معاصرسازی مفهوم اصالت معنایی در معماری نمای شهری تهران (مطالعه موردی: نماهای دوره پهلوی اول و دوم)

الموضوعات :

سارا فردپور ¹ (دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب، تهران، ایران.)
محمدجواد مهدوی نژاد ² (استادیار گروه معماری، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
فریبرز دولت آبادی ³ (دانشیارگروه معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران)

تاريخ الإرسال : 02 الجمعة , محرم, 1442 تاريخ التأكيد : 05 الثلاثاء , ذو القعدة, 1442 تاريخ الإصدار : 23 الأربعاء , ذو القعدة, 1443

الکلمات المفتاحية: اصالت معنایی, تهران معاصر, معاصرسازی, نمای شهری, پهلوی اول و دوم,

ملخص المقالة :

معماری ایرانی می‌تواند موجبات ایجاد مدلی اصالت‌مدار در ارتباط با معماری جداره‌های شهری امروزین را فراهم آورد. این پژوهش در پاسخ به این سوال که چه مولفه‌هایی درجهت تحلیل نما در راستای درک مفهوم اصالتِ معنایی در جداره‌های شهری تهران وجود دارد، از روش آمیخته کمی و کیفی بهره گرفته است؛ در فاز کیفی، شاخصه‌ها از طریق شیوه داده بنیاد موردمطالعه قرار می‌گیرد و در فاز کمی با روش سوارا، اهمیت شاخصه‌ها مشخص می‌شود. هدف از پژوهش حاضر تأکید بر اصالت ساختاری در نمای شهر تهران با تدوین چارچوبی در حوزه های معناسازی و معناخوانی اصیل می‌باشد. طبق ادعای این پژوهش تولید نمای شهری واجد اصالت با ایجاد عناصر شاخص معناداری که در طول زمان استمرار تاریخی یافته، ارتباطی مستقیم ‌دارد. این رساله قائم‌به‌ذات و ریشه‌دار بودن را مبنای اصالت می‌داند که از طریق تحلیل و طراحی راستین با شیوه‌ای ریشه‌دار در معماری دوره پهلوی به‌کار گرفته شده است.

المصادر:

1. آصفی، مازیار؛ ایمانی، الناز. (1393). ریشه‌یابی و شناخت عوامل دگرگون‌ساز روح معماری گذشته ایران در گذر زمان. هویت شهر. 19، 63-76.


2. آقایی‌مهر، معین؛ مینو، قره بگلو. (1399). معاصرسازی هویت مبنا. نشریۀ نقش‌جهان. 10 (1)، 18-11.


3. پاکزاد، جهانشاه. (1382). پدیدارشناسی نمای ساختمان‌های مسکونی و سیر تکوینی توقعات از آن. نشریۀ هنرهای زیبا. 14، 91-102.


4. پاکزاد، جهانشاه. (1386). مجموعه مقالات در باب طراحی شهری. تهران: نشر شهیدی.


5. پاکزاد، جهانشاه؛ اسدی خوانساری، حسین. (1386). راهنمای طراحی فضای شهری. تهران: نشر شهیدی.


6. پورزرگر، محمدرضا؛ عابدینی، حامد. (1399). خوانش هندسه پنهان در شهر تاریخی و تاثیر تحول مدرن بر آن. نشریۀ نقش‌جهان. 10 (3)، 238-231.


7. توسلی، محمود؛ بنیادی، ناصر. (1371). طراحی فضای شهری (1)، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات معماری و شهرسازی ایران.


8. ثبات ثانی، ناصر. (1392). مقدمه‌ای بر برخی عوامل تأثیرگذار بر معماری معاصر ایران در فاصلۀ سال‌های 1320 تا 1357، نشریۀ معماری و شهرسازی آرمان‌شهر. 11، 49-60.


9. ذکاوت، کامران. (1376). طراحی خیابان شهری (مطالعه سه خیابان اصلی تهران). نشریۀ آبادی. 5، 283-296.


10. صفامنش، کامران. (1373). طرح بهسازی خیابان‌های لاله‌زار، تهران: سازمان زیباسازی شهری.


11. فدایی نژاد، سمیه؛ عشرتی، پرستو. (1393). واکاوی مؤلفه‌های بازشناخت اصالت در حفاظت میراث فرهنگی. نشریۀ هنرهای زیبا. 4، 77-86.


12. قبادیان، وحید. (1392). سبک‌شناسی و مبانی نظری در معماری معاصر ایران. تهران: مؤسسه علم معمار.


13. کامل‌نیا، حامد؛ مهدوی نژاد، محمدجوا.د (1398). آشنایی با معماری معاصر از شرق تا غرب، تهران: علم معمار.


14. کریر، راب. (1383). فضای شهری. (خسرو هاشمی‌نژاد، مترجم). تهران: نشر خاک.


15. کیانی، مصطفی. (1386). معماری دوره پهلوی اول، دگرگونی اندیشه‌ها. تهران: انتشارات مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران. چاپ دوم.


16. مسعود، محمد؛ حجت، عیسی؛ ناسخیان، شهریار. (1392). جایگاه اصالت درمرمت بافت. نشریۀ آرمان‌شهر. 5، 271-283.


17. مختاری طالقانی، اسکندر. (1390). میراث معماری مدرن ایران.تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.


18. معظمی، منوچهر (1391). تبیین مؤلفه‌های فرهنگی مؤثر بر معماری ایران در دوره معاصر. رسالۀ دکتری، دانشگاه تهران، تهران.


19. مهدوی نژاد، محمدجواد (1396). گفتمان معماری سرآمد: الگویی برای نقد آثار معماری معاصر. نشریۀ هویت شهر. 11 (2)، 67-53.


20. مهدوی نژاد، محمدجواد. (1398). معماری سرآمد «دستور زبان معماری آینده ایران». تهران: انتشارات دانشگاه تربیت مدرس.


21. مهدوی‌نژاد، محمدجواد؛ شهری، شقایق (1393). معاصرسازی الگوی مسکن بومی تهران با کاربرد روش های مقداری. نشریۀ هویت شهر. 8 (20)، 31-44.


22. مهدوی‌نژاد، محمدجواد. ناگهانی، نوشین (1390). تجلی مفهوم حرکت در معماری معاصر ایران. فصلنامۀ علمی-پژوهشی مطالعات شهر ایرانی اسلامی. 1 (3)، 34-21.


23. نسر، جک ال. (1393). تصویر ذهنی ارزیابانه از شهر. (مسعود اسدی محل چالی، مترجم). تهران: انتشارات آرمان‌شهر.


24. نیلی، رعنا. (1396). نقش ارزش و اصالت در تبدیل معماری معاصر ایران به میراثی برای آینده. رسالۀ دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران.


25. یوکیلهتو، یوکا. (1394). تاریخ حفاظت معمار.) ترجمه محمدحسن طالبیان و خشایار بهاری). تهران: نشر روزنه. چاپ دوم.


26. Andrews T. D., Buggey S. (2008). Authenticity in Aboriginal Cultural Landscapes, APT Bulletin, Vol. 39, No. 2/3


27. Brandi C. (1963) “Restauro”, in: Enciclopedia Universale dell’Arte, Volume XI, Istituto Collaborazione Culturale, Venezia, Roma, cc. 322-332.


28. Fawcett, A. P. (2003). Architecture Design Notebook,


29. Fleming Jr., K.J. (2017). Clarifying the Role of Authenticity as an Element in Science Exhibit Design, Texas A&M.


30. Hall, S. (Ed.). (1997). Representation: Cultural Representations and Signifying Practices (Culture, Media and Identities Series). Sage Publications, Inc; Open University Press.


31. ICOMOS, (1997). World Cultural and Natural Heritage, Rules of Procedure, Eighteenth session. France: the World Heritage Committee.


32. Jokilehto, J. (1995). Viewpoints: The Debate on Authenticity. ICCROM Newsletter, XXI: 6-8.


33. Mitchell, N. J, (2008). Considering the Authenticity of Cultural Landscapes, APT Bulletin, Vol. 39, No. 2/3


34. Moughtin, C., Cuesta, R., Sarris, C., Signoretta, P., (1999). Urban Design: Method and Technique, Oxford: Architectural Press


35. Namazi, M. K., Eshrati, P., Eshrati D., Fadaei Nezhad Bahramjerdi, S. (2016). The Study of Effective Components in Façade Engineering towards Developing a Conceptual Framework, Journal of Applied Environmental and Biological Sciences. 6(7), 61-68.


36. Roders A. P. (2019). Reshaping Urban Conservation: The Historic Urban Landscape Approach in Action (Creativity, Heritage and the City (2)), Springer Nature Singapore Pte Ltd.


37. Rossler, M. (2008). Applying Authenticity to Cultural Landscapes, In Waite, Diana. (Ed.), APT Bulletin, Vol. XXXIX, No.2-3, 47-54, Published by Association for Preservation Technology International.


38. Zancheti, S. M., Flaviana, L., (2009). Conserving the authentic: essays in honour of Jukka Jokilehto, Rome: ICCROM Conservation Studies and International Center for the study of preservation and Restoration of Cultural Property.


39. Zancheti, S. M., Hidaka, T (2016). Measuring urban heritage conservation: Theory and structure (part 1), journal of cultural heritage management and sustainable development, 1(2):96-108.