مختصات توسعه ایران در چشم انداز برنامه های توسعه
الموضوعات :ابوالفضل سلیمان فلاح 1 , رضا شیرزادی 2
1 - دانشجوی دکترای روابط بین الملل دانشگاه ازاد اسلامی واحد کرج
2 - دانشگاه آزاد
الکلمات المفتاحية: ایران, توسعه, جهانی شدن, سنت ,
ملخص المقالة :
رابطه سنت و مدرنیته به طور قابل توجهی بر جامعه، فرهنگ و گفتمان توسعه تأثیر می گذارد. این فلسفه چارچوبی برای بررسی تأثیر سنت بر توسعه معاصر ایران از دیدگاه ها و رویکردهای مختلف ارائه می دهد. این پژوهش به بررسی سه دیدگاه انتقادی سنت به مثابه تقلید، انتقال و دگرگونی می‌پردازد . سوال و هدف محوری این پژوهش مختصات توسعه اقتصادی ایران در عصر جهانی شدن با توجه به برنامه توسعه است. توسعه فرآیندی چند بعدی است که در طول زمان با چالش های مفهومی تکامل یافته و برای تکمیل کلمه، ابعاد مختلفی را متحمل شده است.. ایران در مقایسه با مطالعات مشابه در کشورهای توسعه یافته، ایران بازدهی کمتری نسبت به مقیاس نشان می دهد. این ممکن است نتیجه ماهیت فناوری های مورد استفاده در بخش خصوصی غیرکشاورزی در ایران باشد که کمتر صنعتی و سنتی است. پراکندگی و تمرکززدایی صنایع برای دستیابی به نابرابری درآمدی کمتر بین استان‌ها، سطحی از زیان را ایجاد می‌کند، اما زیان کمتری نسبت به کشورهای غربی خواهد داشت. تغییرات زیاد دستمزد که توسط جغرافیای اقتصادی توضیح داده می شود، می تواند باعث مهاجرت داخلی قابل توجهی شود، فراتر از آنچه در کشورهای غربی دیده می شود. در واقع مختصات توسعه اقتصادی ایران را با توجه به برنامه توسعه می توان در مولفه هایی همچون فقدان تعادل، بی توجهی به مقتضیات منطقه ای و جهانی، سلطه نگرش سیاسی و غیرعلمی بر توسعه و فقدان استرانژی بلندمدت در برنامه ها اشاره کرد
- آبراهامیان، یرواند(1377). ایران بین دو انقلاب: از مشروطه تا انقلاب اسلامی، مترجمان: کاظم فیروزمند، حسن شمس‌آوری، محسن مدیر شانه‌چی، تهران: نشر مرکز.
- آدميت، فريدون(1353). اميركبير و ايران، تهران: خوارزمي.
- احمدیان، رضا(1383). تأثیر دگرگونی¬های اقتصادی- اجتماعی ایران در شکلگیری نظام برنامه¬ریزی شهری ایران، اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 210-209.
- ازغندی، علیرضا(1386). تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی ایران(1357-1320)، تهران: سمت.
- ایزدی، رجب و حیدرپور اینانلو، مرتضی(1394). بررسی پیامدهای برنامه¬های پنج¬گانه توسعه اقتصادی دوره اول و دوم و نقش آن در شکل¬گیری انقلاب اسلامی ایران، دوفصلنامه جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، سال چهارم، پاییز و زمستان.
- تابش، احمد(1383). اندیشه توسعه و برنامه ریزی در ایران و چگونگی تشکیل سازمان برنامه، تهران: سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور.
- خلیلی¬خو، محمدرضا(1373). توسعه و نوسازی ایران در دوره رضا شاه(1320-1290)، تهران: جهاد دانشگاهی شهید بهشتی.
- رزاقی، ابراهیم(1369). الگوی توسعه اقتصادی ایران، تهران: نشر توسعه.
- زاكس، ولفگانگ(1377). نگاهي نو به مفاهيم توسعه، ترجمه فريده فرهي و وحيد بزرگي، تهران: نشر مركز.
- سازمان برنامه و بودجه(1362). سابقة برنامه‌ریزی در ایران، تهران: دفتر برنامه‌ریزی منطقه‌ای.
- سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور(1382). قانون برنامة سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (83-1379)، تهران: مرکز مدارک علمی و انتشارات.
- سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور(1383). قانون برنامة چهارم توسعة اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1388-1384)، تهران: مرکز مدارک علمی، موزه و انتشارات.
- سازمان برنامه و بودجه- سازمان ملل متحد(1378). اولین گزارش ملی توسعه انسانی جمهوری اسلامی ایران، تهران: سازمان برنامه و بودجه، مرکز مدارک اقتصادی- اجتماعی و انتشارات.
- شيرزادي، رضا(1399). نوسازي، توسعه، جهاني¬شدن: مفاهيم، مكاتب و نظريه‌ها، تهران: آگه.
- عظیمی، حسین(1380). تحلیل شرایط و سیاستهای اقتصادی در دورة جنگ ایران و عراق، فصلنامة مطالعات دفاعی و امنیتی، سال هشتم، شماره 27، تابستان.
- عظیمی، حسین(1380). تحلیل شرایط و سیاستهای اقتصادی در دورة جنگ ایران و عراق، فصلنامة مطالعات دفاعی و امنیتی، سال هشتم، شماره 27، تابستان.
- فوران، جان(1377). تاریخ تحولات اجتماعی ایران، ترجمه احمد تدین، تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.
- معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری(1389). مجموعه برنامه پنج ساله پنجم توسعه ج.ا.ا، تهران: معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری.
- مک¬لئود، تاس اچ(1379). برنامه ریزی در ایران، ترجمه علی اعظم بیگی، تهران: نشر نی.
- موثقی، احمد(1385). نوسازی و اصلاحات در ایران(از اندیشه تا عمل)، تهران: قومس.
