طراحی الگوی مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین: رویکرد تئوری داده بنیاد

الموضوعات :

غفار تاری ¹ , حبیبه خدایی ² , امیدعلی حسین زاده ³

1 - استادیار گروه مدیریت، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران
2 - دانشجوی دکترای مدیریت آموزشی، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران
3 - گروه مدیریت آموزشی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران

تاريخ الإرسال : 12 الخميس , ذو القعدة, 1444 تاريخ التأكيد : 28 الأحد , ربيع الثاني, 1445 تاريخ الإصدار : 16 الثلاثاء , صفر, 1446

الکلمات المفتاحية: مدرسه هوشمند, تئوری داده بنیاد, آموزش آنلاین,

ملخص المقالة :

مقدمه و هدف: در قرن حاضر با فراگیر شدن فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) رویکرد سنتی آموزش که غالباً به صورت حضوری بود به یک ساختار مدرن مبتنی بر آموزش‌های الکترونیکی(Electronic learning)، مجازی(virtual)، غیرحضوری یا آنلاین(Online) تغییر شکل داد. همچنین محیط یادگیری از معلم محوری به دانش‌آموز محوری تبدیل شد. مدرسه هوشمند و آموزش آنلاین یک رویکرد جدید آموزشی است که با تلفیق فناوری اطلاعات(IT) با برنامه‌های درسی تغییرات اساسی در فرایند یاددهی و یادگیری را به دنبال خواهد داشت. در این رویکرد نقش معلم به عنوان راهنما و انتقال‌دهنده دانش می‌باشد و نقش دانش‌آموز به عنوان عضو فعال، خلاق، نقاد و مشارکت‌جو به جای دانش‌آموز منفعل و صرفا مصرف‌کننده خواهد بود. بنابراین هدف اصلی از این پژوهش طراحی الگوی مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین در نظام آموزشی کشور می‌باشد. روش شناسی پژوهش: این پژوهش با رویکرد کیفی و به‌روش داده‌بنیاد (Grounded Theory) انجام گرفته‌است. ابزار گردآوری داده‌ها در این تحقیق، مصاحبه می‌باشد. مصاحبه‌شوندگان پژوهش حاضر، خبرگان حوزه مدیریت آموزشی و متخصصان فناوری اطلاعات کشور با مدرک دکتری می‌باشند که دارای سابقه تدریس آنلاین و نسبت به موضوع پژوهش آشنایی دارند. نمونه‌ی مورد نظر از طریق روش نمونه‌گیری هدفمند، انتخاب و مصاحبه‌ها تا رسیدن به حد اشباع نظری داده‌ها ادامه یافت. در این پژوهش با 16 خبره مصاحبه انجام شد. سپس مولفه‌های اصلی و فرعی متن مصاحبه‌ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی، شناسایی شد.
یافته‌ها: داده‌های مصاحبه با استفاده ‌از نرم‌افزار مکس کیودا (MAXQDA 2020) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از مجموع 16 خبره 9 نفر معلم و 7 نفر استاد دانشگاه بود. از گروه معلمان 310 کد و از گروه اساتید دانشگاه 234 کد و جمعاً 544 کد اولیه استخراج گردید. سپس کدهای اولیه مقوله‌بندی گردید.
بحث و نتیجه‌گیری: پس از تجزیه و تحلیل، کدهای اولیه مقوله‌بندی گردید و با توجه به نتایج بدست‌آمده شرایط علی، زمینه‌ای، مداخله‌ای و راهبردها و پیامدهای حاصل از ارتقای آموزش آنلاین شناسایی شد. در نهایت مدل پارادایمی مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین استخراج گردید.