استقلال حرفه حقوقی با نگاهی به حقوق ایران، آمریکا و اسناد بین المللی
الموضوعات : تحقیقات حقوقی بین المللی
1 - مدیرمسئول فصلنامه تحقیقات حقوقی آزاد
الکلمات المفتاحية: : استقلال قضایی, استقلال وکالت, حاکمیت قانون, حرفه حقوقی, دیوان بین‌المللی کیفری,
ملخص المقالة :
اگر بنا باشد در جامعه قانون حاکم شود نه ملاحظات فرا قانونی، باید شاغلین به حرفه حقوقی استقلال داشته باشند یعنی قضات و وکلا در ایفای وظایف خود بجز قانون تحت تاثیر هیچ فشار خارجی نباشند. استقلال نهادی به منظور تضمین استقلال شخصی قاضی و وکیل است. استقلال مالی و امنیت شغلی پایه‌های مهم استقلال قضایی و وکالتی هستند. حقوق قضات ایران در مقایسه با آمریکا کمتر از یک دهم است؛ از جهت تعقیب انتظامی، در ایران تمامی قضات و مقامات اداری قوه از جمله مقاماتی که صلاحیت تعقیب انتظامی یا کیفری قاضی را دارند با حکم رئیس قوه قضائیه نصب و عزل می‌شوند که این امر استقلال قضایی را مخدوش می‌کند. وکلای دادگستری نیز در دو دهه اخیر در ایران بر دو دسته شده‌اند: گروهی کاملا داخل تشکیلات قوه قضاییه هستند و از صدور پروانه تا نظارت بر عملکرد و احیانا ابطال پروانه آنان با قوه قضاییه است و گروه دیگر تحت لوای کانون‌های وکلای دادگستری که این دسته نیز به انحای مختلف تحت نظارت و نفوذ قوه قضاییه هستند. در این پژوهش توصیفی-تحلیلی پس از تحلیل مفهوم و آثار استقلال وکالت و قضاوت و اثر متقابل آنها و مقایسه با دیوان بین‌المللی به این نتیجه رسیده‌ایم که استقلال وکالت بدون استقلال قضایی امری بی‌ثمر و غیرممکن است.
１- فارسی
پوراستاد، مجید، استقلال حرفه وکالت از دیدگاه استانداردهای جهانی، مجله مدرسه حقوق، شماره ۶۳، بیست مقاله از مجموعه مقالات نخستین اجلاس کنگره ملی وکلا، اصفهان، اردیبهشت ۱۳۹۰ ص ۱۸۷-۱۹۰؛
خندانی، وحید، محمد باقر عامری نیا و قوام کریمی، استقلال قضایی در حقوق ایران و انگلیس، تحقیقات حقوقی تطبیقی ایران و بین‌الملل، سال یازدهم، شماره چهل و یکم، پاییز1397، ص ۱۹۱-۲۰۸؛
رشوند بوکانی، مهدی، استقلال قاضی و قوه قضاییه در حقوق ایران آمریکا و فرانسه، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، سال ۱۳۸۸؛
سازمان ملل متحد، اداره مقابله با مواد مخدر و جرم، شرح اصول رفتار قضایی (اصول بنگلور) ترجمه محمدعلی شاه حیدری و مجتبی همتی، انتشارات خرسندی سال ۱۳۸۹، صفحه ۴۷
سلیمی، صادق، حاکمیت قانون و وکالت دادگستری، مجله مدرسه حقوق، شماره ۶۳، بیست مقاله از مجموعه مقالات نخستین اجلاس کنگره ملی وکلا، اصفهان، اردیبهشت ۱۳۹۰ ص.157-171؛
فتاحی، محمدرضا، معیارها و تضمین های استقلال وکیل در نظام بین المللی حقوق بشر، مجله کانون وکلای دادگستری مرکز، شماره جدید ۴۹، شماره پیاپی ۲۱۸، پاییز ۱۳۹۱ ص ۴۴ الی ۹۹؛
نیوبور، دیوید دبلیو، نظام عدالت کیفری و ساختار محاکم در آمریکا (آیین دادرسی کیفری) ویرایش نهم ۲۰۰۸، ترجمه حمیدرضا قراگزلو، انتشارات مجمع علمی و فرهنگی مجد، چاپ اول ۱۳۸۹.
２- انگلیسی
Burger, Warren, Chief Justice, Address to the American Bar Association (San Francisco), reported in Vital Speeches, 1 October, 1972;
Bureau of Democracy, Human Rights and Labor (U.S Department of State), Country Reports on Human Rights Practices - 2004, 28 February 2005. Accessed at: http://www.state.gov;
International Commission of Jurists, Attacks on Justice: the Harassment and Persecution of Judges and Lawyers, 2002;
Kirby, Michael, INDEPENDENCE OF THE LEGAL PROFESSION: GLOBAL AND REGIONAL CHALLENGES, LAW COUNCIL OF AUSTRALIA, PRESIDENTS OF LAW ASSOCIATIONS IN ASIA CONFERENCE, GOLD COAST CONVENTION & EXHIBITION CENTRE, BROADBEACH, QUEENSLAND, AUSTRALIA, SUNDAY, 20 MARCH 2005, available at: https://www.hcourt.gov.au/assets/publications/speeches/former-justices/kirbyj/kirbyj_20mar05.html
Michels, Kevin H., Lawyer Independence: From Ideal to Viable Legal Standard (December 30, 2010). Case Western Reserve Law Review, Vol. 61, No. 1, pp.97-8, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=1741830
Sylvia de Bertodano, Judicial Independence in the International Criminal Court, Leiden Journal of International Law , Volume 15 , Issue 2 , June 2002 , pp. 409 – 430, available at:
https://www.cambridge.org/core/journals/leiden-journal-of-international-law
https://www.americanbar.org/groups/professional_responsibility/publications/model_rules_of_professional_conduct/rule_8_5_disciplinary_authority_choice_of_law /
https://www.icc-cpi.int/sites/default/files/Publications/Code-of-Professional-Conduct-for-counsel.pdf
https://www.hcourt.gov.au/assets/publications/speeches/former-justices/kirbyj/kirbyj_20mar05.html#f01
https://www.icc-cpi.int/sites/default/files/RS-Eng.pdf
https://www.lawsociety.bc.ca/our-initiatives/rule-of-law/lawyer-independence-and-self-regulation-of-law/
