تبیین الگوی پایدارسازی توسعه میان افزای شهری با تاکید بر شاخص های موثر بر مدیریت اراضی قهوه ای (موردی: کلانشهر تبریز)

الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

وحید مستوفی ¹ , مهسا فرامرزی اصلی ² , رسول درسخوان ³

1 - دانشجوی دکترای شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
2 - استادیار گروه، معماری و شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
3 - استادیار گروه، معماری و شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.

تاريخ الإرسال : 12 الجمعة , ذو القعدة, 1441 تاريخ التأكيد : 14 الأربعاء , شوال, 1442 تاريخ الإصدار : 28 السبت , جمادى الثانية, 1444

الکلمات المفتاحية: کلانشهر تبریز, توسعه میان افزا, پایدار سازی, اراضی قهوه ای,

ملخص المقالة :

یکی از ظرفیت های اصلی توسعه و ساماندهی کالبدی-فضایی شهری، برنامه ریزی کالبدی در قالب توسعه میان افزا است. این شکل از توسعه بواسطه توسعه مجدد اراضی قهوه ‌ای و توانبخشی محدوده های ناکارآمد شهری، مورد توجه برنامه ریزان و مدیریت شهری نوین است. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی بدنبال تحلیل الگوی پایدارسازی توسعه میان افزای شهری با شناسایی شاخص های موثر بر مدیریت اراضی قهوه ‌ای در کلان‌ شهر تبریز است. گردآوری داده‌ ها با مطالعات میدانی و کتابخانه ‌ای انجام شد. جامعه آماری شامل متخصصین شهری است که با روش نمونه‌گیری گلوله برفی، 30 نفر برای پانل دلفی انتخاب شد. تحلیل داده‌ها با آزمون‌های تحلیل عاملی، رگرسیون چندگانه و رویکرد تحلیل اثرات متقابل تعادلی با کمک نرم افزارهایSPSS و Scenario Wizard انجام شد. یافته ‌ها نشان داد که همبستگی بین «شاخص‌ های توسعه میان افزا» با «بازتوسعه اراضی قهوه‌ای» برابر 578/0 است. و شاخص «مدیریتی-سیاسی» با ضریب (823/0=β) بیشترین تأثیر را بر «بازتوسعه اراضی قهوه‌ای کلان‌شهر تبریز» دارد. همچنین، مهمترین الگوی پایدارسازی توسعه درونزای شهری و مدیریت اراضی قهوه‌ای در کلان ‌شهر تبریز باید مبتنی بر عملکرد دولت در پیش بینی نیازهای کالبدی شهر در بعد مدیریتی-سیاسی؛ مدیریت زمین های با کاربری بایر و آلوده صنعتی-کارگاهی در بعد کالبدی؛ و ضعف قوانین زیست محیطی در کنترل فعالیتهای آلوده در شهر در بُعد زیست محیطی باشد. درکل، نتایج نشان می ‌دهد که تدوین راهبردهای عملیاتی جهت تقویت سازوکار مالیاتی برای اراضی قهوه ‌ای و تغییر کاربری و فروش این قبیل کاربری‌ها، می ‌تواند به توسعه میان ‌افزای شهر تبریز کمک نماید.

المصادر:

1. Arab Lodricheh, M; Shahivandi, A; Moradi Chadegani, D; (2020). Identification of key variables affecting mesenteric development in dysfunctional central tissues of the city using futures research, case study: Shahshahan neighborhood of Isfahan. Quarterly Journal of Urban Research and Planning, pp. 15-1. (in Persian).


2. Asadi, A; Pourmohammadi, M.R; (2020) Intermediate development and its effect on various components in the worn texture of Zanjan. Geography and planning. 24 (72), 59-35.(in Persian).


3. Capps, K; (2014) "Desktop Study Reports - London, Bristol & Exeter". Southwest Environmental Limited. n.d.


4. Caves, R; (2018) Encyclopedia of the City, London & UK: Rutledge Press.


5. Duh, L; (2017): The healthy city, Its Function and its future, Health promotion, oxford


6. Eshghi Chaharborj, A; Yazdani, M. H; Aftab, A; (2017). The need for internal development planning with emphasis on urban sustainability (Case study: Maragheh city). Spatial Planning (Geography), 7 (2), 95-116. (in Persian).


7. Ghanghermeh, A; Roshan, Gh. R; Orosa, J . A; Calvo, R, J, & Costa, A. M (2013) New climatic indicators for improving urban sprawl: a case study of Tehran city, Journal entropy 2013, Basel, Switzerland.


8. Heidari, F; Kiani, A; (2015). Determining the use for abandoned lands in dilapidated urban tissues, case study: Darab city. Journal of Spatial Planning, 6 (19), 167-182. (in Persian).


9. Hudnut, W; (2014), Comment on J. Terence Farris’s ”Barriers to using urban infill development to achieve smart growth”, Housing Policy Debate, volume12, Fannie Mae Foundation.


10. Kienitz, R; (2016) Managing Maryland’s Growth: Models and Guidelines for Infill Development"Maryland, Maryland Department of Planning.


11. Lv, X; Zhang, S; Li, A; Li, J; (2019), Research on Smart Growth of sustainable Cities Based on Information Entropy and Super-Efficiency DEA Model, Journal of Applied Mathematics and Physics, 2019, 5, 1198-1214.


12. Mahmoudzadeh, H; Masoumi, A; Harischian, M; (2020). Measuring the capacity of mesenteric development using fuzzy multivariate analysis (Case study: Urmia city). Journal of Urban Research and Planning, 11 (41), 1-22. (in Persian).


13. Maliene V; Wignall L; Malys N; (2012). "Brownfield Regeneration: Waterfront Site Developments in Liverpool and Cologne". Journal of Environmental Engineering and Landscape Management. 20 (1): 5–16.


14. McConnell, V; Wiley, K; (2019), Infill Development: Perspectives and Evidence from Economics and Planning.


15. Montgomery, J; (2011) Cleaning up contamination. New Castle, Delaware: Gannett.


16. Nastaran, M; Ghodsi, N; (2015). Identification of areas prone to intermediate development in inefficient areas of urban centers (Case study: District 1 of Isfahan). Journal of Urban Research and Planning, 6 (20), 51-68. (in Persian).


17. Nawabakhsh, M; Kafashi, M; (2018). The concept of compact city and sustainable urban forms. Geographical Land, 5 (4), 1-13. (in Persian).


18. NEMW (2020) “Strategies for Successful Infill development”, Northeast-Midwest Institute Congress for the New Urbanism. Retrieved from: http: //www.nemw.org/infillbook.htm


19. Nusrat, R; (2016). Study of the possibility of redevelopment of urban coffee grounds based on the needs of the local community (Case study of kitchen ovens in the 19th district of Tehran). Iranian Anthropological Research, 6 (2), 115-133. (in Persian).


20. oliver, l., ferber, u., grimski, d., millar, k., nathanail, p; (2017): The scale and nature of European brownfields. In: International Conference on Managing Urban Land LQM Ltd, Nottingham, UK, Belfast, Northern Ireland, UK.


21. Rafiei, M; Feizi, M; Mohammadi, M. A; (2016) Rehabilitation of recycled lands, an approach to sustainable urban development, National Conference on Sustainable Development in Energy Engineering Systems, University of Science and Technology, Tehran. 3 March 2017. (in Persian).


22. Rezaei, M. R; (2018). Assessing the Impact of Administrative Bureaucracy on the Process of Good Urban Governance Case Study: Shiraz Metropolis. Journal of Urban Research and Planning, 9 (32), 31-40. (in Persian).


23. Saeedi Mofrad, S; Mofidi, M; (2016) Introduction of urban design guidance documents for smart growth model and its application in Iran. Bagh-e Nazar, 13 (43), pp. 101-116. (in Persian).


24. Saeedi Rezvani, N; Davoodpour, Z; Fadavi, E; Sarvar, R; (2015) Application of Interdependent Development Principles in Spatial-Functional Improvement of Urban Textures (Case Study: District 17 of Tehran Municipality), Journal of Geography (Scientific Research Quarterly of the Association Geography of Iran), Volume 11, Number 36, pp. 180-159. (in Persian).


25. Sardavard, M; Roustaei, S; Asghari Zamani, A; (2020). Investigating the role of intermediate development in repairing worn-out urban textures (Case study: Hakmabad neighborhood of Tabriz). Geography and planning. 24 (72). 204-183. (in Persian).


26. Sarvar, H; Khairizadeh, M; (2017). Evaluation of endogenous and exogenous physical development of Maragheh city and presenting an optimal model, Quarterly Journal of Teacher of Humanities (Spatial Planning and Planning), 21 (3), 329-367. (in Persian).


27. Shakur, A; Abdollahzadehfard, A; Khorshidi, R; (2018) The role of physical structure on the formation of social solidarity in urban areas (Case: Qasrdasht neighborhood of Shiraz). Journal of Urban Research and Planning, 9 (33), 85-96. (in Persian).


28. Shaw, R; (2012) the International Building Exhibition (IBA) Emscher Park, Germany: A Model for Sustainable Restructuring?, European Planning Studies, Vol. 10, No. 1.


29. Shia, I; (2020), Introduction to the Basics of Urban Planning, Iran University of Science and Technology, Tehran. (in Persian).


30. Smith, G; (2018). Brownfield planning: A tool for economically and socially effective sustainable urban development. Paper presented at the 46th ISOCARP Congress, Nairobi, Kenya


31. Statistics Center of Iran; (2016) General Census of Population and Housing of East Azerbaijan Province 2016, Statistics Center of Iran Publications, Tehran. (in Persian).


32. Story, R; Yalkin, T; (2014). "Federal Contaminated Sites Cost", Parliamentary Budget Officer (PBO). Ottawa, Ontario.


33. E, R; (2018). Evaluating Infill Development as an Antidote to sprawl In the Detroit Metropolitan Region. university of Michigan.


34. Wheeler, S. M; (2019) “Infill Development in the San Francisco Bay Area: Current Obstacles and Responses”, The Annual Conference of the Association of Collegiate Schools of Planning, Cleveland, Ohio.


35. Wiley, J; Sons, (2019), Planning and Urban Design Standards, American Planning Association (APA).


36. Yiping, F; (2018): Residential Satisfaction conceptual framework revisted: A study on redeveloped neighborhoods in inner city Beijing.University of Colorado. http: //proquest.umi.com


37. Ziari, K; Pourahmad, A; Hamzehpour, R; (2015) Identification and study of existing potentials and capabilities of the land with emphasis on intermittent development (Case study: Sardasht neighborhoods), Urban Management Studies, 7 (24) Pp. 98-79. (in Persian).