شناسایی و اولویت‌بندی مؤلفه‌های صلاحیت حرفه‌ای راهبران آموزشی در دوره ابتدایی

الموضوعات :

صدیقه غلامی علوی ¹ , جواد حاتمی ² , محمود مهرمحمدی ³ , ابراهیم طلایی ⁴

1 - دانشگاه تربیت مدرس
2 - استاد دانشگاه تربیت مدرس دانشکده علوم انسانی
3 - استاد بازنشسته دانشگاه تربیت مدرس
4 - دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه تربیت مدرس

تاريخ الإرسال : 02 الخميس , ربيع الثاني, 1444 تاريخ التأكيد : 02 الثلاثاء , رجب, 1444 تاريخ الإصدار : 18 الخميس , صفر, 1446

الکلمات المفتاحية: تحلیل سلسله مراتبی, روش دلفی, الگوی صلاحیت حرفه‌ای, راهبران آموزشی,

ملخص المقالة :

مقدمه و هدف: پژوهش حاضر درصدد شناسایی و اولویت بندی مؤلفه‌های صلاحیت حرفه‌ای راهبران آموزشی در دوره ابتدایی می‌باشد. هدف پژوهش کاربردی و از لحاظ جمع آوری داده‌ها آمیخته اکتشافی می‌باشد که در دو بخش صورت گرفته است.

روش شناسی: در بخش اول با مطالعه مبانی نظری و پیشینه پژوهشی و هم‌چنین مصاحبه با 9 نفر صاحب نظر در حوزه مدیریت، راهبری آموزشی و برنامه‌درسی، الگوی صلاحیت حرفه‌ای راهبران آموزشی متناسب با نظام آموزشی کشور مشخص شد. انتخاب افراد مشارکت‌کننده در مصاحبه با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند انجام گردید و معیار انتخاب تعداد آن‌ها، اشباع نظری بود. در بخش دوم با استفاده از روش دلفی و تحلیل سلسله مراتبی میزان اهمیت و اولویت مؤلفه‌های این الگو از نظر کنشگران خبره برنامه‌درسی (راهبران آموزشی، مدیران، معلمان) مشخص گردید و برای انتخاب این خبرگان از روش گلوله ‌برفی استفاده شد. جهت تعیین روایی پژوهش از معیارهای اعتبارسنجی کیفی هم‌چون قابلیت اعتبار، انتقال پذیری و تأیید پذیری استفاده و پایایی با روش کاپای کوهن مشخص شد.

یافته‌ها: الگوی صلاحیت حرفه‌ای راهبران آموزشی مضامین شایستگی‌های پایه شامل پنج مقوله، شایستگی-های تخصصی شامل سه مقوله و شایستگی‌های حرفه‌ای شامل چهار مقوله را دربر می‌گیرد که در مجموع شامل 155 مفهوم می‌باشد.

بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد اولویت مؤلفه‌های اصلی (مضامین) صلاحیت حرفه‌ای راهبران آموزشی از نظر خبرگان به ترتیب شایستگی‌های حرفه‌ای، شایستگی‌های تخصصی و شایستگی‌های پایه می‌باشد. هم-چنین محاسبه وزن زیرمؤلفه‌ها (مقوله‌ها) باتوجه به وزن نسبی هر زیرمؤلفه و مؤلفه اصلی نشان داد مؤلفه‌های حمایت و رشدحرفه ای معلمان، مدیریت بهینه فرایند یاددهی- یادگیری، مدیریت بهینه برنامه درسی و توانایی-های سازمانی و حرفه‌ای به ترتیب در اولویت اول تا چهارم قرار دارند. نتایج این پژوهش می‌تواند به منظور تصمیم‌گیری، انتخاب، انتصاب و رشد حرفه‌ای راهبران آموزشی در اختیار مسئولان و تصمیم گیرندگان در این حوزه قرار گیرد.