تـاثیر آمـوزش بر نگرش و رفتار زیست محیطی آبـزی پروران برای کاهش میزان آلـودگی پسـاب مزارع پرورش قـزل آلای رنگین کمان
الموضوعات :محمدضا فرزانه 1 , مریم لاریجانی 2 , محمد رضوانی 3
1 - دانشگاه پیام نور، واحد تهران مرکز، گروه آموزش محیط، تهران، ایران
2 - دانشگاه پیام نور، واحد تهران مرکز، گروه آموزش محیط، تهران، ایران
3 - دانشگاه پیام نور، واحد تهران مرکز، گروه آموزش محیط، تهران، ایران
الکلمات المفتاحية: تصفیه پساب, رفتار زیستمحیطی, سازمان شیلات, نگرش زیستمحیطی,
ملخص المقالة :
پرورش ماهی تاثیرپذیری و تاثیرگذاری زیادی در محیط زیست دارد. هدف این پژوهش بررسی وضعیت نگرش و رفتار زیست محیطی پرورش دهندگان قزل آلا و تاثیر آموزش بر آن است. پژوهش از نوع کاربردی و روش انجام آن نیمه تجربی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و بسته آموزش زیست محیطی بود. پرسشنامه توسط اساتید دانشگاه و کارشناسان سازمان شیلات بررسی و روایی آن تایید گردید. پایایی پرسشنامه با انجام 15 آزمون، ضریب آلفای کرونباخ 84/0 را نشان داد. جامعه آماری شامل 150 مزرعه دار مالک مزارع تک منظوره با تخلیه پساب به آب های سطحی و نمونه آماری شامل 63 نفر در دو گروه آزمون و شاهد بود. نتایج نشان داد کـه نگرش زیسـت محـیطی پرسش شوندگان مناسب نیست (حدود 34 درصد پاسخ صحیح) که این نگرش ها پس از ارائه بسته آموزشی به گروه آزمون به طور معنی دار تغییر کرد (p<0.05). رفتـار زیست محیطی پرسش شوندگان نیز مناسب نبوده (79 درصد از هیچ روشی تصفیه پساب استفاده نمی کنند) لیکن زمینه برای تغییر رفتار در گروه آزمون پس از آموزش ایجاد شده و ایشان برای تصفیه پساب مزارع خود با روش هـای کـم هزینه اعـلام آمادگی کردنـد. همچنین رابطه همبستگـی میان سن، تحصیلات و سابقه آبزی پروری با نگرش و رفتار (سازگار) زیست محیطی مشاهده نشد. نتایج حاصل از این آزمون نشان داد که آموزش نقش به سزایی در رفتا زیست محیطی مزرعه داران به ویژه برای جلوگیری از ایجاد آلودگی های ناشی از پساب مزارع دارد.