مطالعه تطبیقی رابطه معماری، مصرف و فرهنگ در خانه های دو بافت قدیم و جدید شهر همدان
الموضوعات :سیما خزائیان 1 , محسن نیازی 2 , علی عمرانی پور 3
1 - کارشناس ارشد مطالعات فرهنگی، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.
2 - استاد، گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.
3 - دانشیار، گروه معماری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران.
الکلمات المفتاحية: همدان, مصرف, بافت جدید, بافت قدیم, معماری, فرهنگ,
ملخص المقالة :
در رابطه بین معماری، فرهنگ و مصرف، فرهنگ ب هواسطه ساختما نها، ب هعنوان یک ابزار مادی ، و مصرف ساکنین خانه ها،ب هعنوان رفتار و کنش فرهنگی، خود را بازتولید م یکند؛ زیرا معماری و مصرف، ابزارهای بازنمایی فرهنگ هستند. پرسشاصلی پژوهش، چگونگی تغییر کارکرد عناصر خانه در فرهنگ های متفاوت است که جهت بررسی آن، در مطالعه ای تطبیقی، ازروش های کیفی و میدانی استفاده م یشود. در نمونه های این مطالعه تطبیقی، ساکنین خانه های محله حاجی )بافت قدیم( ومحله استادان )بافت جدید( همدان، با مقایسه تشابهات و تفاو تها، مورد مطالعه قرار م یگیرد. در گردآوری اطلاعات، از روشمصاحبه، مشاهده و عکاسی و ب همنظور تحلیل داد هها از روش های توصیف و تفسیر مفاهیم استفاده می شود. یافته های پژوهشنشان می دهد چگونه ساختارهای فرهنگی متفاوت در دو بافت، باعث ایجاد تفاوت هایی در شیوه نگرش و ارزش گذاری ساکنینخانه ها ازجمله تفاوت در سبک چیدمان فضاهای داخلی خانه، دستشویی، آشپزخانه، فضاهای شخصی و نیز سبک های متفاوتپذیرایی از مهمان شده است.
استراوس، انسلم؛و کربین، جولیت. (1390).مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریه زمینهای.(ابراهیم افشار، مترجم).تهران: نی.
استوری، جان. (1386).مطالعات فرهنگی درباره فرهنگ عامه.(حسین پاینده، مترجم). تهران: آگه.
اکو، امبرتو. (1389).نشانهشناسی.(پیروز ایزدی، مترجم).تهران: ثالث.
بارکر، کریس. (1391).مطالعات فرهنگی (نظریه و عملکرد). (مهدی فرجی و نفیسه حمیدی، مترجمان). تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
بالانتین، آندرو. (1389).دلوز و گاتاری برای معماران/ مبانی نظری معماری فولدینگ. (روزبه احمدی‌نژاد، مترجم). تهران: طحان/ هله.
بمانیان، محمدرضا؛ امیرخانی، آرین؛ و لیلیان، محمدرضا. (1389).نظم و بینظمی در معماری.تهران: طحان، هله.
دواس، دی. ای. (1387).پیمایش در پژوهشات اجتماعی.(هوشنگ نایبی، مترجم). تهران: نی.
سجودی، فرزان. (1388).نشانهشناسی: نظریه و عمل.تهران: علم.
کارل سالزمن، فیلیپ. (1388).فهم فرهنگ/ مقدمهای بر نظریه انسانشناختی.(محمدامین کنعانی، مترجم). تهران: نقد افکار.
کاظمی، عباس. (1388).پرسهزنی و زندگی روزمره ایرانی.تهران: آشیان.
کرکوف، فیلیپ. (1392).جامعهشناسیهای نوین (بین امر جمعی و امر فردی).(علیرضا خدامی، مترجم). تهران: کتاب آمه.
گلرخ، شمین. (1391). قرارگاه رفتاری (واحدی برای تحلیل محیط).تهران: آرمان‌شهر.
لش، اسکات. (1383).جامعهشناسی پست‌مدرنیسم.(شاپور بهیان، مترجم).تهران: ققنوس.
لوکوربوزیه. (1382).بهسوی معماری نوین، در متنهاییبرگزیدهازمدرنیسمتا پست‌مدرنیسم.لارنس کهون.(عبدالکریم رشیدیان، مترجم).تهران: نی.
ماناگن، جان؛ و جاست، پیتر. (1389).انسانشناسی اجتماعی و فرهنگی.(احمدرضا تقاء، مترجم). تهران: ماهی.
نسبیت، کیت. (1391).نظریههای پسامدرن در معماری.(محمدرضا شیرازی، مترجم). تهران: نی.
هال، استیوئرت. (1391).معنا، فرهنگ و زندگی اجتماعی.(احمد گل محمدی، مترجم). تهران: نی.
هاروی، دیوید. (1392).تجربه شهری. (عارف اقوامی مقدم، مترجم). تهران: پژواک.
Altman, I.,&Chemers, M. M. (1980). Cultural Aspects of Environmental-Behavior Relationships. In H. C. Triandis& R. W. Brislin (Eds.), Handbook of Cross-Cultural Psychology(Vol. 5, pp. 335-394). Boston: Allyn & Bacon.
Aragonees,J. I.,Francescato,G., &Garling,T. (2002). Residential Environment: Choice,Satisfaction, and Behavior. Westport, CT: Bergin &Garvey.
Ng, C. F. (1998). Canada as a New Place: The Immigrant’s Experience. Journal of Environmental Psychology, 18(1), 55-67.
Baydar, G. (2004). The Cultural Burden of Architecture. Journal of Architectural Education, 57: 19-27. doi:10.1162/104648804323085446
Erpi, Feyyaz. (1991). Community Culture and its Reflection on Vernacular Architecture - Three Case Studies: Turkish, Greek and Levantine Housing in Anatolia. Arch. & Comport.Arch. Behav.7(3),205-222.
Geertz, C. (1973). The Interpretation of Cultures: Selected Essays. New York: Basic Books.
Holland, D.,& Quinn, N. (Eds.). (1987). Cultural Models in Language and Thought. Cambridge,UK: Cambridge University Press.
Lawrence, R. J. (1987). Housing, Dwellings and Homes: Design Theory, Research and Practice. New York: John Wiley &Sons.
Linton, R. (1945). The Cultural Background of Personality. NewYork: Appleton-Century-Crofts
Malkawi, F; &Al-Qudah, I. (2003). The House as an Expression of SocialWorlds: Irbid’s elite and their architecture. Journal of Housing and the Built Environment, 18, 25-48.
Ozaki, R. (2002). Housing as a Reflection of Culture: Privatized Living and Privacy in England and Japan. Housing Studies, 17 (2), 209-227.
Ozdemir, I. M.,& Gencosmanoglu, A. B. (2007). Metamorphism in culture and housing desing: Turkey as an example. Building and environment, 42(3), 1445-1452.
Rapoport, A. (1998). Using Culture in Housing Design. Housing and Society, 25 (1-2), 1-20.
Triandis, H. C. (1994). Culture and Social Behavior. New York: McGraw-Hill.
Culture, as an abs tract object, is appeared by things and human behavior. Cultural values and patterns are reflectedin behavior, s tyle of internal and external spaces of the houses. Houses as cultural objects are the tools forrepresentation of culture. Therefore, they are not only spaces, but places introduce our cultural feeling, opinion, andvalues. Ways to use, opportunities to the consumption of the spaces of houses, gives cultural meaning to the areas.In relationship among architecture, culture, and consumption, culture rehabilitates itself by buildings as a physicaltools and consumption of residents as a behavioral and cultural manner because architecture and consumption arethe tools of cultural representation. The research has two main ques tions: the firs t one is to know how) do culturecauses consumption diversity and different perceptions from the spaces of the houses in two different urban fabricsin Hamedan? Secondly, how does culture represent itself by the form of buildings and consumption behaviorof the residents of these houses? Otherwise, the building elements act in different cultures. Qualitative and fieldeffective methods are used for inves tigating these ques tions. The samples for this survey obtain from the residentsof Haji (old fabric) and the residents of Os tadan (new fabric) in the city of Hamedan. Consequently, as a case s tudy,14 houses were selected from the Haji and 13 houses were selected from the Os tadan. This s tudy has two mainparameters: 1. Architecture, as a physical and objective matter, 2. Cultural consumption, which is the usual behaviorand people's habit, as a human matter. The data collection methods are interviews, observation and photography.Physical-spatial elements are s tudied by observation usual behavior, and habits such as eating and sleeping s tudiedby interview. The observation is developed by s tudying the photos taken through the inspections of the internalspaces of both groups of houses. The interview in this research is a serious interview with open ques tions from theresidents of the randomly selected houses. Data analysis methods are usable description concepts. Data achievedthrough the interviews categorized according to the abundance of the answers and conceptualized. The categoriesare the main and primary meaning of the residents in each urban dis trict. This data is compared with data gainedthrough the observation. The comparison reflects the relationship among architectural spaces of the houses and thecultural consumption of the residents of these houses. As a result, this s tudy shows how different cultural s tructurein both new and old fabric has made diversities to the way of attitude and valuation of residents such as differencein s tyle of interior design and arrangement, gues t room and the quality of reception, WC, kitchen s tyle, havingprivate space and different s tyles of house. A house is the significant point and involves primary data to be seen andsensed to make meaning for humans. Thus, a house can betoken different meanings. Many potential meanings areinvolved in a sign and people interpret it to each cultural context.
_||_