اثربخشی آموزش حل مسئله اجتماعی بر خشم مدرسه دانش آموزان نوجوان

الموضوعات : فصلنامه مهارت های روانشناسی تربیتی

راضيه سياباني ¹ , کیوان کاکابرایی ² , حسن امیری ³ , سعیده السادات حسینی ⁴

1 - دانشجوی دکتری، گروه روان شناسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.
2 - استاد گروه روان شناسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
3 - استادیار گروه روان شناسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
4 - استادیار گروه روان شناسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

تاريخ الإرسال : 18 السبت , ربيع الأول, 1446 تاريخ التأكيد : 23 السبت , ربيع الثاني, 1446 تاريخ الإصدار : 08 الأحد , جمادى الأولى, 1446

الکلمات المفتاحية: حل مسئله اجتماعی, خشم مدرسه, دانش آموزان نوجوان,

ملخص المقالة :

  پژوهش حاضر، با هدف بررسی اثربخشی آموزش حل مسئله اجتماعی بر خشم مدرسه دانش آموزان نوجوان انجام شد. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. 30 دانش آموز نوجوان به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به شکل گمارش تصادفی در دو گروه آزمایشی و کنترل قرار گرفتند (15 نفر گروه آزمایشی و 15 نفر گروه کنترل). برنامه آموزش حل مسئله اجتماعی دزوریلا و نزو(2007) در 10جلسه یک ساعته بر روی گروه آزمایشی اجرا شد. سپس با استفاده از پرسشنامه ای خشم چند بعدی دانش آموزی اسمیت، فورلانگ، باتس و لاگلین (1998)، میزان خشم افراد شرکت کننده در مراحل پیش آزمون- پس آزمون – پیگیری سنجیده شد. داده های پژوهش از طریق روش تحلیل اندازه گیری مکرر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد میانگین نمرات شرکت‌کنندگان در خشم و زیر مقیاس‌های آن در مرحله پس‌آزمون در مقایسه با مرحله پیش‌آزمون در تجربه خشم، مقابله مثبت و نگرش خصمانه تفاوت معنادار، اما در خرده مقیاس مقابله مخرب تفاوت معنادار نبود. همچنین بین نمرات پس‌آزمون و پیگیری در تمامی زیر مقیاس‌های خشم دانش آموزان در گروه آزمایشی تغییر چشمگیری حاصل نشد، که بیانگر ماندگاری معنادار تغییرات حاصل از آموزش حل مسئله اجتماعی در مرحله پیگیری بود. یافته های این  پژوهش نشان داد آموزش حل مسئله اجتماعی بر کاهش خشم دانش آموزان نوجوان اثربخش و پايدار بوده است. 

المصادر:

اکبری بلوطبنگان، افضل؛ ارشادی منش، سودابه؛ عبدپور، فاطمه.(1403) ارائه مدل حرمت خود و اعتیاد به اینترنت در دانش‌آموزان مدارس متوسطه بر اساس قلدری مجازی با نقش میانجی‌گر ناگویی هیجانی مجله علوم روانشناختی ۱۴۰۳; ۲۳ (۱۳۵) :۵۵۶-۵۳۹.
درتاج، فریبرز؛ مصایبی، اسدالله؛ اسدزاده، حسن. (1388). تأثیر آموزش مدیریت خشم بر پرخاشگری و سازگاری اجتماعی دانش آموزان پسر 15-12 ساله. فصلنامه روانشناسی کاربردی. سال3، شماره4، 72-62.
رفسنجانی اکبرآبادی، زهرا؛ حسین زاده تقوایی، مرجان؛ دانش، عصمت؛ کراسکیان موجمناری، آدیس؛ تاری مرادی، آرزو. (1401)مقایسه اثربخشی آموزش گروهی ذهن مشفق و آموزش گروهی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی برکنترل خشم نوجوانان دختر. رویش روان شناسی. ۱۱ (۱)،91-۸۱.
شکوهی یکتا، محسن و کاکابرایی، کیوان. (1397). تأثیر آموزش مدیریت خشم مبتنی بر روی آورد شناختی–رفتاری بر کاهش خشم دختران. فصلنامه سلامت روان کودک، دوره پنجم، شماره 2 ،۱۵۴-۱۶۳.
شکوهی یکتا، محسن؛ به پژوه، احمد؛ غباری بناب، باقر؛ زمانی، نیره؛ پرند، اکرم. (1387). تأثیر آموزش مدیریت خشم بر کنترل خشم مادران دانش آموزان کم توان ذهنی و دیر آموز. فصلنامه پژوهش در حیطه کودکان استثنایی، سال هشتم، شماره4، 369-358.
صداقت، سمیرا؛ مرادی، امید؛ احمدیان، حمزه. (1393). اثربخشی آموزش گروهی شناختی- رفتاری کنترل خشم بر پرخاشگری دانش آموزان دختر پرخاشگر. مجله علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی. دوره24، شماره4، 215-220.
کاکابرایی، کيوان. (1399). تأثیر مداخله حل مسئله‌محور، بر تعامل مادران با کودکان مشکل ارتباطی. توانمندسازی کودکان استثنایی، 11(1)، 29-39.
ناطقی محبوبه و سهرابی، فرامرز.(1400) اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر تکانشگری نوجوانان دارای اعتیاد به مواد مخدر. فصلنامه ایده های نوین روانشناسی. دوره یازدهم، شماره 15،8-1.
هرگنهان،آر؛ السون، متیواچ. (2005). مقدمه ای بر نظریه های یادگیری، ترجمه علی اکبر سیف.(1385). تهران، نشر دوران.
Alfano, C.A & Beidel, D.C. (2011). Social Anxiety In Adolescents And Young Adults. Washington, DC: American Psychological Association Books.
Altafim, E. R. P., Linhares, M. B.M. (2016). Universal violence and child maltreatment prevention programs for parents: A systematic review. Psychosocial Intervention, 25, 27–38.
Andreou, E., Tsermentseli, S., Anastasiou, O., & Kouklari, E. C. (2021). Retrospective accounts of bullying victimization at school: Associations with post-traumatic stress disorder symptoms and post-traumatic growth among university students. Journal of Child & Adolescent Trauma, 14(1), 9-18.
Avşar, F., & Alkaya, S. A. (2017). The effectiveness of assertiveness training for school-aged children on bullying and assertiveness level. Journal of Pediatric Nursing, 36, 186-190.
Breen, W.E & Kashdan, T.B. (2011). Anger Suppression After Imagined Rejection Among Individuals With Social Anxiety. Journal Of Anxiety Disorders, 25(7), 879-87.
Connolly, J., Nocentini, A., Menesini, E., Pepler, D., Craig, W & Williams, T.S. (2010). Adolescent Dating Aggression In Canada And Italy: A Cross-National Comparison. International Journal Of Behavioral Development, 34 (2): 98-105.
D’Zurilla, T. J; Nezu, A. M. (2007). Problem-solving therapy: a positive approach to clinical intervention. (3rded.). New York: springer..
Evren, C., Sar, V., Dalbudak, E., Oncu, F & Cakmak, D. (2009). Social anxiety and dissociation among male patients with alcohol dependency. Psychiatric Research, 165(3), 273-80.
Fabiansson, E.C & Denson, T.F. (2015). Anger, Hostility and Anger Management. Encyclopedia of Mental Health (Second Edition) Pages 64-67.
Feindler, E.L & Weisner, S. (2006). Yout anger management treatment for school violence prevention. In S.R. Jimerson & M. Furlong (Eds), Handbook of school violence and school safety: From Research to practice 353-363. Mahwah, NJ, US: Lawrence Erlbaum Associates.
Hurrell, K. E., Houwing, F. L., & Hudson, J.L. (2017). Parental meta-emotionphilosophy and emotion coaching infamilies of children and adolescents with ananxiety disorder. Journal of abnormal child psychology, 45, 569-582.
Kendall, P.C. (2000). Child and adolescent therapy: Cognitive behavioral procedures (2 end ed.). New York: Guilford.
Kudesia, R. S. (2019). Mindfulness as metacognitive practice. Academy of Management Review, 44(2), 405-423.
Kuo, J. R., Zeifman, R. J., Morrison, A. S., Heimberg, R. G., Goldin, P. R., & Gross, J. J. (2021). The moderating effects of anger suppression and anger expression on cognitive behavioral group therapy and mindfulness-based stress reduction among individuals with social anxiety disorder. Journal of Affective Disorders, 285, 127-135.
Longobardi, C., Prino, L. E., Fabris, M. A., & Settanni, M. (2019). Violence in school: An investigation of physical, psychological, and sexual victimization reported by Italian adolescents. Journal of school violence,18(1), 49-61.
Miller, P.H. (2011). theories of developmental psychology. United States of America- New York: Catherine Woods.
Nezu, A. M.., Nezu, C. M & D’Zurilla, T. J (2013). Problem-solving therapy : a treatment manual. New York: Springer Publishing Company, LLC.
Opara, O.V. (2014). The Predictive Effectiveness of Genderand Peer Pressure on Parents-Adolescent Conflict in Imo State, Nigeria. Journal of Emerging Trends in Educational Research and Policy Studies (JETERAPS), 5(4): 430-434.
Potter- Efron, R. T. (2005). Handbook of anger management: Individual, couple, family, and group approaches. U. S.: The Haworth Press, Inc.
Rahmawati, E.., & Linsia, R.. (2022). AngerManagement in PendhalunganAdolescents. International Social Sciences and Humanities, 1(1), 80-85.
Ruddy, L., Davis, L., Williams, E & Mccabe, M. (2010). Cognitive-behavior altreatment for chronic nightmares in trauma-exposed persons: assessing physiological reactions to nightmare-related fear. Journal of Clinical Psychology,66,4, 365.
Smith, D. C., Furlong, M., Bates, M & Laughlin, J. D. (1998). Development of the multidimensional school anger inventory for males. Psychology in the Schools, 35, 1-15.
Stubbs-Richardson, M., & May, D. C. (2021). Social contagion in bullying: an examination of strains and types of bullying victimization in peer networks. American Journal of Criminal Justice, 46(5), 748-769.
Williamson, J. (2020). Effects of a self-compassion break induction on self-reported stress, self-compassion, and depressed mood. Psychological reports, 123(5), 1537-1556.