تاثیر مدیریت منابع طبیعی بر توسعه بازار سهام کشورهای منتخب دارای فراوانی منابع طبیعی

الموضوعات : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

ابوالفضل شاه‌آبادی ¹ , راضیه داوری کیش ² , زینب زرین نعل ³

1 - دانشیار گروه اقتصاد دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی دانشگاه بوعلی سینا ، همدان
2 - کارشناسی ارشد توسعه اقتصادی و برنامه ریزی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
3 - کارشناس مدیریت بازرگانی دانشگاه حضرت معصومه(س)، قم، ایران

تاريخ الإرسال : 02 الخميس , شوال, 1437 تاريخ التأكيد : 14 الخميس , ذو الحجة, 1437 تاريخ الإصدار : 03 السبت , محرم, 1439

الکلمات المفتاحية: مدیریت منابع طبیعی, توسعه بازار سهام, کشورهای دارای فراوانی منابع طب,

ملخص المقالة :

بازار سهام به عنوان تکیه گاه اصلی فعالیت های بازار سرمایه در جهت دستیابی به رشد اقتصادی مستمر و باثبات کشورها نقش تعیین کننده ای دارد. به عقیده اقتصاددانان، در کشورهای غنی از منابع طبیعی، تمرکز بر شاخص حکمرانی برای مدیریت هرچه شایسته تر درآمدهای ارزی حاصل از صادرات منابع طبیعی، تاثیر بسزایی بر توسعه بازار سهام دارد. در حقیقت مدیریت علمی و صحیح منابع طبیعی به دست آمده از حاصل ضرب هر یک از شاخص های حکمرانی در فراوانی منابع طبیعی، منابع خدادادی را به سمت فعالیت‌های با ارزش افزوده بالا در بخش بازار سهام هدایت نموده و با تاثیر بر ویژگی های سهام، انگیزه سرمایه گذاران را برای خرید و فروش در بازار سهام افزایش داده و در نهایت نسبت ارزش معاملات به تولید ناخالص داخلی را بعنوان شاخص توسعه بازار سهام بهبود می بخشد. بنابراین پژوهش حاضر درصدد بررسی تاثیر مدیریت منابع طبیعی بر توسعه بازار سهام کشورهای منتخب دارای فراوانی منابع طبیعی طی دوره 2013-2008 با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم یافته(GMM) است. نتایج مطالعه نشان می‌دهد متغیرهای مدیریت منابع طبیعی، بهره وری کل عوامل تولید، نرخ ارز واقعی و اندازه دولت تاثیر مثبت و معنادار بر توسعه بازار سهام دارند. همچنین نتایج تخمین بیانگر تاثیر منفی و معنادار متغیر نسبت نقدینگی به تولید ناخالص داخلی بر توسعه یافتگی بازار سهام است.

المصادر:

*      اکبری­روشن، مهدیه و شاکری، عباس(1392). اثر مخارج دولت، نقدینگی و ساختار بازار بر توسعه مالی بازار سهام. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی، 14(53)، 142-109.

*      ابونوری، اسمعیل(1385). اثر شاخص­های اقتصاد کلان بر شاخص قیمت سهام صنعت پتروشیمی در ایران با استفاده از ARDL. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی، 21، 228-209.

*      بهبودی، داود، اصغرپور، حسن و محمدلو، نویده(1391). نقش کیفیت نهادی بر رابطه وفور منابع طبیعی و رشد اقتصادی: مورد اقتصادهای نفتی. فصلنامه پژوهش­ها و سیاست­های اقتصادی، 20(62)، 116-95.

*      پورجوان، عبداله، شاه­آبادی، ابوالفضل، قربان نژاد، مجتبی و امیری، حسن(1392). تاثیر وفور منابع طبیعی بر عملکرد حکمرانی کشورهای برگزیده نفتی و توسعه­یافته: رویکرد پانل GMM. فصلنامه تحقیقات و مدلسازی اقتصادی، 4(16)، 28-1.

*      پدرام، مهدی(1391). اثر نوسانات نرخ ارز بر روی نوسانات بازار سهام ایران. فصلنامه دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 5(15)، 96-83.

*      پیرائی، خسرو و شهسوار، محمدرضا(1387). تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر بازار بورس ایران. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی، 9(1)، 38-21.

*      دشتی، نادر، یاوری، کاظم و صباغ، مجید (1388). تجزیه­ی رشد بهره­وری کل عوامل تولید در صنعت ایران با استفاده از رهیافت اقتصاد سنجی. فصلنامه اقتصاد مقداری، 6(1)، 128-101.

*      سحابی، بهرام، اعتصامی، منصور و امین­پور، خالد(1392). بررسی اثر حکمرانی خوب و اندازه دولت بر توسعه مالی در کشورهای منتخب. پژوهش­های رشد و توسعه اقتصادی، 3(12)، 118-105.

*      سجادی، سیدحسین، فرازمند، حسن و علی­صوفیه، هاشم(1389). بررسی رابطه متغیرهای کلان اقتصادی و شاخص بازده نقدی سهام در بازار بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش­نامه علوم اقتصادی، 10(2)، 150-123.

*      شاه­آبادی، ابوالفضل و داوری­کیش، راضیه (1395). تاثیر آزادی اقتصادی بربازده بازار سهام ایران. فصلنامه مجلس و راهبرد، 23(86)، 328-303.

*      شاه­آبادی، ابوالفضل و صادقی، حامد(1393). وفور منابع طبیعی و تولید ناخالص داخلی سرانه در کشورهای نفتی با تاکید بر آزادی اقتصادی. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش­های رشد و توسعه اقتصادی، 5(20)، 81-79.

*   شاه­آبادی، ابوالفضل و فعلی، پریسا(1390). تاثیر توسعه مالی بر بهره­وری کل عوامل در ایران. فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، 23 و 24، 133-111.

*      طاهری، حامد و صفاری، میلاد صارم(1390). بررسی رابطه نرخ ارز و شاخص قیمت بورس اوراق بهادار تهران: با استفاده از رویکردARDL. فصلنامه روند پژوهش­های اقتصادی، 19(60)، 80-63.

*      عباسیان، عزت­الله، مرادپور اولادی، مهدی و عباسیون، وحید(1387). اثر متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، 12(36)، 135-152.

*      کمیجانی، اکبر و شاه­آبادی، ابوالفضل(1380). بررسی اثر فعالیت­های R&D داخلی و خارجی(از طریق تجارت­خارجی) بر بهره‌وری کل عوامل تولید. پژوهشنامه بازرگانی، 5(18)، 68-29.

*      میدری، احمد و خیرخواهان، جعفر(1383). حکمرانی خوب بنیان توسعه. انتشارات مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، تهران، چاپ اول.

*      Adeusi, S. O.and Aluko, O. A. (2015).Relevance of financial sector development on real swctor productivity. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 5(6); 118-131.

*      Altinbas, M.and Biskin, O. T. (2015).Selecting macroeconomics inflencers on stock market by using feauture selecting algoritms. Procedia Economics and Finance, 30; 22-29.

*      Arizala, F. and Galindo, E. C. (2013).Financial development and TFP growth: cross-country and industry-level evidence. Applied Financial Economics, 23(6); 433-448.

*      Asongu, S. A. (2011). Government qualify determinants of stock market performance in African countries. African Governance and Development Institue, WP/ 11/ 019, 1-40.

*      Anayiotos, G.C. and Toroyan, H. (2009). Institutional factors and financial sector development: Evidence from Sub-Saharan Africa. IMF Working Paper, WP/ 09/258, 1-26.

*      Agrawalla, R. K. and Tuteja, S. K. (2007). Causality between stock markets development and economic growth: A case study of India. Journal of Management Research, 7(3); 68-158.

*      Bhattacharyya, S. and Hodler, R. (2014).Do natural resource revenues hinder financial development? Therole of political institutions.World Development, 57(1); 101-113.

*      Benjamin, M. B., Tyler J. B. and Diana, W. T. (2014). Economic freedom and the stability of stock prices: A cross-country analysis.Journal of International Money and Finance, 41(2); 182–196.

*      Billmeier, A. and Massa, I. (2009). What drives stock market development in emerging markets institutions, remittances, or natural resources?. Emerging Markets Review, 10(1); 23-35.

*      Baltagi, B. H., Demetriades, P. O. and Law, S. H. (2008). Financial development and openness: Evidence from panel data. Working Paper, No. 107, 1-33.

*      Bayoumi, T., Coe, D. T. and Helpman, E. (1999). R&D spillovers and global growth. Journal of International Economics, 47(2); 399-428.

*      Cherif, M. and Kaouther, G. (2008).Macroeconomic and instituational determinant stock market development in MENA region.The International Journal of Finance, 20(4); 4987-5005.

*      Coe. D. T., Helpman, E. and Hoffmaister, A. W. (1997). North–South R&D spillovers. Economic Journal, 107(440); 99-134.

*      Demirguc, A. and Levine, R. (1996). Stock market development and financial intermediaries: Stylized facts. The Word Bank Economic Review, 10(2); 291-321.

*      Hajili, M. and Alnasser, O. (2014).Exchange rate volatility and stock market development emerging economies.Journal of Post Keynesian Economics, 37(1); 163-180.

*      Hooper, V., Sim, A.B. and Uppal, A. (2009). Governance and stock market performance. Economic Systems, 33(2); 93-116.

*      Hsing, Yu. (2011). Effect of macroeconomics variable on the stock market: The case of the Czech Republic.Theoretical and Applied Economics, XVIII(7); 54-64.

*      Jeanneney, S. G., Hun, P. and Liang, Z. (2006). Financial sector development, economic efficiency and productivity growth: Evidence from China. The Developing Economics, XLIV(1); 27-52.

*      Kumbhakar, S. C. and Mavrotas, G. (2005).Financial sector development and productivity growth. 1-34, Available At: www.miider.unu.edu

*      Law, S. H. and Azman-Saini, W. N. W. (2012).Institutional quality, governance, and financial development.Economics of Governance, 13(3); 217–236.

*      Lichtenberg, F., and Potterie, B. (1998). International R&D spillovers: A comment. European Economic Review, 42(8); 1483-1491.

*      Levine, R and Zervos.S. (1996).Stock market development and long-run growth. The Word Bank Economic Review, 10(2); 323-339.

*      Naceur, S. B., Ghazouani, S. and Omran, M. (2007). The determinants of stock market development in the Middle-Eastern and North African. Managerial Finance, 33(7); 477-489.

*      Narayan, P., Sharma, S. S. and Thuraisamy.K. (2015). Can governance qoulity predict stock market returns? New global evidence. Pacific-Basin Finance Journal, 35(Part A); 367-380.

*      Kim, D. H., Lin, S. C. and Suen, Y. B. (2010).Dynamic effects of trade openness on financial development. Economic Modelling, 27(1); 254–261.

*      Samadi, S., Bayani, O. and Ghalandari, M. (2012). The relationship between macroeconomics variables and stock market returns in the Tehran stock exchange. International Journals of Acodemic Research in Business and Social Sciences, 2(6); 559-573.