بررسی اثرات فرهنگ شرکتی بر پذیرش و به‌کارگیری رویه‌های حسابداری مدیریت نوین در شرکت‌های تولیدی

الموضوعات : حسابداری مدیریت

محمد نظری پور ¹ , بابک زکی زاده ²

1 - استادیار، گروه حسابداری، دانشگاه حضرت معصومه (س)، قم، ایران (نویسنده مسئول)
2 - کارشناسی ارشد مدیریت بازرگانی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد آبادان ، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران

تاريخ الإرسال : 22 الأحد , جمادى الثانية, 1444 تاريخ التأكيد : 27 الأربعاء , شوال, 1444 تاريخ الإصدار : 05 الأحد , محرم, 1445

الکلمات المفتاحية: فرهنگ شرکتی, رویه‌های حسابداری مدیریت نوین, شرکت‌های تولیدی, بهبود عملکرد,

ملخص المقالة :

فرهنگ شرکتی بیانگر طرز فکر کارکنان نسبت به وظایف محوله، ارزش های جاری و چشم انداز شرکت می باشد. براین اساس پژوهش حاضر تلاش دارد تا اثرات فرهنگ شرکتی بر پذیرش و به کارگیری رویه های حسابداری مدیریت در شرکت های تولیدی را مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش گردآوری داده‎ها توصیفی-پیمایشی است. داده‌های پژوهش حاضر از طریق توزیع پرسش‎نامه بین حسابداران مدیریت/صنعتی 97 شرکت تولیدی جمع‌آوری‌شده است. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از رگرسیون چندگانه انجام شده است. ابعاد فرهنگ شرکتی استفاده شده در این پژوهش عبارتند از: فرهنگ نوآوری، فرهنگ انسان گرایی، فرهنگ تیم محور، فرهنگ جزئی نگر، فرهنگ ثبات، فرهنگ نتیجه گرا و فرهنگ تهاجمی می باشد. رویه های حسابداری مدیریت نوین استفاده شده در این پژوهش 15 مورد بود. براساس یافته های پژوهش حاضر چهار فرهنگ نوآوری، تیم محور، جزئی نگر و تهاجمی بر پذیرش و به کارگیری رویه های حسابداری مدیریت نوین اثر مثبت و معناداری دارند. در مقابل سه فرهنگ انسان گرایی، ثبات و نتیجه گرا بر پذیرش و به کارگیری رویه های حسابداری مدیریت نوین اثر معناداری ندارند. درکل، فرهنگ شرکتی از طریق فراهم ساختن بسترهای لازم برای پذیرش و به کارگیری رویه های حسابداری مدیریت نوین، می تواند باعث بهبود عملکرد شرکت های تولیدی شود.

المصادر:

حساس یگانه، یحیی؛ دیانتی دیلمی، زهرا و نوروزبیگی، ابراهیم (1390). بررسی وضعیت حسابداری مدیریت در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، مجله حسابداری مدیریت، سال چهارم، شماره هشتم، 18-1. 

موسوی، سید علیرضا و عربی، مسلم (1392). بررسی ابطه بین مراحل تکامل حسابداری مدیریت با نوآوری فنی و نوآوی حسابداری مدیریت در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. اولین کنفرانس ملی حسابداری و مدیریت، شیراز، 25 شهریور 1392. 

میرباقری رودباری، سیده آمنه و کردستانی، غلامرضا (1400). وضعیت حسابداری مدیریت استراتژیک در ایران: رویکرد تکنیکی-مدیریتی. فصلنامه علمی پژوهشی دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، سال دهم، شماره چهل­ام، 87-71. 

یعقوبیان، شیرمحمد؛ جمشیدی نوید، بابک؛ قنبری، مهرداد و نادمی، آرش (1400). ارائه مدل اقتضائی ارزیابی عملکرد شرکت­ها با تاکید بر نقش ابزارهای نوین حسابداری مدیریت. فصلنامه علمی پژوهشی دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، سال دهم، شماره 37، 127-113.

AjiboIade, S. O. (2013). Drivers of choice of management accounting system designs in Nigerian manufacturing companies. Int J Bus Soc Res (IJBSR), 3, 45–57.

Aksom, H. & Tymchenko, I. (2020). How institutional theories explain and fail to explain organizations. Journal of Organizational Change Management, 33(7), 1223-1252.

Ayeni, R. K. (2012). A Firms assessment of profit function of manufacturing in Nigeria during global economic depression: a panel model approach. Ozean J Soc Sci, 5(2), 41-48.

Ax, C., & Greve, J. (2017). Adoption of management accounting innovations: Organizational culture compatibility and perceived outcomes. Management Accounting Research, 34, 59-74.

Azudin, A., & Mansor, N. (2018). Management accounting practices of SMEs: The impact of organizational DNA, business potential and operational technology. Asia Pacific Management Review, 23(3), 222-226.

Baines, A., & Langfield-Smith, K. (2003). Antecedents to management accounting change: a structural equation approach. Accounting, organizations and society, 28(7-8), 675-698.

Baird, K., Harrison, G., & Reeve, R. (2007). Success of activity management practices: the influence of organizational and cultural factors. Accounting & Finance, 47(1), 47-67.

Burns, J., & Scapens, R. W. (2000). Conceptualizing management accounting change: an institutional framework. Management accounting research, 11(1), 3-25.

Charaf, K., & Bescos, P. L. (2013). The role of organizational and cultural factors in the adoption of activity-based costing: the case of Moroccan firms. Accounting and Management Information Systems, 12(1), 4-21.

Childs, M., Turner, T., Sneed, C., & Berry, A. (2022). A Contingency Theory Approach to Understanding Small Retail Business Continuity during COVID‐19. Family and Consumer Sciences Research Journal, 50(3), 216-230.

Chongruksut, W. (2009). Organizational culture and the use of management accounting innovations in Thailand. Ramkhamhaeng University International Journal, 3(1), 113-126.

Choppin, J. (1996). Our people are our greatest asset. Management Development Review, 9(3), 8-13.

• Deem JW, Barnes B, Segal S, Preziosi R. (2010). The relationship of organizational culture to balanced scorecard efectiveness. SAM Advanced Management Journal, 75(4):1


• Duh, R. R., Xiao, J. Z., & Chow, C. W. (2009). Chinese firms' use of management accounting and controls: facilitators, impediments, and performance effects. Journal of international accounting research, 8(1), 1-30.


• Fei, Z. Y., & Isa, C. R. (2010). Activity-based costing success (ABC) implementation in China: the effect of organizational culture and structure. In Sixth Asia Pacific Interdisciplinary Research in Accounting Conference (APIRA).


• Frigo ML, Williams, K. (2019). Management Accounting. Strategic Finance, 1:38–43.


• Geddes, B. H. (2020). Emerging technologies in management accounting. Journal of Economics and Business, 3(1), 151, 159.


• Gong, M. Z., & Tse, M. S. (2009). Pick, mix or match? A discussion of theories for management accounting research. JABM: Journal of accounting business and management, 16(2), 54-66.


• Hasas Yeganeh, Y., Deyanati Dilami, Z., Nowrooz Beigi, E. (2011). Management accounting practices in the firms listed on the Tehran stock exchanged: An empirical examination. Journal of Management Accounting, 4(1), 1-18. (in Persian)

Hertati, L., & Zarkasyi, P. (2015). Effect of Competence User Information System, the Quality of Accounting Information Systems Management and Implications In-satisfaction User Information System (State Owner in Sumatera Selatan). European Journal of Accounting, Auditing and Finance Research, 3(2), 35-60.

Hopper, T., Tsamenyi, M., Uddin, S., & Wickramasinghe, D. (2009). Management accounting in less developed countries: what is known and needs knowing. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 22(3), 469–514.

Junqueira, E., Dutra, E. V., Zanquetto Filho, H., & Gonzaga, R. P. (2016). The effect of strategic choices and management control systems on organizational performance. Revista Contabilidade & Finanças, 27, 334-348.

Kapiyangoda, K., & Gooneratne, T. (2018). Institutions, agency, culture and control: a case study of a multinational operating company. Journal of Accounting & Organizational Change, 14(4), 402-428.

Kevin B, Kristal JH, Robert R (2011). The relationships between organizational culture, total quality management practices and operational performance. Int J Oper Prod Manag, 37(1), 789–814.

Marpaung, E. I., Aryati, T., & Augustine, Y. (2022). The Influence of Strategic Management Accounting and Information Technology Capability on Company Performance with Sustainable Competitive Advantage as the Mediator. International Journal of Educational Research and Social Sciences (IJERSC), 3(5), 2125-2139.

Mat, T. Z. T. (2012). Management accounting and organizational change: impact of alignment of management accounting system, structure and strategy on performance. LAP LAMBERT Academic Publishing.

Mirbagheri Roodbari, S.A., Kordestani, G. (2021). The status of strategic management accounting in Iran: A technical-managerial view. Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 10(40), 71-87. (In Persian)

Mohamad, N. A., Karami, M., Bajuri, N. H., & Asgharizade, E. (2015). The relationship among strategy, competition and management accounting systems on organizational performance. European Online Journal of Natural and Social Sciences, 4(3), 565-581.

Mosawi, S.A., Arabi, M. (2013).  Examining the relationship between the evolution stages of management accounting with technical innovation and innovation of management accounting in companies admitted to the Tehran Stock Exchange. The First National Conference on Accounting and Management, Shiraz, September 16, 2013. (In Persian)

Nagirikandalage, P., & Binsardi, B. (2017). Inquiry into the cultural impact on cost accounting systems (CAS) in Sri Lanka. Managerial Auditing Journal, 2(4–5), 463-499.

Naranjo‐Valencia, J. C., Jiménez‐Jiménez, D., & Sanz‐Valle, R. (2011). Innovation or imitation? The role of organizational culture. Management decision, 49(1), 55–72.

• Nor-Aziah, A. K., & Scapens, R. W. (2007). Corporatisation and accounting change: The role of accounting and accountants in a Malaysian public utility. Management Accounting Research, 18(2), 209-247.


• Nusa, I. B. S. (2015). Influence of organizational culture and structure on quality of accounting information system. International Journal of Scientific & technology research, 4(05), 257-267.


• Ogungbade, O. I., & Oyerogba, E. O. (2020). Firm culture and management accounting practices among manufacturing firms in Nigeria. Future Business Journal, 6(1), 1-17.


• Ojua, M. O. (2016). Strategic management accounting practices among indigenous Nigerian manufacturing enterprises. Open science Journal, 1(2), 1-14.

Ominunu, O. G. (2015). Management information and accounting system and organizational performance in Nigeria. American Journal of Social and Management Sciences, 6(1), 1-17.

O'Reilly III, C. A., Chatman, J., & Caldwell, D. F. (1991). People and organizational culture: A profile comparison approach to assessing person-organization fit. Academy of Management Journal, 34(3), 487-516.

Otley, D. (2016). The contingency theory of management accounting and control: 1980–2014. Management accounting research, 31, 45-62.

Pasch, T. (2019). Strategy and innovation: the mediating role of management accountants and management accounting systems’ use. Journal of Management Control, 30(2), 213-246.

Rababah, A. (2015). The relationship between cultural factors and balanced scorecard implementation. International Review of Management and Business Research, 4(4), 1208-1218.

Ribeiro, J. A., & Scapens, R. W. (2006). Institutional theories in management accounting change: contributions, issues and paths for development. Qualitative research in accounting & management, 3(2):94–111.

Robalo, R. (2014). Explanations for the gap between management accounting rules and routines: An institutional approach. Accounting Review, 17(1), 88-97.

Simionescu, S., & Bica, E. (2016). Influence factors social and cultural rights on the evolution of management accounting. Journal of Advanced Research in Management, 7(2 (14), 96- 101.

Sumkaew, N. (2016). Management accounting changes and the interaction effect of management accounting practices and integrated information systems on organisational performance: evidence from Thailand. (Doctoral dissertation, Newcastle University).   

Thompson, S. (2006). Kraft CEO SlamsCompany, trims marketing staff. Advertising Age, 1, 3-62.

TuanMat, T.Z., Smith, M. (2014). The Impact of Changes in Environment and AMT on Management Accounting Practices and Organizational Strategy, Structure and Performance. Journal of Applied Management Accounting Research, 12(1), 55-82.

Velasquez, S., Suomala, P., Järvenpää, M. (2015). Cost consciousness: conceptual development from a management accounting perspective. Qualitative Research in Accounting & Management, 12, 55–86.

Von Brandt-Siemers, J.B. (2019). Activity-based costing in higher education: a case study of three implementations. (Doctoral dissertation, Capella University). 

Westrum, R. 92004). Increasing the number of guards at nuclear power plants. Risk analysis: an official publication of the Society for Risk Analysis.  An International Journal, 24(4), 959-961.

Yaghoubian, S.M., Jamshidi Navid, B., Ghanbary, M., Nademi, A. (2021). A contingency model of performance evaluation: emphasizing on the role of modern management accounting tools. Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 10(37), 113-127. (In Persian)

Yigitbasioglu, O.M. (2017). Drivers of management accounting adaptability: the agility lens. Journal of Accounting & Organizational Change, 13(2), 262–281.