شناسایی چالشهای اسکان غیررسمی و ارائه راهکارهای عملیاتی ـ اجرایی برای بهبود آن در استان کردستان (مطالعه موردی: ناحیه منفصل شهری نایسر)
الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهریداود جمینی 1 , علیرضا جمشیدی 2 , مهدی عبدالملکی 3
1 - 1-استادیار گروه ژئومورفولوژی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.
2- پژوهشگر پاره وقت پژوهشکده کردستان‌شناسی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.
2 - استادیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه.
3 - مدرس گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.
الکلمات المفتاحية: توسعه پایدار شهری, تحلیل مضمون, نایسر, سکونت‌گاههای غیررسمی,
ملخص المقالة :
چکیده مقدمه: امروزه سکونت‌گاههای غیررسمی جزء جدایی ناپذیر بیش‌تر شهرهای دنیا هستند. این شیوه از سکونت دارای مشخصههایی مانند فقر، بیکاری، شیوع ناهنجایهای اجتماعی، دسترسی ناکافی به آب سالم و سرویس بهداشتی، مسکن ناپایدار، کمبود زیرساختهای ضروری و غیره است. با توجه به اینکه سکونت‌گاههای غیررسمی جمعیت قابل توجهی از شهروندان را در خود جای دادهاند، در راستای رعایت حقوق شهروندی و توسعه پایدار شهری، برنامهریزی و سیاستگذاری برای حل مشکلات این سکونت‌گاهها امری ضروری به نظر می‌رسد. سکونت‌گاههای غیررسمی واقع در مجاورت شهر سنندج، از جمله نایسر نیز از این قاعده مستثنی نیستند. روش: این پژوهش با هدف شناسایی چالشها و ارائه راهکارهای عملیاتی ـ اجرایی برای بهبود وضعیت نایسر به عنوان یکی از سکونت‌گاههای غیررسمی مجاور شهر سنندج انجام گرفته است. این مطالعه در چارچوب پارادایم تفسیری - برساختی انجام شده است و روش پژوهش در آن تحلیل مضمونی میباشد. برای گرد آوری دادهها از مصاحبههای عمیق نیمهساختیافته فردی و مصاحبههای گروهی استفاده شده است. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد مشکلات کالبدی - زیرساختی، مسائل و ناهنجاریهای اجتماعی ـ امنیتی، مشکلات مدیریتی ـ اداری، ناپایداری اقتصادی و نارساییهای قانونی - حقوقی، مهمترین چالشها و مشکلات شناسایی شده در محدوده مطالعاتی هستند. نتیجهگیری: نتایج نشان داد در میان مضامین شناسایی شده، نارساییهای قانونی ـ حقوقی مضمون مرکزی بوده و به نوعی حلقه اصلی چالشها و مشکلات نایسر است که محرک سایر مشکلات موجود در این فضای شهری است. در مجموع چالشهای یاد شده به صورت ترکیبی و پیوسته دست به دست هم داده و نابسامانی، آشفتگی، هرج و مرج فضایی و در نهایت، زوال فضای شهری نایسر را رقم زدهاند. در ادامه برای رفع چالشهای شناسایی شده پروژههای عملیاتی ـ اجرایی در قالب برنامههای کوتاهمدت، میان مدت و بلند مدت و هم‌‌چنین، راهکارهای ضربتی ـ اجرایی ارائه شده است.
1- Ahmadi, Y., & Aghaei, M. (2017). A Sociological study of the Effects of value system and Family power-structure on social deviance: (case of study: Naysar slum of the city of Sanandaj), Urban Sociological Studies, 7(24): 1-30.
2- Amiri, M., & Kamali, A. (2012). Economic and social challenges of urban management in informal settlements, Haft Shahr, 3(37-38): 57-73.
3- Bouwmeester, J., & Hartmann, T. (2021). Unraveling the self-made city: The spatial impact of informal real estate markets in informal settlements, Cities, 108, 102966, pp: 1-8, https://doi.org/10.1016/j.cities.2020.102966.
4- Braun, V. & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101.
5- Dovey, K., Oostrum, M.V., Chatterjee, I., & Shafique, T. (2020), Towards a morphogenesis of informal settlements, Habitat International 104 (2020) 102240.
6- Ehebrecht, D. (2014). The Challenge of Informal Settlement Upgrading Breaking New Ground in Hangberg, Cape Town?, Potsdamer Geographische Praxis //7, Universitätsverlag Potsdam Publishers.
7- Friesen, J., Rausch, L., Pelz, P.F & Fürnkranz, J (2018). Determining Factors for Slum Growth with Predictive Data Mining Methods, Urban Sci. 2018, 2, 81; doi:10.3390/urbansci2030081.
8- Ghadermarzi, H., Jamini, D., Jamshidi, A & Cheraghi, R. (2013). Analysis of spatial inequality in rural areas based on the housing indicators of rural of Kermanshah Province, Economy of space and Rural Development, 2(3): 93-113.
9- Ghadermarzi, H., Jamshidi, A., Jamshidi, M., & Jamini, D. (2013). Prioritize Informal Housing Challenges Using Analytic Hierarchy Process (AHP) Case study: Jafarabad neighborhood of Kermanshah, Motaleate Shahri, 2(6): 43-56.
10- Gharakhlou, M., Abdi Yangi Kand, N., & Zanganeh Shahraki, S. (2009). Analysis of the Level of Urban Sustainability in Informal Settlements of Sanandaj, Human Geography Research Quarterly, 41(69): 1-16.
11- Jamini, D. & Jamshidi, A. (2015). Analysis of the factors that explain the social stability in rural areas (Case study: Chardavol township), Journal of Spatial Planning, 4(4): 147-65.
12- Jamshidi, A., Jamini, D., Jamshidi, M., & Cheraghi, R. (2014). Informal settlement, prioritizing current challenges case study: jafar abad district in Kermanshah City, HUMAN GEOGRAPHY RESEARCH QUARTERLY, 45 (4): 221-242.
13- Karimzadeh, H., Khaleghi, A., & Valaei, M. (2019). Social Pathology of Tabriz Metropolitan Slums Based on Empowerment Approach, 1(2): 15-34.
14- Lahmian, R. (2017). Spatial planning of suburban areas and the study of informal settlement formation (Case study: Sari city), Human Geography Research Quarterly, 9(2): 125-138.
15- Melore, T.W., & Nel, V. (2020). ‘Resilience of informal settlements to climate change in the mountainous areas of Konso, Ethiopia and QwaQwa, South Africa’, Jàmbá: Journal of Disaster Risk Studies 12(1), a778. https://doi.org/10.4102/ jamba.v12i1.778.
16- Mohammadpur, A. (2013). Qualitative research method Counter method 1, Second Edition, Jameshenasan Publications, Tehran.
17- Nassar, D.M., & Elsayed, H.G. (2018). From Informal Settlements to sustainable communities, Alexandria Engineering Journal, 57, 2367–2376.
18- Ono, H., & Kidokoro, T. (2020). Understanding the development patterns of informal settlements in Nairobi, Japan Architectural Review, 3(3): 384–393.
19- Poormohamadi, M.R., & Jahanbin, R., (2009). Survival of non-formal housing and empowerment approach as the latest strategy to deal with it (Case study of Tabriz), GEOGRAPHICAL JOURNAL OF CHASHMANDAZ-E-ZAGROS, 1(1): 33-52.
20- Purwar, D., Sliuzas, R. & Flacke, J. (2020). Assessment of cascading effects of typhoons on water and sanitation services: A case study of informal settlements in Malabon, Philippines, International Journal of Disaster Risk Reduction, 51, 101755, pp: 1-13. http://creativecommons.org/licenses /by/4.0/
Rezayee, M., Ling, G.H.T., & Misnan, S.H. (2019). Approaches to Addressing Informal Settlement Problems: A Case Study of District 13 in the Kabul city, Afghanistan, Preprints 2019, 2019110183, DOI: 10.20944/preprints201911.0183.v1.
22- Samper, J., Shelby, J.A., & Behary, D. (2020). The Paradox of Informal Settlements Revealed in an ATLAS of Informality: Findings from Mapping Growth in the Most Common Yet Unmapped Forms of Urbanization, Sustainability, 12, 9510; doi:10.3390/su12229510.
23- Sargolzaee Javan, T., & Hadyani, Z. (2017). Investigating the Feasibility of Empowering the Informal Settlements Quarters by Increasing the Social Capital (Case Study: Shir-Abad Quarter of Zahedan), Social Welfare Quarterly, 16(63), 185-213.
24- Satterthwaite, D., Archer, D., Colenbrander, S., Dodman, D., Hardoy, J., Mitlin, D., & Patel, S. (2020). Building Resilience to Climate Change in Informal Settlements, One Earth Review, One Earth 2, February 21, pp: 143-156. http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/.
25- Shaibani Moghadam, F., Sarvar, R., & Asadian, F. (2019). Evaluating the success rate of organizing and empowering projects in informal settlements of Zahedan, Quarterly Journal of Human Geography, 11(2): 203-216.
26- Shamsoldini, A., Jamini, D. & Jamshidi, A.R. (2016). Measurement and analysis of social stability in rural areas (Case study: Javanrood Township), Journal of Rural Research, 7(3): 486-503.
27- Sharma, A., Tiwari, G., & Rao, K.R (2020). Identifying mixed use indicators for including informal settlements as a distinct land use: Case study of Delhi, Transportation Research Procedia, 48: 1918–1930.
28- Shojaee, R., Ahmadi, S.A., Jazayeri, R., & Etemadi, O. (2018), A Semantic Analysis of the Impact of Cyber-Harms on Couples’ Relationships in Isfahan, Knowledge & Research in Applied Psychology, 19(73): 62- 78.
29- Sydaii, S.E., Jamini, D. & Jamshidi, A. (2014). An analysis on the status of health-therapeutic indexes in the provinces of Kermanshah using TOPSIS, AHP and cluster analysis models, Spatial Planning, 4(1): 43-64.
30- Tabibian, M., Ahmadi, B. & Hashemi, S.M. (2015). Analysis on Relation between Tenure Security and Inhabitant's Willingness for Participating in Improving Informal Settlement (Case Study: Koshtargah Neighborhood in Urmia), Hoviate shahr, 9(23): 5-16.
31- Taubenböck, H. & Kraff, N.J. (2015). Das globale Gesicht urbaner Armut?, Siedlungsstrukturen in slums. In Globale Urbanisierung; Springer: Berlin, Germany, pp. 107–119.
32- United Nations (2016). The Millennium Development Goals Report 2015. Available online: http://www.un.org/millenniumgoals.
33- United Nations (2016). Urbanization and Development: Emerging Futures; World Cities Report; United Nations Publication: New York, NY, USA.
34- Uzun, B., & Cete, M. (2004). A Model for Solving Informal Settlement Issues in Developing Countries. In Proceedings of the Planning, Valuation and the Environment, Athens, Greece, 22–27 May 2004.
35- Victor, T. (2009). The Challenges of Eradicating Informal Settlements in South Africa by 2014. The Case of Seraleng Sustainable Human Settlement, Rustenburg Local Municipality, North West Province, A thesis submitted to the Faculty of Engineering and Built Environment of the University of the Witwatersrand, Johannesburg, in fulfilment of the degree of Master of Science in Housing.
_||_
