تحلیل اثر توسعه مالی و آزادسازی تجارت بر رشد اقتصادی در اقتصادهای نوظهور و کشورهای کم درآمد (با نگرشی نوین بر شاخص توسعه مالی)

الموضوعات : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

مونا بهشتی ¹ (دانشجوی دکتری رشته علوم اقتصادی، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
عباس معمارنژاد ² (استادیار،گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. (نویسنده مسئول).)
تقی ترابی ³ (دانشیار، گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
سید شمس الدین حسینی ⁴ (استادیار،گروه اقتصاد،دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران،ایران.)

تاريخ الإرسال : 17 السبت , ذو الحجة, 1443 تاريخ التأكيد : 17 السبت , ذو الحجة, 1443 تاريخ الإصدار : 21 الأحد , شوال, 1443

الکلمات المفتاحية: توسعه مالی, گشتاورهای تعمیم یافته, آزاد سازی تجارت, بازارهای نوظهور,

ملخص المقالة :

بحث در مورد ارتباط میان توسعه مالی، آزادسازی تجارت و رشد اقتصادی از سال 1980 به بعد در ادبیات نظری و تجربی به طور چشمگیری افزایش یافته است. ادبیات موجود دیدگاه های متناقضی از این رابطه را ارایه می دهد. بسیاری از اقتصاددانان معتقدند که با نادیده گرفتن اثر بخش مالی و آزادسازی تجارت بر رشد اقتصادی، درک فرآیند رشد اقتصادی ناقص خواهد بود از این رو این مطالعه برآن است تا اثر توسعه مالی و آزادسازی تجارت بر رشد اقتصادی را در منتخبی از کشورهای جهان شامل ایران مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. به این منظور کشورها بر اساس طبقه بندی IMF در دو گروه - اقتصادهای نوظهور و درآمد متوسط و - کشورهای کم درآمد در نظر گرفته شده اند. جهت تحلیل روابط از رویکرد همجمعبستگی و مدل پانل پویا مبتنی بر تکنیک گشتاورهای تعمیم یافته تفاضلی (DIF-GMM) بهره گرفته شده است نتایج این مطالعه حاکی از اثر مثبت و معنا دار توسعه مالی بر رشد اقتصادی در هر دو گروه از کشورها و همچنین مثبت و معنادار بودن اثر آزادسازی تجارت بر رشد اقتصادی در اقتصادهای نوظهور و درآمد متوسط است. بعلاوه نتایج نشان می دهد عملکرد خوب سیستم مالی، اثر بازبودن آزادسازی تجارت در کشورها را تقویت می نماید و با لعکس.

المصادر:

• تقوی، مهدی؛ محمدی،حسین(1385). تاثیر سرمایه انسانی بر رشد اقتصادی در ایران. پژوهشنامه اقتصادی، دوره6، شماره 22(پیاپی3).صص 43-15


• شیرزادی، رضا(1396). کشورهای نوظهور و ساختار اقتصاد سیاسی بین الملل. فصلنامه سیاست، سال چهارم، شماره16،صص 56-37.


• محمدی، تیمور؛ ناظمان، حمید و خداپرست پیرسرایی، یونس (1393). «بررسی رابطه علّیت پویای بین توسعه مالی، بازبودن تجاری و رشد اقتصادی: مقایسه موردی دو کشور نفتی ایران و نروژ». پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، دوره 3، شماره 10، صص 151-178.


• مهدوی، ابوالقاسم؛ طاهری هنجنی، مرضیه و شمس‌الاحرار، فاطمه (1396). «تأثیرآزادسازی تجاری بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب حوزه خاورمیانه (با تأکید بر مدل‌های رشد درون‌زا)». اقتصاد کاربردی، دوره 7، شماره 20، صص 11-22.


• منصف, عبدالعلی؛ ترکی, لیلا و علوی،جابر (1392). «تحلیل اثر توسعه مالی بر رشد اقتصادی در کشورهای گروه دی‌هشت: علیت گرنجر ‌پانلی با رویکرد بوت‌استرپ (2010-1990) ». فصلنامه علمی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 3،شماره 10، صص73-92


• می یر، جرالد، ام و سیرز، دادلی (2000). پیشگامان توسعه. (ترجمه: هدایتی، سید علی‌اصغر و علی یاسری). نشر سمت، چاپ 6، تهران.


• Arellano,M. & Bond,S. (1991). Some Tests of Specification for Panel Data, Review of Economic Studies, 58)2(, 277-297.


• Alam, k. J. & Sumon, K. K. (2020). Causal Relationship between Trade Openness and Economic Growth:A Panel Data Analysis of Asian Countries. International Journal of Economics and Financial Issues, 10(1), 118-126.


• Aizenman J., Jinjarak Y. & Park, D. (2015). “Financial Development and Output Growth in Developing Asia and Latin America: A Comparative Sectoral Analysis”. NBER Working Paper 20917 National Bureau of Economic Research, Cambridge, Massachusetts.


• Baltagi, B.H. (2008). Econometric Analysis of Panel Data. John Wiley, New York.


• Beck, T. & Levine, R. (2004). Stock markets, banks, and growth: Panel Journal of Banking and Finance, 28( 3), 423-442.

*      Chandio, A.  A., Rehman, B., , Jiang, Y.& Joyo, M.A.(2017). “ Financial development, trade openness and economic growth in Pakistan: A granger causality approach”.  International Journal of Advanced and Applied Sciences, 4(4), 73-80.

• Čihák, M., Demirgüç-Kunt, A., Feyen, E. & Levine, R. (2012). Benchmarking Financial Development Around the World. World Bank Policy Research Working Paper 6175. World Bank, Washington, DC.


• Grossman, G. M. & Helpman, E. (1991). Growth and Welfare in a Small Open Economy. MIT Press, Cambridge MA, 141-163.


• Guru, B. K. & Yadar, I. S. (2018). Financial Development and Economic growth: Panel Evidence from Brics, Journal of Economic,

 

Finance and Administrative Science, 24(47), 113-126.

• Herwartz, H. & Walle, Y. M. (2014). Determinants of the link between financial and economic development: evidence from a functional coefficient model. Economic Modelling, 37, 417-427.


• Kim D.-H., Lin S.-C. & Suen, Y.-B.(2011). “Nonlinearity Between Trade Openness and Economic Development”. Review of Development Economics, l.15 (2), 279–292.


• King, R.& Levine, R. (1993). Finance and development: Schumpeter might be right. Q. J. Econ. 108, 717–737.


• Levine, R. (2005). “Finance and growth: theory and evidence”. Handbook of Economic Growth, 1,865-934, Elsevier.


• Mahi M., Phoong S.W., Ismail I. & Isa C.R. (2020). “Energy- Finance-Growth Nexus in ASEAN-5 Countries: An ARDL Bounds Test Approach. Sustainability, Vol.12, No.1:5. Küçüksakarya S (2021). “ A panel Causality Analysis of The Relationship between Financial Development and Economic Growth in OECD Countries”. BMIJ, 9(2), 662-672.


• Nguyen, M-L. T. & Bui, T. N.( 2021). "Trade Openness and Economic Growth: A Study on Asean-6". Economies, MDPI, 9(3), 1-16.


• Osei, M.J.& Kim, J.(2020). “Foreign direct investment and economic growth: Is more financial development better?”.Economic Modelling, 93, 154-161.


• Pradhan R. P., Arvin M. B., Hall J. H. and M. Nair (2016). “Innovation, Financial Development and Economic Growth in Eurozone Countries”. Applied Economics Letters, 23)16(, 1141-1144.


• Robinson, J. (1952). The Interest Rate and Other Essays. London: Macmillan, 69-142.


• Romer P. M (1986). “Increasing Returns And Long Run Growth”. Journal Of Political Economy, 94(5). 1002-1037.


• Saci, & Holden, K. (2014) "Evidence on growth and financial development using principal components" .Applied Financial Economics, 41(13), 1549-1560.


• Sahay, R., Cihak, M., N’Diaye, P., Barajas, A., Bi, R., Ayala, D., Gao, Y., Kyobe, A., Nguyen, L., Saborowski, C., Svirydzenka, K. & Yousefi, R. (2015). Rethinking Financial Deepening: Stability and Growth in Emerging Markets. IMF Staff Discussion Note 15/08, International Monetary Fund, Washington.


• Sghaier I. M. (2020). “Does Financial Development Affect the Economic Growth Gains from Trade Openness?”. Economic Alternatives, 4, 666-682.


• Stensnes, K. (2006). “Trade Openness and Economic Growth. Do Institutions Matter?”. Norwegian Oslo: Institute of International Affairs.


• Zahonogo, P. (2016). “Trade and economic growth in developing countries: Evidence from sub -Saharan Africa”. Journal of African Trade, 3(1–2), 41–56.


• Zhang, J., Wang, L.& Wang, S. (2012). “Financial Development and Economic Growth:


• Evidence from China”.Forthcoming on Journal of Comparative Economics, 40(.3), 1-36.