مطالعه مردمشناختی دانش بومی معماری سنتی مردم اردبیل با تأکید بر بومگردی (مطالعه موردی خانه ایکی اتاق بیر دهلیز روستای آللی)
الموضوعات :عمار احمدی 1 , وحید رشیدوش 2 , یعقوب شربتیان 3 , محمدهادی منصور لکورج 4
1 - دانشجوی دکتری مردم شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
2 - استادیار گروه مردمشناسی واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - گروه علوم اجتماعی،واحدگرمسار،دانشگاه آزاد اسلامی،گرمسار،ایران
4 - استادیار گروه مردمشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: دانشبومی, آللی, معماری, خانههایسنتی, بومگردی ,
ملخص المقالة :
هدف اساسی این مقاله پژوهشی شناخت دانش بومی معماری سنتی با گرایش بومگردی در بین مردم روستای آللی مشکینشهر میباشد. روش تحقیق این پژوهش کاربردی با محوریت تحقیق میدانی متکی بر تحلیل میدانی ژرف میباشد که از نظریه فراخودکارگرایی در مکتب معماری و نظریه نیازها در مکتب کارکردگرایی و همچنین مکتب ساختارگرایی در تحلیل و تفسیر مردمشناختی مسئله استفاده شده است. ابتکار و نوآوری این مقاله پژوهشی در کمیاب بودن این گروه از مقالات است به عبارتی جای خالی این پژوهش در حوزه دانش بومی خصوصاً دانش بومی صنعت معماری سنتی در مناطق روستایی کشور خاصه مناطق روستایی استان اردبیل کاملاً احساس میشد. نتیجه این پژوهش شناساندن و حفظ و نگهداری خانههای سنتی روستاهای مناطق مختلف اردبیل و فرهنگ متعلق به ساخت و استفاده از آن و همچنین توسعه صنعت معماری سنتی در ساختار دانش بومی آن برای کمک به مسئله بومگردی و جذب توریسم به مناطق روستایی خصوصاً روستای آللی مشکینشهر میباشد. کارکرد آشکار این دانش بومی خودش را در زندگی روزمره مردم روستای آللی به عنوان معماری سنتی خاص این منطقه در کسب درآمد و رونق اقتصادی خانوادههای این روستا و کارکرد پنهان این دانش بومی که همان جذب توریسم برای رونق بومگردی در این روستا و در نهایت سبب توسعه فرهنگی است، خودش را بیش از پیش نشان میدهد. رسیدن به آرامش روحی با هنر خاص این معماری و نیز رسیدن به سود اقتصادی و رفاه اجتماعی خانوادههای روستایی با صنعت بومگردی مسئله مهم دیگری است که میتواند تأثیرش را در زندگی اجتماعی مردم روستا نشان دهد.
1- ازکیا، مصطفی(1394). توسعه پایدار روستایی، تهران: انتشارات اطلاعات.#2- ازکیا، مصطفی(1389). روش های کاربردی تحقیق. تهران: انتشارات کیهان.#3- پورایمان، قاسم(1380). مشکین شهر نگین سبز آذربایجان، تهران: انتشارات مشیری.#4- جدی، منصور(1399). نام ها و نامیده های جغرافیایی منطقه اردبیل، اردبیل: انتشارات سپهر فروزان.#5- چایلی، صمد(1384). نگاهی به واژه های اساطیری آذربایجان، تبریز: انتشارات اختر.#6- زارع شاهمرسی، پرویز(1387). فرهنگ شاهمرسی ترکی-فارسی، تبریز: انتشارات اختر.#7- فکوهی، ناصر(1392). تاریخ اندیشه و نظریه های انسان شناسی، تهران: انتشارات نی.#8- فکوهی، ناصر(1397). پاره های هنر، معماریث و شهر، تهران: کتابکده کسری.#9- معماریان، غلامحسین(1401). سبک شناسی معماری ایرانی، تهران: انتشارات گلجام.#10- مور، جری دی(1391). زندگی و اندیشه بزرگان انسان شناسی، ترجمه هاشم آقابیگ پوری، تهران: انتشارات جامعه شناسان.#11- نجفی پور، امیرعباس(1398). اکوتوریسم و توسعه پایدار گردشگری روستایی، تهران: انتشارات نور علم.#12- همزه ای، فریبرز(1396). هورامان، جایگاه دانش بومی در توسعه پایدار، کرمانشاه: انتشارات دانشگاه رازی.#1- بوذرجمهری. خدیجه(1382). جایگاه دانش بومی در توسعه روستایی پایدار. تهران: مجله جغرافیا و توسعه. شماره7. پاییز و زمستان. ص20-5.#2- بوذرجمهری. خدیجه(1384). تحلیل جایگاه دانش بومی در توسعه روستایی. تهران: فصلنامه مدرس علوم انسانی. شماره1. سال9. بهار. ص45-17#