ارزیابی تناسب توزیع مکانی پارک‌های شهری تبریز از منظر حوزه نفوذ با استفاده از سنجش‌ازدور و GIS

الموضوعات :

شبنم اکبری ¹ (دانش‌آموخته کارشناسی‌ ارشد علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.)
امید رفیعیان ² (استادیار گروه مهندسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.)

تاريخ الإرسال : 04 الثلاثاء , ربيع الثاني, 1443 تاريخ التأكيد : 03 الثلاثاء , جمادى الأولى, 1443 تاريخ الإصدار : 15 الإثنين , محرم, 1443

الکلمات المفتاحية: سیستم اطلاعات جغرافیایی, تبریز, سنجش از دور, پارک شهری, حوزه نفوذ,

ملخص المقالة :

از منظر برنامه‌ریزی و مدیریت شهری، معیار پراکنش پارک‌ها، به لحاظ دامنه نفوذ و برخورداری مناطق اطراف آنها از مزایای آن، از اهمیت ویژه‌‌ای برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش تعیین و ارزیابی حوزه نفوذ هر یک از انواع پارک‌های شهری تبریز است. نقشه پارک‌های شهری بر اساس بهنگام‌سازی نقشه کاربری اراضی مستخرج از طرح تفصیلی تبریز به وسیله تصویر ماهواره‌‌ای و بازدیدهای میدانی به روش تلفیقی تولید شد. سپس نقشه انواع پارک‌های شهری تبریز بر حسب مساحت‌شان در 5 دسته پارک‌های همسایگی، محله‌‌ای، ناحیه‌‌ای، منطقه‌‌ای و فراشهری تهیه و شعاع نفوذ هر کدام از پارک‌ها با مبنا قرار دادن تحقیقات داخلی در محیط GIS با اعمال بافر تولید شد. نتایج نشان داد که هیچ کدام از ده منطقه شهرداری تبریز از نظر پوشش حوزه نفوذ پارک‌های "همسایگی" مطلوب نیستند و نیاز به توسعه این نوع از پارک‌ها در کل شهر جدی است. مناطق 1 و 2 و 8 از نظر پوشش حوزه نفوذ پارک‌های "ناحیه‌‌ای" در وضع مطلوبی قرار دارند. اکثر مناطق به جز 9 و 5 تحت پوشش حوزه نفوذ پارک‌های "منطقه‌‌ای" قرار دارند. پارک‌های "فراشهری"، تقریبا تمامی سطح مناطق دهگانه تبریز را پوشش می‌دهند و منطقه1 از نظر قرار گرفتن در حوزه نفوز تمام انواع پارک‌ها در بهترین وضعیت قرار دارد. از نظر کارکردهای اجتماعی و روانی پارک‌ها، هر چند وجود پارک‌های بزرگ برای جلب جمعیت عظیم محلی و گردشگران لازم است، اما نباید تاثیر به‌سزای پارک‌های کوچک محله‌‌ای را علاوه بر کارکردهای اکولوژیکی در سرگرمی خانواده‌ها و در نهایت افزایش نشاط اجتماعی نادیده گرفت.