بررسی و تبیین شاخص‌های انسان فرهنگی از دیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای

الموضوعات : مدیریت فرهنگی

مهدی اعمالی ¹ (کارشناسی ارشد مدیریت فرهنگی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول).)
روح‌الله جعفری ² (استادیار کارگردانی تئاتر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)

تاريخ الإرسال : 16 السبت , رمضان, 1441 تاريخ التأكيد : 16 الثلاثاء , ذو القعدة, 1441 تاريخ الإصدار : 09 الأربعاء , رمضان, 1442

الکلمات المفتاحية: فرهنگ, آیت‌الله خامنه‌ای, انسان, تربیت, انسان فرهنگی,

ملخص المقالة :

هدف پژوهش: یکی از نیازهای امروز جامعه اسلامی ما توجه گسترده به امر فرهنگ است. به لحاظ ویژگی‌های فرهنگی کشور و نیاز روز افزون به معرفی و تبیین ملاک‌ها و معیارهای صحیح از یک انسان فعال در حوزه فرهنگ، ضرورت انجام این مطالعه بنظر رسید. لذا در همین راستا تحقیق پیش‌رو به تعریف، شاخص‌ها و ویژگی‌های انسان در حوزه فرهنگ پرداخته وشناختی را ایجاد نموده است که معیاری برای ارزش‌سنجی مقوله‌ای بنام فرهنگ و آنچه از یک انسان فرهنگی انتظار داریم، باشد. روش پژوهش: این پژوهش براساس روش کیفی (تحلیلی- استنباطی) انجام و از نظر گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای است. در این تحقیق برای استخراج داده‌ها از تمامی مستندات موجود در سایت آیت‌الله خامنه‌ای تا پایان سال 1397 و نظریات مندرج در کتب و مقالات مختلف مرتبط با موضوع تحقیق استفاده گردیده است. یافته‌ها: آیت‌الله خامنه‌ای برای دست‌یابی به انسان فرهنگی، رشد در سه حوزه شناختی، تربیتی و فرهنگی را ضروری می‌دانستند و فرهنگ را انسان‌ساز و در ارتباط با انسان که مربوط به تربیت آنان در همه امور است، شناخته شد. ایشان معتقدند با تربیت صحیح اسلامی می‌توان انسان‌هایی را تربیت کرد که ویژگی‌هایی منحصر به‌ فرد داشته، زندگی‌ سعادتمندانه‌ای را اقامه و مقدمات تحقق تمدنی بزرگ را فراهم سازد. نتیجه‌گیری: انسان فرهنگی دردیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای انسانی در تراز انقلاب اسلامی است که در سه حوزه، هفت شاخص و با 83 ویژگی معرفی می‌گردد.

المصادر:

احمدی، اصغر و علیرضا افشانی (1388). پژوهشنامه بررسی مسائل فرهنگی، جلد ۱، تهران: گروه پژوهش‌های فرهنگی معاونت پژوهش‌های فرهنگی واجتماعی پژوهشکده‌ی تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام.

امان‌اللهی بهاروند، سکندر (۱۳۹۳). تأثیر فرهنگ بر انسان و طبیعت، پیدایش شیوه‌ی زیست و انسانی و پیامدهای آن، تهران: نشرافرند.

بانکی‌پورفرد، امیرحسین و قماشچی، احمد (1380). کودک و نوجوان از دیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای، تهران: مرکز مطالعات تربیت اسلامی.

بهرامی، نیک‌خواه (1393). بررسی جایگاه کرامت انسانی در اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای، پایان نامه کارشناسی ارشد.

جمالی، حمیدرضا (۱۳۸۸).عوامل مؤثر بر حمایت بین‌المللی و ارتقای حقوق فرهنگی بشر. فصلنامه مطالعات میان فرهنگی، دوره ۱۰.

حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در بوستان ولایت به مناسبت دادن درختکاری: 17/12/89

حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در دیدار اعضای انجمن اهل‌قلم، 07/11/1381

حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، ۱۰/۰۸/۱۳۸۳

حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، 22/10/1382

حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در دیدار جمعی از شعرا، 14/07/1388

حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در دیدار جوانان استان خراسان شمالی، 23/7/1391

حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در دیدار شورای عالی انقلاب فرهنگی، 15/10/1377

حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در دیدار وزیر علوم و انسانی دانشگاه‌ها، 17/10/1383

حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در دیدار وزیر علوم و روسای دانشگاه‌ها، 8/10/1383

حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در دیدار وزیر و مسئولان وزارت ارشاد و اعضای شوراهای فرهنگ عمومی کشور 19/04/1374

حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، بیانات در دیدار با اقشار مختلف مردم و جمعی از پزشکان، پرستاران و کارکنان مراکز آموزش عالی و درمانی کشور 15/09/1368

حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، سخنرانی در مراسم بیعت میهمانان خارجی شرکت‌کننده در مراسم چهلمین روز ارتحال رهبر کبیر انقلاب اسلامی و جمعی از اقشار مختلف مردم، 22/04/1368

حسینی خامنه‌ای، سیدعلی، نرم‌افزار مجموعه بیانات آیت‌الله خامنه‌ای، تهران: موسسه جهادی صهبا، ۱۳۸۸.

خسرو پناه، عبدالحسین (۱۳۹۰). جریان شناسی ضد فرهنگ‌ها، قم، تعلیم و تربیت اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.

دورتیه، ژان فرانسوا (۱۳۸۹). انسان‌شناسی (نگاهی نو به تحولات جسمانی، فرهنگی و روانشناختی انسان)، ترجمه جلال‌الدین رفیع‌فر، تهران: خجسته.

زارع، غلامرضا (1390). بررسی و مطالعه دیدگاه‌های تربیتی آیت‌الله خامنه‌ای، پایان‌نامه ارشد پیام نور تهران.

سلیمی، حسین (1388). فرهنگ گرایی، جهانی‌شدن وحقوق بشر، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.

طاهری حاجی وند, احسان و حمیدرضا جمالی (1394). بررسی منشأ پیدایش فرهنگ از دو دیدگاه بیولوژیک و انسان شناختی، کنفرانس جهانی افق‌های نوین در علوم انسانی، آینده پژوهی و توانمندسازی، شیراز، گروه پژوهش شرکت ایده بازار صنعت سبز.

قلی‌زاده، آذر (1390). جامعه شناسی فرهنگی، تهران: انتشارات آموزشی.

محسنی، منوچهر (1386). بررسی در جامعه‌شناسی فرهنگی ایران. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر ارتباطات.

مطهری، مرتضی (۱۳۷۸). تعلیم و تربیت در اسلام، تهران: انتشارات صدرا.

امام خمینی ره (1361). صحیفه نور، مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی انتشارات وزارت ارشاد اسلامی.