بررسی جهت علیت بین بازار نقدی و آتی زعفران با تمرکز بر دوره های صعودی و نزولی

الموضوعات : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

جواد غیاثی ¹ (دانشجوی دکتری دانشکده اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد)
محمدطاهر احمدی شادمهری ² (دانشیار گروه اقتصاد دانشکده علوم اداری و اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد)

تاريخ الإرسال : 02 السبت , ذو القعدة, 1442 تاريخ التأكيد : 02 السبت , ذو القعدة, 1442 تاريخ الإصدار : 10 السبت , شوال, 1442

الکلمات المفتاحية: قیمت نقدی, قیمت آتی, زعفران, آزمون علیت گرنجر, مدل گارچ,

ملخص المقالة :

بررسی جهت علیت بین بازارهای آتی و نقدی یک محصول، همواره یک سوال مهم برای بازیگران بازار آن محصول و همچنین سیاستگذاران است. با راه اندازی بازار مشتقات مالی از جمله آتی و اخیتار معامله زعفران در بورس کالای ایران از سال 1397 این سوال در بازار زعفران ایران نیز مطرح شده است. در این مقاله هدف اصلی تعیین جهت علیت بین بازار نقدی و آتی زعفران است. داده های موردنیاز از بورس کالای ایران و همچنین پایگاه دنیای زعفران طی دوره خرداد 1397 تا آبان 1398 به صورت روزانه اخذ و بر اساس مدل های علیت گرنجر و ناهمسانی شرطی تعمیم یافته استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که در حالت عمومی، نتایج صریحی درباره جهت علیت وجود ندارد اما با تفکیک بین دوره های صعودی و نزولی، مشخص می شود که در دوره های نزولی،مطلقا، علیت از بازار آتی به نقدی بوده است و در دوره های صعودی، بعضا، علیت از بازار نقدی به آتی بوده است.

المصادر:

*      هال، جان،(1384)، "مبانی مهندسی مالی و مدیریت ریسک"، ترجمه سجاد سیاح و علی صالح­آبادی، تهران: گروه رایانه تدبیرپرداز، 1384، عنوان اصلی: Fundamentals of futures and options markets, c2002

*      مهرآرا، محسن و فاطمه نائبی، (1393)، "رابطه بین قیمت‌های نقدی و آتی سکه طلا در ایران"، اقتصاد مالی، دوره 8، شماره 29، زمستان 1393، صفحه 71-88

*      فکاری بهزاد، اکبر میرزاپور، علی صیامی و مصطفی کجوری، (1392)، "بررسی ارتباط قیمت بازار آتی و نقدی سکه طلای ایران"، دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، شماره 22، تابستان 1393، صفحه 93-107.

*      احمدپور، احمد و مرضیه نیک­زاد (1390)، "بررسی رابطه بین قیمت های نقد و آتی سکه طلا، در بورس کالای ایران"، بورس اوراق بهادار، بهار 1390، شماره 13، صفحه.175-190.

*      نریمانی، رضا و احمد نریمانی(1394)، "تحلیل سری های زمانی"، تهران، ناقوس، 1394.

*      Xianfang Su & Huiming Zhu & Xinxia Yang,(2019), "Heterogeneous Causal Relationships between Spot and Futures Oil Prices: Evidence from Quantile Causality Analysis," Sustainability, MDPI, vol. 11(5), pages 1-17.

*      Quintino, Derick & David, S. & Vian, F. ,(2017), "Analysis of the Relationship between Ethanol Spot and Futures Prices in Brazil", International Journal of Financial Studies, pages 1-10.

*      Joseph, A. , Sisodia, G. and Tiwari, A. ,(2015), "The Inter-Temporal Causal Nexus between Indian Commodity Futures and Spot Prices: A Wavelet Analysis", Theoretical Economics Letters, 5, pages 312-324.

*      Xu, Xiaojie, (2014), "Price Discovery in U.S. Corn Cash and Futures Markets: The Role of Cash Market Selection," Agricultural and Applied Economics Association, Annual Meeting, pages 1-38.

*      Ling-yun, H., & Xie, W. ,(2011), "Who Has the Final Say ? Market Power versus Price Discovery in China’s Sugar Spot and Futures Markets", China Agricultural Economic Review 4(3), January 2012, pages 379-390.

*      Baldi, Lucia & Peri, Massimo & Vandone, Daniela, (2011), "Spot and future prices of agricultural commodities: fundamentals and speculation", International European Forum, February 14-18, 2011, pages110-125.

*      Hernandez, Manuel & Torero, Maximo, (2010), "Examining the Dynamic Relationship Between Spot and Futures Prices of Agricultural Commodities", Commodity Market Review, IFPRI Discussion Paper 0098, pages1-39.

*      Silvapulle, P. and Moosa, I.A. , (1999), "The relationship between spot and futures prices: Evidence from the crude oil market", futures markets, pages 175-193.

*      Chen, Rong and Zheng, Zhen-long, (2008), "Unbiased estimation, price discovery and market efficiency: Relationship between futures prices and spot prices". Systems Engineering - Theory & Practice, Volume 28, Issue 8, Pages 2-11

*      Fortenbery, T.R. ,(2004), "Developed speculation and underdeveloped markets—the role of futures trading on export prices in less developed countries'.  European Review of Agricultural Economics 31(4), pages 451-471.

*      Mattos, F., & Garcia, P. ,(2004), "Price Discovery In Thinly Traded Markets: Cash And Futures Relationships In Brazilian Agricultural Futures Markets', NCR-134 Conference on Applied Commodity Price Analysis, pages 1-17.

*      Chakravarty, S., Gulen, H., & Mayhew, S.,(2004), "Informed Trading in Stock and Option Markets", The Journal of Finance, Vol. 59, No. 3, pages 1235-1257

*      Fortenbery, T.R., & Zapata, H.O. (1997). "An evaluation of price linkages between futures and cash markets for cheddar cheese", Futures market, Volume17, Pages 279-301

*      Bopp, A.E.; Sitzer, S. ,(1987), "Are petroleum futures prices good predictors of cash value?", J. Futures Markets, 1987, 7,pages 705–719.

*      Engle, R., (1982)," Autoregressive Conditional Heteroscedasticity with Estimates of the Variance of U.K Inflation", Econometrica 50(4), pages 987–1007.

*      Bollerslev,T., (1986), "Generalized autoregressive conditional  heteroskedasticity", Journal of Econometrics 31, pages 307–327.

*      Bollerslev, T., Engle, R. Wooldridge, J. ,(1988), "A Capital Asset Pricing Model with Time Varying Covariances, Journal of Political Economy, 96, pages 116-131.

*      Granger, C.W ,(1969), "Investigating Causal Relations by Econometric Models and Cross-spectral Methods", Econometrica, 37(3),pages 424-438.

*      Sørensen, Bent E.  ,(2005), "granger Causality", ECONOMICS 7395, Spring, March 1, 2005.pages 1-4.

*      Mariusz, Maziarz ,(2015), "A review of the Granger-causality fallacy", Philosophical economics, spring 2015, pages 86-105.

*      Granger, C.W. (2001). "Some recent developments in a concept of causality", Journal of Econometrics, vol. 39, issue 1-2,pages 199-211