تاثیر بدهی دولت بر رشد و رفاه جامعه تحت حاکمیت طلایی توسعه مالی بابکارگیری مدل‌های تغییر رژیمی حدآستانه استار

الموضوعات : حسابداری مدیریت

محمدباقر صادقی ¹ , مرجان دامن کشیده ² , علی یونسی ³ , شهریار نصبیان ⁴ , امیر رضا کیقبادی ⁵

1 - گروه اقتصاد، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - گروه اقتصاد،واحد تهران مرکزی ،دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ،ایران()نویسنده مسئول
3 - گروه اقتصاد، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران
4 - گروه اقتصاد، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ،ایران
5 - گروه حسابداری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ،ایران

تاريخ الإرسال : 13 الأحد , شعبان, 1444 تاريخ التأكيد : 10 الأحد , شوال, 1444 تاريخ الإصدار : 05 الأحد , محرم, 1445

الکلمات المفتاحية: بدهی دولت, رفاه اقتصادی, توسعه مالی, رویکرد آستانه‌ای,

ملخص المقالة :

کشور‌های درحال توسعه و به‌خصوص برخوردار از رانت منابع طبیعی با نا‌کارایی و اندازه‌ی بزرگ دولت مواجه هستند. در بسیاری از مواقع کشور‌های برخوردار از رانت منابع طبیعی جهت جبران کسری ساختاری، با کاهش هزینه‌های عمرانی اقدام به ایجاد مازاد تراز سرمایه‌ای در بودجه می‌کنند و مازاد سرمایه‌ای ایجاد شده را به هزینه‌های جاری تخصیص می‌دهند. این امر دارای تبعات پایدار منفی و بلندمدت برای رشد اقتصادی است. در بسیاری از کشور‌ها این‌رویکرد نیز قادر به جبران کل کسری تراز عملیاتی دولت نیست و کسری باقیمانده از طریق استقراض از خارج یا اقتصاد داخلی تامین می‌شود. در مطالعه حاضر به تحلیل تاثیر بدهی دولت بر رشد و رفاه جامعه تحت حاکمیت طلایی توسعه مالی طی دوره زمانی ١٣٦۵-١٣٩٩ و بکارگیری رویکرد آستانه‌ای انتقال ملایم (STAR) پرداخته شد. نتایج قسمت غیرخطی مدل نشان از وجود رابطه مثبت متغیر توسعه مالی با شاخص رشد و رفاه اقتصادی را نشان می‌دهد. همچنین متغیر‌های اندازه دولت، کسری بودجه دولت، شوک نفتی، نوسانات نرخ ارز و تحریم به ترتیب منجر به کاهش؛ ١٧ درصدی، ١٤ درصدی، ٦ درصدی، ٤٣ درصد و ٢ درصدی رشد و رفاه اقتصادی می‌شوند. کانال اصلی اثرگذاری توسعة مالی، از طریق افزایش کارآیی سرمایه‌گذاری، کیفیت مقررات، کاهش تحریم‌های اقتصادی و شاخص‌های حاکمیتی انجام می‌گیرد. بنابراین می‌توان نحوة آزادسازی بازار‌های مالی، ضعف مدیریت نظام مالی و عدم شکل‌گیری بازار‌های مالی منسجم و بهره‌مندی از مقررات در کشور را، از دلایل کاهش کارآیی سرمایه‌گذاری از طریق تخصیص غیر بهینة منابع در کشور دانست. در نتیجه، باید توجه و اهتمام بیشتری در کشور، برای توسعه و کارآمد کردن بازار‌های مالی و در نتیجه تخصیص کارآ‌تر منابع و افزایش کارآیی سرمایه‌گذاری، انجام گیرد. همچنین باتوجه به وابستگی شدیدی بودجه دولت به درآمد‌های نفتی، باید این وابستگی کاهش و توجه به درآمد مالیاتی افزایش گردد.

المصادر:

آرمن سیدعزیز، پیرو فرزانه (1394) بررسی عدم تقارن در ادوار تجاری ایران و نقش تکانه های نفتی در ایجاد آن، فصلنامه اقتصاد مقداری (فصلنامه بررسی های اقتصادی) :   زمستان 1392 , دوره  10 , شماره  4 (پیاپی 39); از صفحه 113 تا صفحه 146

امامی، کریم و مهدی ادیب پور (1388). بررسی اثرات نامتقارن شوکهای نفتی بر تولید. فصلنامه مدلسازی اقتصادی. سال سوم. شماره4. پیاپی 10. زمستان 1388. صص 26-1

شریفی رنانی حسین و سارا قبادی (1391) "اثرات نامتقارن شوک های سیاست پولی بر سطح تولید واقعی در ایران: رویکرد چرخش مارکوف. مدلسازی اقتصادی" پاییز 1391، دوره 6 شماره  3 (پیاپی  19) صص 108-89

عباسی نژاد حسین، گودرزی قراهانی؛ یزدان و شیوا مشتری دوست (1391)، " آیا نوسانات حجم پول دارای اثرات حقیقی بر اقتصاد می باشد" ، فصلنامه  تحقیقات اقتصادی راه اندیشه، بهار 1391. صص 94-69

فلاحی، فیروز ؛ محسن پور، پورعبادالهان کویچ؛ بهبودی، داوود و فخری سادات محسنی زنوزی. (1392) "بررسی اثرات نامتقارن شوکهای درآمد نفتی بر تولید در اقتصاد ایران با استفاده از مدل مارکوف – سوئیچینگ"  فصلنامه اقتصاد انرژی ایران. شماره 7. تابستان 1392. صص 127-103

مهرگان، نادر و پرویز محمدزاده و محمود حقانی و یونس سلمانی (1392) " بررسی الگوی چند رفتاری رشد اقتصادی در واکنش به نوسانات قیمت نفت خام: کاربردی از مدل های GARCH و رگرسیون چرخشی مارکف" تحقیقات مدل سازی اقتصادی، تابستان 1392، شماره 12، از صفحه 73 تا 101

هژبر کیانی، کامبیز و مرادی علیرضا (1390) تعیین نقاط چرخش در دوره های تجاری اقتصاد ایران با استفاده از الگوی خودبازگشتی سوئیچینگ مارکف.  مدلسازی اقتصادی، صص 25-1

Blacchard, Oliver, J., Gali, Jordi, (2007), the macroeconomics effects of oil shocks: Why are the 2000s so different from the 1970s? NBER working paper series, P. w13368.

Farzanegan, M.R., Markwardt, G., (2009), “The effects of oil price shocks on the Iranian economy”, Energy Economics 31(1), 134-151.

Fathin Faizah Said, AbdGhafar Ismail. (2008). “Monetary Policy, Capital Requirement and lending behavior of Islamic Banking in Malaysia”, Journal of Economic Cooperation, 29, 3 (2008). 1-22

Hylmun Izhar, Dr. Mehmet Asutay (2007) “the Controllability and Reliability of Monetary Policy in Dual Banking System: Evidence from Indonesia”. Review of Islamic Economics, Vol. 11, No. 2, pp. 17-29, 2007

Jiménez-Rodríguez, R. and Sánchez (2005), Oil Price Shocks and Real GDP Growth: Empirical Evidence for some OECD Countries, Applied Economics 37.

Juncal Cunado and Fernando DeGracia (2004), Oil Prices, Economic Activity and Inflation: Evidence for Some Asian Countries. Working paper.

Koop, G. & Onorante, L. (2012), "Estimating Phillips Curves in turbulent times using the ECB’S survey of professionl forecasters". European Central Bank,Working Paper Series, February 2012, NO 1422

Olomola Philip Akanni (2007),Oil Wealth and Economic Growth in oil Exporting African, Countries, Departement of Economics, Obafemi Awolowo University.

Pascal Jacquinot, Mika Kuismanen, Ricardo Mestre and Martin Spitzer, (2009), Assessment of the Inflationary Impact Of oil Shocks in the Euro Area, the Energy Journal.