بررسی نقش حکمرانی خوب در مدیریت بحران آب رودخانه زاینده رود
الموضوعات :
1 - گروه مدیریت، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جامع شوشتر، خوزستان،ایران.
الکلمات المفتاحية: زاینده رود, اصفهان, بحران آب, حکمرانی آب,
ملخص المقالة :
کشورهای زیادی در سراسر دنیا با مشکلات مهمی در زمینه مدیریت منابع آب روبه رو شده اند. کشورهای در حال توسعه به دلایلی مانند فساد، فقدان جامعه مدنی و ناکارایی ساختار اداری و در کشورهای صنعتی یا توسعه یافته مسایلی مانند الگوی مصرف ناپایدار، استفاده بیش از حد از منابع و ... نظام حکمرانی آب را با چالشهایی روبه رو ساخته است. در ایران نیز مشکل کم آبی به شکلی بحرانی، جدی و فراگیر شده که بسیاری از بخش¬ها اعم از اقتصاد، اجتماع، محیط زیست، کشاورزی و ... را درگیر ساخته است. از آنجا که حکمرانی آب به همه¬ی فعالیت¬هایی که در فرایند سیاست¬گذاری و تصمیم¬گیری درباره¬ی توسعه و مدیریت منابع آب نقش دارند اطلاق می¬شود و بیانگر یک تغییر در مناسبات دولت - جامعه در کشورهایی است که فعالیت¬های مرتبط با آب را به شکل اساسی توسعه داده¬اند، باتوجه به شرایط موجود و بحران آب جهانی، ضرورت یک تغییر اساسی در مدیریت منابع آب اجتناب ناپذیر است. نتایج تحقیقات نشان می¬دهد بحران آب در ایران خصوصا در مورد رودخانه زاینده¬رود در کنار سایر عوامل، ناشی از عدم مدیریت آب و بی¬توجهی به نقش حکمرانی آب است. از سویی حکمرانی خوب به عنوان نوعی از حکمرانی که رفاه عمومی و حقوق فردی را توامان تضمین می¬کند شاخص¬هایی دارد که به عنوان پایه¬های اساسی موردنیاز ارزیابی وضعیت حکمرانی آب در هر منطقه به شمار می¬روند. پرآب ترین رودخانه¬ی فلات مرکزی ایران، رودخانه¬ی زاینده-رود اصفهان، هرسال بیشتر از سال قبل دچار تشدید روند خشک شدن بوده که پیامدهای متعددی داشته و چاره¬ی بحران آب در این منطقه، گذار به حکمرانی خوب، کارآمد و سازگار با شرایط تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی منطقه است. هدف مقاله حاضر که به روش مروری و با کمک منابع کتابخانه¬ای و اینترنتی تهیه شده، بررسی نقش حکمرانی خوب در مدیریت بحران آب رودخانه زاینده¬رود اصفهان است.
1. AAfsari, A., Haji Naseri, S., Fazeli, M., & Feirahi, D. (2018). A sociological examination of water governance in Lake Urmia crisis: Grounded theory model. Strategic Studies of public policy, 7(25), 53-72. (In Persian).
Dehghani, S., BANIHABIB, M. E., & Golabi, M. R. (2020). Water Governance in Iran: challenges and approaches. Water Engineering, 7(4), 238-254. (In Persian).
Esmaeili, M. M. (2020). Water Supply Crisis in Zayandehrud Watershed; Social Issues and Solutions to Manage it (Demonstrations of 2011 to 2014). Quarterly of Social Studies and Research in Iran, 9(3), 567-585. (In Persian).
Fasihi Harandi, M. (2018). Zayandeh Rood (Gavkhoni) watershed revitalization headquarters program, (executive measures to redefine the water governance system). Center for Presidential Strategic Studies. (In Persian).
Khosravipour, E. (2023). The effect of good governance on the flourishing of social capital. The 5th National Conference of Professional Researches in Psychology and Counseling from the Teacher's Point of View, Hormozgan University. (In Persian).
Perghan, V., Yaghobi, N. M., & Keikha, A. (2022). Identifying and Prioritization of Good Governance Effective Factors Focused on a Sustained Development Approach. Public Management Researches, 15(55), 93-123.
Saberi Nahreforouzani, A., & Mansouri, S. A. (2021). “New Zayanderood” Investigation Within the Zayandehrood Stream Recognition and Examination it as a Socio-Ecological System. The Monthly Scientific Journal of Bagh-e Nazar, 18(102), 101-114. (In Persian).
Sadeghizadeh Bafandeh, S., Mirhashemi Dehkordi, S. S., & Mianabadi, H. (2019). Investigating Principles of Good Governance in Tacit Knowledge of Qasabeh Gonabad Qanat. Indigenous Knowledge, 6(12), 503-533. (In Persian).
Safavi, H. R., & Rastghalam, M. (2017). Solution to the water crisis in the Zayandehrud River basin; joint supply and demand management. Iran-Water Resources Research, 12(4), 12-22. (In Persian).
Salmani, Z., Sharifi, A., & Farkish, H. (2022). Challenges of Citizenship Rights in the Iranian Administrative System in Light of Good Governance. Culmination of Law, 8(3), 199-229. (In Persian).
Talebi, M., Zokaie, M., Fazeli, M. O. H. A. M. M. A. D., & Jomehpoor, M. A. H. M. O. U. D. (2019). Sociology of a crisis: The social pathology of the water crisis in the Zayandeh-Rood river basin. Interdisciplinary Studies in Humanities, 11(4), 133-165. (In Persian).
UNDP (2008). UNDP, Human development report. Available at: http://hdr.undp.org.
Yadegari, A., Yousefi, A., & Amini, A. M. (2018). Institutional Analysis of Water Governance Structure in Iran: A Case of Zayande-Rood Basin. Iran-Water Resources Research, 14(1), 184-197. (In Persian).
Yousefi, A., Amini, A. M., Yadgari, A., & Fathi, A. (2017). Sustainability of Zayande-Rood's water governance regimes in the course of development. Quarterly Journal of Interdisciplinary Studies in Humanities, 9(4), 23-48. (In Persian).
Yousefi Shatori, M. (2022). The need to change the way of water governance in Zayandeh Rood. Geopolitics Media, Geopolitics Association of Iran. Available at: https://iag.ir. (In Persian).
Zahiri, A. (2015). Ecological Measurement of a Fine Governing Model. Political Science, 17(66), 87-112. (In Persian).
Zaker Mahabadi, E., Yazdani Zazerani, M. R., & Mohammadi Kangarani, H. (2022). Analyzing the Casual Factors of the Crisis in the Water Policies of Zayandeh-Rud River Basin; Case Study of Western Cities of Isfahan Province. Iranian Journal of Public Policy, 8(1), 43-59. (In Persian).