ارائه مدل ساختاری تفسیری از شاخص‌های تحقق‌پذیری شهر خلاق (مطالعه موردی: منطقه 3 شهر یزد)

الموضوعات : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

سعیده مویدفر ¹ , محمدرضا بابایی ندوشن ² , محمد زارعی محمودآبادی ³

1 - استادیار گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه میبد، میبد، ایران
2 - کارشناسی ارشد شهرسازی، برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یزد، ایران
3 - استادیار گروه مدیریت، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه میبد، میبد، ایران

تاريخ الإرسال : 27 الجمعة , جمادى الثانية, 1441 تاريخ التأكيد : 02 السبت , رمضان, 1441 تاريخ الإصدار : 17 الإثنين , ربيع الثاني, 1443

الکلمات المفتاحية: خلاقیت, شهر خلاق, شهر یزد, مدل-سازی ساختاری تفسیری (ISM),

ملخص المقالة :

در شهرهای امروزی جای خالی فضاهایی برای جذب و نگهداشت گروه‌های شهری خلاق بیشتر احساس می‌شود. فضاهایی که بتوانند هم محلی برای بروز خلاقیت شهروندان بوده و هم به‌عنوان فضایی برای تعاملات و فعالیت‌های دانش‌محور و خلاقانه در شهر در جذب افکار نوآورانه شهروندان نقش‌آفرینی کنند. هدف از این پژوهش، ارائه مدلی جهت بررسی شاخصه‌های شهر خلاق در منطقه 3 شهر یزد است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و از نظر ماهیت، کاربردی است. با مرور ادبیات پژوهش و اخذ نظر خبرگان، 10 شاخص اصلی شناسایی شده؛ سپس پرسشنامه ماتریسی ساخت­یافته برای تعیین ارتباطات بین این شاخص­ها تدوین و داده­های حاصل از پرسشنامه با استفاده از مدل­سازی ساختاری تفسیری (ISM)، تحلیل و در 8 سطح در یک شبکه تعاملی ترسیم ‌شد. همچنین، قدرت نفوذ و میزان وابستگی این شاخص­ها نسبت به هم بررسی شد. طبق یافته­های پژوهش، پرنفوذترین شاخص در ماتریس قدرت نفوذ-وابستگی، شاخص «آموزش عالی» و وابسته­ترین شاخص «سرزندگی فضای شهری» است؛ در نتیجه، شاخص «آموزش عالی» یکی از مهمترین و کلیدی‌ترین شاخص‌های شهر خلاق و «سرزندگی فضای شهری» متأثر از دیگر شاخص‌های شهر خلاق می‌باشد. لذا تحقق شهر خلاق در گرو توجه ویژه مسئولان به شاخص «آموزش عالی» در منطقه 3 شهر یزد است و باید سازمان­های مربوطه با این نگرش، برنامه­های بلندمدت خود را جهت تحقق شهر خلاق طراحی کنند. در نتیجه راهبردهایی همچون استفاده از توانایی‌های دانشگاه‌های همکار جهت انجام پروژه‌های خلاقیت­محور، برگزاری کارگاه‌های خلاقیت و کارآفرینی در زمینه هنرهای بومی و صنایع ‌دستی، استفاده از تسهیلات دولتی و سرمایه­گذاری بخش خصوصی پیشنهاد می­شود.  

المصادر:

1. Amel Helali, Bahram, Saeedeh Zarabadi, Zahra Sadat, & Dolatabadi, Fariborz. (2015). Analysis of the Basics of Creating a Creative City in Neishabour Urban Areas, Quarterly Journal of Urban Research and Planning, Vol. 10, No. 38, Marvdasht, pp. 123-132. (in persian)


2. Arabion, Abolghasem, Abdi Jamairan, Ali, & Noor Ali, Mohsen. (2015). Fundamentals and Strategies of the Creative City at a Glance, National Conference on Creative Economics, Vol. 1, Islamic Azad University, West Tehran Branch, pp. 6-15.


3. Asadi, Ahmad, & Sami, Ibrahim. (2018). Evaluation of the level of compliance of Ghaen city with the characteristics of the creative city, Quarterly Journal of New Attitudes in Human Geography, Year 10, Issue 4, Garmsar, pp. 13-26. (in persian)


4. Azar, Adel, Khosravani, Farzaneh, & Jalali,  , Rza. (2013). Soft Operations Research (Problem Structuring Approaches), Industrial Management Organization Publications, Second Edition, Tehran. (in persian)


5. Berridge, J. (2006): The Creative City, Plan, p: 21.


6. Consulting Engineers (2018): Review plan of new urban areas of Yazd city, Yazd Municipality.


7. Daniela, S., Peptenatu, D., Pintilii, R. D., & Schvab, A. (2014). Territorial distribution of creative poles in Romania. Procedia Social and Behavioral Sciences, 122, 184-188.‏


8. Durmaz, S. B. (2015). Analyzing the quality of place: Creative clusters in Soho and Beyoglu. Journal of Urban Design, 20(1), 93-124.‏


9. Esmaeilpour, R., Azar, A., ShahMohammadi, M. (2017). An Interpretative Structural Model on Effective Factors of The Suppliers’ Selection Based on CSR. Industrial Management Studies, 15(47), 45-70. (in persian)


10. Grodach, C. (2017). Urban cultural policy and creative city making. Cities, 68, 82-91.‏


11. Harvey, D. C., Hawkins, H., & Thomas, N. J. (2012). Thinking creative clusters beyond the city: People, places and networks. Geoforum, 43(3), 529-539.‏


12. Hatami Nejad, Hussein, & Meshkini, Abolfazl. (2016). Creative City: A New Model for the Development of Urban Science Students, Arad Ketab, First Edition, Tehran. (in persian)


13. Huang, J. J., Tzeng, G. H., & Ong, C. S. (2005). Multidimensional data in multidimensional scaling using the analytic network process. Pattern Recognition Letters, 26(6), 755-767.‏


14. Jitesh, T., Deshmukh, S. G., Gupta, A. D., & Shankar, R. (2007). Development of balanced scorecard: an integrated approach of interpretive structural Modeling (ISM) and analytic Network Process (ANP). The International Journal of Productivity and Performance Management, 56(1), 25-59.‏


15. Kakiuchi, E. (2016). Culturally creative cities in Japan: Reality and prospects. City, Culture and Society, 7(2), 101-108.‏


16. Kalantari, Mohsen, Rajaei, Seyed Abbas, & Fotouhi Mehrabani, Bagher. (2016). Analysis of Iran's metropolitan areas having the characteristics of a creative city, Geographical Research of Urban Planning, Vol. 4, No. 4, pp. 587-612.


17. Khosravi, Neda. (2010). Creative Thought; Creative City, Journal of Municipalities, 11 Year, No. 100, Tehran, pp. 113-114. (in persian)


18. Landry, C. (2010). Creativity, culture & the city: A question of interconnection, European Capital of Culture, RUHR...


19. Lotfi, Seddighe, Shahabi Shahmiri, Mojtaba, & Nikbakht, Elnaz. (2016). Feasibility of Applying the Approach of Cities of Creative Multicenter Networks in Mazandaran Central Region, Geography and Development Quarterly, Vol. 14, No. 43, pp. 1-18.


20. Mohammadi, Kamal, & Majidfar, Mohsen. (2010). The Age of Creative Cities, Journal of Municipalities, 11 Year, No. 100, Tehran, pp. 16-21.


21. Mokhtari Malekabadi, Reza, Morsoomi, Nafise, Ali Akbari, Ismaeil, & Amini, Davood. (2015). Explaining the criteria for localization of spatial indicators of the creative city space with an Iranian-Islamic approach, Quarterly Journal of Islamic Iranian City Studies, No. 22, Tehran, pp. 23- 39.


22. Montalto, V., Moura, C. J. T., Langedijk, S., & Saisana, M. (2019). Culture counts: An empirical approach to measure the cultural and creative vitality of European cities. Cities, 89, 167-185.‏


23. Mousavi, Mir Najaf. (2014). Ranking of neighborhoods of Sardasht city in terms of movement towards creativity with emphasis on the realization of the city of creation using TOPSIS and ANP, Journal of Geography and Urban Planning - Regional, Vol. 4, No. 10, Zahedan, p. 19-38 .


24. Rabbani Khorasgani, Ali, Ghorbani, Rasoul, Adibi, Mehdi, & Moazani, Ahmad. (2011). Study of the role of social diversity in creating a creative and innovative city: Case study: Isfahan city, Journal of Geography and Development, No. 21, Zahedan, pp. 159-180 . (in persian)


25. Ratiu, D. E. (2013). Creative cities and/or sustainable cities: Discourses and practices. City, culture and society, 4(3), 125-135.‏


26. Redaelli, E. (2011). Analyzing the “creative city” governance: Relational processes in Columbus, Ohio. City, Culture and Society, 2(2), 85-91.‏


27. Savini, F., & Dembski, S. (2016). Manufacturing the creative city: Symbols and politics of Amsterdam North. Cities, 55, 139-147.‏


28. Scott, A. J. (2014). Beyond the creative city: cognitive–cultural capitalism and the new urbanism. Regional Studies, 48(4), 565-578.‏


29. Tizro, Ali. (2010). Designing an agile supply chain model model - interpretive structural modeling approach, Zobahan Joint Stock Company, PhD thesis, Tarbiat Modares University, Tehran. (in persian)


30. UNESCO, (2017). The Creative Cities Network, A Global Platform for Local Endeavour, Culture Sector, UNESCO, http://www.UNESCO.org/culture/en/creativities.


31. Vickery, J. (2011). Beyond the creative city—cultural policy in an age of scarcity. Centre for Place-making, Birmingham.‏


32. Warfield, J. N. (1974). Toward interpretation of complex structural models. IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics, (5), 405-417.‏


33.