نقش فرمانداری‌ها در سیاستگذاری توسعه اقتصادی شهرستان‌ها مطالعه موردی: شهرستان‌های دشتستان، گناوه و عسلویه

الموضوعات : Political science

عبدالرسول کاوه فرد ¹ , حجت الله ایوبی ² , مجتبی مقصودی ³

1 - گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشگاه تهران
3 - گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاريخ الإرسال : 20 الجمعة , ربيع الأول, 1447 تاريخ التأكيد : 30 الجمعة , جمادى الأولى, 1447 تاريخ الإصدار : 30 الجمعة , جمادى الأولى, 1447

الکلمات المفتاحية: سیاست‌گذاری توسعه اقتصادی, خط‌ّمشی‌گذاری, فرمانداری‌ها, دشتستان, گناوه و عسلویه,

ملخص المقالة :

هدف: این پژوهش با هدف بررسی و ارزیابی نقش فرمانداری‌ها در سیاست‌گذاری و خطّ‌مشی‌گذاری توسعه اقتصادی شهرستان‌های دشتستان، گناوه و عسلویه انجام شده است. با توجّه به اهمّیت نقش نهادهای محلّی در فرآیند سیاست‌گذاری توسعه اقتصادی و شکاف‌های موجود میان انتظارات نظری و عملکرد فرمانداری‌ها، این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این پرسش بنیادین است که این نهادها تا چه حد توانسته‌اند، نقش توسعه‌ای خود را ایفا کنند و چه نقاط قوّت و ضعف ساختاری و عملکردی در این مسیر وجود دارد.

روش پژوهش: این پزوهش، با بهره‌گیری از روش آمیخته (کمّی و کیفی) انجام شده است. در بخش کمّی داده‌ها از میان 100 نفر از کارکنان فرمانداری‌های شهرستان‌های مورد مطالعه، با بهره‌گیری از پرسشنامه پنج‌گزینه‌ای لیکرت گرد‌آوری و با نرم‌افزار SPSS و روش‌های آمار توصیفی و استنباطی تحلیل شد. در بخش کیفی نیز مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با مدیران، کارشناسان فرمانداری‌ها و نیز خبرگان محلّی انجام گرفت و داده‌ها از طریق کدگذاری باز و محوری تحلیل گردید. برای افزایش روایی نتایج، از مثلّث‌سازی داده‌ها بهره برده شد.

یافته‌ها: یافته‌های بخش کمّی نشان داد که فرمانداری‌ها به طور کلّی در ایجاد شرایط نسبتاً مطلوب برای توسعه اقتصادی شهرستان‌های خود موفّق بوده‌اند، هرچند در برخی حوزه‌ها مانند حمایت از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و گسترش فعّالیت‌های معدنی نیاز به بهبود عملکرد وجود دارد. همچنین بیشترین میانگین شاخص توسعه اقتصادی، مربوط به فرمانداری شهرستان عسلویه و کمترین میانگین مربوط به فرمانداری شهرستان گناوه بود. یافته‌های کیفی نیز نشان داد که محدودیت منابع مالی پایدار، تمرکزگرایی شدید و ضعف هماهنگی نهادی از مهم‌ترین موانع ایفای نقش توسعه‌ای فرمانداری‌ها هستند، در حالی که ظرفیت‌های محلّی، سرمایه اجتماعی و موقعیّت جغرافیایی شهرستان‌ها، فرصت‌های مهمّی برای توسعه به شمار می‌آیند.

نتیجه‌گیری: بر پایه نتایج پژوهش، فرمانداری‌ها هنگامی می‌توانند نقش مؤثّری در سیاست‌گذاری و خطّ‌مشی‌گذاری توسعه اقتصادی ایفا کنند که به منابع مالی پایدار، ظرفیت نهادی کافی و سازوکارهای مشارکتی با بخش خصوصی و جامعه محلّی مجهّز باشند. همچنین این مطالعه، پیشنهادهایی کاربردی برای بهبود فرآیند سیاست‌گذاری و خط‌ّمشی‌گذاری توسعه اقتصادی در سطح شهرستان‌ها ارایه می‌دهد.