تحلیل ایمنی و الویت بندی نواحی شهری به منظور تخصیص مراکزخدمات امداد شهری (مطالعه موردی: شهراردبیل)
الموضوعات :
فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری
سپیده نوری
1
,
علیرضا محمدی
2
,
عطا غفاری
3
1 - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
2 - استاد جغرافیا و برنامهریزی شهری، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.
3 - استاد گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
تاريخ الإرسال : 11 الثلاثاء , ربيع الثاني, 1443
تاريخ التأكيد : 22 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1443
تاريخ الإصدار : 10 الثلاثاء , شعبان, 1445
الکلمات المفتاحية:
سیستم اطلاعات جغرافیایی,
اردبیل,
تاپسیس فازی,
تحلیلفضایی,
ایستگاههای آتشنشانی,
ملخص المقالة :
امروزه آتشسوزی یکی از تهدیدات ناشی از بحرانهای طبیعی و مصنوعی است، که میتواند چالشهای وسیعی را در ابعاد مختلف زندگی شهری پدید آورد. در این زمینه، از جمله مراکز مهم و حیاتی امدادرسانی در شهرها، ایستگاههای آتشنشانی هستند. لذا خدماترسانی بهموقع و مطمئن توسط این ایستگاهها، مستلزم استقرار در مکانهای مناسب و محدوده پوشش آنهاست. این تحقیق با ارائۀ الگوی مناسب به دنبال استقرار و توزیع بهینۀ ایستگاههای شهر اردبیل است. لذا به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش تحقیق، توصیفی– تحلیلی هست. برای جمعآوری اطلاعات و دادههای مورد نیاز از بررسیهای اسنادی، کتابخانهای و مطالعات میدانی استفادهشده، ابتدا برای بررسی وضعیت موجود ایستگاههای آتشنشانی در شهر اردبیل از دو روش شعاع عملکرد (فاصله مکانی 1700متر) و جمعیت (هر 50 هزار نفر یک ایستگاه) و برای تعیین الگوی پراکنش ایستگاههای آتشنشانی موجود در سطح شهر از شاخص موران استفاده شد. در ادامه برای تعیین مناسبترین پهنههای مکانگزینی ایستگاههای آتشنشانی معیارهای مؤثر در مکانیابی (16 معیار) با استفاده از روش فرایند تحلیل شبکه (ANP) در نرمافزار سوپر دسیژن (Super Decisions) وزندهی شدند. در نهایت با استفاده از مدل تاپسیس فازی (FuzzyTopsis) در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به معرفی پهنههای مناسب برای تأسیس ایستگاههای جدید آتشنشانی اقدام شد. یافتهها نشان میدهد که به لحاظ شعاع عملکردی، ایستگاههای موجود سطح شهر اردبیل را بهطور کامل پوشش نمیدهد و به لحاظ جمعیت تعداد ایستگاههای آتشنشانی موردنیاز برای جمعیت 516.277 (به ازای 50 هزار نفر) تعداد 11 ایستگاه هست. شاخص موران (Moran’s I)نیز تصادفی بودن الگوی پراکنش ایستگاههای آتشنشانی را تائید میکند. در نهایت پهنههای مناسب برای مکانگزینی ایستگاههای جدید آتشنشانی در 5 سطح در قالب نقشه نشان داده شده است.
المصادر:
References
Adeli, M. (2012). Site selection for fire station in Gorgan City using geographic information systems. Geographical Planning of Space Quarterly Journal, 1, 109-.
Adelizadeh, M., & Seyed Mohammad, S. (2019). Identifying fire risks for high-rise buildings: A factor analysis approach. Resilient City, 2(6). [In Persian].
Ajzae Shokouhi, M., Shayan, H., & Derroudi, M. H. (2013). The optimal location of fire stations in Mashhad. Journal of Geography and Environmental Hazards, 3, 107-128. doi: 10.22067/GEO.V3I3.32086. [In Persian].
Alavi, A., Salarvand, E., Ahmadabadi, A., Sis, S. F., & Bosshaq, M. R. (2013). Spatial analysis of fire stations based on crisis management by the combination of MCDM and network analysis. Emergency Management, 1, 57-66.
Aliabadi, Z., Nastaran, M., Pirani, F., & Sheikhzade, F. (2017). Fire station location using AHP and GIS compilation case study: Third zone of Esfahan city. Geographical Data, 26, -.
Ardabil Fire Department. (2020). Municipality.
(2017). Review of Ardabil city master and detailed plan studies. Report in: Library archives of the Ardabil's Ministry of Roads and Urban Development, 1. Ardabil; 2017.
Atai, M. (2010). Multi-criteria decision making. Shahroud: Shahroud University of Technology Press.
Bakhshi, M., Shamhamdi, R., & Hejazi, H. (2012).
Bolouri, V., Vafaeinejad, A., Alesheikh, A., & Aghamohammadi, H. (2021). Location-allocation problem of fire stations in Tehran, region 22 using "VAOMP" a unified approach. Geographical Planning of Space Quarterly Journal, 10, 43-56. 10.30488/GPS.2019.154046.2921[In Persian].
Chevalier, P., Thomas, I., Geraets, D., Goetghebeur, E., Janssens, O., Peeters, D., & Plastria, F. (2012). Locating fire stations: An integrated approach for Belgium. Socio-Economic Planning Sciences, 46, 173-182.
Ebrahimzadeh, E., Hosseini, A., & Kashefidoost, D. (2017). Analysis of the location of urban fire stations (Case Study: Piranshahr City). Journal of Geography and Planning, 20, 1-21. [In Persian].
Ertuğrul, İ., & Karakaşoğlu, N. (2009). Performance evaluation of Turkish cement firms with fuzzy analytic hierarchy process and TOPSIS methods. Expert Systems with Applications, 36, 702-715.
Esfandiari Darabad,F., Jedi, S., Mehboob, R. (2012). Investigating the natural and human bottlenecks for the physical-physical development of cities in Garami using GIS. Geography and urban-regional planning, 3(6), 85-95. [In Persian].
Esmailnjand, M., & Eskandari, S. M. (2016). Site location of urban municipal facilities and equipment in line with utilization of Golden Time Crisis Management (Case study: Birjand fire stations). Journal of Disaster Prevention and Management Knowledge, 6, 253-263. [In Persian].
Fard, N. R., Gheisvandi, A., Mohit, M., & Daneshi, S. (2014). Optimal locating of fire stations in intra-city traffic networks for helping people in the case of earthquake. Geographical Information Quarterly (Sepehr), 23, 48-.
Ghods, M., & Kamyabi, S. (2014). Using AHP techniques in GIS for fire station site selection: A case study of Semnan. Journal of Geographical Exploration of Desert Areas, 2, 165-185.
Hemat, H., Farhadi, A., & Khadem, A. H. (2019). The role of decision-making systems (GIS) in managing future crises. Quarterly Journal Defensive Future Studies, 4, 143-164. doi: 10.22034/DFSR.2019.36259[In Persian].
Heydari, R., & Rostami, M. (2015). Submitting and evaluating a model for locating optimal sites for establishing fire stations through GIS (Case Study: Kermanshah City). Journal of Studies of Human Settlements Planning, 9, 87-99.
Hoseini, S. F., Soleymani, M., Azizpour, F., & Porbar, Z. (2014). Application of GIS in the role of local institutions disaster for rural areas (City Qyrvkarzyn). Scientific-Research Quarterly of Geographical Data (SEPEHR), 23, 46-53.
Hosseinpour Koohshahi, B., Mahdavi Najafabadi, R., Holisaz, A (2019). Site selection of firehouses based on fuzzy logic and analytical hierarchy process (AHP) (Case Study: Region one of Bandar Abbas Municipality). Journal of Geography and Urban Space Development, 5, 145-163. https://doi.org/10.22067/gusd.v5i2.62850.[In Persian].
Javan, I. P., & Farhad. (2016). Analysis of limits of safety and optimal positioning of fire stations by using GIS (Case Study: Rasht). Territory, 13, 1-16.
Khanahmadi, M., Arabi, M., Vafaienejad, A., & Rezaiean, H. (2014). Locate fire stations using fuzzy logic and AHP integration in GIS environment (Case Study: District 1 District 10 of Tehran). Geographical Information Quarterly (Sepehr), 23(89), 88-98. [In Persian].
Klausner, J. (2018). Assessment of physical vulnerability of buildings to an earthquake using local TOPSIS and global TOPSIS: A case study of the San Fernando Valley. California State University, Northridge.
Lin, H.-T. (2010). Fuzzy application in service quality analysis: An empirical study. Expert Systems with Applications, 37, 517-526.
Mohamadrahim, Rahnama, & Aftab, A. (2014). Locating the fire stations of Urmia City using GIS and AHP. Geography and Development Iranian Journal, 12, 153-166.
Mohammadi, A., Pishgar, E., & Noori, S. (2018). Spatial analysis of urban sewage network events using GIS: A case study of Ardabil City. Research and Urban Planning, 9(34), 105-118. DOI: 10.1001.1.22285229.1397.9.34.8.9[In Persian].
Momeni, M., & Sharifi Salim, A. (2010). Models and multi-character decision making software (author).
Murray, A. T. (2013). Optimising the spatial location of urban fire stations. Fire Safety Journal, 62, 64-71.
Nazarian, A., Yari, P., & Karminejad, T. (2014). Optimum location of fire stations using GIS geographic information system (case study: Kermanshah city). Scientific Journal of Rescue and Relief, 7(2), 26-37.[In Persian].
Rahnama, M., & Aftab, A. (2014). Locating the fire stations of Urmia City using GIS and AHP. Geography and Development Iranian Journal, 12, 153-166. [In Persian].
Riahi, V., Tawalaei, S., Ziaeian, P., Abdi, A., & Azizdoust, A. (2014). Determination of Optimum Location Regarding Fire Station in Rural Settlements of Bookan. Geography, 12(41), 179-200. [In Persian].
Rozhina, M., Lyubomirskiy, A., & Talipova, L. (2020). Analysis of fire departments location in St. Petersburg. In E3S Web of Conferences, 04013. EDP Sciences.
Salehi, E., Sayyedeh Ale, M., & Ramezani, M. M. (2018). Assessing the spatial distribution of firefighting stations by modeling of network analyzing (Case study: Tehran Metropolis). Urban Areas Studies, 5, 17-31. [In Persian].
Shiri, F., & Shams, M. (2016). Factors affecting the location of fire stations with an emphasis on cluster analysis technique. Amayesh Journal, 33, 113-132. [In Persian].
Shiri, F., & Shams, M. (2016). Factors affecting the location of fire stations with an emphasis on cluster analysis technique. Amayesh Journal, 33, 113-132. [In Persian].
Statistical Census Report. (2018). Ardabil province housing and population census reports and data. Available from: www.sci.ir.
Sufianto, H., & Green, A. R. (2012). Urban fire situation in Indonesia. Fire Technology, 48, 367-387.
Taghizadeh Fanid, A., Saleki Maleki, M. A., Ranjbarnia, B., & Ghasemi Khoi, M. (2014). Providing a model for the rational deployment of fire stations (case example: Tabriz city). Scientific Journal of Rescue and Relief, 7(2), 81-92. [In Persian].
Varesi, H. R., Nasrin, S., & Jasem, S. M. (2016). Location of fire stations by using overlap index and analytical hierarchy process (case study: Najafabad city). Journal of Rescue and Relief, 7, 56. [In Persian].
Vas, Z., & Szakalne Kano, I. (2010). Analyzing spatial distribution of knowledge-intensive industries in Hungary at sub-regional level.
Yao, J., Zhang, X., & Murray, A. T. (2019). Location optimization of urban fire stations: Access and service coverage. Computers, Environment and Urban Systems, 73, 184-190.
Yazdani, M. H., & Saidain Afshar, S. (2017). Deliberation the vulnerability of the city in terms of passive defense (Case Study: Ardabil City). Geographical Information (Sepehr), 25(100), 17-34. https://doi.org/10.22131/sepehr.2017.24803[In Persian].
_||_