بررسی اثر بخشی طراحی فضا بر کاهش استرس کودکان در کلینیک های درمانی
الموضوعات :
محدثه گلعلی زاده بی بالان
1
,
حمید رضا عظمتی
2
,
سعید عظمتی
3
,
سید یعقوب ذوالفقاری فر
4
1 - دانشجوی دکتری تخصصی مهندسی معماری واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران
2 - گروه معماری و شهرسازی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران
3 - استادیار گروه مهندسی معماری واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
4 - استادیار گروه مهندسی عمران واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران
الکلمات المفتاحية: طراحی فضا, کاهش استرس, کلینیک درمانی,
ملخص المقالة :
کودکان به عنوان بخش قابل توجهی از جامعه، نیازمند توجه ویژه در طراحی فضاهای درمانی هستند. با وجود شیوع بالای بیماری‌ها در کودکان، متأسفانه در معماری داخلی مراکز درمانی کودکان، استانداردها و ضوابطی که به ویژگی‌های روانی و جسمی آن‌ها توجه کند، کمتر دیده می‌شود. این در حالی است که طراحی محیط‌های درمانی متناسب با نیازهای کودکان می‌تواند به کاهش استرس و بهبود روند درمان کمک شایانی کند. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر مولفه‌های ابعادی فضاهای کلینیک کودکان بر کاهش استرس و ارتقای کیفیت درمان با تاکید بر روانشناسی محیط است. در این مطالعه، از روش ترکیبی توصیفی- تحلیلی استفاده شده و داده‌ها از طریق پرسشنامه جمع‌آوری و با نرم‌افزار SPSS تحلیل شده‌اند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که معماری محیط با تأکید بر عناصر کالبدی، محیطی، نظافت و آراستگی، بر ابعاد سلامت روانشناختی، فیزیولوژیکی و کالبدی کودکان تأثیرگذار است. در نتیجه، توجه به این مولفه‌ها در طراحی فضاهای درمانی کودکان می‌تواند به کاهش استرس و تسریع روند بهبودی آن‌ها کمک کند.
1. احمدی ورزنه، مهوان.کامران کسمایی،حدیثه. (1395) طراحی کلینیک کودکان با تاکید بر تعدیل استرس روانی بیماران.
2. اماقلی، عقیل.(1393) کیفیت معماری محیط و رابطه آن با سلامت روان.همایش ملی معماری و شهرسازی انسانگرا (دانشگاه آزاد اسلامی قزوین).
3. امامقلی، عقیل (1392) کیفیت معماری محیط و رابطه آن با سلامت روان.همایش ملی معماری و شهرسازی انسان گرا.
4. امامقلی، عقیل. آیوازیان، سیمون.محمدی زاده، علی. اسلامی غلامرضا. روانشناسی محیطی، عرصه مشترك معماري و علوم رفتاري (1391) نشریه علوم رفتاری.
5. امامقلی، عقیل.(1391) رواﻧﺸﻨﺎﺳﯽ ﻣﺤﯿﻄﯽ، ﻋﺮﺻﻪ ﻣﺸﺘﺮك ﻣﻌﻤﺎري و ﻋﻠﻮم رﻓﺘﺎري.( فصلنامه علوم رفتاری 23).
6. بابایی، زهرا.( 1391) رساله طراحی کلینیک بیماری های خونی کودکان.
7. داوطلب نظام وظیفه محدثه،مهرداد متین.(1392)تدابیر معمارانه در ارتقای ارامش و سلامت روان جوانان بر پایه اصول روان شناسی محیط.همایش ملی معماری و شهرسازی انسانگرا.
8. دباغ هژبر،نگار دهقان.(1394)بررسی مولفه های انعطاف پذیری در معماری و نقش آن در طراحی فضاهای درمانی.
9. روح بخش اجتماعی، مهلا.بابا نژاد،جواد. سلمانی،زهرا.(1396).اثر بازی های منتخب با آب بر هوش هیجانی کودکان.
10. سارا ادریسی، محمد علی تربیت جو.(1395)الگوهای طراحی فضاهای درمانی و مراکز سرطانی با رویکرد هنر درمانی و افزایش امید در بیماران.
11. سحق آبادی،آرزو.کولیوند،پیرحسین،کاظمی هادی،(1396)روانشناسی رنگ و اثر ان بر طراحی بیمارستان و درمان بیمار.نشریه علوم اعصاب شفای خاتم.
12. سعیدی امین آبادی،فرنوش.عدالت فر،مینا.(1397) بررسی تاثیر محیط کالبدی فضای درمانی بر کاهش آسیب های جسمی و روحی کودکان پروانه ای.کنفرانس ملی الگوهای نوین در مدیریت و کسب و کار با رویکرد حمایت از کارآفرینان ملی.
13. شیخ ذکریایی ندا،مریدی گلرخ،فرزانه زارعی،فردین حدودی،(1396) تأثیر بازی گروهی بر اضطراب کودکان بستری در بخشهای کودکان بیمارستان.نشریه پژوهش پرستاری.
14. صدیق اکبری سحر، نوری رویا.(1393) بررسی جایگاه روانشناسی محیط نور و رنگ در طراحی فضاهای درمانی با محوریت کودک؛ نمونه موردی: بیمارستان کودکان مفید.اولین ویژه نامه نورپردازی.
15. صدیق اکبری،سحر. نوری،رویا.(1392)بررسی جایگاه روانشناسی محیط نور و رنگ در طراحی فضاهای درمانی با محوریت کودک، نمونه موردی بیمارستان کودکان مفید. معماری و شهرسازی آرمان شهر.ویژه نامه منتخب مقالات اولین همایش روشنایی و نور پردازی ایران.
16. عقبایی،بهار. خوانساری، شیدا. (1395)زیبایی شناسی معماری مراکز درمانی.سومین کنفرانس بین المللی پژوهش در مهندسی، علوم و تکنولوژی.
17. فرازی مرتضی.(1394).تدوین پروتکل مداخلات به هنگام در تاخیر تکامل گفتار و زبان کودکان خردسال.
18. قاسم پور، فاطمه. مظاهریان، حامد.(1393) روانشناسی فضا و معماری در رفتار کودکان با اختلال نارسایی توجه،بیش فعالی.همایش های ملی نظریه های نوین در معماری و شهرسازی.
19. مرضیه ،مقیمی. دلشاد سیاهکلی، مهسا .(1398)تاملی بر مدیریت استرس کودکان بستری متاثر از الگوی طراحی داخلی مبتنی بر مولفه های گرافیک محیطی در مراکز درمانی(نمونه موردی بیمارستان کودکان 17شهریور رشت).
20. مطلبی،قاسم. وجدان زاده،لادن. (1392) تاثیر محیط کالبدی فضاهای درمانی در کاهش استرس بیماران (بررسی نمونه موردی مطب دندانپزشکی).نشریه هنرهای زیبا-معماری و شهر سازی.
