طراحی الگوی مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین: رویکرد تئوری داده بنیاد

الموضوعات :

غفار تاری ¹ , حبیبه خدایی ² , امیدعلی حسین زاده ³

1 - استادیار گروه مدیریت، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران
2 - دانشجوی دکترای مدیریت آموزشی، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران
3 - گروه مدیریت آموزشی، واحد شبستر، دانشگاه آزاد اسلامی، شبستر، ایران

تاريخ الإرسال : 12 الخميس , ذو القعدة, 1444 تاريخ التأكيد : 28 الأحد , ربيع الثاني, 1445 تاريخ الإصدار : 16 الثلاثاء , صفر, 1446

الکلمات المفتاحية: مدرسه هوشمند, تئوری داده بنیاد, آموزش آنلاین,

ملخص المقالة :

مقدمه و هدف: در قرن حاضر با فراگیر شدن فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) رویکرد سنتی آموزش که غالباً به صورت حضوری بود به یک ساختار مدرن مبتنی بر آموزش‌های الکترونیکی(Electronic learning)، مجازی(virtual)، غیرحضوری یا آنلاین(Online) تغییر شکل داد. همچنین محیط یادگیری از معلم محوری به دانش‌آموز محوری تبدیل شد. مدرسه هوشمند و آموزش آنلاین یک رویکرد جدید آموزشی است که با تلفیق فناوری اطلاعات(IT) با برنامه‌های درسی تغییرات اساسی در فرایند یاددهی و یادگیری را به دنبال خواهد داشت. در این رویکرد نقش معلم به عنوان راهنما و انتقال‌دهنده دانش می‌باشد و نقش دانش‌آموز به عنوان عضو فعال، خلاق، نقاد و مشارکت‌جو به جای دانش‌آموز منفعل و صرفا مصرف‌کننده خواهد بود. بنابراین هدف اصلی از این پژوهش طراحی الگوی مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین در نظام آموزشی کشور می‌باشد. روش شناسی پژوهش: این پژوهش با رویکرد کیفی و به‌روش داده‌بنیاد (Grounded Theory) انجام گرفته‌است. ابزار گردآوری داده‌ها در این تحقیق، مصاحبه می‌باشد. مصاحبه‌شوندگان پژوهش حاضر، خبرگان حوزه مدیریت آموزشی و متخصصان فناوری اطلاعات کشور با مدرک دکتری می‌باشند که دارای سابقه تدریس آنلاین و نسبت به موضوع پژوهش آشنایی دارند. نمونه‌ی مورد نظر از طریق روش نمونه‌گیری هدفمند، انتخاب و مصاحبه‌ها تا رسیدن به حد اشباع نظری داده‌ها ادامه یافت. در این پژوهش با 16 خبره مصاحبه انجام شد. سپس مولفه‌های اصلی و فرعی متن مصاحبه‌ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی، شناسایی شد.
یافته‌ها: داده‌های مصاحبه با استفاده ‌از نرم‌افزار مکس کیودا (MAXQDA 2020) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از مجموع 16 خبره 9 نفر معلم و 7 نفر استاد دانشگاه بود. از گروه معلمان 310 کد و از گروه اساتید دانشگاه 234 کد و جمعاً 544 کد اولیه استخراج گردید. سپس کدهای اولیه مقوله‌بندی گردید.
بحث و نتیجه‌گیری: پس از تجزیه و تحلیل، کدهای اولیه مقوله‌بندی گردید و با توجه به نتایج بدست‌آمده شرایط علی، زمینه‌ای، مداخله‌ای و راهبردها و پیامدهای حاصل از ارتقای آموزش آنلاین شناسایی شد. در نهایت مدل پارادایمی مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین استخراج گردید.

نص كامل:



Journal of New Approaches in Educational Adminstration

ISSN (Print): 2008-6369- ISSN (Online): 2423-723X

Research Paper

 

Designing a smart school pattern in order to improve online education: Grounded theory approach

 

 

Abstract Introduction: In this century, with the spread of information and communication technology. the traditional approach to education, which was often face-to-face, changed to a modern structure based on electronic learning, virtual, offline or online. Also, the learning environment changed from teacher-based to student-based. Smart school and online education is a new educational approach that will bring fundamental changes in the teaching and learning process by combining information technology with curricula. In this approach, the role of the teacher is as a guide and conveyer of knowledge and the role of the student is as an active, creative, critic and participant instead of a passive student and a mere consumer. Therefore, the main goal of this research is to design a smart school model in order to promote online education in the country's education system. research methodology: This research was conducted with a qualitative approach and Grounded Theory method. The data collection tool in this research is interview. The statistical population of the current research is experts in the field of educational management and information technology specialists of the country with a doctorate degree. The interviewees have a history of online teaching and are familiar with the subject of research. The target sample was continued through non-random purposeful sampling, selection and interviews until the theoretical saturation of data was reached. In this research, 16 experts were interviewed. Then, the main and secondary components of the text of the interviews were identified in three stages of open, central and selective. Findings: Interview data were analyzed using MAXQDA 2020 software. Out of 16 experts, 9 were teachers and 7 were university professors. 310 codes were extracted from the group of teachers and 234 codes from the group of university professors, and a total of 544 initial codes were extracted. Then the primary codes were categorized. Conclusion: After analysis, the initial codes were categorized and according to the obtained results, causal, contextual, interventional conditions and strategies and consequences of online education promotion were identified. Finally, the paradigm model of smart school was extracted in order to promote online education.

 

 

Corresponding author:  Address:   Tell:  Email:

Citation: Designing a smart school pattern in order to improve online education: Grounded theory approach

Received: Accepted: PP:   Use your device to scan and read the article online             DOI:       Keywords:   Smart school Online education Grounded Theory

 

Extended Abstract

 

Introduction:

In this century, with the spread of information and communication technology (ICT) and the rapid advancement of technology, the traditional approach to education, which was often face-to-face, changed to a modern structure based on electronic learning, virtual, offline or online. Also, the learning environment changed from teacher-centered to student-centered. The use of smart educational tools and modern educational media such as websites, electronic content and educational videos became widespread. Therefore, with the advent of this technology, smart schools entered the field. In recent years, due to the occurrence of crises such as war, earthquake and Covid-19, etc., smart schools and the use of online education have become more important in the education system of the world and our country.

Context:

Smart school and online education is a new educational approach that will bring fundamental changes in the teaching and learning process by combining information technology (IT) with curricula. In this approach, the role of the teacher is as a guide and transmitter of knowledge, and the role of the student is as an active, creative, critic and participant instead of a passive student and a mere consumer.

Goal:

The goal of present study is to design a smart school model in order to promote online education in the country's education system.

 

 Method:

This research was conducted with a qualitative approach and Grounded Theory method. This theory is a qualitative research method that is used to theorize about the studied phenomenon. The data collection tool in this research is interview. The interviewees of the current research are experts in the field of educational management and information technology specialists of the country with a doctorate degree who have experience in online teaching and are familiar with the subject of the research.The target sample was continued through purposeful sampling, selection and interviews until the theoretical saturation of data was reached. In this research, 16 experts were interviewed. In order to better understand the components and data extracted from the interview process, the questions have been separated by observing the principle of consistency of the obtained data. Then, the main and secondary components of the text of the interviews were identified in three stages of open, central and selective coding and were analyzed separately by questions. 

Findings:

Interview data were analyzed using MAXQDA 2020 software. Out of 16 experts, 9 were teachers and 7 were university professors. 310 codes were extracted from the group of teachers and 234 codes from the group of university professors, and a total of 544 initial codes were extracted. Then the primary codes were categorized. 

Results:

After analyzing the results of 9 categories of causal conditions (physical, legal, social-family, economic, technological, psychological, political, cultural and managerial factors), 6 categories of contextual factors (cultural, managerial, legal, social, economic and psychological) 7 categories of obstacles or intervention conditions (managerial, social, economic, technological, psychological, cultural, legal) were identified. Among the strategies obtained in order to improve online education, it is possible to allocate appropriate funds, increase the speed and reduce the cost of the Internet, create culture, empower teachers and students to use technology, create educational justice, implement learning management systems, launch strong servers in smart schools, make interactive Online training mentioned. In the following, positive and negative consequences were identified in order to promote online education. Finally, the paradigm model of the smart school was extracted in order to improve online education.

 

 

 

 

 

 

 

دوماهنامه علمی پژوهشی – رهیافتی نو در مدیریت آموزشی

شاپا چاپی: 2008-6369- شاپا الکترونیکی: x2423-723

چکیده مقدمه و هدف: در قرن حاضر با فراگیر شدن فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) رویکرد سنتی آموزش که غالباً به صورت حضوری بود به یک ساختار مدرن مبتنی بر آموزش‌های الکترونیکی(Electronic learning)، مجازی(virtual)، غیرحضوری یا آنلاین(Online) تغییر شکل داد. همچنین محیط یادگیری از معلم محوری به دانش‌آموز محوری تبدیل شد. مدرسه هوشمند و آموزش آنلاین یک رویکرد جدید آموزشی است که با تلفیق فناوری اطلاعات(IT) با برنامه¬های درسی تغییرات اساسی در فرایند یاددهی و یادگیری را به دنبال خواهد داشت. در این رویکرد نقش معلم به عنوان راهنما و انتقال‌دهنده دانش می‌باشد و نقش دانش‌آموز به عنوان عضو فعال، خلاق، نقاد و مشارکت‌جو به جای دانش¬آموز منفعل و صرفا مصرف‌کننده خواهد بود. بنابراین هدف اصلی از این پژوهش طراحی الگوی مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین در نظام آموزشی کشور می‌باشد. روش شناسی پژوهش: این پژوهش با رویکرد کیفی و به‌روش داده‌بنیاد (Grounded Theory) انجام گرفته‌است. ابزار گردآوری داده‌ها در این تحقیق، مصاحبه می‌باشد. مصاحبه‌شوندگان پژوهش حاضر، خبرگان حوزه مدیریت آموزشی و متخصصان فناوری اطلاعات کشور با مدرک دکتری می‌باشند که دارای  سابقه تدریس آنلاین و نسبت به موضوع پژوهش آشنایی دارند. نمونه‌ی مورد نظر از طریق روش نمونه¬گیری هدفمند، انتخاب و مصاحبه‌ها تا رسیدن به حد اشباع نظری داده‌ها ادامه یافت. در این پژوهش با 16 خبره مصاحبه انجام شد. سپس مولفه‌های اصلی و فرعی متن مصاحبه‌ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی، شناسایی شد. یافته­ها: داده‌های مصاحبه  با استفاده ‌از نرم‌افزار مکس کیودا (MAXQDA 2020) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از مجموع 16 خبره 9 نفر معلم و 7 نفر استاد دانشگاه بود. از گروه معلمان 310 کد و از گروه اساتید دانشگاه 234 کد و جمعاً 544 کد اولیه استخراج گردید. سپس کدهای اولیه مقوله‌بندی گردید. بحث و نتیجه­گیری: پس از تجزیه و تحلیل، کدهای اولیه مقوله‌بندی گردید و با توجه به نتایج بدست‌آمده شرایط علی، زمینه‌ای، مداخله‌ای و راهبردها و پیامدهای حاصل از ارتقای آموزش آنلاین شناسایی شد. در نهایت مدل پارادایمی مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین استخراج گردید.

مقاله پژوهش     

 

تاریخ دریافت: تاریخ پذیرش: شماره صفحات:    از دستگاه خود برای اسکن و خواندن مقاله به صورت آنلاین استفاده کنید              DOI:     واژه­های کلیدی: مدرسه هوشمند آموزش آنلاین تئوری داده بنیاد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

استناد:  

، دوماهنامه علمی- پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی.

 

 

 

مقدمه 

نظام آموزشی از بزرگترین و گسترده­ترین نظام­های درون جامعه است که سرنوشت جامعه را در دراز مدت تعیین می­کند( Akbari, 2018). با تغییر مفاهیم آموزشی، ساختارهای سنتی سازمان­های مرتبط در امر آموزش تغییر کرده و انسان از عصر اطلاعات به سمت عصر هوشمند حرکت کرد (Buzzanga, 2008). تکنولوژی­های نوین، فرصت­های بیشتر وجذاب­تری مانند فرصت کسب تجربه یادگیری متناسب با توانایی­های هر دانشجو را برای یادگیری ارائه می‌کنند (Hadjerrouit, 2010). مفهوم هوشمندی در سال ۱۹۹۰ به دلیل توسعه فناوری ارتباطات و اطلاعات، تغییر شرایط اقتصادی داخلی و خارجی سازمان و همچنین رقابت شدید در بازار وارد ادبیات مدیریت شد. امروزه در ساختار این سازمان­ها فناوری اطلاعات و ارتباطات و کارکنان آگاه از اهمیت بسیاری برخوردار می­باشد (Adamczewsk, 2016). نظام آموزشی به عنوان مهم­ترین پایه هدایت‌کننده جامعه به سمت جامعه اطلاعاتی، نقش مهمی بر عهده دارد(Akrami & Daroudi, 2021). مدرسه هوشمند یک مدل مدرسه است که با توسعه قوی همه جنبه‌های زندگی اجتماعی سازگار است و الزامات آموزش شهروندان هوشمند را برای ایجاد یک کشور هوشمند و راه‌اندازی یک کسب و کار برآورده می‌کند. پایه‌گذاری یک مدرسه هوشمند فرآیند آماده‌سازی کاملی نیاز دارد و مراحل بسیاری را طی می‌کند و این آماده‌سازی مربوط به سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، بروزکردن اطلاعات فناوری مدیران، معلمان، آگاهی اجتماعی وآماده کردن شرایط اجتماعی-اقتصادی می‌باشد (Tran & et al, 2022). در عصر حاضر سرعت زیاد پیشرفت تکنولوژی، عدم بهره­گیری از فناوری اطلاعات در آموزش، عدم توجه به نیروی انسانی متخصص و روشهای نوین تدریس از تهدیدات نوین آموزشی هستند (Aalizadeh & et al, 2021).

اگر به مدل مفهومی مدرسه هوشمند در شکل 1 به عنوان یک سازمان هوشمند توجه کنیم از نظر ابعاد محتوایی به لحاظ هوشمند بودن شامل پنج مولفه است که مدارس هوشمند را از دیگر مدارس متمایز می­کند. این مولفه­ها عبارتند از :

1): زیرساخت توسعه­یافته فناوری اطلاعات؛

2): محیط یاددهی و یادگیری مبتنی بر محتوای چندرسانه­ای ؛

3): مدیریت مدرسه توسط سیستم یکپارچه رایانه‌ای؛

 4): توانمندسازی معلمان در حوزه فناوری اطلاعات؛

5): برقراری ارتباطات یکپارچه رایانه‌ای با مدارس دیگر می­­باشد (Education website,2018).

 

 

 

 

 

 

 

شکل 1: مدل مفهومی مدرسه هوشمند( Education website,2018).

به عبارت دیگر عوامل ساختاری همچون تعداد رایانه در مدرسه، تعداد و نوع نرم‌افزارهای موجود و میزان استفاده، سواد رایانه­ای معلم و دروسی که بیشتر در آنها از رایانه استفاده می‌گردد و عوامل فرآیندی همچون تعامل معلم و دانش­آموز در کنشهای پداگوژیک آنها، تعامل میان دانش‌آموزان، تعامل معلم با همکاران و با مدیر مدرسه است (Talai & et al, 2015). مدرسه هوشمند یک رویکرد جدید آموزشی است که با تلفیق فناوری اطلاعات در برنامه­های درسی تغییرات اساسی در فرایند یاددهی و یادگیری را به دنبال خواهد داشت در این رویکرد نقش معلم به عنوان راهنما و انتقال دهنده دانش می­باشد و نقش دانش­آموز به عنوان عضو فعال، خلاق، نقاد و مشارکت جو به جای دانش­آموز منفعل و صرفا مصرف­کننده خواهد بود. همچنین نظام ارزشیابی به صورت فرایندمحور و نتیجه‌محور خواهد بود (Niromand & et al, 2012). مالزی در سال 1996 به عنوان اولین کشور در حال توسعه موفق به پایه‌گذاری مدرسه هوشمند شد و با بکارگیری فناوری اطلاعات در شیوه تدریس، یادگیری و مدیریت به بهبود نظام آموزشی خود اقدام کرد (Zamani & Qasabpour, 2007). 

در طراحی مدرسه هوشمند باید ترکیبی از عوامل روانشناختی، تکنولوژی، برنامه‌ریزی آموزشی و معماری متنوع و متناسب با عملکرد در کنار هم قرار گیرند. نگاه این چنین به ساخت و ساز و معماری مدارس تحولی نو را در مدارس آینده امکان‌پذیر می‌سازد. در چنین محیط آموزشی مترقی، دانش‌آموز خود مسئولیت آموزش خود را بر عهده گرفته و تلاش می‌کند تا با یاری دیگر دانش‌آموزان و با هدایت معلم به تحقیق، تجربه و آزمایش، یادگیری، خلق و نوآوری بپردازد. .ظهور ناگهانی کووید 19اختلال بزرگی در سیستم آموزش و پرورش در سراسرجهان ایجاد کرد و بیش از یک میلیارد و ششصد میلیون کودک و نوجوان از رفتن به مدرسه محروم شدند. در ایران بیشتر مدارس تعطیل و حدود 15 میلیون دانش­آموز مجبور به استفاده از آموزش مجازی یا آنلاین به جای آموزش حضوری شدند. این مهم در حالی اتفاق افتاد که زیر ساخت­های لازم برای این تغییر در مدارس مخصوصا در مدارس هوشمند انجام نگرفته‌بود و این تغییر از سنتی به مدرنیسم بصورت جهشی باعث ظهور مشکلات فراوانی گردید. این بحران باعث شد بعضی دانش­آموزان به خاطر نداشتن ابزارهای هوشمند و ضعف زیرساخت های فناوری نظیر اینترنت در بعضی مناطق ترک تحصیل نمایند. لذا هدف اصلی در این مطالعه، ارائه یک الگوی مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین می­باشد که به واسطه آن همه دانش­آموزان در هرمنطقه از کشور با استفاده از زیر ساخت­های امن، سریع و قابل اعتماد، با هزینه کم آموزش ببینند. همچنین آماده‌سازی و آموزش بازیگران اصلی این حوزه (معلمان و دانش­آموزان) در راستای استفاده صحیح از فناوری اطلاعات درفرایند یاددهی و یادگیری می­باشد. با توجه به مطالب بالا سوال اصلی پژوهش این است که الگوی مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین چگونه است ؟

رویکرد نظری تحقیق

جامع­ترین تعریف برای یک مدرسه هوشمند مدرسه‌ای است که در آن روند اجرای فرآیندها اعم از مدیریت، نظارت، کنترل یاددهی و یادگیری، منابع آموزش و کمک آموزشی، ارزشیابی و امور دفتری و اداری مبتنی بر فناوری اطلاعات باشد می­­باشد (Education website,2018).مدرسه هوشمند را می­توان یک سازمان یادگیرنده دانست که به طور مستمر کارکنان، منابع آموزشی و توانایی­های اجرایی خود را توسعه می­دهد (Mohajiran & et al, 2012). مدارس هوشمند به عنوان یک مدل مدرسه پیشرفته، فرصت‌ها و شرایطی را برای مدارس ایجاد می‌کنند تا ظرفیت سازگاری و توسعه پایدار خود را در مواجهه با تغییرات سریع در جامعه افزایش دهند. با آموزش هوشمند، فراگیران قادر به کشف و ساختن دانش، توسعه خودکنترلی و ظرفیت انطباقی، تفکر خلاقانه از طریق آموزش‌های شخصی‌سازی شده آموزشی هستند که با ویژگی‌ها و نیازهای فردی مناسب می‌باشد (Tran & et al, 2022).

مدارس هوشمند در کشورهای توسعه­یافته به صورت آنلاین بوده و بدون حضور فیزیکی معلم و دانش‌آموز می­باشد و فقط سازمان سنتی مدرسه روند یادگیری را هدایت می­کند. در حالی‌که در کشورهای در حال توسعه مدارس هوشمند به صورت حضوری صرفاً برای جبران عقب­ماندگی شیوه‌های ناکارآمد تدریس سنتی معلم می­باشد. فناوری مورد استفاده در مدرسه هوشمند قادر است مدارس را به مکانهایی امن­تر تبدیل کند. به عنوان مثال، مچ‌بندهایی با قابلیت اینترنت اشیا (IoT) می­توانند ورود و خروج دانش­آموزان را ازمحل مدرسه ثبت کنند. همچنین نتایج آزمون با بررسی فعالیت­های شناختی، مغز دانش‌آموز را ارزیابی کند. با توجه به اینکه بررسی و نظارت پیشرفت دانش­آموز با نتایج آزمون، گزارش­های پایان‌ترم و بررسی تفاوت بین آنها سنگ بنای آموزش است. در آینده، حسگرهای عصبی می‌توانند فعالیت­های شناختی مغز دانش­آموزان را اندازه­گیری کنند. به طور مثال اطلاعات لرزش هاپتیک به رایانه لوحی دانش‌آموز ارسال می­شود تا اشتباهات و انحرافات روند یادگیری خود را تصحیح کند (Njeru & e tal, 2017). بکارگیری فناوری هوشمند در سیستم آموزشی با دگرگونی محتوا و نحوه دریافت دانش و همچنین روش‌های آموزشی، خدمات پشتیبانی، سازمان، مدیریت مدرسه، چشم انداز آموزشی را تغییر داده‌است (Demir, 2017).

 نظام آموزشی هر کشور رکن اساسی در پیشرفت و توسعه آن جامعه است. این پیشرفت زمانی می­تواند صورت بگیرد که نظام آموزشی در آن از لحاظ کمی و کیفی رشد کرده­باشد. آموزش مجازی یا آنلاین یکی از ارکانی می­باشد، که در توسعه آموزش عالی از لحاظ کیفیت موثر بوده و با استفاده از آن می­توان امکان آموزش و تحصیل را برای کلیه افراد جامعه در هر سنی و در هر نقطه از کشور فراهم نمود. بنابراین روش تدریس جدید، بر فرایند کیفیت یاددهی، یادگیری موثر است (Moradi & et al, 2019 ). سازمان همکاری و توسعه اقتصادی  OECD(Organisation for Economic Co-operation and Developmen)  که برگزارکننده آزمون پیزا Piza(Program for International Student Assessment)  در جهان می­باشد در گزارشی به بررسی شاخص­های جهانی برای آمادگی برای آموزش دیجیتال پرداخته و بخشی از آزمون را به ارزیابی میزان فراهم بودن امکانات آموزش آنلاین در کشورهای شرکت­کننده اختصاص داده است. سه مولفه اصلی آزمون پیزا جهت بررسی آمادگی کشورها برای آموزش دیجیتال عبارنتد از :

  الف:) دسترسی دانش­آموزان به کامپیوتر و اینترنت؛

ب:) آمادگی نرم­افزاری و سخت­افزاری مدارس؛

 ج:) توانمندی معلمان در آموزش دیجیتال (Qalkhani & Shir Alipour, 2019).

پیشینه تحقیق

 پژوهشهای انجام شده در ارتباط با مدرسه هوشمند و آموزش آنلاین بطور خلاصه در جدول شماره 1 آمده است .

جدول شماره 1. پژوهشهای انجام شده در ارتباط با مدرسه هوشمند و آموزش آنلاین

نویسندگان	هدف پژوهش	یافته های پژوهش
(Akrami & Daroudi, 2021)	چالش­های مدیریتی و تاثیر آن بر آموزش‌های آنلاین در دوره همه­گیری کرونا	نتایج نشان می­دهد ویژگی­های مدرس ۲۰.۹ %، ویژگی­های دانشجو ۲۵.۴ %، عوامل مرتبط با دانشگاه ۱۱.۷ %، عوامل آموزشی ۲۴.۵ % و عوامل محیطی ۱۳.۵ % بر آموزش­های آنلاین تاثیر دارد.
(Saidian, 2021)	بررسی رابطه بین آموزش الکترونیکی و آنلاین بر پیشرفت تحصیلی و میزان یادگیری دانش‌آموزان	نتایج نشان داد نمره میزان پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان در پیش­آزمون بدون روش آموزش الکترونیکی 15.30 بود که در پس­آزمون با استفاده از آموزش الکترونیکی به 17.80 افزایش یافته­است.
(Gol Sanamlu,2021)	باغبانی در فضای مجازی: "یک استراتژی برای تقویت آموزش آنلاین و یادگیری"	به کارگیری این استراتژی باعث یادگیری، رشد شخصی، موقعیت­یابی یا درک موقعیت، پرداختن به تفاوت‌های فردی، ایجاد انگیزه در دانش‌آموز، ارائه بازخورد و جلوگیری از انباشت اطلاعات و باعث تقویت آموزش آنلاین می‌باشد.
(Maqami & et al 2013)	مقایسه تأثیر سه روش آموزش حضوری، الکترونیکی و تلفیقی بر یادگیری و یادداری دانشجویان رشته علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی	نتایج نشان داد یادگیری تلفیقی به شرط اجرای درست می‌تواند بر میزان یادگیری تأثیر مثبتی بگذارد.
(Sunhare & et al, 2020)	استفاده از اینترنت اشیا و داده کاوی	با استفاده از اینترنت اشیا و ارتباط دادن آن با فناوری­های ابری، داده­های عظیم ایجاد شده از این محیط ناهمگون را تبدیل به دانش گرانبها با استفاده از فناوری­های داده کاوی ممکن می­سازد. علاوه بر این، دانش تولید شده نقش کلیدی در تصمیم‌گیری هوشمند، افزایش عملکرد سیستم و مدیریت بهینه منابع و خدمات خواهد داشت.
(Villegas & et al, 2020)	بهبود مدل آموزش آنلاین با ادغام یادگیری ماشین و تجزیه و تحلیل داده­ها دریک سیستم مدیریت یادگیری	نتایج نشان داد ادغام فناوری­هایی مانند هوش‌مصنوعی و آنالیز داده­ها با سیستم مدیریت یادگیری برای افزایش و ارتقاء یادگیری آنلاین  مهم می­باشد. در این مطالعه مشخص شد که افراد همیشه به دنبال مدل­های آموزشی قوی هستند که بتوانند بعضی از فعالیت­ها را در حالت آنلاین انجام دهند. سیستم مدیریت یادگیری اجازه می­دهد به دانش­آموزان از آن به عنوان یک دستیار مجازی برای هدایت و یادگیری با کیفیت بالا استفاده نمایند.
(Bao, 2020)	کوید ۱۹ و آموزش آنلاین در موسسات آموزش عالی	این استراتژی‌ها عبارتند از : ارائه محتوای با کیفیت درآموزش آنلاین، تعامل و مشارکت بالا برای افزایش کیفیت آموزش و یادگیری عمقی دانش­آموزان (تکلیف خارج از کلاس)، داشتن برنامه و طرح برای مقابله با حوادث غیر منتظره در آموزش آنلاین (ترکیب آنلاین و آفلاین)، تاکید به استفاده از صدا بخاطر اینکه صدای معلم از ابزارهای مهم آموزشی هست.
(Palvia & et al, 2018)	آموزش آنلاین: وضعیت جهانی، چالش­ها، رویدادها و پیامدها	فراهم کردن زیرساخت­های الکترونیکی، اپلیکیشن‌ها، اینترنت با پهنای باند زیاد، تهیه محتوای آموزشی غنی به زبان­های مختلف و متمایل ساختن دانش‌آموزان، دانشجویان و کاربران نهایی به استفاده از آموزش و یادگیری آنلاین از مزایای آموزش آنلاین می باشد. از  موانع رشد آموزش آنلاین در کشورهای آسیایی و خاورمیانه ضعیف بودن سرعت اینترنت، اولویت پایین آموزش آنلاین نسبت به سنتی، عدم دسترسی به محتوای غنی به زبان اصلی

 

روش شناسی پژوهش

از آنجایی که هدف پژوهش شناسایی الگوی مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین می‌باشد، از این رو پژوهش حاضر از نظر رویکرد جزو تحقیقات کیفی و ازلحاظ روش، مبتنی بر مطالعات تئوری داده­بنیاد¹ می‌باشد. در این پژوهش از رویکرد سیستماتیک استراوس و کوربین استفاده شده‌است. این نظریه یک روش تحقیق کیفی است که برای نظریه‌پردازی پیرامون پدیده مورد مطالعه استفاده می‌شود. این روش زمانی استفاده می‌شود که ادبیات پژوهش پیرامون موضوع از غنای لازم برخوردار نباشد. در رویکرد سیستماتیک محقق باید روش و فن مشخصی برای تحلیل در پیش بگیرد و کدگذاری مرحله­مندی (باز، محوری و انتخابی) را به اجرا درآورد و کار نهایی خود را در الگوی پارادایمی یکسانی ارائه کند (ادیب حاج باقری، 1400). مصاحبه‌شوندگان پژوهش حاضر خبرگان حوزه مدیریت آموزشی و متخصصان فناوری اطلاعات کشوربا سابقه تدریس آنلاین که نسبت به موضوع پژوهش آشنایی و تسلط در ابعاد نظری و عملی و پژوهشی داشته‌اند، می‌باشد. مصاحبه‌ها تا رسیدن به حد اشباع نظری داده­ها یعنی تا 16 نفر ادامه یافت. ابزار گردآوری داده­ها در این تحقیق، مصاحبه ساختاریافته می‌باشد. فرایند تحلیل داده­های حاصل از متن مصاحبه­ها نیز با توجه به اهمیت آن در رویکرد نظریه داده­بنیاد، هم‌زمان با جمع­آوری داده­ها طی سه مرحله: الف) کدگذاری باز؛ ب) کدگذاری محوری و ج) کدگذاری انتخابی انجام شد. سوالات مصاحبه در پیوست 1 در انتهای مقاله و مشخصات مصاحبه‌شوندگان در بخش کیفی پژوهش در جدول شماره 2 آمده‌است.

جدول شماره 2. مشخصات مصاحبه‌شوندگان در بخش کیفی پژوهش

توزیع برحسب شهر	وابستگی سازمانی مصاحبه‌شوندگان		توزیع برحسب جنسیت
	آموزش و پرورش	آموزش عالی	زن	مرد	مدرک تحصیلی
تهران	1	2	1	2	اعضای تیم خبره دارای حداقل مدرک تحصیلی دکترا در حوزه مدیریت آموزشی، تکنولوژی آموزشی و جامعه‌شناسی در نظام آموزش و پرورش و آموزش عالی می‌باشند.
تبریز	7	3	5	5
ارومیه		1		1
استانبول		1		1
مرند		1		1

 

یافته ها

تمام عبارات و جملات کلیدی مربوط به مصاحبه‌ها استخراج و کدگذاری باز انجام گردید. در این پژوهش اقدام به جمع‌آوری اطلاعات در مورد عوامل تاثیرگذار، زمینه‌ای، مداخله‌ای، راهبردها و پیامدهای حاصل از ارتقای آموزش آنلاین در مدارس هوشمند شده‌است. در نتیجه برای درک بهتر از مولفه‌ها و داده‌های استخراج شده از فرآیند مصاحبه، اقدام به تفکیک سوالات با رعایت اصل منسجم بودن داده‌های بدست‌آمده، شده‌است.

بررسی تعداد کد‌های اولیه

از مجموع 16 خبره 9 نفر آن‌ها معلم و 7 نفر آن‌ها استاد دانشگاه بودند، از گروه معلمان 310 کد و از گروه اساتید دانشگاه 234 کد و جمعاً 544 کد استخراج گردید. در جدول شماره 3 خلاصه‌ای از کد‌های باز به تفکیک مصاحبه‌شونده و نظر آنها آمده‌است.

 

جدول شماره 3. کد‌های اولیه (باز ) و نظر مصاحبه شونده‌ها

ردیف	کد مصاحبه‌شونده	عنوان کد باز (اولیه)	نظر مصاحبه‌شونده‌ها
1	استاد معلم (2)	اختصاص بودجه	اختصاص بودجه مناسب در حوزه آموزش آنلاین
2	استاد دانشگاه (6)	اختصاص بودجه	اول افزایش سرعت اینترنت، کیفیت اینترنت، کاهش هزینه اینترنت و تهیه تجهیزات برای دانش‌آموزان و معلمان که دسترسی به لپ‌تاپ و موبایل ندارند.
3	استاد معلم (4)	استفاده از خیرین	آموزش و پرورش جهت نیاز تامین نیاز مالی برای توسعه زیرساخت‌های مدارس هوشمند می‌تواند فرهنگ‌سازی لازم برای استفاده از خیرین و سایر منابع مالی را فراهم نماید.
4	استاد دانشگاه (7)	ایجاد تسهیلات برای دانش‌آموزان بی‌بضاعت	ایجاد عدالت آموزشی: تسهیلاتی برای دانش‌آموزان بی‌بضاعت فراهم شود تا بتوانند ابزارهای کار را در خانه فراهم نمایند.
5	استاد معلم (2)	ایجاد تسهیلات برای دانش‌آموزان بی‌بضاعت	ایجاد تسهیلات لازم برای دانش‌آموزان و معلمان برای تهیه گوشی و تبلت هوشمند
6	استاد معلم (2)	ایجاد تسهیلات برای دانش‌آموزان بی‌بضاعت	رایگان کردن اینترنت برای معلمان و دانش‌آموزان
7	استاد معلم (1)	ایجاد تسهیلات برای دانش‌آموزان بی‌بضاعت	ارائه تسهیلات لازم از جمله وام بانکی و کمک هزینه برای دانش‌آموزان و معلمان در حوزه خرید امکانات اولیه
8	استاد معلم (3)	ایجاد تسهیلات برای دانش‌آموزان بی‌بضاعت	بانک‌ها می‌توانسنتد با درصد کم به معلم و دانش‌آموز وام بدهند.
9	استاد معلم (8)	ایجاد تسهیلات برای دانش‌آموزان بی‌بضاعت	مخابرات می‌تواند با در اختیار قراردادن بسته‌های اینترنت رایگان در اختیار دانش‌آموزان یا با هزینه کم این مشکل را حل کند و هزینه‌های بالای اینترنت را کاهش دهد.
10	استاد دانشگاه (3)	بهره‌گیری از ارگان‌های دیگر	آموزش و پرورش و آموزش عالی باید از ارگان‌ها و سازمان‌ها کمک بگیرد. ارتباط قوی داشته باشد.
11	استاد دانشگاه (2)	پشتیبانی مالی دولت	فرهنگ‌سازی در جامعه و اجازه استفاده از ادوات و جهازهای هوشمند نظیر( گوشی هوشمند، تبلت و لپ تاپ) وضعیت اقتصادی خانواده‌ها در تهیه لوازم هوشمند برای دانش‌آموزان در اجرای آموزش آنلاین نقش دارند.
12	استاد دانشگاه (3)	پشتیبانی مالی دولت	پشتیبانی مالی دولت از هوشمندسازی مدارس
13	استاد دانشگاه (5)	همراهی سایر نهاد‌ها	همراهی صدا و سیما و مسئولین امر در آموزش
14	استاد دانشگاه (5)	توانمندکردن اولیا	توانمندکردن اولیا برای استفاده از فناوری
15	استاد معلم (3)	توانمندکردن اولیا	بر فرهنگ استفاده از آن برای خانواده تاکید شود.
16	استاد دانشگاه (4)	توانمندکردن اولیا	آموزش‌های‌لازم برای اولیا، دانش‌آموزان و معلمان در نحوه استفاده از اینترنت و آموزش‌های آنلاین
17	استاد دانشگاه (4)	توانمندکردن اولیا	آموزش نحوه استفاده از نرم‌افزارهای تولید محتوا
18	استاد معلم (1)	فرهنگ‌‌سازی	فرهنگ‌سازی در جامعه و اجازه استفاده از ادوات و جهازهای هوشمند نظیر(گوشی هوشمند، تبلت و لپ‌تاپ)، وضعیت اقتصادی خانواده‌ها در تهیه لوازم هوشمند برای دانش‌آموزان در اجرای آموزش آنلاین نقش دارند.
19	استاد معلم (4)	آسیب‌های روان‌شناختی و ایجاد عادت‌های غلط	استفاده بیش از حد گوشی از هوشمند آسیب‌های روان‌شناختی و عادت‌های غلط بر روی دانش‌آموزان دارد.
20	استاد معلم (7)	عدم هماهنگی محتوا و روش‌های آموزش آنلاین	از موانع روان‌شناختی عدم هماهنگی محتوا و روش‌های آموزش آنلاین با شرایط روحی و روانی دانش‌آموزان و خانواده‌ها
21	استاد معلم (4)	معلمان خجالتی	همکاران خجالتی ودرون‌گرا مشکل‌دار هستند. معلمان برون‌گرا بهتر تدریس می‌کنند.
22	استاد دانشگاه (7)	ناسازگاری	روان‌شناختی هم مشکل داریم سازگاری ندارند.
23	استاد دانشگاه (5)	موانع فرهنگی	در خانواد فقیر دانش‌آموز کار می‌کند و آموزش آنلاین را قبول ندارد باید روی اولیا کار شده و فرهنگ‌سازی انجام شود.
24	استاد معلم (8)	موانع فرهنگی	مهمترین مانع، موانع مالی برای تجهیز و زیرساخت‌های مورد نیاز و در ادامه آن فرهنگ آموزش آنلاین می‌باشد.
25	استاد معلم (1)	عدم اعتقاد به آموزش آنلاین	اگر فرهنگ یک محیط، یک خانواده و نظام آموزشی اعتقاد به آموزش آنلاین نداشته‌باشد و این روش را نا موفق تلقی کند قطعاً همراهی نخواهد کرد.
26	استاد معلم (7)	عدم فرهنگ‌سازی	فرهنگ‌سازی انجام نشده‌است.
27	استاد معلم (7)	عدم فرهنگ‌سازی	از بعد فرهنگی نبود بستر فرهنگی مناسب در استفاده از آموزش آنلاین
28	استاد معلم (7)	نبود توجیه و اقناع فکری	از لحاظ فرهنگی نبود توجیه و اقناع فکری برای خانواده‌ها و دانش‌آموزان و معلمان وجود ندارد.
29	استاد دانشگاه (7)	نداشتن فرهنگ استفاده از فضای مجازی	نبود فرهنگ استفاده از فضای آنلاین
30	استاد معلم (8)	نداشتن فرهنگ استفاده از فضای مجازی	متاسفانه دیدگاه به لحاظ فرهنگی اجتماعی خوب نیست.

بررسی کد‌های ثانویه

همانطور که در بالا گفته شد ابتدا 544 کد اولیه استخراج گردید، سپس این کد‌ها مقوله‌بندی گردید و کد‌های ثانویه بدست آمد، در زیر به تفکیک موضوع‌های پژوهش به بررسی این کد‌ها پرداخته شده‌است.

 

توصیف وضع موجود (مفاهیم اولیه)

در خصوص این سوال که " آموزش آنلاین در مدارس هوشمند را چگونه ارزیابی می­کنید؟ " به شرح زیر پاسخ داده شده‌است. به طور کلی از نظر مصاحبه‌شونده‌ها با استناد به جدول شماره 4، آموزش آنلاین در مدارس هوشمند موفقیت چندانی نداشته‌است.

 

 

جدول شماره4. بررسی میزان موفقیت آموزش آنلاین از نظر مصاحبه‌شونده‌ها

کد مصاحبه‌شونده	کد‌های باز (اولیه)	کد ثانویه
استاد معلم (5) استاد معلم (6) استاد دانشگاه (2) استاد دانشگاه (4) استاد دانشگاه (5)	نبود مدارس هوشمند- وجود تجهیزات ولی عدم استفاده درست از هوشمندسازی- آماده‌نبودن زیرساخت‌ها- عدم درک درست از هوشمندسازی- توزیع ناعادلانه امکانات	عدم موفقیت
استاد معلم (1) استاد معلم (3) استاد معلم (8) استاد دانشگاه (3)	موفقیت کم آموزش آنلاین- عدم خروجی مناسب	موفقیت کم
استاد معلم (4) استاد دانشگاه (6) استاد دانشگاه (7)	ابتدا خوب بوده ولی نیاز به توسعه بیشتر هست. آموزش آنلاین هست ولی مشکل جدی دارد.- ابتدا خوب بوده ولی نیاز به توسعه بیشتر هست- خوب عمل کردن از لحاظ تولید محتوا	موفقیت نسبی
استاد معلم (9)	موفقیت متوسط آموزش آنلاین	موفقیت متوسط
استاد معلم (2)	خوب بوده ولی جای توسعه هم دارد.	موفقیت زیاد

 

درباره علل عدم موفقیت آموزش آنلاین در مدارس ایران، مصاحبه‌شونده‌ها مطابق جدول شماره 5 پاسخ داده‌اند. بیشتر آن‌ها (6 نفر) علت را این دانسته‌اند که در مدارس تجهیزات وجود دارد ولی از آن‌ها استفاده درستی نمی‌شود، همچنین 3 نفر هم به این اشاره کرده‌اند که برداشت درستی از هوشمندسازی در مدارس وجود ندارد و 3 نفر دیگر اشاره کرده‌اند که در مدارس اصلاً هوشمندسازی به معنای واقعی وجود ندارد. 2 نفر هم به مناسب نبودن سخت‌افزار‌ها و نرم‌افزارها اشاره کرده‌اند. برای بقیه علت‌ها هم یک نفر اشاره داشته‌اند.

 

 

جدول شماره 5. علل عدم موفقیت آموزش آنلاین از نظر مصاحبه‌شونده‌ها

مصاحبه‌شونده	علت عدم موفقیت آموزش آنلاین
استاد دانشگاه (2) - استاد دانشگاه (3)	آماده‌نبودن زیرساخت‌ها
استاد دانشگاه (5)	توزیع ناعادلانه امکانات
استاد دانشگاه (5)	شکست به خاطر ممنوعیت اینترنت در مدارس
استاد معلم (3) - استاد دانشگاه (4) - استاد دانشگاه (4)	عدم درک درست از هوشمندسازی
استاد معلم (1)	عدم ضمانت اجرایی برنامه‌ها
استاد دانشگاه (3) - استاد دانشگاه (5)	مناسب‌نبودن سخت‌افزار و نرم‌افزارها
استاد معلم (1)	موقتی بودن (استفاده از آموزش آنلاین فقط در کرونا)
استاد معلم (1) - استاد معلم (3)- استاد معلم (5)	نبود مدارس هوشمند
استاد معلم (3)	نداشتن جایگاه دائمی
استاد معلم (6)	هوشمندسازی بیشتر در مدارس خصوصی
استاد معلم (1) - استاد معلم (6) - استاد معلم (8)- استاد دانشگاه (2)- استاد دانشگاه (4) - استاد دانشگاه (5)	وجود تجهیزات ولی عدم استفاده درست از هوشمندسازی
استاد معلم (5)	یک‌طرفه بودن آموزش‌های ارائه شده

 

در خصوص این سوال که : آیا آموزش و پرورش در زمینه راه­اندازی مدارس هوشمند و اجرای آموزش آنلاین توانسته به اهداف تعیین‌شده برسد؟ افراد مصاحبه‌شونده مطابق جدول شماره 6 پاسخ داده‌اند. 13 نفر اشاره به عدم تحقق اهداف راه­اندازی مدارس هوشمند و اجرای آموزش آنلاین داشته‌اند. 2 نفر آن را تا حدودی تحقق‌یافته دانسته‌اند و یکی از معلمان اشاره کرده‌است که ایران در این زمینه حتی از کشورهای پیشرفته هم جلو زده‌است. 

 

جدول شماره 6 . میزان تحقق اهداف راه­اندازی مدارس هوشمند و اجرای آموزش آنلاین

کد مصاحبه‌شونده	میزان تحقق اهداف
استاد معلم (1)- استاد معلم (3)- استاد معلم (4)- استاد معلم (5)- استاد معلم (6)- استاد معلم (7)- استاد معلم (8)- استاد دانشگاه (3)- استاد دانشگاه (2)- استاد دانشگاه (3)- استاد دانشگاه (4)- استاد دانشگاه (5)- استاد دانشگاه (6)	عدم تحقق
استاد معلم (2)	جلو زدن از کشورهای پیشرفته
استاد معلم (9)- استاد دانشگاه (7)	تا حدودی

 

 

 

 

در خصوص علل عدم تحقق اهداف آموزش و پرورش در زمینه راه­اندازی مدارس هوشمند و اجرای آموزش آنلاین افراد مصاحبه‌شونده مطابق جدول شماره 7 پاسخ داده‌اند.

 

جدول شماره 7 . علل عدم تحقق اهداف راه­اندازی مدارس هوشمند و اجرای آموزش آنلاین

کد مصاحبه‌شونده	علت عدم تحقق اهداف
استاد معلم (8)	ارجحیت آموزش حضوری
استاد دانشگاه (6)	آماده‌نبودن زیرساخت‌ها
استاد معلم (5)	تعاملی‌نبودن شاد
استاد معلم (7)	در حد آمار و عددسازی
استاد معلم (1)	درست نبودن ملاک ارزیابی
استاد معلم (5) - استاد دانشگاه (2)- استاد دانشگاه (5)-استاد دانشگاه (6)	عدم آموزش نیروی انسانی
استاد معلم (8)	عدم تحقق اهداف تربیتی
استاد دانشگاه (5)	عدم حمایت مسئولین
استاد دانشگاه (5)	عدم سرمایه‌گذاری
استاد دانشگاه (3)	عدم کیفیت خروجی
استاد معلم (4)	فاصله با اهداف تعیین‌شده
استاد معلم (3)	فقط تشکیل گروه و کانال
استاد دانشگاه (4) - استاد دانشگاه (6)	مساوی گرفتن آموزش هوشمند با وجود فناوری

 

شرایط علی موثر بر مدرسه هوشمنددر راستای ارتقای آموزش آنلاین

پس از استخراج کد‌های اولیه و مقوله‌بندی آنها، شرایط علی موثر بر آموزش آنلاین 9 دسته از عوامل شناسایی شدند، این عوامل و کد‌های اولیه مربوط به آن‌ها در جدول شماره 8 نشان داده شده‌است.

جدول شماره 8 : عوامل موثر بر مدرسه هوشمند در استای ارتقای آموزش آنلاین

کد‌های ثانویه	کد‌های اولیه
عامل فیزیکی	فضای فیزیکی مناسب
عوامل قانونی	مشخص‌کردن بسترهای قانونی
ممنوعیت اینترنت و گوشی در مدارس
عوامل اجتماعی- خانواده	پیدا‌شدن منابع جدید آموزش
نگاه جامعه به آموزش آنلاین
آگاهی والدین
درگیر شدن خانواده‌ها
عوامل اقتصادی	تأمین زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری
وضعیت اقتصادی خانواده‌ها
وضعیت اقتصادی مدرسه
عوامل تکنولوژیکی	آموزش الکترونیکی
تجهیزات پیشرفته
زیرساخت‌های فنی
عوامل روان‌شناختی	تفاوت‌های فردی دانش‌آموزان
عوامل سیاسی	سیاست متمرکز
عوامل فرهنگی	سواد رسانه‌ای
عدم آمادگی جامعه
فرهنگ جامعه و خانواده‌ها
فرهنگ عمومی
آماده بودن بستر اجتماعی
فرهنگ مناسب آموزش آنلاین
عوامل مدیریتی	استراتژی مناسب
اعتقاد مدیر و عوامل اجرایی به هوشمندسازی
توزیع عادلانه امکانات
سواد فناورانه معلمان
کیفیت تدریس معلم
نیروی انسانی متخصص
وفادار بودن معلم به نظام آموزشی
داشتن چهره تأثیرگذار
داشتن نگاه عمیق به آموزش آنلاین
داشتن وقت کافی معلم برای تدریس
دانش‌آموزان منظم و پی‌گیر
مطالبه دانش‌آموزان
برنامه‌ریزی اصولی
اهداف برنامه درسی
محتوای برنامه درسی
نیاز‌های آموزشی

 

عوامل سازمانی و انسانی موثر در ارتقای آموزش آنلاین

پس از بررسی کد‌های اولیه عوامل سازمانی و انسانی موثر در آموزش آنلاین سه دسته از عوامل که عبارتند از: 1- عوامل انسانی خارج از سیستم آموزش و پرورش 2- عوامل انسانی درون سیستم آموزش و پرورش 3- عوامل سازمانی( سازمان‌ها و شرکت‌ها ) به‌دست آمد. منابع کد‌های اولیه و ثانویه مربوط به دسته بندی در جدول شماره 9 آمده‌است.

جدول شماره 9 . افراد و سازمان‌هایی که در ارتقای آموزش آنلاین نقش دارند

کد‌های ثانویه	کد‌های اولیه
عوامل انسانی (خارج از سیستم آموزش و پرورش)	اشخاص خصوصی
خانواده‌ها
خیرین و خیرین مدرسه‌ساز
عوامل انسانی ( درون سیستم آموزش و پرورش)	شورای عالی آموزش و پرورش
وزارت و ادارات کل آموزش و پرورش
رئیس اداره مناطق
حراست اداره مناطق
معاونین اداره مناطق
کارشناسان مسئول و کارشناسان اداره
سر گروه‌های درسی
معلمان
مدیر مدرسه
دانش‌آموزان
عوامل سازمانی (سازمان‌ها و شر کت‌ها)	استانداری
بانک‌ها
بهداشت و درمان
پلیس فتا
دانشگاه‌ها
دولت
سازمان فنی وحرفه‌ای
سازمان نوسازی جهت تجهیز مدارس
شرکت‌های خصوصی
شورای عالی انقلاب فرهنگی
شورای عالی فضای مجازی
مجلس
هلال احمر
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

 

شرایط زمینه‌ای موثر بر مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین

جهت بررسی شرایط زمینه‌ای 3 مورد 1- شرایط موثر در پذیرش در اجرا و ارتقای آموزش آنلاین و 2 – نقش وضعیت تکنولوژیکی در ارتقای آموزش آنلاین 3- نقش فرهنگ سازمانی حاکم بر نظام آموزشی کشور، بررسی شد. پس از مقوله‌بندی شرایط زمینه‌ای موثر در پذیرش و اجرا و ارتقای آموزش آنلاین 6 دسته از عوامل شناسایی شدند، این عوامل عبارتند از: 1- عامل فرهنگی 2- عامل مدیریتی 3- عامل قانونی 4- عامل اجتماعی 5- عامل اقتصادی 6- عامل روان‌شناختی. این عوامل و کد‌های اولیه مربوط به آن‌ها در جدول شماره 10 نشان داده شده‌است. 

جدول شماره 10 . شرایط زمینه‌ای موثر در پذیرش و ارتقای آموزش آنلاین

کد‌های ثانویه	کد‌های اولیه
عامل فرهنگی	بستر فرهنگی آماده
عامل مدیریتی	مدیریت منابع
عامل قانونی	تقویت امنیت فضای مجازی
عامل قانونی	عدم خلاء قانونی
عامل اجتماعی	آشنا کردن عموو مردم
عامل اقتصادی	تجهیز مدارس
عامل روان‌شناختی	استرس
عامل روان‌شناختی	بستر سازی مناسب در بین دانش‌آموزان

 

شرایط مداخله‌ای موثر بر مدرسه هوشمنددر استای ارتقای آموزش آنلاین

پس از مقوله‌بندی شرایط مداخله‌ای آموزش آنلاین 7 دسته از موانع شناسایی شدند، این موانع عبارتند از 1- موانع مدیریتی 2- موانع اجتماعی 3- موانع اقتصادی 4 - موانع تکنولوژیکی 5- موانع روان‌شناختی 6-موانع فرهنگی 7- موانع قانونی. این عوامل و کد‌های اولیه مربوط به آن‌ها در جدول شماره 11 نشان داده شده‌است.

 

 

 

جدول شماره 11. شرایط مداخله‌ای که در آموزش آنلاین نقش دارند.

کد‌های ثانویه	کد‌های اولیه
موانع مدیریتی	جناحی و سلیقه‌ای بودن انتصاب مدیران
سوء مدیریت
سیاست‌بازی
نداشتن مدیر هوشمند
ناکارآمدی نیروی انسانی
موانع اجتماعی	دور شدن دانش‌آموزان از محیط مدرسه
عدم استقبال خانواده‌ها به دلیل مسائل اجتماعی
عدم رغبت جامعه به فناوری‌های نوین
عدم رغبت جامعه به فناوری‌های نوین
مدرک گرایی
موانع اقتصادی	نبود بودجه
وضعیت بد اقتصادی خانواده‌ها
موانع تکنولوژیکی	پهنای باند ضعیف
مشکلات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری
تعاملی‌نبودن شاد
طراحی‌نشدن برای آموزش
نبود تجهیزات در مدارس
موانع روان‌شناختی	آسیب‌های روان‌شناختی و ایجاد عادت‌های غلط
عدم هماهنگی محتوا و روش‌های آموزش آنلاین
معلمان خجالتی
ناسازگاری
موانع فرهنگی	عدم اعتقاد به آموزش آنلاین
عدم فرهنگ سازی
نبود توجیه و اقناع فکری
نداشتن فرهنگ استفاده از فضای مجازی
نداشتن فرهنگ استفاده از فضای مجازی
موانع قانونی	خلاء قانونی
وجود قوانین دست و پاگیر
وجود قوانین دست و پاگیر

 

اقدامات و راهبردهای لازم در راستای ارتقای آموزش آنلاین

پس از مقوله‌بندی اقدامات و راهبردهای لازم در راستای ارتقای آموزش آنلاین، 6 دسته اقدام شناسایی شد، این اقدامات عبارتند از 1- راهبرد اقتصادی 2- راهبرد فرهنگی 3- راهبرد قانونی 4-راهبرد‌های فناوری 5-راهبردهای نیروی انسانی 6-راهبرد آموزشی این اقدامات و راهبردها و کد‌های اولیه مربوط به آن‌ها در جدول شماره 12 نشان داده شده‌است.

جدول شماره 12 . اقدامات و راهبردهای لازم برای ارتقای آموزش آنلاین

کد‌های ثانویه	کد‌های اولیه
راهبرد اقتصادی	اختصاص بودجه
استفاده از خیرین
ایجاد تسهیلات برای دانش‌آموزان بی‌بضاعت
بهره‌گیری از ارگان‌های دیگر
پشتیبانی مالی دولت
همراهی سایر نهاد‌ها
راهبرد فرهنگی	توانمند کردن اولیا
فرهنگ‌سازی
راهبرد قانونی	تجدید نظر در قوانین
راهبرد‌های فناوری	بهبود زیرساخت‌های ارتباطی
بهبود وضعیت اینترنت
تجهیز مدارس
تعاملی‌کردن آموزش آنلاین
توسعه بستر شاد
راهبردهای نیروی انسانی	ارتقای سواد رسانه‌ای و تولید محتوا در معلمان و دانش‌آموزان
انتصاب مدیران متخصص و با تجربه
ایجاد تسهیلات برای معلمان
آموزش هوشمند و تربیت نیروی انسانی
بهره‌مندی از افراد متخصص در آی‌تی
پرورش و بکارگیری نیروی انسانی متخصص
تغییر دیدگاه معلمان به آموزش‌های نوین
تغییر نگاه مسئولین به آموزش و پرورش
راهبرد آموزشی	تعریف چارچوب مدرسه هوشمند
تلفیق آموزش حضوری و غیر حضوری
توجه به امور اخلاقی و تربیتی در کنارآموزش
توجه علمی به توسعه
توجه کردن به نیاز‌ها
تولید محتوای قوی
عدم قطع آموزش در شاد

 

 

 

 

 

پیامدهای حاصل از ارتقای آموزش آنلاین در مدارس هوشمند

پس از مقوله‌بندی پیامدهای حاصل از ارتقای آموزش آنلاین 8 دسته از پیامدها شناسایی شدند، 3 دسته از این پیامدها مثبت  و 5 دسته  از این پیامد‌های منفی می‌باشد. این پیامد‌ها و کد‌های اولیه مربوط به آن‌ها در جدول شماره 13 نشان داده شده‌است.

 

 

جدول شماره 13. پیامد‌ها ی حاصل از ارتقای آموزش آنلاین

کد‌های ثانویه	کد‌های اولیه
پیامد‌های اجتماعی	آماده ورود به بازار کار آینده
تربیت شهروندان جهانی
درگیر شدن خانواده‌ها در امر آموزش
پیامد‌های اقتصادی	صرفه جویی در زمان و فضا
صرفه جویی و کاهش آلودگی صوتی
صرفه جویی وکاهش آلودگی هوا
صرفه جویی و کاهش هزینه ایاب و ذهاب
گسترش منابع
پیامد‌های آموزشی	ارتقای نقش دانش‌آموزی در یادگیری خودش
ارتقای یادگیری
افزایش تکرار و تمرین
ایجاد تنوع آموزشی
ایجاد محیط امن و آرام آموزشی
پرورش روحیه همکاری و مشارکت
تبدیل تهدید به فرصت
تحقق عدالت آموزشی
تعمیق یادگیری
حذف محدودیت زمانی و مکانی
دایر بودن آموزش در شرایط بحرانی
پیامد‌های منفی
پیامدهای منفی آموزشی	مناسب نبودن برای دانش‌آموزان کم کار
ایجاد بی عدالتی
تعاملی نبودن
پیامد‌های منفی اخلاقی	دسترسی به مطالب غیر مفید
وارد شدن دانش‌آموز به مشکلات فضای مجازی
پیامدهای منفی فردی	مشکلات اسکلتی و جسمی
پیامد‌های منفی اجتماعی	دور شدن دانش‌آموز از جمع همسالان
کاهش جایگاه مدرسه و کلاس
کاهش روابط اجتماعی و عاطفی
کاهش روابط بین دانش‌آموزی
کاهش روابط معلم و دانش‌آموزان
مشکلات زمانی	وقت گیر بودن

 

مدل نهایی تحقیق:

بعد از پایان تجزیه و تحلیل و سنجش داده های مختلف، کدگذاری باز، محوری و انتخابی؛ مدل پارادایمی الگوی مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین در شکل 2 ارائه شده است.

 

 

 

شکل 2. الگوی مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین (کد گذاری محوری و باز)  

 

 

بحث و نتیجه گیری

در بررسی یافته‌ها در پاسخ به این سوال که آیا آموزش و پرورش در زمینه راه­اندازی مدارس هوشمند و اجرای آموزش آنلاین توانسته به اهداف تعیین‌شده برسد؟ حدود 25/81% مصاحبه‌شوندگان تایید کرده‌اند که به دلیل آماده نبودن زیر ساخت‌ها، عدم سرمایه‌گذاری، عدم آموزش نیروی انسانی و.. به اهداف خود نرسیده‌است. بنابراین با بررسی شرایط علی دراین پژوهش 9 دسته از عوامل شناسایی شدند. تمامی عوامل اشاره‌شده اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، قانونی، مدیریتی، روان‌شناختی و تکنولوژیکی نه‌ تنها هر یک اثرگذار هستند. بلکه تاثیرات مستقیم و معنی‌داری با آموزش آنلاین دارند و با عدم تحقق هر یک از عوامل یادشده کیفیت آموزش آنلاین نیز تغییر خواهد کرد. تقریبا (69%) از مصاحبه‌شوندگان تایید کردند که همه این عوامل نقش دارند و باید به همه‌ی آنها توجه شود. آموزش آنلاین یک فرایند تک بعدی نیست و همه این عوامل در اجرای آن نقش دارند. از بعد اجتماعی، خانواده باید شرایط و بستر لازم برای دانش‌آموزان را فراهم کند. از بعد اقتصادی بایستی زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری آن تامین گردد. به لحاظ فناوری و تکنولوژیکی بایستی زیرساخت لازم آماده، سرعت اینترنت افزایش، مدارس به تجهیزات هوشمند تجهیز و مهم‌تر از آن امکانات اولیه از قبیل اینترنت، گوشی، لپ تاپ، تبلت برای دانش‌آموزان برای حضور در کلاسهای آنلاین فراهم گردد و اگر فراهم نباشد اجرای این نوع آموزش عملا غیر ممکن است. از بعد اقتصادی وضعیت اقتصادی خانواده‌ها و مدارس جهت خرید تجهیزات پیشرفته مهم می‌باشد. توجه به تفاوت‌های فردی دانش‌آموزان از بعدروان‌شناختی خیلی مهم می‌باشد. محتواها باید نسبت به دانش‌آموز آداپته و تدوین شده‌باشد. بعضی فراگیران به لحاظ روانی مخصوصا در دروه‌های پایین‌تر ترجیح می‌دهند، حضوری بیایند. بخاطر این که تئوری فاصله تبادلی درآموزش از راه دور پیش می‌آید و یک شکاف روانی بین یاددهنده و یادگیرنده به‌وجود می‌آید. به دلیل اینکه در آنلاین تفاوت‌های فردی به‌سختی شناسایی می‌شود. از بعد سیاسی مرکز پیرامونی در کشور ما وجود دارد یعنی سیاست‌گذاری متمرکز می‌باشد.

از بعد مدیریتی نیروی انسانی متخصص نیاز می‌باشد سطح سواد رسانه‌ای و تکنولوژیکی مدیریت و عوامل اجرایی و آموزشی در مدارس مهم می باشد. اگر عوامل اجرایی از سطح وزارت‌خانه تا مدرسه با آموزش آنلاین آشنا نباشند نمی‌توانند آن‌را اجراکنند. همچنین هماهنگی، کنترل، برنامه‌ریزی دقیق و تغییر محتوای درسی در جهت پیاده‌سازی هوشمندسازی و آموزش آنلاین لازم است. نتایج نشان می‌دهد که رهبری مدرسه هوشمند به عوامل فردی، عوامل سطح مدرسه و عوامل سطح جامعه آموزشی بستگی دارد.

با توجه به شرایط زمینه‌ای در این مدل می‌توان نتیجه گرفت که ارتقای آموزش آنلاین توسط یک فرد یا یک سازمان امکان‌پذیر نیست بلکه مجموعه‌ای از عوامل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، قانونی و مدیریتی و ... در این ارتقا نقش دارند. علاوه بر عوامل ذکر شده، فرهنگ سازمانی حاکم بر جامعه و علی‌الخصوص وضعیت تکنولوژیکی از عوامل زمینه‌ای مهم می‌باشد. حدود 44% درصد مصاحبه‌شوندگان معتقدند همه شرایط زمینه‌ای ذکر شده نقش برابر دارند. در پرورش یک گل آب، هوا، خاک و کود همه باید باشند.. نقش عوامل طولی نیست عرضی هست. همه عوامل تاثیر دارند. بدون آماده‌سازی فرهنگ و بستر آموزش‌های آنلاین عملاً انجام آن امکان‌پذیر نمی‌باشد.

در زمان کرونا (تاخر فرهنگی در استفاده از موبایل) و (تقدم فرهنگی در آموزش آنلاین) اتفاق افتاد. بایستی استفاده از ابزارهای هوشمندسازی و امکانات موجود در مدارس بصورت بهینه استفاده گردد. مدیران توانمند انتخاب و نظارت و کنترل همه جانبه وجود داشته باشد. از نظر قانون و مصوبات قانونی در اجرای آموزش آنلاین خلاء چندانی مشاهده نمی‌شود. فقط بایستی امنیت فضای مجازی حفظ گردد و نگرش جامعه و خانواده‌ها به آموزش آنلاین و کاربرد آی تی نگرش مثبتی باشد.

پس از مقوله‌بندی مصاحبه‌ها  7دسته از موانع مدیریتی، اجتماعی، اقتصادی، تکنولوژیکی، قانونی، فرهنگی، روان‌شناختی به عنوان شرایط مداخله‌ای شناسایی شدند. به نظر مصاحبه‌شوندگان فواید این نوع آموزش برای مدیران ارائه شده و توجیه شوند. از مدیران با تجربه به‌خاطر ملاحظات سیاسی و جناحی استفاده نمی‌شود. با سوء مدیریت نمی‌توان موفق شد و از راندمان و کارایی خواهد کاست. در ارائه آموزش آنلاین مخصوصا به صورت سیستماتیک مشکل وجود دارد. آموزش آنلاین، یک آموزش کمکی نیست. نگاه دنیا نگاه سیستمی می‌باشد، کمک آموزشی نیست. باید مدیرانی انتخاب کرد که بتوانند مدرسه هوشمند را مدیریت کنند و مدرسه با وجود تجهیزات هوشمند به شکل سنتی اداره نشود.از لحاظ اجتماعی، به دلیل دور شدن دانش‌آموزان از محیط حضوری مدرسه آسیب‌هایی را در پی خواهد داشت. عدم رغبت در جامعه نسبت به استفاده از فناوری‌های نوین به عنوان مهم‌ترین عامل عدم توسعه مدارس هوشمند می‌باشد.از مهمترین موانع، نبود توان مالی برای تجهیز و تهیه زیرساخت‌های مورد نیاز و نبود فرهنگ استفاده از آموزش آنلاین  و عدم سرمایه‌گذاری مناسب دولت در این زمینه می‌باشد. این موانع باعث شده آموزش آنلاین نتواند به اهداف خود برسد.

عصر حاضر عصر رشد و انفجار تکنولوژیکی می‌باشد. از نظر تکنولوژیکی مانع سخت‌افزاری وجود ندارد مشکل نرم‌افزاری می‌باشد. پهنای مخابراتی و باند مخابراتی مناسب آموزش آنلاین در مدراس وجودندارد. وجود زیرساخت ارتباطی و دسترسی به اینترنت برای تمامی مدارس و دانش‌آموزان و معلمان باعث تحقق عدالت آموزشی می‌شود. از موانع روان‌شناختی، هماهنگی محتوا و روش‌های آموزش آنلاین با شرایط روحی و روانی دانش‌آموزان و خانواده‌ها وجود ندارد، همکاران خجالتی ودرون‌گرا مشکل‌دار هستند. معلمان برون‌گرا بهتر تدریس می‌کنند. اگر فرهنگ یک جامعه، خانواده و نظام آموزشی اعتقاد به آموزش آنلاین نداشته‌باشد و این روش را ناموفق تلقی کند، قطعاً همراهی نخواهد کرد. متاسفانه دیدگاه به لحاظ فرهنگی- اجتماعی  در جامعه ما خوب نیست. به لحاظ قانونی خلاء قانون‌گذاری وجود دارد. ممنوع بودن ورود اینترنت به مدرسه یکی از مهمترین موانع قانونی می‌باشد. باید قوانین کپی‌رایت برای تولیدکنندگان محتوای آموزشی وجود داشته باشد و مجازاتی جهت پخش ویس‌های مشکل‌دار تعیین شود.

از راهبردهای بدست‌آمده در جهت ارتقاء آموزش آنلاین، اختصاص بودجه مناسب در حوزه آموزش آنلاین ضروری است. سرعت اینترنت افزایش، هزینه اینترنت کاهش و برای دانش‌آموزان و معلمان که دسترسی به لپ‌تاپ و موبایل ندارند، تجهیزات تهیه شود. آموزش و پرورش فرهنگ‌سازی لازم برای استفاده از خیرین و سایر منابع مالی را فراهم نماید. برای ایجاد عدالت آموزشی تسهیلاتی برای دانش‌آموزان بی‌بضاعت فراهم شود تا بتوانند ابزارهای کار را در خانه فراهم نمایند و یا اینترنت رایگان  در اختیار معلمان و دانش‌آموزان قرار بدهد. برای اولیا، دانش‌آموزان و معلمان آموزش‌های‌لازم مانند نحوه استفاده از اینترنت و نرم‌افزارهای تولید محتوا برای اجرای آموزش‌های آنلاین ارائه گردد. همچنین بهتر است تجهیزات مناسب اعم از اینترنت پرسرعت، سیستم های مدیریت یادگیری² مناسب و سرورهای قوی در مدارس مستقر شود و در جهت تعاملی‌کردن آموزش آنلاین اقدامات لازم انجام بگیرد.

دوره‌های مختلف برای توانمندسازی معلمان و دانش‌آموزان برای تولید محتوا برگزار و از مدیران با تجربه و متخصص در اداره مدارس هوشمند استفاده گردد. در جذب نیروی انسانی آموزشی، اجرایی برای به‌کارگیری در مدارس هوشمند اولویت با افرادی که در زمینه علم آی‌تی صاحب نظر و شناخت کافی دارند، باشد. معلمان نبایستی در آموزش‌های سنتی گرفتار بشوند و ورودی‌های خود را برای جذب تکنولوژی‌های نوین، آموزش‌های نوین و علم نوین باز کنند. نگاه دولت مردان مخصوصاً مسئولین آموزش و پرورش نسبت به ماهیت و فسلفه آموزش و پرورش ( نگاه باید سرمایه‌گذاری باشد نه مصرف)تغییر کند. در برنامه‌ریزی استراتژیک آموزش و پرورش سیستم باید شاکله مدرسه هوشمند را تعریف و همیشه آموزش‌های آنلاین در کنار آموزش‌های حضوری به صورت مکمل استفاده شوند. مطالعه عملکردهای کشورهای توسعه‌یافته مثل کشورهای اسکاندیناوی و یا کشورهایی مثل ژاپن و کره‌جنوبی در امر آموزش آنلاین مهم می‌باشد.

پیامدهای مثبت حاصل در این پژوهش نشان می‌دهد دانش‌آموزی که در مدرسه هوشمند تحصیل کرده می‌تواند کار محوله را به نحو احسن انجام دهد و دانش مهارت لازم برای ورود به بازار کار خواهد داشت. بنابراین با ارتقا آموزش آنلاین پیامدهای عظیمی خواهیم داشت. بچه‌ها در کنار خانواده به یادگیری مشغول می‌شوند. در زمان و فضا و هزینه صرفه‌جویی می‌شود. باعث کاهش ترافیک، آلودگی، هزینه ایاب ذهاب می‌شود. معلم یکبار تدریس می‌کند و همان تدریس را می‌تواند در کلاس‌های دیگر استفاده کند.آموزش به شکل آنلاین می‌تواند مصرف سوخت و انرژی را کاهش دهد. اگر تدریس بصورت تلفیقی باشد تعمیق یادگیری صورت می‌گیرد. آموزش آنلاین باعث تسهیل‌گر شدن نقش معلم و پررنگ شدن نقش دانش‌آموز در امر آموزش می‌شود. با به اشتراک گذاشتن مطالب و مفاهیم از مدرسان مختلف باعث یادگیری بهتر دانش‌آموزان می‌گردد. چون آموزش آنلاین با نور و صدا و تصویر و رنگ و غیره همراه است باعث ایجاد تنوع درامر آموزش  و  یک محیط امن و آرام در حوزه تدریس و یادگیری بوجود می‌آورد . روحیه تعاون و مشارکت و مساعدت در دانش‌آموز و معلم تقویت می‌شود.آموزش آنلاین می‌تواند در راستای تحقق عدالت آموزشی و همچنین بهره‌گیری از ظرفیت فضای مجازی در شرایط بحران منشاء اثر باشدپس تعطیلی مدارس در شرایط بحرانی بی‌‌معنی شود.

 به نظر مصاحبه‌شوندگان پیامدهای منفی حاصل در این پژوهش نشان می‌دهد که آموزش آنلاین در مدارس هوشمند بیشتر برای دانش‌آموزان خودخوان و متوسط به بالا مفید می‌باشد.  در آموزش آنلاین به دلیل برگزاری کلاس درس در فضای مجازی، دانش‌آموزان به مطالب غیر مرتبط و غیرمفید دسترسی دارند و امکان دارد حالات روحی - روانی آنها را تحت‌الشعاع قرار داده و انحرافات فکری و اخلاقی برای دانش‌آموز به‌وجود بیاورد. افراد هنگام استفاده از تجهیزات بایستی به ارگونومی بدن توجه داشته‌باشند که دچار بد شکلی‌ها در اندام‌ها نشوند. عدم تحرک، انزوا طلبی، عدم وجود ارتباط عاطفی و تعامل بین معلم و دانش‌آموز و عدم ارائه بازخورد به موقع از پیامدهای منفی آموزش آنلاین می‌باشد. 

نتیجه گیری

 

در پایان پس از تجزیه و تحلیل نتایج 9 دسته شرایط علی(عوامل فیزیکی، قانونی، اجتماعی- خانواده، اقتصادی، تکنولوژیکی، روان‌شناختی، سیاسی، فرهنگی و مدیریتی)، 6 دسته عوامل زمینه‌ای (فرهنگی، مدیریتی، قانونی، اجتماعی، اقتصادی و روان‌شناختی)، 7 دسته از موانع یا شرایط مداخله‌ای( مدیریتی، اجتماعی، اقتصادی، تکنولوژیکی، روان‌شناختی، فرهنگی، قانونی) شناسایی شد. از راهبردهای بدست‌آمده در جهت ارتقاء آموزش آنلاین می‌توان به اختصاص بودجه مناسب، افزایش سرعت و کاهش هزینه اینترنت، فرهنگ‌سازی، توانمند کردن معلمین و دانش‌آموزان در استفاده از تکنولوژی، ایجاد عدالت آموزشی، پیاده‌سازی سیستم‌های مدیریت یادگیری، راه‌اندازی سرورهای قوی در مدارس هوشمند، تعاملی‌کردن آموزش آنلاین و ... اشاره کرد. در ادامه پیامدهای مثبت و منفی (نتایج پدیدار شده در اثر راهبردها) در راستای ارتقای آموزش آنلاین شناسایی شد. در نهایت مدل پارادایمی مدرسه هوشمند در راستای ارتقای آموزش آنلاین استخراج گردید.

 

ملاحظات اخلاقی

پیروی از اصول اخلاق پژوهش

در مطالعه حاضر فرم­های رضایت نامه آگاهانه توسط تمامی آزمودنی­ها تکمیل شد.

حامی مالی

هزینه­های مطالعه حاضر توسط نویسندگان مقاله تامین شد.

مشارکت نویسندگان

طراحی و ایده پردازی: حبیبه خدایی، غفار تاری، امید علی حسین زاده ؛ روش شناسی و تحلیل داده­ها: حبیبه خدایی، غفار تاری، امید علی حسین زاده ؛ نظارت و نگارش نهایی: حبیبه خدایی، غفار تاری

تعارض منافع

بنابر اظهار نویسندگان مقاله حاضر فاقد هرگونه تعارض منافع بوده است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

References

 

1. Akbari Burang, M, (2018). Validating the Admission Pattern of Curriculum Change by Primary School Teachers in Birjand: A Structural Equations Mode. Curriculum researches of the 7th autumn and winter 2016 number 2,235-221. ]in persian[

 

2. Buzzanga, J,(2008). Using Technology Intelligence for RandD. Available from: http://www.industryweek.com/articles/using_technology_intelligence_for_rd_17162.aspx?ShowAll=1 [Accessed January 04, 2011].

 

3. Hadjerrouit, S, (2010). Developing web-based learning resources in school education: A user-centered approach.  Interdisciplinary Journal of E-Learning and Learning Objects, 6, 115-135.

 

4. Adamczewski, P, (2016). ICT solutions in intelligent organizations as challenges in a knowledge economy. Management, 20 (2): 198- [11:۰۶,

 

5. Akrami, F, Daroudi, Homa, (2021). Management challenges and its impact on online education during the Corona pandemic. The first national conference on organization & management research, Tehran. ]in persian[

https://civilica.com/doc/1202238 

 

6. Tran, V,-T, & Tran, N. H, (2022). A review of Smart Education and lessons learned for an effective application in Binh Duong province, Vietnam. Pegem Journal of Education and Instruction, 13(1), 234–240.

https://doi.org/10.47750/pegegog.13.01.25

 

7. Alizadeh, Y, Ranjdoost, S, Ghahrani, J, (2021). Designing and validation of the optimal model for the optimal use of the center of modern educational threats. Iranian Political Sociology Scientific Quarterly, third year, winter 2019, number 4 (12 in a row), 2821-2851. ]in persian[

 

https://civilica.com/doc/1320807

 

8. Education website (2018). Methodology for making schools smarter. ]in persian[

www.medu.ir

 

9. Talai, I, Ansari, N, Pahlavan, M, Abutalebi, Z, (2015). School smartening in Iran from policy to practice: a multiple case study. Magazine: Education and Tarbiat » Fall 2015 - Scientific-Research Number 127, 79-106.  ]in persian[

 

10. Niromand, G, Yazdani, H, Ganji, M, (2012). Investigating information and communication technology and requirements for the implementation and development of smart schools in Iran. Media Studies, 8(21), 145-156. . ]in persian[

 

 

11. Zamani, B, Qasabpour, Bita, (2007). How to use information technology in smart schools in the Islamic country of Malaysia and compare it with smart schools in Iran. The first national conference of IT development in education. ]in persian[

 

13. Njeru, A. M., Omar, M. S., Yi, S., Paracha, S. , & Wannous, M. (2017, May). Using IoT technology to improve online education through data mining. In 2017 International Conference on Applied System Innovation (ICASI) (pp. 515-518). IEEE. 

 

14. Demir, K, (2021). Smart education framework. Smart Learning Environments, 8(1), 1-36. https://doi.org/10.1186/s40561-021- 00170-x

 

 

15. Moradi, P, Razakpour, Z, Makhdisi, M, Moghdisi, R and Azami, S. (2019). Investigating the effect of virtual education in improving teaching-learning processes in students. Ninth National Conference of Psychology, Educational and Social Sciences, Babol. ]in persian[

https://civilica.com/doc/1033552

 

16. Qalkhani, M, Shir Alipour, A. (2019). Analysis of the scientific literacy assessment framework of students in the international study of Pisa. Research in Chemistry Education, 2(1), 101-129. ]in persian[

https://sid.ir/paper/382920/fa

 

17. Saidian, B. (2021). Investigating the relationship between electronic and online education on academic progress and students' learning rate. National conference of professional researches in psychology and counseling with a teacher's perspective.
https://civilica.com/doc/1255646

 

18. Gol Sanamlu, S. (2021). Gardening in Cyberspace: A Strategy for Enhancing Online Teaching and Learning. The 20th Iran Physics Education Conference and the 10th Physics and Laboratory Conference, Ilam. . ]in persian[

https://civilica.com/doc/1270055

 

19. Magami, H, Zarei, I, Delavar, Z and Nowrozi, D. (2013). Comparison of the effect of three methods of face-to-face, electronic and integrated education on the learning and memory of students in the field of educational sciences at Allameh Tabatabai University. Research in educational systems, period 8 springs 2013, number 24, 39-17.

 

 https://civilica.com/doc/874274

 

20. Sunhare, P, Chowdhary, R, Chattopadhyay, M. (2020). Internet of Things and Data Mining: An Applications Oriented Survey. Journal of King Saud University-Computer and Information Sciences. 

 

 21. Villegas-Ch, W, Román-Cañizares, M., & Palacios-Pacheco, X. (2020). Improvement of an online education model with the integration of machine learning and data analysis in an LMS. Applied Sciences, 10(15), 5371. 

 

22. Bao, W. (2020). COVID 19 and online teaching in higher education: A case study of Peking University. Human Behavior and Emerging Technologies, 2(2), 113-115. 

 

23. Palvia, S, Aeron, P, Gupta, P, Mahapatra, D, Parida, R, Rosner, R, Sindhi, S. (2018). Online education: Worldwide status, challenges, trends, and implications. Journal of Global Information Technology Management, 21(4), 233-241.

 

24. Adib Haj Bagheri, M, (2021). Grounded theory method book: Theorizing method in human sciences. Neshar Beshari Publications. ]in persian[

 

 

 

پیوست 1:

سوالات مقدماتی و مفاهیم اولیه
1	آموزش آنلاین در مدارس هوشمند را چگونه ارزیابی می­کنید؟
2	آیا شواهد و علائمی از اجرای آموزش آنلاین در آموزش و پرورش علی­الخصوص در مدارس هوشمند مشاهده می­شود ؟
3	آیا آموزش و پرورش در زمینه راه­اندازی مدارس هوشمند و اجرای آموزش آنلاین توانسته به اهداف تعیین شده برسد؟
سوالات مربوط به شرایط علی
4	عوامل موثر بر اجرای آموزش آنلاین در مدارس هوشمند کدامند ؟
5	کدامیک از عوامل (اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، قانونی، مدیریتی، روانشناختی و تکنولوژیکی )در اجرای آموزش آنلاین نقش دارند ؟
6	فواید حاصل از اجرای آموزش آنلاین در مدارس هوشمند کدامند؟
7	چه کسانی یا چه سازمان­هایی در جهت ارتقاء آموزش آنلاین در مدارس هوشمند نقش دارند؟
سوالات مربوط به شرایط زمینه ای
8	هرکدام از عوامل (اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، قانونی، مدیریتی و روانشناختی )تا چه اندازه در پذیرش و اجرای آموزش آنلاین نقش دارد؟
9	آیا فرهنگ سازمانی حاکم بر نظام آموزشی کشور شرایط لازم برای ارتقاء آموزش آنلاین در مدارس هوشمند را فراهم می کند؟
10	وضعیت تکنولوژیکی تا چه اندازه در ارتقاء آموزش آنلاین نقش دارد؟
سوالات مربوط به شرایط مداخله ای
11	چه موانع (اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، قانونی، مدیریتی، روانشناختی و تکنولوژیکی) در ارتقاء آموزش آنلاین وجود دارد؟
سوالات مربوط به اقدامات و راهبردها
12	با توجه به ماهیت آموزش و پرورش در ارتباط با بهبود و ارتقاء آموزش آنلاین در مدارس هوشمند چه راهکارهایی را پیشنهاد می­دهید؟
سوالات مربوط به پیامدها
13	ارتقاء آموزش آنلاین در مدارس هوشمند چه پیامدهایی می­تواند داشته باشد؟

 

 

 

---

[1] . Grounded Theory

[2] . learning management system(LMS)

---