توجه به شاخص‌های پزشکی و روانشناسی مجرمین در فرایند دادرسی کیفری در راستای تحقق دادرسی عادلانه
الموضوعات :
راضیه سبزه علی
1
,
محمود اشرافی
2
1 - گروه حقوق، واحد علوم و تحقيقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامي، تهران، ایران
2 - گروه حقوق، واحد اصفهان، دانشگاه آزاد اسلامي، اصفهان، ایران.
الکلمات المفتاحية: شخصیت, مجرم, روان شناسی, بازپذیری, اصلاح.,
ملخص المقالة :
با توجه به اینکه تکوین شخصیت انسان به صورت تدریجی و در طول زمان صورت می‌پذیرد، مطالعه و بررسی سوابق افراد جهت پی بردن به وضعیت فعلی فرد نقش به سزایی ایفاء می‌نماید. فلذا توجه به شخصیت مجرم و شناخت انگیزه‌های موثر در وقوع جرم می‌تواند ما را در جهت رسیدن به متعالی‌ترین هدف که همانا اصلاح و تربیت مجرم و تعیین مجازات متناسب با شخصیت مجرم و تحقق عدالت است، رهنمون سازد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی و تحلیلی است و برای گردآوری ادبیات موضوع از روش کتابخانه‌ای و به طریقه‌ی فیش برداری از مطالب و تجزیه و تحلیل و پردازش مطالب استفاده شده است. امروزه بسیاری از روانشناسان علل رفتار جنایی را در شخصیت مجرم جستجو می‌کنند. پژوهش حاضر با هدف بررسی توجه به شخصیت مجرم از منظر آموزه‌های روانشناسی صورت پذیرفته است چرا که از منظر روانشناسی توجه به ویژگی‌های شخصیتی، روحی و روانی و جسمانی مجرمین و بررسی عوامل موثر در شکل‌گیری شخصیت مجرمین می‌تواند زمینه پیشگیری از تکرار جرم، اصلاح و تهذیب مجرمین را فراهم نماید و سعی در برطرف نمودن عوامل مولد جرم نمود و مراجع قضایی را در راستای وضع قوانین کارآمد با توجه به مسائل روانشناسی در راستای ارتقاء وضعیت مجرمین یاری رساند. از منظر آموزه‌های روانشناسی توجه به شخصیت مجرم بسیار حائز اهمیت بوده و زمینه را برای شناسایی حالت خطرناک مجرمان، میزان خطرناک بودن بودن بزهکار بر مبنای ماهیت جرم ارتکابی، اعتلای سطح بینش قضات، اتخاذ تصمیمات شایسته و منطبق با ابعاد شخصیتی مجرمین در جهت پیشگیری از تکرار جرم و بازگرداندن مجرمان به اجتماع فراهم می‌نماید.
1. آشوری، محمد؛ عظیم زاده، شادي (1392). جایگاه پرونده شخصیت در فرایند پیشگیری از پایدار شدن بزهکاری جوانان، فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی. 43 (1)، 195-213.
2. ایبراهمسن، دیوید (1371). روان شناسی کیفری. ترجمه پرویز صانعی، تهران: انتشارات گنج دانش.
3. بابایی، محمد علی (1384). جرم شناسی بالینی تحولات مفهوم حالت خطرناک. تهران: انتشارات میزان.
4. برجعلی، احمد؛ عبدالملکی، سعید (1390). روان شناسی جنایی. تهران: دانشگاه پیام نور.
5. بولک، برنار (1382) کیفرشناسی. ترجمه علی حسین نجفی ابرند آبادی. تهران: انتشارات مجد.
6. توزنده جانی، حسن؛ اکبری، بهمن؛ ابوالقاسمی، شهنام (1387). درآمدی بر روان شناسی عمومی. ج. 1. تهران: انتشارات میزان.
7. حکمت، سعید (1387). روانپزشکی کیفری. تهران: انتشارات گوتنبرگ.
8. دادستان، پریرخ (1387). روان شناسی جنایی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
9. رستمی تبریزی، لمیاء (1393). روان شناسی جنایی، تهران: مجمع علمی و فرهنگی مجد.
10. کاظمی، سید سجاد؛ زررخ، احسان (1391). تبلور قاعده انصاف در اصل فردی کردن مجازات‌ها. نشریه تعالی حقوق. 4 (16-17)، 45-61.
11. کی نیا، مهدی (1373). مبانی جرم شناسی. ج. 1. تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
12. کی نیا، مهدی (1384). روان شناسی جنایی. ج. 1. تهران: انتشارات رشد.
13. گورف، فرانسوا (1382). روانشناسی قضایی. ترجمه محمد حسین سروری، ج. 1. تهران: انتشارات نگاه.
14. نجفی ابرند آبادی، علی حسین (1373-1374). تقریرات درس جرم شناسی (نظریه‌های جرم شناسی). تهیه و تنظیم فاطمه قناد. قم: مجتمع آموزش عالی قم.
15. نجفی ابرند آبادی، علی حسین (1379-1380). تقریرات درس جرم شناسی (پیشگیری). تهیه و تنظیم محمد علی بابایی قم: مجتمع آموزش عالی قم.
16. نجفی ابرند آبادی، علی حسین (1382-1381). تقریرات درس جرم‌شناسی (پیشگیری). به كوشش مهدي سيدزاده. قم: مجتمع آموزش عالی قم.
17. Copson, G. & Holloway, K. (1997). Offender profiling. Annual Conference of the British Psychological Society Division of Criminological and Legal psychology. England: Cambridge.
18. Jackson, J.L. & Bekerian, D.A. (1997). Does iffender profiling have a role to play? J.L. Jackson and D.A. Bekerian (Eds.). Offender Profiling:Theory, Research and Practice. Chichester:Wiley.
19. Penatel, J. (1975). Criminologie, T.III du Traite de Droit Penai et de Criminology. Y. Parpierre Bouzat et J. Penatel. Paris: Dazzol.
20. Wicks. R.J. (1974). Applied Psychology for Law Enforcement and Corrections Officers. New York: NY:McGraw-Hill.
