تاثیر حوزه مسکن و سیاستهای مسکن مهر بر رشد اقتصادی ایران (1396:1356)

الموضوعات : خطمشی‌گذاری عمومی در مدیریت

امید قاسم زاده عقیانی ¹ , علیرضا سلطانی ² , عبدالمجید جلایی ³

1 - دانشجوی دکتری سیاست‌گذاری عمومی،واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی. تهران. ایران
2 - استادیار گروه علوم سیاسی ,واحد تهران مرکزی. دانشگاه آزاد اسلامی .تهران. ایران. (نویسنده مسئول) [e-mail]
3 - استاد گروه اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان. کرمان. ایران.

تاريخ الإرسال : 13 الثلاثاء , شوال, 1442 تاريخ التأكيد : 20 السبت , محرم, 1443 تاريخ الإصدار : 17 الإثنين , ربيع الثاني, 1443

الکلمات المفتاحية: مسکن مهر, واژگان کلیدی : سیاست دولت, رشد اقتصادی,

ملخص المقالة :

زمینه: بخش مسکن در چهار دهـه سیاست‌گذاری، فراز و نشیب‌های زیـادی را بـه هـمـراه داشـتـه اســت. سیاست‌هایی کـه گـاه باعث رونــق و رشد ساخت وساز شده و گاه این بخش را با رکود سنگین مواجه کرده‌اند رویکرد دولت هشتم و نهم در بخش مسکن با سیاست‌هایی مانند زمین صفر دنبال شد و با قوانینی همچون لایحه ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن به راهکارهایی اجرایی همانند طرح مسکن مهر انجامید.هدف: هدف این پژوهش بررسی تاثیر حوزه مسکن و سیاست‌های مسکن مهر بر رشد اقتصادی ایران که در بازه زمانی 1356 تا 1396 مورد بررسی قرار گرفته‌اند.روش تحقیق: روش جمع‌آوری داده‌ها در این تحقیق آرشیوی است. در این پژوهش از نرم‌افزار Eviews 10، و مدل ‌رگرسیونی حداقل مربعات معمولی (OLS)، برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است. جامعه آماری در این تحقیق اقتصاد ایران می‌باشد و حجم نمونه بررسی اقتصاد ایران از سال 56 الی 96 بوده است. اطلاعات و داده‌های مالی موردنیاز برای محاسبه متغیرها از بانک اطلاعاتی سایت بانک مرکزی و سایت اداره آمار و سایت بانک مسکن جمع‌آوری می‌گردد.یافته‌ها: نتایج فرضیه‌ اصلی پژوهش در سطح اطمینان 95 درصد حاکی از آن است که سیاست‌گذاری دولت در بخش مسکن بر رشد اقتصادی تاثیر معنی‌داری ندارد. اما نتایج این پژوهش در فرضیه‌های فرعی نشان می‌دهد که سیاست‌گذاری دولت در بخش مسکن بر موجودی سرمایه و جمعیت فعال تاثیر معنی‌داری دارد، اما بر کسری بودجه تاثیری معناداری ندارد.نتیجه: شناخت بازیگران این بازار و شاخص‌های تاثیرگذاربرآن می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری آگاهانه دراین بخش شود. دربرهه کنونی که شرایط اقتصادی و سیاسی پیچیدگی بالایی دارد و از طرفی با افزایش قیمت ارز، تعادل‌های اقتصادی کشور دستخوش تغییرات شده است، لزوم بهره گیری ازاین شناخت از اهمیت بیشتری برخوردار است. دانستن این موضوع که روند آینده بازارمسکن برای فعالان مخاطرات وفرصت‌هایی روبه روخواهد نمود، و کمک می‌کند تصمیم‌گیری با دقت بیشتری انجام شود.

المصادر:

منابع و ماخذ

احمدی، سید وحید، بررسی نقش وجایگاه دولت در تامین مسکن، فصلنامه روند، پائیز 1384، شماره 44.

اهری، زهرا و امینی جدید، امینی، تجارب کشورهای مختلف در تامین مسکن، وزارت مسکن و شهرسازی (سازمان ملی زمین و مسکن)، 1375.

اسکندری، فریده. بررسی ارتباط قیمت مسکن و ادوار تجاری. پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشگاه بوعلی سینا، 1385.

تحصیلی، حسن، شاکری، عباس، قاسمی، عبدالرسول و سلیمی فر، مصطفی، ارزیابی نوسانات بازار مسکن و رابطه آن با ادوار تجاری دراقتصاد ایران،  فصلنامه اقتصاد و توسعه منطقه ای، 1391، دوره19،  شماره3.

چگنی، علی، آثار اجرای برنامه‌ی مسکن مهر بر شاخص‌های اقتصادی ((سطح کلان و خرد))، مقاله فصلنامه علمی اقتصاد مسکن، سرمقاله، 1390، صص 21-30.

چگنی، علی و قائدی، علی، ررسی دلایل ایجاد دوره های رونق و رکود در بخش مسکن با تاکید بر دوره رکودی سال‌های 1392 تا 1394،  1394، فصلنامه علمی اقتصاد مسکن، شماره 54..

خلیل عراقی، منصور، مهرآرا، محسن و عظمیمی، سیدرضا،  رسی عوامل مؤثر بر قیمت مسکن در ایران با استفاده از داده‌های ترکیبی، فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، 1391، سال 20، شماره 63 صص 50 –33.

رحمانی، تیمور و اصفهانی، پوریا،  ارزیابی رابطه بین سیکلهای بخش مسکن، تسهیلات بخش مسکن و مطالبات معوق، فصلنامه علمی اقتصاد مسکن، 1395، شماره 57، صص 11-33.

صومعلو، ابولفضل، مسکن مهر : چرخش ساختاری در سیاست‌گذاری‌های مسکن و دستاوردهای آن، سر مقاله فصلنامه علمی اقتصاد مسکن، 1390، صص 5- 7.

عسگری، محمدرضا و خیرخواه خطاب، آسیه، 1398، بررسی ابعاد کالبدی مسکن و تاثیر آن بر کیفیت زندگی ساکنین، ششمین کنفرانس ملی پژوهشهای کاربردی در مهندسی عمران، معماری و مدیریت شهری و پنجمین نمایشگاه تخصصی انبوه سازان مسکن و ساختمان استان تهران، تهران، ، ، https://civilica.com/doc/927186

غلامی، محمد. نظری، حسین جانی، ولی اله، سیگارودی، ندا و اسلامی، حمید،  تحلیل عملکرد برنامه‌های تامین مسکن در مناطق شهری ایران موردمطالعه؛ پروژه مسکن مهر شهرک مهرگان قزوین، چهاردهمین کنگره انجمن جغرافیایی ایران، 1398.

قادری، جعفر و ایزدی، بهنام، بررسی تأثیر عوامل اقتصادی و اجتماعی بر قیمت مسکن در ایران (1391-1350)، اقتصاد شهری، 1395، دوره1، شماره1، صص 55-75.

کریمی، محمد شریف، قراملکی، حسین و حیدریان، مریم، بررسی اثرات نامتقارن رشد اقتصادی بر قیمت، فصلنامه علمی اقتصاد و مدیریت شهری، 1398، دوره7، شماره28، صص 41-60.

مومنی، مسعود، ارزیابی عوامل موثر بر قیمت مسکن در ایران، اولین کنفرانس بین المللی و سومین کنفرانس ملی مدیریت ساخت و پروژه، 1395.

Bernanke, B., Blinder, A., Credit, money and aggrergate demand, American economic review,1998, Vol. 78, PP: 435-439.

Crowe, C., Dell’ariccia, G., Igan, D., Rabanal, P., How to deal with real state booms: lesson from country experiences, journal of financial stability,2013, Vol. 9, PP: 300-319.

Iacoviello, M., Mineeti, R., The credit channel of monetary policy: evidence from the housing market, journal of macroeconomics,2007, Vol. 30, PP:69-96.

Li, Y, The asymmetric house price dynamics: Evidence from the California market. Regional Science and Urban Economics, 2015, 52, 1-12.

Mishkin, F, S, Housing and the monetary transmission mechanism, working paper 13518, National bureau of economic research, Cambridge, MA, 2014.

Reed,R., & Ume, E, Housing, liquidity risk, and monetary policy, Journal of Macroeconomics ,2019,Volume 60, PP: 138-162.

Shiller, R. J.,Long term prespective on the current boom in home prices, the economist’s voice 3, 2006.

Mayo, S.K, Theory and Estimation in the Economics of Housing Demand. Journal of Urban Economics, 1999, 11: 24-39.

Nneji, O., Brooks, C., & Ward, C. W, House Price Dynamics and Their Reaction to Macroeconomic Changes, Economic Modelling,2013, 32, PP:172-178

Shi, S., Jou, J. B., & Tripe, D, Can Interest Rates Really Control House Prices? Effectiveness and Implications for Macroprudential Policy,Journal of Banking & Finance,2014, 47, 15- 28.

Tajik, M., Aliakbari, S., Ghalia, T., Kaffash, S.,House prices and credit risk: evidence from the united states, 2015, Vol. 51, PP:123-135.

Tse, C. B., Rodgers, T., & Niklewski, J, The 2007 Financial Crisis and the UK Residential Housing Market: Did the Relationship Between Interest Rates and House Prices Change?, Economic Modelling,2014, 37, PP:518- 530.