مدل سازی تاثیر تعارض منافع قدرت و منفعت عمومی بر تغییرات کاربری اراضی با تاکید بر مصوبات کمیسیون ماده پنج شهر تهران
الموضوعات : Urbanismیعقوب حق پناه 1 , حسین ذبیحی 2 , زهرا سادات سعیده زرآبادی 3 , حمید ماجدی 4
1 - دانشجوی دکتری گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
4 - گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: تغییر کاربری زمین, منافع قدرت, منفعت عمومی, توسعه پایدار, کمیسیون ماده پنج.,
ملخص المقالة :
در استقرار کاربری علاوه بر بعد طبیعی، بعد اقتصادی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. بنگاه های اقتصادی بر اساس ویژگی های مکانی و طبیعی زمین در تصاحب موقعیت بهینه با یکدیگر رقابت میکنند. در این رقابت بنگاه دارای قدرت بیشتر و توان اقتصادی بالاتر، مکان بهینه تر را تصاحب میکند. این رقابت سبب افزایش ارزش اقتصادی زمین نسبت به موقعیت و ویژگی هایش میگردد. در نتیجه کاربری زمین تعریف شده بر زمینهای پیرامونیاش تأثیر گذاشته و ارزش زمین را به نفع صاحبان قدرت تغییر میدهد. در این میان موضوع منفعت عمومی هم مطرح است، ارزش پنهانی که عامه مردم از آن بهره مند گردیده و در تعارض مستقیم با منافع قدرت قرار میگیرد. این تعارضات منجر به ناپایداری هایی میشود که تغییرات کاربری زمین را در معرض تهدیداتی قرار میدهد که تنها با مداخلات نهادهای ذی ربط در سراسر جهان از جمله کمیسیون ماده پنج در ایران به پایداری میرسد. در این مقاله با استفاده از روش پسکاوی اقدام به مدلسازی بهینه برای کاهش میزان تاثیرپذیری تغییر کاربری زمین در کمیسیون ماده پنج، از تعارضات میدان قدرت و عموم مردم شده است. در نتیجه پس از تنظیم شاخصهای تغییر کاربری زمین و توجه به مقولههای رشد جمعیت و آینده پژوهی، مدل نظری با توجه به تغییر ساخت اجتماعی در کنار تغییر ساخت فضایی در کمیسیون ماده پنج ارائه گردیده و در نهایت مدل پیشنهادی و عملی تغییر کاربری زمین با درنظر گرفتن امکان تجدید نظر و با ماهیت چرخشی و رویکرد سیستمی در توسعه پایدار استخراج شده است.
1. Abubakari, Zaid. et.al. 2019. Plural Inheritance Laws, Practices, and Emergent Types of Property: Implications for Updating the Land Register, Sustainability, 19(3)
2. Ahlqvist, Ola, et.al. 2018. Land Use and Land Cover Semantics: Principles, Best Practices, and Prospects, USA: CRC Press
3. Bao, J. et.al. 2019. Dynamic Land Use and its Policy in Response to Environmental and Social-economic Changes in China, Land Use Policy, 11(2)
4. Boeing, G. 2019. “Spatial information and the legibility of urban form: Big data in urban morphology”. International Journal of Information Management. September (4): 102013
5. Bovet, Jana. et.al. 2018. Taming Expansive Land Use Dynamics: Sustainable Land Use Regulation and Urban Sprawl in a Comparative Perspective, Land Use Policy, 18(4)
6. Cortinovis, Chiara. et.al. 2019. A Framework to Explore the Effects of Urban Planning Decisions on Regulating Ecosystem Services in Cities, Ecosystem Services, 12(3)
7. Ekardt, Felix. et.al. 2020. Peatland Governance: The Problem of Depicting in Sustainability Governance, Regulatory Law, and Economic Instruments, Land, 20(2)
8. Eneqvist, Erica, et.al. 2022. Legitimacy in Municipal Experimental Governance: Questioning the Public Good in Urban Innovation Practices, European Planning Studies, 29(3)
9. Fanzini, Daniele. et.al. 2019. Project Challenges: Sustainable Development and Urban Resilience, Studi E Progetti, 21(4)
10. Gendron, Richard. et.al. 2018. The Leftmost City: Power and Progressive Politics in Santa Cruz, Scopus, 14(1)
11. Gomes Barbosa, Luciana. et.al. 2021. Actions against Sustainability: Dismantling of the Environmental Policies in Brazil, Land Use Policy, 22(3)
12. Kaim, A., Cord, A. F., & Volk, M. 2018. A review of multi-criteria optimization techniques for agricultural land use allocation. Environmental Modelling & Software, 105, 79-93
13. Kronenberg, Jakube. et.al. 2020. Environmental Justice in the Context of Urban Green Space Availability, Accessibility, and Attractiveness in Post Socialist Cities, Cities, 35(1)
14. Maretto, Marco. et.al. 2020. Morphology and Sustainability in the Project of Public Spaces: The Case of the Historic Center of Viterbo, Italy, Journal of Public Spaces, 14(1)
15. Metternicht, Graciela. 2018. Land Use and Spatial Planning: Enabling Sustainable Management of Land Resources, USA: Springer Pub
16. Rhind, David; Hudson, Ray. 2023. Land Use. USA: Taylor & Francis pub
17. Shuaib, Mohammed. et.al. 2022. Land Registry Framework Based on Self-sovereign Identity (SSI) for Environmental Sustainability, Sustainability, 23(3)
18. Siebers, P. O., et al. 2020. “An innovative approach to multi-method integrated assessment modelling of global climate change”. Jasss 23 (1)
19. Simoes, S. G., et al. 2018. “INSMART – Insights on integrated modelling of EU cities energy system transition”. Energy Strategy Reviews 20:150–155
20. Snyder, H. 2019. “Literature review as a research methodology: An overview and guidelines”. Journal of Business Research 104 (March): 333–339
21. Solly, Alys. et.al. 2020. How Sustainable Are Land Use Tools: A Europe-wide Typological Investigation, Sustainability, 21(3)
22. Stanley, John, et.al. 2023. How Great Cities Happen: Integrating People, Land Use, and Transport, USA; Edward Elgar Pub
23. Stevens, N.J. et.al. 2018. Human Factors in Land Use Planning and Urban Design: Methods, Practical Guidance, and Applications, USA: CRC Press
24. Suarez-Balcazar, Y. 2020. “Meaningful Engagement in Research: Community Residents as Co-creators of Knowledge”. American Journal of Community Psychology 65 (3-4): 261–271
25. Takeuchi, K. 2020. “Recognizing our authors”. Sustainability Science
26. Tofarides, M. 2018. Urban Policy in the European Union: A Multi-Level Gatekeeper System. Taylor & Francis
27. Turyahabwe, Remigio, et.al. 2020. Challenges Associated with Incomplete Assessment of Stream Ecosystem Health and Land Use Interaction Studies in East and Southern Africa, Environment and Forestry, 14(1)
28. Wu, Jianguo. 2019. Linking Landscape, Land System, and Design Approaches to Achieve Sustainability, Land Use Science, 19(3)
29. Yao, J., Zhang, X., & Murray, A. T. 2018. Spatial Optimization for Land-use Allocation: Accounting for Sustainability Concerns. International Regional Science Review
30. Yoon, E. J., Kim, B., & Lee, D. K. 2019. Multiobjective planning model for urban greening based on optimization algorithms. Urban Forestry & Urban Greening, 40, 183-194
31. Abd Elrahman, Ahmed. et.al. 2021. Urban Design and Urban Planning: A Critical Analysis to the Theoretical Relationship Gap, Ain Shams Engineering Journal, 17(2)
32. Asadi Mahall Chali, M. (2020). Representational Spaces: Human Feelings Towards Urban Spaces. Tehran: Armanshahr Publications.
33. Blakey, N. (2013). Social Research Strategies (H. Agha Beig Pouri, Trans.). Tehran: Sociologists Publications.
34. Rafieian, M., & Ghasemi, E. (2018). Analysis of Conflict of Interest in Large-Scale Participatory Projects in the City with Emphasis on the Public-Private and People’s Partnership Model: Case Study of Arg-e-Jahannama Project in Isfahan. Urban Studies Quarterly, 34, 91-104.
35. Ziari, K., Pourahmad, A., Yasouri, M., & Sajoudi, M. (2022). Review of National, Regional, and Provincial Plans Based on the Regional Approach (Case Study: Gilan Province Plans). Land Use Planning Journal, Spring and Summer, 26, 1-24.
36. Shahi Ardekani, M. (2018). Examining the Financing Mechanisms of Tehran Municipality in Relation to Urban Development Plans (Master’s thesis). University of Tehran, Supervisor: Morteza Hadi Jaberi Moghaddam, Tehran.
37. Saberi, R., Habibnejad, S. A., & Pilvar, R. (2020). Private Ownership Between Convergence and Divergence of Natural Law and Imami Jurisprudence. Comparative Research of Islamic and Western Law Quarterly, 7-1
38. Taghizadeh, M. (2018). Factors and Actors Influencing Land Use Management in Tehran (Doctoral dissertation). Faculty of Architecture and Urban Planning, Tehran University of Art, Tehran.
39. Tavakoli, M. (2019). Understanding and Analyzing the Role of Stakeholder Power as One of the Major Challenges of Rural Development. Spatial Planning and Development Quarterly, 23(Spring).
40. Khatibi, M. R., & Rafieian, M. (2020). Explaining the Power Relations of Actors in the Production and Reproduction of Urban Spaces in Abbas Abad Lands of Tehran. Haft Hesar Environmental Studies, 10-37
