صکوک منفعت و پوشش ریسکهای مترتب بر آن
الموضوعات : دانش مالی تحلیل اوراق بهادارتقی ترابی 1 , سمانه طریقی 2 , عبداله دریابر 3 , پیمان تاتایی 4
1 - دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
2 - دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران
3 - دانشجوی دکتری مدیریت مالی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران
4 - دانشجوی دکتری مدیریت مالی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران
الکلمات المفتاحية: صکوک, ریسک, اوراق منفعت, منافع آتی,
ملخص المقالة :
یکی از نوآوریهای دههی اخیر در عرصه بحثهای پولی و مالی اسلامی، انتشار انواع اوراق بهادار اسلامیاست براساس عقدهای اسلامی طراحی شدهاند و جایگزین مناسبی برای اوراق بهادار ربوی به ویژه اوراق قرضهشمرده میشوند. این مقاله به بررسی چگونگی انتشار اوراق منفعت، تبیین انواع ریسک های مترتب بر این اوراق وذینفعان آن و ارائه راهکارهای مدیریت، کاهش و یا پوشش ریسک این اوراق می پردازد و انتظار بر آن است تا باتبیین ابعاد صکوک منفعت به ویژه ریسک این اوراق زمینه انتشار و بهبود این ابزار مالی در کشورهای اسلامیبیش از پیش فراهم گردد. اوراق منفعت اوراق بهادارقابل معامله ای است که براساس عقود اسلامی منتشر گردیدهو نشاندهنده مالکیت مشاع دارندگان آن بر منافع آینده داراییهای بادوامی است که در ازای پرداخت مبلغی معینمنتقل شده و دارندگان اوراق میتوانند از عین یا معادل مالی منافع بهرهمند گردند. بر اساس یافته های اینپژوهش و مدل ارائه شده جهت عملیاتی شدن این اوراق، ذینفعان یک اوراق بدهی شامل بانی)صاحبان داراییبادوام(، مشتریان واقعی و سرمایه گذاران می گردد و اوراق منفعت ابزاری برای کسب بازدهی و پوشش ریسکهریک از این ذینفعان می باشد. بانی اوراق ریسک فروش منافع آتی دارایی خود، سرمایه گذاران بازدهی مطمئن ومشتریان واقعی ریسک حق انتفاع از منافع آتی دارایی پایه را با انتشار، سرمایه گذاری و یا خرید اوراق منفعتپوشش می دهند. هرچند اوراق منفعت در قالب مدل این پژوهش یک ابزار مالی جهت کسب بازدهی و پوششریسک می باشد لیکن همچون هر دارایی مالی دیگری در معرض ریسک های گوناگون همچون ریسک نرخ بهره،نقد شوندگی، ریسک عملیاتی و ... نیز می باشد که راهکارهای پوشش این ریسک ها نیز تا حد امکان ارائهگردیده است.