واکاوی مفاهیم «آسیب شناسی کارکردی» در آثار داستانی «شهریار مندنی پور» بر اساس نظریه تحلیل رفتار «اریک برن»
الموضوعات :رعنا ابراهیمی امین اباد 1 , کامران پاشایی فخری 2 , پروانه عادل زاده 3
1 - دانشجوي دكتري گروه زبان و ادبيات فارسی، واحد تبریز ، دانشگاه آزاد اسلامي، تبریز، ایران
2 - استاد تمام گروه زبان و ادبيات فارسي، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامي، تبریز، ايران
3 - دانشيار گروه زبان و ادبيات فارسي، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامي، تبریز، ايران
الکلمات المفتاحية: آسيب‌شناسي كاركردي, تحليل رفتار متقابل, شهريار مندني‌پور, اريك برن.,
ملخص المقالة :
«تحليل رفتار متقابل»[1] يك نظام روان‌درماني و نظريه‌ي رفتارشناسي نوين است که در حوزه كاربرد عملي، راهكارهاي روان‌شناختي جديدي را شامل مي‌شود، درجهت ادراك اختلالات رفتاري، روان‌پريشي‌ها و ارتباط نامحسوس ذهن خودآگاه و ناخودآگاه. مقالهحاضر بر اساس نظريات «اريك برن»[2] در چارچوب هرم حالات نفساني «والد[3]، بالغ[4]، كودك[5]» كه در اصل داده‌ها و پرداخت‌هاي بنيادين ذهني هستند، به بررسي مؤلفه‌هاي «آسيب‌شناسي كاركردي»[6] در آثار «شهريار مندني‌پور» پرداخته است.
طبق بررسي و تحليل داده‌ها، بيش‌ترين بسامد در هرم سه‌گانه، متعلق به حالت «بالغ» است. تحقيق حاضر به روش تحليلي ـ توصيفي به بررسي شخصيت‌هاي آثار مذكور بر اساس نظريه روان‌شناختي تحليل رفتار از «برن» پرداخته است، در جهت پاسخ به اين پرسش كه: «مؤلفه‌هاي آسيب‌شناسي كاركردي» در آثار داستاني «شهريار مندني‌پور» كدامند؟» ماهيت و گستردگي ادبيات در واقع ارتباط مفهومي آن را بسياري از علوم معاصر و بخصوص علم روان‌شناسي و پيوند چارچوب ادبي رمان را با نظريات و مؤلفه‌هاي مكاتب نوين اين علم نمايان مي‌سازد.
دراين پژوهش، داده‌ها از عبارات و جملاتي كه منوط به حوزه «آسيب‌شناسي كاركردي» در آثار مورد بررسي است، استخراج گرديد تا با تحليل قسمت‌هايي كه در آن مصاديق «آسيب‌شناسي كاركردي» منطبق با نظريه نوين«برن» نمود دارد، پربسامدترين كاركرد هرم حالات دروني در چارچوب رفتار متقابل تحليل شود. پژوهش بينارشته‌اي حاضر بر اساس واكاوي روابط بر پايه سيستم تحليل رفتار، بسامد بالاي«آسيب‌شناسي كاركردي» را در آثار مندني‌پور نشان مي‌دهد و اين مهّم كه، «بالغ» به عنوان حوزه مبدأ و در عين حال داراي بالاترين سطح بازخورد در تحليل مولفّه «آسيب‌شناسي كاركردي» شناخته شد.
Berne, Eric. (2015). Games, Psychology of Human Relationships, Translator: Esmaiel Fasih, 32nd ed, Tehran: Zehn Aviz.
Berne, Eric. (2015). What Do You Say After You Say Hello?, Translator: Mehdi Gharachehdaghi, 2nd ed, Tehran: Peykan Publications.
Berne, Eric. (2016). Reciprocal Behavior Analysis, Translator: Esmaiel Fasih, 7nd ed, Tehran: No.
Harris, Thomas. (2019). I'm Ok, You're Ok: A Practical Approach to Human Psychology, Translator: Bita Hokmi, 1st ed, Tehran: Namak Publications.
Hosseinipuor, Hossein; Garavand, Ali; Mohamadzadeh, Jahanshah. (2020). Analyzing the Interaction of Characters in Marzban-Name Based on Berne's Theory of Personality Abstract, Journal of Dastavardhaye Ravanshenakhti, No 1, 126-109.
Jones, Van-Stewart, Ian. (2014). A Reflection on the Experimental Psychology of Interaction Analysis, Translator: Bahman Dadgostar, Tehran: dayreh Publications.
Mandanipour, Shahriar. (2016). Ultramarine Blue, 7nd ed, Tehran: Markaz Publications.
Mandanipour, Shahriar. (2018). The Eighth Day of the Earth, 2nd ed, Tehran: Niloofar Publications.
Mandanipour, Shahriar. (2019). Midday Moon, 9nd ed, Tehran: Markaz Publications.
Mandanipour, Shahriar. (2019). Violet Orient, 16nd ed, Tehran: Markaz Publications.
Meininger, Jut. (2013). Success through Transactional Analysis, Translator: Mehrdad Firouzbakht, 2nd ed, Tehran: Aghah Publications.
Radmehr, Farzaneh; Taebi, Zohreh; Seyedi, Vahideh. (2020). An Investigation Of The Mutual Behavior Of Couples In The Poem "The Waste Land" By T. S. Eliot Based On Eric Berne's Psychological Theory, Journal of Motaleat Zaban va Tarjomeh, No 3, 180-155.
Rozifam, Hosein; Dehghan, Ali; Farzi, Hamidreza. (2015). Analysis of the interaction between the "adult and parent" aspects in the fictional characters of the Mathnawi based on the theories of Eric Berne, Journal of Naghd Adabi va Belaghat, Lev 4, No 2, 133-152.
Sadeghimanesh, Ali; Alavi moghadam, Mahyar; Estaji, Ebrahim. (2019). A Comparative Study Of the Position of Women in Persian And Arabic Proverbs Based On the Views of Adler and Berne, Journal of Adabiyat Tatbighi, Year 11, No 20, 123-144.
Shamloo, Saied. (2010). Schools and Theories in Personality Psychology, 9nd ed, Tehran: Rooshd.
