ارزیابی مولفه‌های کیفیت محیط فضای بیمارستانی از منظر طبیعت گرایی (مورد پژوهی بیمارستان شریعتی تهران)

الموضوعات :

معصومه آل رضاامیری ¹ (دانشجوی دکترای معماری، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران)
فرح حبیب ² (استاد، گروه معماری و شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
آزاده شاهچراغی ³ (دانشیار، گروه معماری و شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)

تاريخ الإرسال : 16 السبت , جمادى الأولى, 1441 تاريخ التأكيد : 08 الأحد , جمادى الثانية, 1441 تاريخ الإصدار : 26 الثلاثاء , جمادى الأولى, 1441

الکلمات المفتاحية: فضای درمانی, بیمارستان شریعتی, طبیعت گرایی, کیفیت محیط,

ملخص المقالة :

مقدمه: محیط کالبدی بیمارستان، شامل عناصر و مولفه‌هایی است که ارتقاء آنها، از منظر طبیعت‌گرایی، موجب بهبود کیفیت محیط درمانی و هم‌چنین ادراک بهتر و رضایت‌مندی کاربران، می‌شود. لذا، این تحقیق با هدف ارتقای کیفیت محیطی فضاهای درمانی با رویکرد طبیعت‌گرایی در راستای سلامت و رضایت است. مورد پژوهی (بیمارستان شریعتی تهران) است . روش پژوهش: این تحقیق توصیفی، از نوع پیمایشی و همبستگی می‌باشد. با مصاحبه و پرسشنامه از کاربران درمانی بیمارستان شریعتی، تاثیرات ارتقاء محیط و طبیعت سبز درعرصه عمومی آن تحلیل شد. انتخاب جامعه آماری از روش نمونه‌گیری کوکران با ضریب خطای0/1 و استفاده از رگرسیون خطی توسط نرم‌افزار تحلیلی - آماری spss برای تجزیه و تحلیل پاسخ ها صورت گرفته است. یافته‌ها: برای بررسی فرضیه‌ تحقیق و بطور کلی آزمون مدل مفهومی پژوهش، که عوامل کالبدی - محیطی و غیرکالبدی می‌توانند بر بهبود کیفیت محیط فضای درمانی از منظر طبیعت گرایی، تاثیر داشتند از رگرسیون چندمتغیره به روش گام به گام استفاده شد. بر اساس نتایج بدست آمده، در تحلیل عوامل کالبدی محیط داخلی، چهار شاخص به عنوان مهم‌ترین پیش‌بینی‌کننده‌ها و در خصوص عوامل کالبدی محیط خارجی، نیز دو شاخص مصداق داشت. در بررسی مهم‌ترین عوامل غیرکالبدی نیز مدل رگرسیونی شش عامل مهم بدست داد. نتیجه‌گیری: نتایج تحقیقات، مشخص نمود که عوامل کالبدی - محیطی درکیفیت محیط، موثر بوده. رضایت کاربران از کیفیت محیط، اثبات گردید و در نهایت، نتایج تحلیل نمودارها بر وجود همبستگی بین متغیر کیفیت و رضایت دلالت داشته است.

المصادر:

1- Ingham B, Spencer C. Do comfortable chairs and soft light in the waiting area really help reduce

anxiety and improve the practice’s image? Health Psychology Update, 1997; 28: 17–20.

2- Baskaya A, Wilson C, Ozcan YZ. Wayfinding in an unfamiliar environment. Environment and

Behavior, 2004; 36(6): 839–67.

3- Dilani, A. Psychosocially Supportive Design: Scandinavian Healthcare Design, 2006

4- Adams, A, Theodore D, Goldenberg E, Mclaren C, Mckeever P. Kids in The Atrium: Comparing Architectural Intentions and Children’s Experiences in A Pediatric Hospital Lobby, Journal of Social Science & Medicine, 2010; 70: 658-667.

5- Kaplan, R, Kaplan, S. The Experience of Nature: A Psychological Perspective. New York: Cambridge University Press; 1989

6- Wilson, E. Biophilia. Cambridge: Harvard University Press. USA; 1984

7- Relaxation village A. formulation of design criteria; Environmental Science and Technology; 2009: 4.

8- Kreitzer M, Zborowsky Larson J. What Impact Does the Environment Have on Us? Available onhttp://takingcharge.csh.umn.edu/explore-healing-practices/healing-environment/what-impact-does- environmenthave-us, 2010

9- Motalebi, Gh, Vojdanzadeh, L. Effect of Physical Environmental of Medical Space in Rebuilding Patients’ Anxienty and Stress (Case Study: a Dental Office), Honar-ha-ye-Ziba, 2015; 20 (2): 35-46.

10- Verderber SF. Windowness and human behavior in the hospital rehabilitation environment. Ann Arbor: University Microfilms International;1983: 105-286

11- Pakzad J. Handbook of Designing Urban Spaces in Iran, Department of Housing and Urban Development, Deputy of Urban Planning and Architecture, Secretariat of the High Council of Urban Development and Architecture;2004

12- Lang, Jan, Creating Architectural Theory, The Role of Behavioral Sciences in Environmental Design, Fourth Edition with Additions, Translated by Alireza Einifar, Tehran, Tehran University Press; 2002

13- Litkuhi S. Design principles of children's hospitals based on user opinion, Ph.D. Thesis, Tehran: University of Science and Technology; 2009

14- Emamgholi. A. The impact of quality of environment architecture on mental health, an idea for “Architecture Therapy, Ph.D. Thesis, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran; 2013.

15- OberlinJ. Evidence that Pediatric Settings Can Heal, Health Care Design, Available on: www.healthcaredesignmagazine. Com; 2008.

16- Ansari M, Momeni K. The role of environmental factors on human behavior. Report Quarterly, number66,67 winter 2010.

17- WWW. http://shariati.tums.ac.ir/

18- Karimi, Victoria, Art therapy, color, form and space and its effects on the environmental graphics of the children's hospital, Journal of Rahpooye honar, 2007,2(2)

19- Alkalin-Baskayaa A. & K. Yildirim. Design of CirculationAxes in Densely Used Polyclinic Waiting Halls., in Building and Environment, 2007; 4: 1743–1751.

20- montazerolhoje M R, ekhlasi A. Analysis of Factors Affecting the Patient Effectiveness and Satisfaction level in Therapeutic Spaces: A Case Study in Yazd Hospitals. Jhosp, 2018; 17(2): 81-96. URL: http://jhosp.tums.ac.ir/article-1-5924-fa.html

21- Najafi A, Tabaeian SM, Attari A. Effect of Interior Design of Healthcare Environments on Patients Function Hospitalized in Psychiatric Department. J Res Behav Sci, 2016; 14(3): 281-9.

22- Motalebi, Gh. & VojdanZadeh, L. The effect of the physical environment of the therapeutic spaces on reducing the stress of patients; Case study of dentistry. Honarhaye Ziba , 2014; 20(2): 35-46.

23- Salehnia, M., Mustafa, K., & JaziAhmadzad, S. Effect of physical environment on mental image of the hospital: the consumer's perspective. Hakim Research Journal, 2012; 15(4): 321-7.

24- Sabahi-Bidgoli, M, Mousavi, SGA, Kebriaei A, Seyyedi SH, Shahri S & Atharizadeh M. The quality of hospital services in Kashan educational hospitals during 2008-9: the patients' viewpoint. KAUMS Journal (FEYZ), 2011; 15(2): 146-152

25- Mourshed M & Zhao Y. Healthcare providers' perception of design factors related to physical environments in hospitals. Journal of Environmental Psychology, (2012); 32(4): 362-370.

26- Arneill AB, Devlin S. Perceived quality of care: the influence of the waiting room environment. Journal of Environmental Psychology, 2002; 22(4): 345–60