ارزیابی تاثیر زیرساخت فناوری در پیاده سازی مولفه های مدیریت دانش ( مورد مطالعه: شهرداری ارومیه)
الموضوعات : خطمشی‌گذاری عمومی در مدیریت
غلامرضا رحیمی
1
(دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب)
سید عبداله حجتی
2
(ضو هییت علمی, دانشکده علوم انسانی, دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب، بناب،ایران)
میرحمید ساداتی
3
(دانشگاه آزاد اسلامی بناب)
الکلمات المفتاحية: دانش, فناوری, زیرساخت فناوری, مدیریت دانش, اطلاعات, مدیریت,
ملخص المقالة :
زمینه: مدیریت دانش یکی از مهم ترین عوامل موفقیت سازمان ها در شرایط رقابتی و عصر اطلاعات است و فناوری اطلاعات با تامین ابزارهایی موثر و کارآمد برای مدیریت دانش از عوامل زیربنایی مهم جهت موفقیت آن به حساب میآید.هدف: ارزیابی تاثیر زیرساخت فناوری به منظور پیاده‌سازی مولفه های مدیریت دانشروش: روش تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی بوده و حجم نمونه بر اساس جدول مورگان تعداد 140 نفر تعیین شده است. از پرسشنامه محقق ساخته فناوری و پرسشنامه استاندارد مدیریت دانش استفاده که روایی آن به صورت محتوایی و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برآورد گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون های کولموگروف-اسمرینف، همبستگی، رگرسیون چندگانه و فریدمن استفاده شد. یافته ها: همه مولفه های مدیریت دانش به استثنای تشخیص دانش با زیر ساخت فنآوری رابطه معنادار دارند.نتیجه گیری: فناوری یکی از عوامل موثر در پیاده‌سازی موفقیت آمیز مدیریت دانش در سازمان است و نبود زیرساخت های آن مانند اینترنت، امکانات سخت افزاری و نرم افزاری این روند را کند و پیاده سازی مدیریت دانش در سازمان را ناموفق میگرداند.
_||_
ارزیابی تاثیر زیرساخت فناوری در پیاده سازی مولفه های مدیریت دانش
(مطالعه موردی: شهرداری ارومیه)
چکیده
زمینه: مدیریت دانش یکی از مهم ترین عوامل موفقیت سازمان ها در شرایط رقابتی و عصر اطلاعات است و فناوری اطلاعات با تامین ابزارهایی موثر و کارآمد برای مدیریت دانش از عوامل زیربنایی مهم جهت موفقیت آن به حساب میآید.
هدف: ارزیابی تاثیر زیرساخت فناوری به منظور پیاده‌سازی مولفه های مدیریت دانش
روش: روش تحقیق از نوع توصیفی- پیمایشی بوده و حجم نمونه بر اساس جدول مورگان تعداد 140 نفر تعیین شده است. از پرسشنامه محقق ساخته فناوری و پرسشنامه استاندارد مدیریت دانش استفاده که روایی آن به صورت محتوایی و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برآورد گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون های کولموگروف-اسمرینف، همبستگی، رگرسیون چندگانه و فریدمن استفاده شد.
یافته ها: همه مولفه های مدیریت دانش به استثنای تشخیص دانش با زیر ساخت فنآوری رابطه معنادار دارند.
نتیجه گیری: فناوری یکی از عوامل موثر در پیاده‌سازی موفقیت آمیز مدیریت دانش در سازمان است و نبود زیرساخت های آن مانند اینترنت، امکانات سخت افزاری و نرم افزاری این روند را کند و پیاده سازی مدیریت دانش در سازمان را ناموفق میگرداند.
وازگان کلیدی: فناوری، اطلاعات، مدیریت، دانش، زیرساخت فناوری، مدیریت دانش
مقدمه
همزمان با روند تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی که تمام ابعاد و ارکان سازمان ها را تحت تأثیر قرار داده و انتظارات جدیدی را پدید آورده است، نقش و وظایف مدیران و رهبران نیز به شدت دگرگون شده است. طی دهه های اخیر، تحولات بنیادی در سازمان ها به وجود آمده است و این تحولات موجب پیدایش اصول، روش ها و مهارت های مدیریتی نوینی شده است که بکارگیری آنها در سازمان های امروزی برای موفقیت ضروری می باشد و یکی از مهم ترین آنها مدیریت دانش است (افرازه، 1384: 52-54).
دانش و مدیریت آن از جمله عناصری است که امروزه توجه همه سازمان ها را به سمت خود جلب نموده است. نتایج تحقیقات متعدد و آمار و ارقام موجود نشانگر آنست که کشور هایی که در ایجاد دانش از سایرین پیشی گرفته اند از نظر رشد رقابتی و قدرت اقتصادی نیز در مرتبه ای بالاتر از دیگران هستند. همچنین کشور هایی که از وضعیت اقتصادی مناسبی بر خوردار نیستند، از ضعف در شالوده ها و زیربنا در دانش رنج می برند.
پيوند سه عامل فناوري، اطلاعات و مديريت با هدف ايجاد قابليت هاي جديد در شيوه هاي مديريت بنگاه هاي مزبور و توانمندسازي مديران با بهره گيري از فناوري اطلاعات و ارتباطات، تاثيرات فراواني بر موفقيت برنامه هاي توسعه مبتني بر دانش داشته و دارد. (سهرابی و خانلری، 1388). از این رو فناوری اطلاعات مي تواند به عنوان ابزار قدرتمندي عمل کرده و ابزارهايي مؤثر و کارآمد براي همه وجوه مديريت دانش تأمين کند.
داونپورت و پروساك1 دانش را به منزله تركيب سيالى از تجربيات، ارزش ها، اطلاعات زمينه اى، بينش هوشمندانه و شهود بينايى تعريف مى كنند كه محيطى براى ارزيابى و مواجهه با تجربيات واطلاعات جديد فراهم مى آورد. دانش در ذهن داننده خلق و به كار گرفته مى شود. در سازمان ها دانش نه تنها در قالب مدارك و اسناد يا گنجينه هاى دانش مجسم مى شود، بلكه در رويه ها، فرآيندها، عملكردها و هنجارهاى سازمانى نيز نهفته است. تعاريف زيادى از مديريت دانش در متون وجود دارد که یکی از این تعاریف عبارت است از: «توانايى يك سازمان براى استفاده از دانش جمعى خود از طريق فرآيند خلق، به اشتراك گذارى و استخراج دانش با استفاده از فناورى براى دستيابى به اهداف سازمان» (نیسی و رنگباری، 1388).
بکمن2 (1997) مدیریت دانش را رسمی سازی دسترسی به تجارب، دانش و تخصصی که قابلیت های جدید ایجاد می کند، عملکرد مدیران عالی را ممکن می سازد، نوآوری را تشویق می کند و ارزش مشتری را ارتقاء می دهد، می داند.
مدیریت دانش پدیده ای نوظهور است که تغییرات بسیاری در نقش افراد جامعه ایجاد کرده است. این پدیده جدید، فرهنگ اشتراک دانش را ترویج می کند و به همگان می آموزد که حتی اگر مسئول بخشی از یک فرآیند هستند، درباره کل فرآیند بیاندیشند. چنین تحولی در یک سازمان می تواند شرایط بهینه ای برای سازماندهی دانش پنهان کارکنان فراهم سازد (فرهادی، 1383، ص 44-50).
پیاده سازی مدیریت دانش رکن مهمی در مدیریت دانش بوده که توسط محققان مختلفی مورد بررسی قرار گرفته است.
با اهميت يافتن دانش در عصر حاضر و اشتياق سازمان ها براي پياده سازي مديريت آن به عنوان ابزاري براي بقا و بالندگي، لزوم به کارگيري مکانيسمي براي هدايت اين تلاش ها در مسيري درست، احساس مي شود و ارزيابي سطح مديريت دانش، چنين امکاني را فراهم مي کند.
در سالهای اخیر، بکارگیری فن آوری های جدید در زمینه های مختلف زندگی به امری روزمره در سراسر جهان تبدیل شده است. مفاهیمی نظیر فناوری های دیجیتال، یادگیری الکترونیکی، دولت الکترونیکی، تجارت الکترونیکی و بسیاری موارد دیگر برای اکثر مردم شناخته شده هستند. با اینکه هنوز بسیاری از موارد فوق در کشور ما به درستی تعریف و به تعبیری بومی سازی نشده اند، اما دیر یا زود ناچاریم با این واژه ها آشنا شویم و آنها را بکار گیریم و نقش متخصصان داخلی، مدیران و مسئولان سازمانها در همراه‌کردن جامعه با سیر تحولات فن آوری، می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد(صفری‌مهر و آل‌بدوی، 1387).
فناوری اطلاعات از عوامل زیربنایی مهم جهت مؤفقیت مدیریت دانش به حساب میآید. مديران دانشگاهي لازم است
برنامه‌ريزيهاي لازم را براي توسعه آموزشهاي مورد نياز در خصوص استفاده مؤثر از ابزار فناوري اطلاعات و تقویت رغبت برای استفاده از این ابزار به خصوص برای فعالیتهای اشتراک دانش برای پژوهشگران انجام دهند.
تکنولوژي اطلاعات مي تواند به عنوان ابزار قدرتمندي عمل کرده و ابزارهايي مؤثر و کارآمد براي همه وجوه مديريت دانش شامل تسخير، اشتراک و کاربرد دانش تأمين کند. مطالعات انجام شده اخير نشان داده است که سازمانهايي که بر روي مديريت دانش سرمايه گذاري مي کنند، عموماً براي رسيدن به اهداف خود بر ايجاد زيرساختهاي مناسب فناوري اطلاعات تأکيد دارند.
اگرچه فناوری اطلاعات می‌تواند عاملی کلیدی در توسعه یک برنامه مدیریت دانش باشد ولی همان طور که براوینگ اشاره میکند، فناوری اطلاعات امروزه دیگر یک منبع کسب‌وکار نیست، بلکه محیط و زمینه کسب‌وکار را ایجاد میکند (براوینگ3، 1990). مدیریت دانش و بازار آن، چنان رو به گسترش است که در طی سالهای آینده خود به یکی از راهبردهای اصلی استفاده از فناوری اطلاعات تبدیل خواهد شد.
در سه تا پنج سال اخير، تعدادي از محققان به لينك بين مديريت دانش و فناوري اطلاعات توجه كرده و تخمين زده‌اند كه تقريبا هفتاد درصد انتشارات در موضوع مديريت دانش بر طراحي فناوري اطلاعات متمركز است (فرانکو و ماربنو4،2007، 440)
مديريت دانش، در شكل نظري، يك موضوع چندين رشته‌اي است ولي در شكل عملي، آنچه براي مديريت دانش در بسياري از سازمانها مي‌گذرد، موضوع فناوري اطلاعات است كه كار فناوري اطلاعات را در مديريت داده و اطلاعات بر عهده مي‌گيرد.
مديريت دانش در بيشتر سازمانها هنوز در مرحله ابتدايي خود مي باشد. و اين در حالي است كه مديريت داده و مديريت اطلاعات كانون تحقيقات قابل توجه اي را در حوزه سيستم هاي اطلاعات به خود اختصاص داده است. مديريت دانش به طور فزآينده اي يك فعاليت داد و ستد تفكيك ناپذير براي بيشتر سازمان ها مي باشد. آگاهي مديران از ارزش سرمايه هاي فكري، ذهن آنها را متوجه راه هاي آزاد سازي اين ظرفيت ها و توانايي هاي پرقدرت كرده است؛ نوناكا5 (1994) اذعان نموده است كه دانش سازماني، منبع عمده كسب مزيت رقابتي پايدار است. پيتر دراكر6، نخستين كسي بود كه بيش از 25 سال قبل توجه عموم را به اين موضوع جلب كرد و از آن زمان تاكنون ساير متفكران امور مديريتي و شركت هاي پيشرو و متعالي در اين زمينه گام برداشته اند (مک دانلد7 ،1381).
اگر چه دانش به طور انحصاري محصول فناوري اطلاعات نيست، فناوري اطلاعات به طور جدايي ناپذير در ايجاد دانش و فرايند مديريت دانش از سالهاي اول، مشاركت داشته است. امروزه مديريت دانش عمدتاً از مسئوليتهاي فناوري اطلاعات به شمار مي‌رود؛ زيرا در جمع‌آوري، تبديل و انتقال داده‌ها، اطلاعات و دانش نقش كليدي دارد (رادينگ8، 1383، 55) در واقع فناوری اطلاعات نقش محوری در موفقیت و یا شکست یک سیستم مدیریت دانش ایفا میکند. چراکه هر یک از فرایندهای مدیریت دانش به فناوری اطلاعات وابسته است.بطوریکه رابطه میان فناوري اطلاعات، و مدیریت دانش،که ناشی از چرخه تبدیل داده به اطلاعات و اطلاعات به دانش است، موضوع قابل تاملی است. به عبارتی، در مدیریت دانش، جذب، خلق، سازماندهی، ذخیره، انتقال و انتشار دانش همگی وابستگی شدید به کاربرد فناوری اطلاعات دارند و رشد آن به شدت متأثر از فناوری اطلاعات و ارتباطات است که در این راستا مسئولیت فناوری اطلاعات در توسعه مدیریت دانش امری ضروری به نظر می رسد.
سيستمهاي فناوري، عملكردهاي متنوعي را انجام مي‌دهند؛ از قبيل: ذخيره حجم عظيمي از اطلاعات، امكان دسترسی اطلاعات براي اشخاص، فراهم‌آوري ابزارهايي براي ارتباط، توليد ركوردهايي از تعامل و تبادل و فرايندهاي خودكار (فرانکو و ماربنو،2007، 440) در سالهاي اخير پيشرفت هاي چشمگيري در زمينه فناوري اطلاعات به وجود آمده است كه امكانات جديدي را براي فرايند مديريت دانش به وجود آورده است.
براي مثال ابزارهايي مانند مخازن داده ها با ظرفيت بالا،سيستم هاي پشتيبان تصميم گيري (DSS9) و ظهور سيستم هاي الكترونيكي پشتيباني عملكرد (EPSS10) كمك هاي زيادي به مديريت دانش كرده اند. تعداد روز افزون كامپيوتر هاي شخصي و شبكه هاي ارتباطي با كسب و حفظ دانش جديد، براي سازمانها امكان كسب موقعيت هاي رقابتي بهتر را فراهم مي كند.
شبكه هاي كامپيوتري مي تواند بين افرادي كه داراي اهداف مشترك ولي از نظر جغرافيايي پراكنده اند ، ارتباط برقرار كند و ايده و خلاقيت شان را فراسوي مرزهاي زماني و مكاني تسهيم و تركيب كند. بيشترين ارزش فناوري اطلاعات در مديريت دانش، افزايش قابليت دسترسي به دانش و تسريع انتقال آن است.
بنابراین نتایج این تحقیق می تواند هم در سطح منطقه ای و هم در سطح کشور ایده های نو برای مسئولان در پی داشته باشد و یافته های خوبی برای پیاده سازی موفق مدیریت دانش برای آنها به همراه داشته باشد.
مدل مفهومی تحقیق (نوناکا و تاکوچی،11 1996)
در بسیاری از موارد طرح‌های فناوری اطلاعات در سازمانهای دولتی تهیه شده است ولی اجرا نشده و برای سازمان نتایجی دربرنداشته است. شهرداری ارومیه هم یکی از این سازمان ها می باشد که اگر چه در برخی زمانها به صورت مقطعی توجهاتی به آن برای تقویت زیرساخت های لازم برای استقرار مدیریت دانش شده است، اما پیگیری های لازم بعمل نیامده و این توجهات به مرحله نهایی نرسیده است.
حال سوال اینجاست که زیرساخت های فناوری اطلاعات در سازمان ها تا چه اندازه برای پیاده سازی مدیریت دانش مناسب می باشد؟ برای پاسخ به این سوال، هدف این مطالعه بررسی وضعیت زیرساخت فناوری برای پیاده سازی مولفه های مدیریت دانش در شهرداری ارومیه می باشد. بنابراین مطالعه حاضر به دنبال آزمون فرضیات زیر است:
فرضیه اصلی:
1- وضعیت فناوری اطلاعات با پیاده سازی مدیریت دانش رابطه معنی دار دارد.
فرضیات فرعی:
2- وضعیت فناوری اطلاعات با تشخیص دانش رابطه معنی دار دارد.
3- وضعیت فناوری اطلاعات با تحصیل دانش رابطه معنی دار دارد.
4- وضعیت فناوری اطلاعات با بکارگیری دانش رابطه معنی دار دارد.
5- وضعیت فناوری اطلاعات با اشتراک دانش رابطه معنی دار دارد.
6- وضعیت فناوری اطلاعات با توسعه دانش رابطه معنی دار دارد.
7- وضعیت فناوری اطلاعات با نگهداری دانش رابطه معنی دار دارد.
روش پژوهش:
روش تحقیق: با توجه به هدف و ماهيت این پژوهش، توصیفی و از نوع پیمایشی میباشد و ابزار پیمایش در این تحقیق پرسشنامه میباشد. همچنین از نظر هدف این تحقیق کاربردی میباشد و همچنین به این خاطر که ما میخواهیم رابطه و همبستگی بین دو یا چند متغیر را بسنجیم تحقیق همبستگی هم می باشد. مطالعات نظری این تحقیق به صورت کتابخانه ای و از طریق مقالات، کتاب ها، مجلات و سایت های معتبر جمع آوری گشته است. برای جمع آوری اطلاعات مربوط به آزمون فرض ها از پرسشنامه استفاده کردیم.
جمعیت، نمونه و روش نمونه گیری: جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی کارکنان رسمی اجرایی شهرداری مرکزی ارومیه می باشد كه 228 نفر بوده است. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران12 تعیین شده است و در انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد که بر این اساس تعداد 140 نفر مورد انتخاب قرار گرفتند.
ابزار پژوهش: در این تحقیق از یک پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که در تهیه آن از پرسشنامه های معتبر استاندارد استفاده شده است که با توجه به فرضیات و اهداف تحقیق از سوالات و گزینه های آنها استفاده شده است. این پرسشنامه بعد از تأیید اعتبار و روایی آن در اختیار نمونه آماری مطالعه قرار داده شد. پرسشنامه مذکور شامل هفت مولفه یا بعد و 41 پرسش می باشد . این پرسشنامه بعد از تأیید اعتبار و روایی آن در اختیار نمونه آماری مطالعه قرار داده شد. روایی پرسشنامه مذکور با نظر اساتید و کارشناسان مربوطه تأیید و پایایی آن با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ13 برای هر یک از ابعاد پرسشنامه تصدیق شد.
جدول 1- ضریب آلفای کرونباخ برای هر یک از زیر بخش های پرسشنامه و کل پرسشنامه
زیر بخش ها | آلفای کرونباخ |
وضعیت فناوری اطلاعات | 6/79 |
تشخیص دانش | 9/71 |
تحصیل دانش | 4/85 |
بکارگیری دانش | 3/71 |
اشتراک دانش | 3/77 |
توسعه دانش | 3/73 |
نگهداری دانش | 2/81 |
روش تجزیه و تحلیل داده ها: بعد از جمع آوری داده ها، از نرم افزار SPSS برای آنالیز استفاده کردیم، بدین ترتیب که داده ها در ابتدا کدگذاری شده و وارد نرم افزار شدند. سپس با استفاده از دو روش آمار توصیفی و استنباطی داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بدین ترتیب که ابتدا برای توصیف نظرات نمونه آماری در رابطه با سوالات از جدول های توزیع فراوانی و درصد، میانگین و واریانس استفاده شد. سپس فرضیه های تحقیق بر اساس نتایج بدست آمده از بررسی سوالات با استفاده از آزمون همبستگی مورد آزمون قرار گرفتند. همچنین از آزمون رگرسیون چندگانه هم استفاده شد. برای رسم نمودارها هم از نرم افزار Excel استفاده گشت.
یافته های پژوهش:
بررسی نرمال بودن توزیع نمونه آماری: با استفاده از آزمون کولموگروف اسميرنف14 نرمال بودن توزیع آماری مورد بررسی قرار گرفته که نتایج آن در جدول زیر ارایه گردیده است. مطابق اطلاعات جدول زیر مشاهده مي شود که نتيجه آزمون کولموگروف اسميرنف براي بيشتر متغيرهاي مورد مطالعه معني دار است و در نتيجه توزيع متغيرها نرمال نيست، لذا براي آزمودن رابطه بين متغيرها از آزمون غير پارامتريک همبستگي اسپيرمن15 استفاده مي شود.
جدول شماره 2- آزمون کولموگروف-اسميرنف براي بررسي نرمال بودن توزيع داده ها
Kolmogorov-Smirnov | |||
متغير | آماره آزمون (Statistic) | تعداد (df) | سطح معني داري (Sig.) |
وضعيت فناوري اطلاعات | 08/0 | 140 | 029/0 |
تشخيص دانش | 076/0 | 140 | 047/0 |
تحصيل دانش | 091/0 | 140 | 007/0 |
بکارگيري دانش | 102/0 | 140 | 001/0 |
اشتراک دانش | 116/0 | 140 | 0001/0 |
توسعه دانش | 076/0 | 140 | 046/0 |
نگهداري دانش | 070/0 | 140 | 092/0 |
آزمون فرضيه اول : وضعيت فناوري اطلاعات با تشخيص دانش در شهرداری ارومیه رابطه معني دار دارد.
براي آزمون اين فرضيه از ضريب همبستگي اسپيرمن استفاده مي شود.
جدول شماره 3 - ضريب همبستگي اسپيرمن براي بررسي رابطه وضعيت فناوري اطلاعات با تشخيص دانش
ضريب همبستگي اسپيرمن | سطح معناداري | تعداد |
138/0 | 105/0 | 140 |
مطابق اطلاعات جدول فوق با سطح معني داري 105/0 که از 01/0 بزرگتر است فرض صفر تأييد شده و رابطه معني داري بين وضعيت فناوري اطلاعات و تشخيص دانش برقرار نيست.
آزمون فرضيه دوم : وضعيت فناوري اطلاعات با تحصيل دانش در شهرداری ارومیه رابطه معني دار دارد.
جدول شماره 4 - ضريب همبستگي اسپيرمن براي بررسي رابطه وضعيت فناوري اطلاعات با تحصيل دانش
ضريب همبستگي اسپيرمن | سطح معناداري | تعداد |
797/0 | 0001/0 | 140 |
مطابق اطلاعات جدول فوق با ضريب همبستگي 797/0 و با سطح معني داري 0001/0 که از 01/0 کوچکتر است فرض صفر رد شده و با اطمينان 99% رابطه معني داري بين وضعيت فناوري اطلاعات و تحصيل دانش برقرار است.
آزمون فرضيه سوم: وضعيت فناوري اطلاعات با بکارگيري دانش در شهرداری ارومیه رابطه معني دار دارد.
جدول شماره 5- ضريب همبستگي اسپيرمن براي بررسي رابطه وضعيت فناوري اطلاعات با بکارگيري دانش
ضريب همبستگي اسپيرمن | سطح معناداري | تعداد |
277/0 | 001/0 | 140 |
مطابق اطلاعات جدول فوق با ضريب همبستگی 277/0 و با سطح معني داري 001/0 که از 01/0 کوچکتر است فرض صفر رد شده و با اطمينان 99% رابطه معني داري بين وضعيت فناوري اطلاعات و بکارگيري دانش برقرار است.
آزمون فرضيه چهارم: وضعيت فناوري اطلاعات با اشتراک دانش در شهرداری ارومیه رابطه معني دار دارد.
جدول شماره 6- ضريب همبستگي اسپيرمن براي بررسي رابطه وضعيت فناوري اطلاعات با اشتراک دانش
ضريب همبستگي اسپيرمن | سطح معناداري | تعداد |
495/0 | 0001/0 | 140 |
مطابق اطلاعات جدول فوق با ضريب همبستگي 495/0 و با سطح معني داري 0001/0 که از 01/0 کوچکتر است فرض صفر رد شده و با اطمينان 99% رابطه معني داري بين وضعيت فناوري اطلاعات اشتراک دانش برقرار است.
آزمون فرضيه پنجم: وضعيت فناوري اطلاعات با توسعه دانش در شهرداری ارومیه رابطه معني دار دارد.
براي آزمون اين فرضيه از ضريب همبستگي اسپيرمن استفاده مي شود.
جدول شماره 7- ضريب همبستگي اسپيرمن براي بررسي رابطه وضعيت فناوري اطلاعات با توسعه دانش
ضريب همبستگي اسپيرمن | سطح معناداري | تعداد |
337/0 | 0001/0 | 140 |
مطابق اطلاعات جدول فوق با ضريب همبستگي 337/0 و با سطح معني داري 0001/0 که از 01/0 کوچکتر است فرض صفر رد شده و با اطمينان 99% رابطه معني داري بين رابطه وضعيت فناوري اطلاعات و توسعه دانش برقرار است.
آزمون فرضيه ششم: وضعيت فناوري اطلاعات با نگهداري دانش در شهرداری ارومیه رابطه معني دار دارد.
جدول شماره 8- ضريب همبستگي اسپيرمن براي بررسي رابطه وضعيت فناوري اطلاعات با نگهداري دانش
ضريب همبستگي اسپيرمن | سطح معناداري | تعداد |
517/0 | 0001/0 | 140 |
مطابق اطلاعات جدول فوق با ضريب همبستگي 517/0 و با سطح معني داري 0001/0 که از 01/0 کوچکتر است فرض صفر رد شده و با اطمينان 99% رابطه معني داري بين رابطه وضعيت فناوري اطلاعات و نگهداري دانش برقرار است.
آزمون فرضيه اصلي: وضعيت فناوري اطلاعات با پیاده سازی مديريت دانش در شهرداری ارومیه رابطه معني دار دارد.
براي آزمون اين فرضيه از روش تحليل رگرسيون چندگانه استفاده مي شود.
جدول شماره 9 - خلاصه معادله پيش بيني
ضريب همبستگي | سطح معني داري ضريب همبستگي
| مجذور ضريب همبستگي | مجذور ضريب همبستگي تنظيم شده | نتايج آماري تغيير | دوربين-واتسون | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
تغيير مجذور ضريب همبستگي | F تغيير | درجه آزادي 1 | درجه آزادي 2 | معناداري تغيير F | |||||
849/0 | 0001/0 | 721/0 | 708/0 | 721/0 | 293/57 | 6 | ۱33 | 0001/0 | 705/1 |
مطابق اطلاعات جدول فوق رابطه وضعيت فناوري اطلاعات با پیاده سازی مديريت دانش با ضريب همبستگي برابر 849/0 با اطمينان 99% معني دار بوده و مجذور ضريب همبستگي برابر 721/0 نشان مي دهد که 72.1% پراکندگي متغير وضعيت فناوري اطلاعات ناشي از پراکندگي متغير پیاده سازی مديريت دانش است.
اعتبار سنجي متقابل مجذور ضريب همبستگي با مجذور ضريب همبستگي تنظيم شده که اختلاف 013/0 را به دست مي دهد (013/0 =708/0 -721/0) نشان مي دهد که در صورت تعميم معادله به کل جامعه حداکثر کاهش ضريب تبيين 1.3% خواهد بود و لذا معادله معتبر بوده و قابليت تعميم به جامعه را دارد، معنادار بودن آزمون F با اطمينان 99% (sig<0.01) بيانگر اين است که در صورت اضافه شدن ساير متغيرهاي پيش بين به معادله تغييرات مجذور ضريب همبستگي معني دار خواهد بود، همچنين نتيجه آزمون دوربين-واتسون16 که برابر 705/1 است و به آماره معيار 2 نزديک مي باشد عدم وجود خود همبستگي (استقلال خطاها) در متغيرهاي پيشبين را تأييد مي کند.
جدول شماره 10- آزمون تحليل واريانس براي بررسي معناداري معادله رگرسيون
معادله | جمع مجذورات | درجه آزادي | مجذور ميانگين | F | سطح معني داري |
رگرسيون | 753/1208 | ۶ | 459/201 | 293/57 | 0001/0 |
مانده | 668/467 | ۱۳۳ | 516/3 |
|
|
کل | 421/1676 | ۱۳۹ |
|
|
|
مطابق اطلاعات جدول فوق با سطح معني داري 0001/0 که از 01/0 کوچکتر است، فرض صفر رد شده و معادله پيش بيني وضعيت فناوري اطلاعات توسط استقرار مديريت دانش با اطمينان 99% معني دار است.
جدول شماره 11- ضرايب معادله رگرسيون
مدل | ضرايب استاندارد نشده | ضرايب استاندارد شده | t | سطح معناداري | هم | خطي | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
B | خطاي استاندارد | Beta | خطاي مجاز | VIF | ||||||||||
| ضريب ثابت | 289/0- | 224/1 |
| 236/0- | 814/0 |
|
| ||||||
تشخيص دانش | 0001/0 | 031/0 | 0001/0 | 004/0 | 997/0 | 941/0 | 063/1 | |||||||
| تحصيل دانش | 637/0 | 053/0 | 638/0 | 972/11 | 0001/0 | 739/0 | 353/1 | ||||||
| بکارگيري دانش | 087/0 | 038/0 | 112/0 | 299/2 | 023/0 | 880/0 | 136/1 | ||||||
| اشتراک دانش | 136/0 | 040/0 | 176/0 | 408/3 | 001/0 | 790/0 | 266/1 | ||||||
| توسعه دانش | 042/0 | 049/0 | 044/0 | 858/0 | 392/0 | 792/0 | 263/1 | ||||||
| نگهداري دانش | 150/0 | 054/0 | 156/0 | 797/2 | 006/0 | 673/0 | 486/1 | ||||||
معادله پيش بيني وضعيت فناوري اطلاعات توسط پیاده سازی مديريت دانش بدين قرار است:
Y = 32.2 + 0.637A + 0.087B + 0.136C + 0.15D
Y : وضعيت فناوري اطلاعات
A : تحصيل دانش
B : بکارگيري دانش
C : اشتراک دانش
D: نگهداري دانش
همچنين چون VIF همه ضرايب کوچکتر از 10 مي باشد و خطاي مجاز کمتر از 2/0 نمي باشد، لذا پيشفرض عدم همخط بودن متغيرهاي مستقل برقرار است.
اولویت بندی میانگین متغیرهای تحقیق
به منظور اولويت بندي ميانگين متغيرهاي تحقيق از رتبه بندي فريدمن17 استفاده مي‌شود.
جدول شماره 12- جدول بعد میانگین و انحراف استاندار متغیرها
| تعداد | متوسط | انحراف معیار |
وضعیت فناوری اطلاعات | 140 | 36/17 | 472/3 |
تشخیص دانش | 140 | 66/20 | 352/5 |
تحصیل دانش | 140 | 32/16 | 47/3 |
بکارگیری دانش | 140 | 96/17 | 496/4 |
اشتراک دانش | 140 | 11/18 | 486/4 |
توسعه دانش | 140 | 71/16 | 684/3 |
نگهدای دانش | 140 | 9/16 | 607/3 |
جدول شماره 13- نتايج آزمون فريدمن براي رتبه بندي متغيرهاي تحقيق
آمار آزمون | |
تعداد | 140 |
مجذور کای (chi-square) | 307/77 |
درجه آزادی (df) | 5 |
سطح پوشش آماره آزمون (asymp.sig.) | 0001/0 |
آزمون فریدمن | |
آزمون فریدمن نشان داد که اهمیت و رتبه متغیرهای مطرح شده با یکدیگر متفاوت است. با توجه به جدول مقدار 0001/0= سطح معناداري (سطح پوشش آماره آزمون) به دست آمده است و از آنجايي كه کمتر از 05/0 است، بنابراين فرض صفر تأييد نمي‌شود و ميتوان گفت که متغيرهاي تحقيق رتبه‌هاي يکساني ندارند و ميتوان آنها را اولويتبندي كرد. ترتيب اولويت مؤلفهها در جدول زير نشان داده شده است.
جدول شماره 13- رتبه بندي متغيرهاي تحقيق به منظور اولويت بندي آنها بر اساس آزمون فريدمن
رتبه ها (Ranks) |
| |
متغيرها | ميانگين رتبه ها (Mean Rank) | اولويت بندي |
تشخيص دانش | 47/4 | اولويت اول |
اشتراک دانش | 72/3 | اولويت دوم |
بکارگيري دانش | 55/3 | اولويت سوم |
نگهداري دانش | 16/3 | اولويت چهارم |
توسعه دانش | 16/3 | اولويت چهارم |
تحصيل دانش | 92/2 | اولويت پنجم |
بحث و نتیجه گیری
همانطور که نتایج تحقیق نشان داد، وضعیت فناوری اطلاعات با تشخیص دانش در شهرداری ارومیه رابطه معنی دار ندارد. مدیریت دانش به عنوان موضوعی مهم در محافل و سازمان های علمی و تجاری مطرح گردیده است که باور هر دو مجموعه بر آنست که تنها سازمان های مجهز به اهرم دانش قادرند برتری های بلند مدت خود را در عرصه های پر رقابت حفظ نمایند و اگر سازمانی قادر به تشخیص دانش مورد نیاز و جایگاه مناسب استفاده از آن نباشد در عرصه های رقابتی با چالش های عمیق و جدی مواجه خواهد شد. در مرحله تشخیص دانش اهداف بلند مدت دانش تعیین و نیازهای دانش در زمینه های مختلف درک و دانش اساسی و پايه و مورد نیاز برای ساخت هسته اصلی شایستگی ها در سازمان تشخیص داده میشود .
همچنین نتایج نشان داد، وضعيت فناوري اطلاعات با تحصيل دانش در شهرداری ارومیه رابطه معني دار دارد. همین نتایج توسط ساعدی و یزدانی (1388) بدست آمد. آنها مدل فرآيندي براي پياده سازي مديريت دانش مبتني بر يادگيري سازماني در ايران خودرو را مورد مطالعه قرار دادند و گزارش کردند که وضعیت فناوری شرکت هم می تواند در پیاده سازی مدیریت دانش موثر باشد. امروزه تحصیل و کسب دانش با روش های قدیمی و سنتی سخت بدست می آید. فناوری های جدید شامل اینترنت باعث شده است که تحصیل دانش بسیار با سرعت بیشتر انجام گیرد و فناوری های اطلاعاتی می تواند در این راه بسیار کمک کند. نبود زیرساخت های فناوری اطلاعات مانند اینترنت با سرعت بالا می تواند این روند را بسیار کند کرده و کارکنان را در بسیاری از مراحل تحصیل دانش برای سازمان ناموفق گرداند.
نتایج مشخص کرد که وضعيت فناوري اطلاعات با بکارگيري دانش در شهرداری ارومیه رابطه معني دار دارد. این نتایج موافق با یافته های نیسی و رنگباری (1388) می باشد که عوامل موثر در استقرار موفقيت آميز مديريت دانش را در سازمان مخابرات استان خوزستان مورد مطالعه قرار دادند و از فناوری به عنوان یکی از عوامل موثر در استقرار مدیریت دانش نام بردند. بدون بکارگیری دانش در بخش های مختلف سازمان موفقیتی حاصل نمی شود. ابزارهای بکارگیری دانش در سازمان روز به روز در حال پیشرفت هستند. سازمان هایی در این راه موفق می باشند که بتوانند بهترین ابزارهای را برای بکارگیری دانش در سازمان مورد استفاده قرار دهند. این فناوری ها می تواند دانش موجود را به بهترین نحو بکار گرفته و باعث رشد سازمان شود.
همچنین نتایج نشان داد که وضعيت فناوري اطلاعات با اشتراک دانش در شهرداری ارومیه رابطه معني دار دارد. این نتایج موافق با یافته های تیراجتگول و کارانگام18 (2006) می باشد که فاکتورهای القاء کننده ایجاد دانش را مورد مطالعه قرار دادند و گزارش کردند که وضعیت فناوری سازمان یکی از عوامل القاء کننده ایجاد دانش می باشد. اشتراک دانش یکی از مهم ترین بخش های مدیریت دانش می باشد. اشتراک دانش می تواند باعث شود تا همه عوامل سازمان از دانش موجود باخبر بوده و از دوباره کاری ها اجتناب شود. همچنین این کار می تواند به نوبه خود باعث افزوده شدن دانش سازمان نیز شود. امروزه با بکارگیری فناوری های جدید، به اشتراک گذاشتن دانش به راحتی امکان پذیر می باشد. این کار از طریق شبکه های مختلف انجام پذیر است. همچنین توسعه اینترنت اجازه اشتراک دانش به صورت خارج سازمانی را با سازمان های دیگر می دهد. طبیعی است که کاستی در زیرساخت فناوری می تواند این بخش را تضعیف کرده و اشتراک دانش را با چالش جدی مواجه کند.
همچنین نتایج این تحقیق نشان داد که وضعيت فناوري اطلاعات با توسعه دانش در شهرداری ارومیه رابطه معني دار دارد. همین یافته ها توسط راس19 (2009) بدست آمد. وی اثرات توانمند سازهای دانش را روی پروسه مدیریت دانش مورد مطالعه قرار داد. وی در این مطالعه اثر عناصر سازمانی روی مدیریت دانش را مورد بررسی قرار داد و گزارش کرد که فناوری اطلاعات یکی از عناصر مهم سازمانی در استقرار مدیریت دانش می باشد. مدیریت دانش بدون توسعه دانش معنا پیدا نمی کند و سازمان ها باید همیشه در حال توسعه دانش موجود باشند. برای توسعه بهتر دانش سازمان، ابزارها و فناوری های جدید می توانند عامل مهمی باشند. دانشی که می تواند با ساعت ها کار به صورت روش های قدیمی بدست آید، می تواند با استفاده از فناوری های جدید اطلاعاتی در عرض چند دقیقه و یا چند ثانیه در دسترس قرار گیرد. این صرفه جویی زمان می تواند کمک بزرگی به کارکنان سازمان ها کرده و بازده را افزایش دهد.
یافته های این مطالعه مشخص کردند که وضعيت فناوري اطلاعات با نگهداري دانش در شهرداری ارومیه رابطه معني دار دارد. همین نتایج توسط پاتیل و همکاران20 (2011) بدست آمد که زیرساخت های فناوری اطلاعات برای مدیریت دانش در کشاورزی را مورد مطالعه قرار دادند و گزارش کردند که وضعیت خوب فناوری اطلاعات در سازمان می تواند به نگهداری و حفظ دانش در سازمان کمک کند. امروزه هر یک از بخش های سازمان با دانش مختلف سروکار داشته و تمامی بخش ها به گونه ای با هم در ارتباط هستند. طبیعی است که این دانش باید ذخیره و به صورت مطمئنی مورد نگهداری قرار گیرد تا گذر زمان آن را از بین نبرد. در گذشته شاید برای این کار هزینه های بالایی صرف می شود و با اشغال فضای بسیار زیاد برای کاغذها و پوشه های بسیار، این کار به طور ناقص انجام می پذیرفت. امروزه فناوری به ما اجازه می دهد تا حجم عظیمی از اطلاعات را در یک حافظه بسیار کوچک به طور مطمئن ذخیره سازی کنیم. استقرار زیرساخت های جدید و با حجم بالا این امکان را به سازمان می دهد تا بتوانند در بخش نگهداری دانش با قدرت عمل کنند.
همچنین نتایج نشان دادند که وضعيت فناوري اطلاعات با پیاده سازی مديريت دانش رابطه معني دار دارد. این نتایج موافق با یافته های همین یافته ها راس (2009) می باشد. وی اثرات توانمند سازهای دانش را روی پروسه مدیریت دانش مورد مطالعه قرار داد. وی در این مطالعه اثر عناصر سازمانی روی مدیریت دانش را مورد بررسی قرار داد و گزارش کرد که فناوری اطلاعات یکی از عناصر مهم سازمانی در استقرار مدیریت دانش می باشد.
امروزه ديگر همه گروههاي كاري و علمي اذعان دارند، براي اينكه سازمانها بتوانند در دنياي تجارت و رقابت، حضور مستمر و پايدار داشته باشند، بايد حول محور علم و دانش فعاليت كنند. علي رغم اينكه دانش به عنوان منبعي براي بقاي سازمانها ضروري است و شرط موفقيت سازمانها دستيابي به يك دانش و فهم عميق در تمامي سطوح است، اما باز هم بسياري از سازمانها هنوز به مديريت دانش به طور جدي توجه نكرده اند.
به گفته پيتر دراكر، «راز موفقيت سازمانها در قرن 21 همان مديريت دانش» است. دانش مفهومي فراتر از داده و اطلاعات است. داده به اعداد و پاسخهايي گفته مي‌شود كه به تنهايي داراي مفهوم كاربردي براي سازمان نيستند. اطلاعات به صورت پيام و تفسير قابل انتقال است. اطلاعات به مجموعه مرتبط از داده ها گفته مي شود كه به صورت يك پيام هستند. اطلاعات معمولاً مبناي تصميم گيريها در سازمان است. دانش به مجموعه اطلاعات سازماندهي شده، راهكار عملي مرتبط با آن، نتايج به كارگيري آن در تصميمات مختلف و آموزش مرتبط با آن، گفته مي‌شود. گاهي به اشتباه «مديريت دانش» و «مديريت اطلاعات» يكي تلقي مي شوند، حال آنكه اين دو يكي نيستند. مديريت اطلاعات به طور مشخص بر داده‌هاي پردازش شده تمركز دارد. دانش زير بناي مهارت، تجربه و تخصص هر فرد است. امروزه سرمايه هاي يك سازمان تنها سرمايه مالي و فيزيكي نيستند بلكه سرمايه دانشي مهمتر از اين دو سرمايه، مورد توجه است. مديريت دانش در يك سازمان، متشكل از راهبردها و فرايندهايي است كه قادرند نيازهاي دانش كل سازمان، مشتريان و كاركنان را برآورده سازند. برخي ديگر نيز بيان مي‌دارد كه مديريت دانش را، فرايند گسترده اي مي دانند كه امر شناسايي، سازماندهي، انتقال و استفاده صحيح از اطلاعات و تجربيات داخلي سازماني را مورد توجه قرار مي‌دهد.علت بي‌توجهي بسياري از سازمانها نسبت به مديريت دانش، درك متفاوتي است كه از اين مقوله در سازمانها وجود دارد. براي اجراي مديريت دانش به يك بازه زماني نسبتا" طولاني، فراهم سازي بسترهاي فكري و فرهنگي، مهارتي و آموزشي، كانونهاي دانشي و فراهم آوردن بسترهاي تكنولوژيك نياز است. در ادامه محورهايي كه در موفقيت مديريت دانش در سازمانها نقش حياتي دارند، معرفي و نقش آنها در بهبود كارايي و اثربخشي فرايندهاي كاري و تجاري سازمانها مورد بررسي قرار مي گيرد.
مانند بيشتر برنامه‌ها، پروژه هاي مديريت دانش بايد از حمايت مديريت ارشد سود ببرند. انجام مديريت دانش در يك سازمان مستلزم وجود رهبري آگاه و تاثيرگذار در سازمان است. در چنين سازمانهايي به دانش به عنوان يك منبع با ارزش توجه مي‌شود و فعاليتهايي كه براي به حداكثر رساندن ارزش اين منبع انجام مي‌شود، شديدا" مورد توجه است. علي رغم همه صحبتها درباره نيروي فكري و سرمايه معنوي، تعداد كمي از مديران ماهيت واقعي سازمان بر مبناي دانش را درك كرده‌اند.
اغلب سازمانهای بزرگ امروز دریافته اند که بخاطر مهارتها و تجارب نیروی انسانی شان موفق خواهند بود و نه بخاطر سیستم های فیزیکی و مکانیکی، و اگر نتوانند سطح علمی و تخصصی نیروهای انسانی در سازمان را بالا ببرند قطعاً از بازار جهانی کنار گذشته خواهند شد. با توجه به اینکه در سازمانهای خصوصی رقابت حرف اول را میزند مبحث مدیریت دانش به عنوان اصلی ترین فاکتور کسب مزیت رقابتی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است ولی در موسسات دولتی با توجه به بی معنا بودن رقابت چندان به موضوع مدیریت دانش توجه نشده است، ولی با توجه به پیشرفت سازمانهای دولتی در سایر کشورها و ارتباطات بین المللی در بین سازمانهای جهان که به نوعی جهانی سازی تجارت و ارتباطات هم به آن گفته می شود باعث می شود تا ناخواسته سازمانهای دولتی در کشور بسوی ایجاد سازمانهای دانش محور روی آورند. تحقیقات دانشگاهی و علمی صورت گرفته بر سازمانهای دولتی که در آنها مدیریت دانش نهادینه شده است نشان دهنده عملکرد موفق و بازدهی بالای آن سازمانها
می باشد.
بهره وری بیشتر از سرمایه های انسانی، یادگیری کارآمدتر و موثرتر نیروهای انسانی، ارائه کالا و خدمات با ارزش افزوده بیشتر، رضایتمندی کارکنان و مشتریان همه از اهداف مدیریت دانش در یک سازمان میباشد. مدیریت دانش در سازمانها بعنوان فرآیندی مطرح میباشند که طی آن یک سازمان به تولید ثروت از دانش یا سرمایه فکری خود می پردازد و با طراحی الگوهای مناسب از اتلاف سرمایه های ملی جلوگیری بعمل می آورد.
افزایش سرعت تغییر فناوری اطلاعات در حوزه سیستم‌های اطلاعاتی باعث شده است كه دیدگاه‌های كوتاه مدت هرچند كه جامع و سازمان‌نگر باشند، كارایی لازم را برای بهره‌گیری مناسب از فناوری اطلاعات نداشته باشند. ایجاد سیستم‌های اطلاعاتی با استفاده از متدولوژی‌های برنامه‌ریزی سیستم‌های اطلاعاتی گاه تا چندین سال طول می‌كشد. در طول این دوره، محیط سازمانها در حال تغییر و تحول هستند، فناوری نیز به سرعت تغییر است در چنین اوضاع و احوالی وجود یك برنامه كاملا كلان و به دور از جزئیات برای مشخص كردن سیر حركت سازمان در مسیر توسعه سیستم‌های اطلاعاتی ضروری است. چنین مشكلی برای پروژه‌های فناوری اطلاعات با تدوین طرح برنامه‌ریزی راهبردی سیستم‌های اطلاعاتی در قالب طرح‌های جامع رفع می‌گردد.
با توجه به نتایج بدست آمده از این مطالعه، پیشنهادات زیر قابل ارائه می باشد:
- با توجه به معنی دار شدن رابطه بین فناوری اطلاعات با تحصیل دانش، پیشنهاد می شود که سازمان ها از فناوری های جدی برای تحصیل دانش استفاده کنند تا از مزایای صرفه جویی در وقت و هزینه استفاده کرده و هم به استقرار صحیح تر مدیریت دانش در کمک کنند.
- با توجه به معنی دار شدن رابطه بین فناوری اطلاعات با بکارگیری دانش، پیشنهاد می شود که ابزارهای امروزی بکارگیری دانش برای کارکنان مهیا شود تا در بخش های مختلف بتوان از دانش موجود استفاده کرد.
- با توجه به معنی دار شدن رابطه بین فناوری اطلاعات با اشتراک دانش، پیشنهاد می شود که اشتراک دانش در دستور کار سازمان ها قرار گیرد و این بدون فناوری های جدید به هیچ وجه در مقیاس وسیع امکان پذیر نیست و باید در بخش فناوری برای اشتراک دانش قوی عمل کرد.
- با توجه به معنی دار شدن رابطه بین فناوری اطلاعات با توسعه دانش، پیشنهاد می شود که سازمان ها از فناوری های جدید مانند اینترنت برای توسعه دانش سازمان استفاده کرده و به این ترتیب بر دانش موجود بیافزایند.
- با توجه به معنی دار شدن رابطه بین فناوری اطلاعات با نگهداری دانش، پیشنهاد می شود که سازمان ها از کاغذ بازی و نگهداری با روش های ستنی فاصله گرفته و با استقرار سیستم های جدید فناوری اطلاعات، اطلاعات نامحدود امروزی را به روش جدید نگهداری کنند.
- به طور کلی در دنیای امروز بدون داشتن زیر ساخت های لازم نمی توان از مزیت های مدیریت دانش بهره برد و از مولفه های خوب آن استفاده لازم را به عمل آور. در نتیجه پیشنهاد می شود که برای کسب دانش و انتقال آن و همچنین بهره گیری از مزیت های انتشار دانش و برای حفظ بهتر آن، تمامی سازمان ها در درجه اول به فکر زیرساخت های خود جهت تجهیز شدن به فناوری های جدید باشند.
- مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است تا ابعاد بیشتری از اثرات فناوری اطلاعات بر پیاده سازی مدیریت دانش مشخص شود.
منابع و ماخذ
افرازه، عباس، (1384). مدیریت دانش (مفاهیم، مدل ها، اندازه گیری و پیاده سازی) ، تهران: مولف ،چاپ دوم
ساعدی، مهدی و یزدانی، حمیدرضا، (1388). ارايه مدل فرآيندي براي پياده سازي مديريت دانش مبتني بر يادگيري سازماني در ايران خودرو: نظريه برخاسته از داده ها. توسعه کارآفرینی، دوره 1 شماره 2
رادینگ، آلن،(1383)، مدیریت دانش، موفقیت در اقتصاد جهانی مبتنی بر اطلاعات، ترجمه محمد حسین لطیفی، تهران:سمت
سهرابی، بابک و خانلری، امیر. 1388. اخلاق، فناوری اطلاعات و رفتار شهروندی سازمانی. اخلاق در علوم و فناوری، سال چهارم، شماره های 1 و 2.
صفری مهر، یحیی.، آل بدوی، احمد. 1387. بررسي عوامل موثر بر پذيرش فناوري اطلاعات توسط کتابداران کتابخانه هاي دانشکده هاي فني دانشگاههاي دولتي شهر تهران. پایاننامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس.
فرهادی، ربابه. (1383). فناوری اطلاعات، تحول نقش ها، ضرورت مدیریت دانش. فصلنامه کتاب، دوره 15شماره3.
مك دانلد،جان.(1381). مديريت دانش، ترجمه بدري نيك فطرت. تهران: كيفيت و مديريت.
نیستی، عبدالحسین و رنگباری، محمود. (1388). بررسي عوامل موثر در استقرار موفقيت آميز مديريت دانش (مطالعه موردي: سازمان مخابرات استان خوزستان). چشم انداز مدیریت، شماره 33.
Beckman, T. J. (1999). The current state of knowledge management. In J. Liebowitz. Knowledge Management Handbook. New York: CRC Press.
Davenport, Thomas H. and Prusak, Lawrence (2000) "knowledge management" translation Hossein Rahman Seresht, Tehran, publishing SAPCO
Drucker P. Post-capitalist Society. Butterworth Heinemann: Oxford; 1993.
Franco , Massimo & Stefania Mariana (2007). "information technology repositories and knowledge management processes" The journal of information and knowledge management systems. Vol.37.no.4.
Nonaka, I kujiro. 1991. The Knowledge-Creation Company. Hangar business review. Nov-Dec: 96-104.
Nonaka, I kujiro.1994. A Dynamic Theory of Organizational knowledge Creation. Organizational Science, vol, 5. No,1 .14-37.
Nonaka, I. & Takeuchi, H.(1994), “The Knowledge Creating Company”, New York: Oxford University Press.
Nonaka, Ikujior. (1994). "A dynamic theory of organizational knowledge creation". Organization science.
Patil, V., L. B, Hugar., P, Priya and N. T, Yaduraju. 2011. Information and communication technologies for agriculture knowledge management in India. World Applied Sciences Journal 14(5): 794-802.
Russ, A. 2009. The effects of knowledge enablers on knowledge management process: A case study of Kolej Matrikulasi Perak, Kementerian Pelajaran Malaysia. Thesis submitted to the college of business, University Utara Malaysia.
Teerajetgul, W., Ch, Charoenngam. 2006. . “A contingency model for knowledge management capability and innovation” , Industrial Management & Data System, vol. 106 no.6 p. 862.
یادداشت ها
[1] Downport and Pursak
[2] Bachman
[3] Browing
[4] Franko & mariano
[5] Nonaka & Takeuchi
[6] Peter Drucker
[7] Maccdonald
[8] Reading
[9] Decision Support System
[10] Electronic Performance Support System
[11] Nonaka
[12] Cochran
[13] Cronbach’s alpha
[14] Kolmogorov-smirnov test
[15] Spearman’s rank correlation coefficient
[16] Durbin-watson
[17] Friedman test
[18] Teerajetgul and Charoenngam
[19] Russ
[20] Patile et al.
