for measurement of customer satisfaction Ingrid Fecikova. The TQM Magazine Bedford.

Jamal, A. Naser, K. (2002) "Customer satisfaction and retail banking: an assessment of some of the key antecedents of customer satisfaction in retail banking", International Journal of Bank Marketing, Vol. 20 Iss: 4, pp.146 - 160

Office of fair trading. (2002). Investigations into UK taxi services.

Victoria Transport Policy Institute. (2010). Taxi Service Improvements. http://www.vtpi.org/tdm/tdm78.htm