تاثیر عدم قطعیت سیاست اقتصادی و مسئولیت اجتماعی شرکتی با تاکید بر نقش واسطه ای سرمایه فکری و تحقیق و توسعه

الموضوعات : مطالعات توسعه اجتماعی ایران

ملیحه علیفری ¹ , میترا حامدی نژاد ²

1 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران غرب
2 - کارشناسی ارشد حسابداری دانشگاه ازاد اسلامی واحد الکترونیک

تاريخ الإرسال : 02 الأربعاء , ربيع الأول, 1444 تاريخ التأكيد : 29 الثلاثاء , ربيع الأول, 1444 تاريخ الإصدار : 12 السبت , ذو الحجة, 1428

الکلمات المفتاحية: ارزش شرکت, عدم قطعیت سیاست اقتصادی, تحقیق و توسعه, دارایی های نامشهود,

ملخص المقالة :

پژوهش حاضر با موضوع عدم قطعیت سیاست اقتصادی و ارزش شرکت: نقش واسطه ای سرمایه فکری و تحقیق و توسعه صورت پذیرفت. پژوهش از حیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی-همبستگی قلمداد می‌شود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1394 تا 1399 می باشد. نمونه مورد استفاده نیز از طریق روش حذف سیستماتیک از جامعه آماری انتخاب شد به‌این‌ترتیب از بین شرکت‌های جامعه آماری 114 شرکت به‌عنوان نمونه پژوهش، جهت بررسی و آزمون فرضیات انتخاب شده است . تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار EVIEWS10 و آزمون رگرسیون انجام شد. نتایج نشان داد بین عدم قطعیت سیاست اقتصادی و مسئولیت اجتماعی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ سرمایه فکری بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد؛ سرمایه فکری بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد؛ تحقیق و توسعه بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد همچنین تحقیق و توسعه بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد.

نص كامل:



تاثیر عدم قطعیت سیاست اقتصادی و مسئولیت اجتماعی شرکتی با تاکید بر نقش واسطه ای سرمایه فکری و تحقیق و توسعه

 

 

چکیده:

پژوهش حاضر با موضوع عدم قطعیت سیاست اقتصادی و ارزش شرکت: نقش واسطه ای سرمایه فکری و تحقیق و توسعه صورت پذیرفت. پژوهش از حیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی-همبستگی قلمداد می‌شود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران طی سال­های 1394 تا 1399 می باشد. نمونه مورد استفاده نیز از طریق روش حذف سیستماتیک از جامعه آماری انتخاب شد به‌این‌ترتیب از بین شرکت‌های جامعه آماری 114 شرکت به‌عنوان نمونه پژوهش، جهت بررسی و آزمون فرضیات انتخاب شده است . تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار EVIEWS10 و آزمون رگرسیون انجام شد. نتایج نشان داد بین عدم قطعیت سیاست اقتصادی و مسئولیت اجتماعی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ سرمایه فکری بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد؛ سرمایه فکری بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد؛ تحقیق و توسعه بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد همچنین تحقیق و توسعه بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد.

واژه‌هاي كليدي:  عدم قطعیت سیاست اقتصادی، ارزش شرکت، سرمایه فکری ، تحقیق و توسعه. 

مقدمه

در سال های اخیر تشدید عدم قطعیت در مورد سیاست های دولت ، اهمیت درک تأثیرات آن بر اقتصاد واقعی را برجسته کرده است. اغلب مطالعات نظری و تجربی ، تأثیر عدم قطعیت در سرمایه گذاری را در چارچوب سرمایه گذاری برگشت ناپذیر بررسی می کنند. با در نظر گرفتن برگشت پذیری پرهزینه ، عدم قطعیت منجر به تغییر زمان بهینه سرمایه گذاری به دلیل ویژگی اختیار طبیعی سرمایه گذاری می شود. با این حال ، شرکت ها باید هنگام تصمیم گیری در زمینه سرمایه گذاری در دنیای غیر قطعی و دارای اصطکاک مالی ، نه تنها برگشت پذیری سرمایه گذاری را در نظر بگیرند بلکه هزینه های تامین مالی را نیز باید در نظر بگیرند. تا جایی که تامین مالی خارجی برای تأمین سرمایه نوآوری مرتبط است ، شوک عدم قطعیت انباشته شده که بر هزینه های تأمین مالی شرکت ها تأثیر می گذارد ، می تواند بر سرمایه گذاری در نوآوری نیز تأثیر بگذارد. در این مطالعه ، هزینه سرمایه را به عنوان یک مکانیسم انتقالی مهم اما کمتر بررسی شده ، که از طریق آن عدم قطعیت سیاست اقتصادی دولت بر فعالیت های نوآوری شرکت ها تأثیر می گذارد را بررسی می کنیم. شناخت کانالهای انتقال اصولی عدم قطعیت سیاست اقتصادی دولت برای سیاستگذاران برای ارزیابی تأثیر سیاستهای خود ضروری است .

شک ها و اخبار ناگوار پیرامون شاخصه های اقتصاد کلان همواره توسط سرمایه گذاران زیر نظر نگه داشته می شود، زیرا می توانند باعث نزول شاخص های بازار سرمایه شوند. یکی از معیارهایی که می تواند باعث ایجاد این شک ها شود، عدم قطعیت در سیاست های اقتصادی می باشد. لذا تصمیم گیرندگان کلان اقتصادی با اتخاذ سیاست ها بر بازار سرمایه اثر می گذارند. برای مثال در اروپا تغییر در سیاست گذاری ها و ساختارهای اقتصادی و مالی تحرکات و تغییرات معنی داری را در بازار سرمایه ایجاد می کند. علاوه بر این افزایش ریسک عدم قطعیت در سیاست های اقتصادی، هنگام انتخابات ریاست جمهوری در کشورهای اروپایی باعث شد تا در این کشورها سیاست های کلان اقتصادی بازنگری شوند. تنش ها و عدم قطعیت در سیاست گذاری ها هم بر سیاست های داخلی و هم بر روابط متقابل بین المللی کشورها تاثیر می گذارد. این موضوع که انواع عدم قطعیت در سیاست گذاری ها تاثیر بسیار زیادی بر بازارهای مالی و همچنین بر کل اقتصاد دارد، غیر قابل انکار می باشد. در این مطالعه تاثیر عدم قطعیت سیاست اقتصادی جهانی بر بازار بورس اوراق بهادار تهران و نرخ ارز دلار مورد بررسی قرار گرفته است. در سال 2013 یک مدل تئوریکی بوسیله پاستور و ورونسی¹ ارایه شد به طوری که بر اساس این مدل در مواقعی که عدم قطعیت سیاست گذاری های اقتصادی در سطح بالایی قرار داشته باشد، شاخص های بازار اوراق بهادار پراکندگی و ریسک بیشتری را نشان می دهد. اما بررسی ها نشان داد که این تاثیر در اقتصاد های قدرتمند و پیشرفته بسیار ضعیف می باشد. (خامسی،1397)

با توجه به وقوع بحران های اقتصادی در سال های اخیر و ضرورت اتخاذ تصمیمات اساسی صحیح در بنگاه های اقتصادی، بررسی موشکافانه ی سیاست های اقتصادی که در یک کشور اتخاذ می شود و سیاست های اقتصاد جهانی، بسیار حیاتی است. در نتیجه یک درک صحیح و یک تخمین قابل اعتماد از متغیر عدم قطعیت در سیاست گذاری های اقتصادی²  بسیار ضروری خواهد بود. به طور خلاصه متغیر در سیاست گذاری اقتصادی را می توان به عنوان عدم توانایی بخش های مختلف اقتصادی در آینده نگری و پیشبینی سیاست های مالی، مالیاتی، قانونی، پولی و سیاست ها و تصمیمات مربوط به محیط کسب و کار تعریف کرد. برای مثال وجود ابهام و گنگ بودن قوانین مالیاتی برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا باعث عدم قابلیت پیشبینی اقتصادی می شود. (اورکون کایا³،2018)

دو سیستم سیاسی و اقتصادی در تعامل گسترده ای نسبت به یکدیگر به سر می برند و نظریات معطوف به تقدم هر کدام بر دیگری، بر وجهی از تقلیل گرایی گرفتار آمده است. پویش قطعیت در سیستم سیاسی، نزدیکترین تعامل با وجوه سیستم اقتصادی را داراست، به طوری که بر بُعد قطعیت در هر دو ساختار عنایت شایانی می گردد. بر محیط داخلی، تعاملات این دو سیستم در محیط بین المللی نیز به روش‌های مختلف به مطالعه در آمده است )رحمانی و عارف منش، 1394)

از سال 1945 میلادی، بر قطعیت سیاست اقتصادی در کنار تعاملات سیاسی توجه گردید.باری بوزان می نویسد: در این مقطع در غرب از حکومتها خواسته می شود که برای مردم خود قطعیت سیاست اقتصادی ایجاد کنند و دولت نیز همین اهداف را دنبال می کند. البته شایان ذکر است که قطعیت سیاست اقتصادی در تعامل با قطعیت سیاسی و رفع شرایط خشونت آمیز معنا می یابد. در حال حاضر متغیرهای کمی به مدلهای ارتباط بین سیاست و اقتصاد وارد شد و معادلات گوناگون نیز در این زمینه به طراحی درآمده است و در نهایت براین امر تأکید می گردد که تحقق قطعیت سیاست اقتصادی مستقل و مجرد از قطعیت سیاسی، اجتماعی و قطعیت ملی قابل پیگیری نیست و براین اساس قطعیت سیاست اقتصادی از زمینه های مورد وفاق عمومی می تواند باشد )صبوری وکریم پور،1400)

بی ثباتی سیاسی را می توان به دو شکل اندازه گیری کرد.در روش نخست برخی از شاخصهای نابسامانی سیاسی اجتماعی به استفاده در می آید، رهیافت دوم برروی میزان ثبات یا بی ثباتی مدیریت اجرایی تکیه می کند. از آن جا که منظور ما در این نوشتار از بی ثباتی سیاسی، همان رهیافت نخست است، آن را براساس تعریف مؤسسه سرویس‌های ریسک سیاسی  نشان می دهیم.این مؤسسه، بی ثباتی سیاسی را با مبنای آشوب این گونه تعریف می کند. اصطلاح آشوب شامل اعتراضات گسترده، اعتصابات عمومی، تظاهراتها، شورشها، تروریسم، جنگ چریکی، جنگ داخلی و جنگ مرزی است.همچنین شامل آشفتگی به دلیل واکنش دولت نسبت به ناآرامی‌ها نیز می‌شود. (کهزادی طهنه،1398)

امروزه بخش زیادی از داراییهای سازمان را داراییهای نامشهودی تشکیل می‌دهند که روشهای حسابداری سنتی قادر به اندازه‌گیری آن ها نیستند. دارایی‌های نامشهود، بیانگر مجموعه‌ای از قابلیتها و توانمندی‌های یک سازمان است که به عنوان منبعی برای مزیت رقابتی پایدار و رشد و توسعه اقتصادی به کار گرفته می‌شود.در دهه 1980 ، داراییهای مشهود حدود 80 درصد از ارزش بازار شرکت‌های ایالات متحده آمریکا را تشکیل می‌داد. به تدریج که اقتصاد دانش بنیان حاکم گردید، به طور بالقوه اهمیت داراییهای مشهود کاهش یافت و در عوض داراییهای نامشهود اهمیت بیشتری یافت. مطالعات بیانگر آن است که دارایی‌های نامشهود حدود 60 درصد از ارزش بازار شرکتهای انگلیسی را تشکیل می‌دهد. غالب این ارزش بازار با علامت تجاری یا پرتفویی از علائم تجاری شرکتها مرتبط است. همچنین شواهد تجربی نشان داده که علامت تجاری باارزش شرکت مرتبط است و به عملکرد آن کمک می کند.(رحمانی و اسماعیلی کیا،1393)

نوآوری نشان‌دهنده توانایی یک شرکت برای توسعه محصولات جدید با دانش جدید است، که برای عملکرد کسب‌وکار فعلی و آتی حیاتی است. بااین حال، نوآوری یک تعهد بلندمدت است، که نتیجه آن بعد از سرمایه گذاری تداوم نوآوری (تحقیق و توسعه) تحقق می یابد. بنابراین، تداوم سرمایه‌گذاری نوآوری برای موفقیت شرکت حیاتی است. انباشت دانش بلند مدت و مستمر، به ویژه در سرمایه انسانی از طریق انباشت دانش مداوم توسط مدیران و کارمندان، یک ضرورت برای تبدیل ایده‌های نوآورانه به دستاوردهای علمی و تکنولوژیکی است. نظریه تکاملی استدلال می‌کند که قابلیت‌های تکنولوژیکی یک عامل تعیین‌کننده در توضیح نوآوری هستند. قابلیت‌های تکنولوژیکی، به نوبه خود، در درجه اول با سرمایه انسانی یعنی با دانش، مهارت‌ها و خلاقیت مدیریت و کارکنان تعیین می‌شوند.

گرنان⁴ (2013) پیشنهاد می کند که فشار شدید سهامداران در قالب سازوکارهای قدرتمند حاکمیت شرکتی، مدیران را تشویق می کند تا نتایج را افزایش دهند اما یکپارچگی و همکاری را کاهش می دهد ، بنابراین ارزش منابع نامشهود را ضعیف می کند. تحت عدم اطمینان ، صداقت و همکاری بین مدیران ، اعضای هیئت مدیره و سهامداران به دلیل تغییراتی که شرکتها باید در پاسخ به آن متحمل شوند ، در ایجاد اعتماد مهم هستند. بنابراین، در زمان عدم اطمینان اقتصادی بالا، انتظار داریم مشاهده کنیم که سیاست های حاکمیت شرکتی سهامدار محور به ویژه برای شرکت هایی که منابع قابل توجهی برای توسعه سرمایه فکری اختصاص داده اند، آسیب می رساند. حاکمیت شرکتی در برگیرنده مجموعه روابط بین سهامداران، مدیران، حسابرسان و سایر افراد ذی نفع است که متضمن برقراری نظام کنترلی به منظور رعایت حقوق سهامداران جزء و اجرای صحیح مصوبات مجمع و جلو گیری از سوء استفاده احتمالی است. ماگ⁵ (1998) به این نتیجه رسید که استفاده سرمایه گذاران نهادی از توانایی هایشان برای نظارت بر مدیریت تابعی از میزان سرمایه گذای آنها است. هر چه میزان سطح مالكيت نهادی بیشتر باشد، نظارت بر مدیریت بهتر انجام می شود و این یک ارتباط مستقیم است، در نتیجه موجب بهبود عملکرد و ارزش شرکت می شود. شرکت ها معتقدند که حاکمیت شرکتی مناسب، مدیریت و کنترل اثربخش واحدهای تجاری را تسهیل می کند و از اینرو قادر به ارایه بازده بهینه برای کلیه دی نفعان می باشند. تحقیقات انجام شده در زمینه حاکمیت شرکتی بر مبنای تئوری نمایندگی است و بر مساله تضاد منافع تمرکز می کند. تضاد منافع زمانی پیش می آید که منافع مدیران و مالکان در یک راستا نباشند. تئوری نمایندگی بیان می دارد، شرکت های با داشتن ساختار حاکمیت شرکتی بهتر، دارای عملکرد بهتر و ارزش بالاتری هستند و این امر را ناشی از پایین بودن هزینه های نمایندگی می داند. تئوری نمایندگی هم چنین بیان می دارد که شرکت ها زمانی بهتر اداره و نظارت می شوند که دارای تمرکز مالكيت باشند، زیرا سهامداران عمده دارای انگیزه و توانایی کافی برای نظارت مدیر و افزایش کارایی شرکت هستند. هم چنین انتظار می رود که اگر مدیر عامل و رییس هیات مدیره یکی باشد، این ساختار به مدیر عامل اجازه میدهد تا اطلاعات در دسترس سایر اعضای هیات مدیره را به طور موثری کنترل کند و بنابراین ممکن است از نظارت موثر جلوگیری به عمل آورد. بروان و کایلر⁶ (2006)، دیتمار و اسميث⁷ (2007) در تحقیقات انجام شده خود نشان دادند، شرکت های با داشتن مکانیزم های حاکمیت شرکتی بهتر دارای عملکرد بهتر و ارزش بازار بالاتری هستند.(خدادی و تاکر،1391)

رشد روش های مسئولیت پذیری اجتماعی در شرکت ها، به دلیل نامشخص بودن تمایلات بسیاری از مدیران برای استفاده از این روش ها، فضای شک و تردید بین بسیاری از ذی نفعان ایجاد کرده است که باعث شده برخی پژوهشگران مسئولیت پذیری اجتماعی را هر گونه فعالیت اختیاری شرکت تعریف کنند که با هدف بالا بردن رفاه شخصی مدیر انجام می شود (برنت⁸،2007). مطابق پژوهش هندلمن و آرنولد⁹ (۱۹۹۹)، مدیران می توانند روش های مسئولیت پذیری اجتماعی را به مثابه ابزار خود ارتقایی و با هدف افزایش ثروت شخصی مورد استفاده قرار دهند. مسئولیت اجتماعی را مدیران برای متقاعد کردن سهامداران درباره شایستگی های خود به کار می برند (فرر ¹⁰و همکاران،2017). بنابراین، طبق استراتژی تحکیم بخشی، به نظر می رسد مدیران از اختیار خود در اجرای رفتارهای مسئولان اجتماعی به مثابه یک استراتژی حفظ منافع شخصی در جهت افزایش پاداش و حفظ شغل خود بهره می برند. اقدامات اختیاری مدیریت، که نتیجه تفکیک مالکیت از کنترل است، می تواند هزینه نمایندگی در نظر گرفته شود. (دیویدسون¹¹ و همکاران،2004) زیرا مدیران شرکت ها می توانند، بر اساس منافع شخصی، تصمیمات سرمایه گذاری غیر بهینه ای بگیرند که نه تنها علیه منافع سهامداران باشد بلکه علیه منافع سایر ذی نفعان نیز باشد. پژوهشگران بسیاری نشان داده اند که سازمان ها در زمینه مسئولیت پذیری اجتماعی، به منزله ابزار مخفی کردن سوء مدیریت مدیران، اقدامات متعددی می کنند. بدین ترتیب، سازمانها، به وسیله مسئولیت پذیری اجتماعی، از تحریم های شدید و کمپین های مخرب در رسانه ها ( بنسل¹²،2005) و همچنین جبران خسارت مالی، که ممکن است توسط سهامداران و سایر ذی نفعان برای زیانهایی که متحمل شده اند تقاضا شود، جلوگیری می کنند.(فرجی و همکاران،1399)

با توجه به مبانی نظری مطرح شده در این پژوهش به بررسی رابطه بین عدم قطعیت سیاست اقتصادی و مسئولیت اجتماعی می پردازیم و اثر متغیرهای سرمایه فکری و تحقیق و توسعه در زمانی که عدم قطعیت سیاست اقتصادی بالا باشد را بر رابطه بین عدم مسئولیت اجتماعی وارزش شرکت و همچنین بر رابطه حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت بررسی می کنیم. وبه دنبال پاسخ این سوال هستیم که آیا سرمایه فکری و تحقیق و توسعه بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت اثر می گذارد یا خیر؟

پیشینه های تحقیق

لیو و کوهه¹³(2022) به بررسی مجدد اثرات غیرخطی سرمایه فکری بر کارایی شرکت پرداختند. این مقاله ابتدا سطح کارایی شرکت را با استفاده از رویکرد پوششی ناپارامتری تصادفی داده ها (StoNED) اندازه گیری می کند. امتیاز کارایی شرکت ما در هنگام استفاده از مبانی آماری تحلیل پوششی داده ها (DEA) و تحلیل مرزی تصادفی، شرایط عملیاتی واقعی شرکت را از نزدیک منعکس می کند. در مرحله دوم، ما اثرات غیرخطی سرمایه فکری را بر کارایی شرکت مبتنی بر StoNED با استفاده از مدل افزایشی تعمیم یافته (GAM) برآورد می‌کنیم. این مدل به ما اجازه می دهد تا رابطه غیرخطی احتمالی بین متغیرهای توضیحی و متغیرهای توضیح داده شده را به صورت افزایشی به تصویر بکشیم. تجزیه و تحلیل ما از مشاهدات سال 1898 شرکت برای شرکت های فهرست شده در فهرست ایالات متحده از سال 1999 تا 2019 نشان می دهد که (1) شرکت های نمونه ما عموماً حدود 65 درصد از فضا برای بهبود باقی مانده است که می تواند منابع را به ثروت تبدیل کند، و (2) از سه شرکت اصلی. مؤلفه‌های سرمایه فکری، سرمایه انسانی یک منحنی مقعر را نشان می‌دهد، در حالی که سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه‌ای هر دو روند صعودی را نشان می‌دهند و هرکدام دارای یک عطف در وسط آن منحنی هستند. نتایج GAM از نظر کیفی مشابه باقی می‌ماند حتی پس از اینکه کارایی شرکت را با استفاده از مدل DEA اندازه‌گیری مبتنی بر شلاق شبکه برآورد شد.

ال آموش¹⁴(2022) در تحقیق به بررسی درک تأثیر سرمایه فکری بر جهت گیری کارآفرینانه و چابکی رقابتی تجارت الکترونیک: یک مطالعه تجربی پرداخت. این مطالعه به طور تجربی تأثیر سرمایه فکری را بر مرزهای جهت گیری کارآفرینی کسب و کار الکترونیکی و اینکه چگونه سرمایه فکری و جهت گیری کارآفرینی تجارت الکترونیک به چابکی رقابتی کمک می کند، بررسی می کند. برای جمع‌آوری داده‌های شرکت‌های مخابراتی از پرسشنامه استفاده شد و از نمونه 212 شرکت‌کننده به‌دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از PLS هوشمند انجام شد. نتایج نشان دهنده تاثیر مثبت سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای بر جهت گیری کارآفرینی کسب و کار الکترونیکی است. همچنین یافته‌ها تأثیر مثبت مستقیم سرمایه فکری و جهت‌گیری کارآفرینی کسب‌وکار الکترونیکی را بر چابکی رقابتی نشان می‌دهد. درک تأثیر سرمایه فکری، ابعاد جهت گیری کارآفرینی کسب و کار الکترونیکی، و رابطه آنها با چابکی رقابتی، زمینه و دانش بهتری را در مورد چگونگی پرورش و مدیریت این قابلیت ها در اختیار سازمان ها قرار می دهد.

فان¹⁵ و همکاران(2021) در مطالعه ای به بررسی عدم اطمینان سیاست اقتصادی و ثبات مالی پرداختند. با استفاده از داده های 23 کشور طی دوره 1996 تا 2016 ، نشان می دهیم که تأثیر منفی و از نظر آماری قابل توجه است. از نظر اقتصادی ، یک افزایش انحراف معیار استاندارد در عدم اطمینان سیاست اقتصادی ، ثبات مالی را بین 66/2 تا 26/7 درصد از میانگین نمونه کاهش می دهد. تأثیر منفی عدم اطمینان سیاست اقتصادی بر ثبات مالی برای کشورهایی با رقابت بالاتر ، سرمایه نظارتی کمتر و سیستم های مالی کوچکتر ، شدیدتر است. ما نشان می دهیم که یافته ما با استفاده از داده های سطح بانک و ساختارهای مختلف اوراق بهادار پانل جهانی ، و کنترل میزان انحراف از نمره Z ، بحران مالی جهانی و درون زایی بسیار قوی است.

جوری ¹⁶و همکاران(2020) در مطالعه ای به بررسی تأثیر عدم اطمینان سیاست اقتصادی بر اعتبار تجاری شرکت و ارزش شرکت پرداختند. این تحقیق رابطه بین عدم اطمینان سیاست اقتصادی دولت (EPU) و اعتبار تجاری و تأثیر ارزش آن برای شرکت های دولتی ایالات متحده را بررسی می کند. در می یابیم كه بنگاه ها دوره ای مطالبات خود را محدود می كنند و در دوره EPU بالا با دوره های پرداخت كمتری از تامین كنندگان روبرو می شوند. تأثیر تغییرات سیاست اعتبار تجاری بر ارزش شرکت غیرخطی است. تشدید اعتبار تجاری در دوره های EPU بالا ارزش سهامدار را فقط به یک نقطه خاص افزایش می دهد ، فراتر از آن ارزش تخریب می شود زیرا کاهش بیش از حد اعتبار تجاری می تواند منجر به از دست دادن مشتری در برابر رقبا شود.

جیا¹⁷ و همکاران (2020) در مطالعه ای به بررسی رابطه عدم اطمینان سیاست اقتصادی و نوآوری مالی پرداختند. نتیجه آزمون والد اثرات عدم تقارن را از EPU به نوآوری مالی در بلند مدت و کوتاه مدت تأیید کرد. اثرات عدم تقارن که شوک های مثبت و منفی در نوآوری مالی است ، نشان داد که رابطه منفی بین شوک در EPU و مالی نوآوری در اثرات بلند مدت اما کوتاه مدت بسیار ناچیز است. علاوه بر این ، نوآوری های مالی اندازه گیری شده توسط سرمایه گذاری تحقیق و توسعه نشان دهنده مثبت بودن ارتباط با شوک در EPU است ، که نشان می دهد عدم اطمینان باعث نوآوری در اقتصاد می شود. با توجه به برآورد علیت جهت دار ، این مطالعه شواهدی را اثبات می کند که فرضیه بازخورد بین EPU و نوآوری مالی را در همه کشورهای نمونه پشتیبانی می کند.

عطار و همکاران¹⁸(2019) در پژوهشی به بررسی"تمرینات اشتراک دانش، سرمایه فکری و عملکرد سازمانی" پرداختند. با وجودی که اشتراک دانش و سرمایه فکری عامل مهمی برای موفقیت درازمدت یک سازمان است، ادبیات موجود به ندرت رابطه بین سرمایه های فکری سرمایه گذاری (IC) را به عنوان عناصر تشکیل دهنده یک محیط دانش که به افزایش عملکرد عملیاتی کمک می کند، بررسی می کند.هدف اصلی این مقاله بررسی اینکه آیا شیوه های به اشتراک گذاری دانش (انواع، رویکردها و فرایندها) و سرمایه فکری بر عملکرد عملیاتی سازمانی تاثیر می گذارد. یافته ها نشان می دهد که انواع به اشتراک گذاری دانش و روند به اشتراک گذاری دانش سرمایه فکری یک سازمان را تحت تاثیر قرار می دهد. علاوه بر این، سرمایه فکری بر عملکرد سازمانی سازمان تأثیر می گذارد. با این حال، روش های به اشتراک گذاری دانش، یعنی استراتژی های کدگذاری و شخصی سازی هیچ تاثیری بر سرمایه فکری ندارند.

آنجلینی و همکاران¹⁹(2019) در پژوهشی به "معرفی سرمایه فکری در عصر صنعت: شواهد از بازار سرمایه ایتالیا" پرداختند. موضوع مورد علاقه افشای سرمایه فکری در دوران "اقتصاد دانش" جهانی یا "جامعه دانش" جهانی است. هدف از این مقاله بررسی میزان افشای اطلاعاتی شرکت های ایتالیایی در مورد سرمایه فکری و اجزاء ان با استفاده از "تجزیه و تحلیل محتوا" به عنوان یک روش آماری متناسب با این پژوهش که قبلا در ادبیات مدیریت مورد آزمایش قرار گرفته است، می باشد.در این پژوهش سرمایه های فکری با 21 شاخص عملکردی، که جنبه های خاص دارایی های نامشهود یک شرکت را در نظر می گیرد،مورد اندازه گیری قرار گرفته است. با استفاده از تجزیه و تحلیل محتوا به صورت های مالی 56 شرکت که در پنج شاخص سهام فوق العاده بخش سهام بازار ایتالیا قرار دارد، متوجه می شویم که سطح افشای کلی در حد متوسط قرار دارد اما در حال افزایش است.نتایج حاصل از اجرای این پژوهش مقاله نشان می ده با افزایش میزان شفافیت گزارشات مرتبط با سرمایه فکری شرکتها میزان عملکرد مالی شرکتها گسترش می یابد. همچین در نهایت رشد سرمایه فکری منجر به ارتقا ارزش ویژه برند در شرکتها شده است.

جانوسکیت و اوزین²⁰(2018) در پژوهشی به بررسی"سرمایه فکری به عنوان عامل رقابتی منطقه ای پایدار"پرداختند. مزیت رقابتی پایدار یک موضوع به طور گسترده در سطح سازمانی است. هرچند، مناطق به رقابت با سازمان ها اهمیت می دهند، زیرا به بهبود رفاه و عملکرد اقتصادی منجر می شود. با این حال، رقابت پایدار منطقه ای هنوز یک مفهوم مبهم است. از یک طرف، آن را در نظر دارد رشد اقتصادی طولانی مدت و از سوی دیگر، بر پایداری و رفاه نسل های آینده تمرکز دارد. این مقاله هر دو جنبه را در نظر می گیرد. سرمایه فکری، که به عنوان پایه ای برای رشد رقابتی محسوب می شود، به عنوان مبنایی برای تحلیل انتخاب شده است. این به عنوان یک عامل درگیر در رقابت منطقه ای ارزیابی می شود. رقابت پایدار منطقه‌ای در این مقاله بر اساس چارچوب فدراسیون جهانی اقتصاد، شاخص جهانی رقابت پایدار و شاخص جهانی سبز اقتصادی تعریف شده است. هدف مقاله، شناسایی ارتباط بین سرمایه فکری و منطقه ای پایدار است. مفهوم رقابت پذیری در این مقاله از طریق بررسی ادبیات و تحلیل شاخص بدست آمده است. یافته‌های این تحقیق نشان می دهد که سرمایه فکری در تقریبا تمام عوامل موثر بر رقابت منطقه ای دخیل است و حتی برای رقابت پایدار منطقه ای مهم تر است. می توان نتیجه گرفت که ارتباط بین سرمایه فکری و رقابت پایدار منطقه ای قوی و جدایی ناپذیر است.

براتینو²¹(2018) در پژوهشی به بررسی"تحقیق و عملکرد سرمایه فکری: 7 اسطوره و یک قانون طلایی" پرداخته است. با توجه به رويكرد كيفي مقاله، يافته هاي حاصل از بررسي پيشينه هاي تحقيق نشان مي دهد، در پيش فرض نخست سرمايه فكري داراي رويكرد غير خطي در سازمان مي باشد. پيش فرض دوم به پويايي و ايستايي سرمايه فكري پرداخته كه نتايج حاصل از بررسي متون نشان مي دهد، سرمايه فكري داراي رويكرد پوياست. يافته هاي حاصل از پيش فرض سوم نشان مي دهد سرمايه فكري داراي ابعاد و مولفه هاي متعددي از قبيل سرمايه ساختاري، مشتري، انساني، فيزيكي و فناوري مي باشد.پيش فرض بعدي وسواس در زمينه اهمیت حیاتی سرمایه انسانی در ایجاد دانش ، اشتراک و استفاده از دانش را نشان می دهد. با این حال ، سرمایه ساختاری و سرمایه انسانی را به گونه ای کنترل می کند که مهم نیست چقدر كاركنان در یک سازمان عمومی باهوش هستند ، عملکرد آنها توسط چارچوب سرمایه ساختاری محدود می شود. نتايج حاصل از بررسي پيش فرض تاثير مستقيم سرمايه فكري بر عملكرد شركت نشان داد پتانسيل سرمايه فكري با مولفه هاي تشكيل دهنده با بصورت غير خطي به سرمايه عملياتي مبدل مي گردند.

علوم و ویجینتی²²(2018) در پژوهشی"به معرفی سرمایه فکری دانشگاه های محمدیه: شواهد از 4 ICU 2018" پرداختند.این مطالعه با هدف شناسایی عمل افشای اطلاعات در مورد سرمایه فکری (IC) در وب سایت دانشگاه های معتبر در اندونزی انجام شد.این مطالعه به عنوان نمونه ای از مطالعات 44 وب سایت از بهترین دانشگاه های محمدیه را مورد استفاده قرار داد. مولفه های سرمایه فکری مورد استفاده در این مطالعه چارچوبی است که توسط اولوم (2012) ساخته شده است که شامل 46 مولفه می شود: 8 مولفه در مورد سرمایه انسانی، 23 مولفه سرمایه ساختاری و 15 مولفه سرمایه ارتباطی. روش تحقيق از نوع تحليل محتوا بود. نتایج نشان داد که از 44 وب سایت از دانشگاه های اندونزی، 16 درصد اطلاعات سرمایه فکری در قالب گزارش 16٪ بود، 8٪ در قالب سخنرانی و گزارش های علمی و 0.75٪ در قالب نمودار و جداول مرتبط با گزارش عملکردی بود. از 44 دانشگاه ، هیچکدام از آنها اطلاعات را به طور کامل نشان ندادند و این امر نشان دهنده ضعف توجه به اهمیت افشای سرمایه فکری در وب سایت است. همچنین نتایج پژوهش نشان داد بالاترین سطح توجه به سرمایه انسانی، در رتبه دوم سرمایه مشتری(ارتباطی) و در سطح سوم سرمایه ساختاری قرار داشته است.

ساردوب و همکاران²³ (2018) در پژوهشی به بررسی"ارتباط بین سرمایه فکری و عملکرد مالی: تجزیه و تحلیل داده های پانل در هتل های SME ها" پرداختند. در اين مقاله، اثر سرمايه فكري بر عملكرد مالي هتل هاي كوچك و متوسط، مورد بررسي قرار گرفته است.این دوره بین سال های 2007 تا 2015 است. این مطالعه با استفاده از نمونه ای از 934 هتل کوچک و متوسط پرتغال انجام شده است.سیستم برآوردگر GMM را برای تجزیه و تحلیل داده های پانل پویا تصویب کرد. یافته ها نشان می دهد که اجزاء سرمایه فکری، یعنی سرمایه انسانی، سرمایه ساختاری و سرمایه ارتباطی، تاثیر مثبت بر عملکرد مالی هتل دارد. سرمایه انسانی و سرمایه ارتباطی به نظر می رسد عناصر کلیدی برای موفقیت هتل ها بوده و اساس کیفیت خدمات در بخش هتل ها است. علاوه بر این، نتایج نشان داد که سرمایه انسانی و سرمایه ساختاری با ایجاد و حفظ روابط بلند مدت با ذینفعان کلیدی سرمایه گذاری می شود. این یافته ها نشان می دهد که تعامل بین مولفه های سرمایه فکری با اجزای عملکرد هتل را بهبود می بخشد. در اینجا، اهمیت افراد شاخص به عنوان یکی از مهمترین اجزا سرمایه فکری هتل ها تاکید شده است.

نرگس صبوری و عنایت کریم پور، (1400)، در مقاله ای به بررسی اثرات مشترک عدم قطعیت سیاست اقتصادی و ویژگی های شرکت بر ساختار سرمایه (مطالعه موردی: شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران( پرداخته اند. طبق مطالعاتی که توسط پژوهشگران پیشین انجام گرفته است مشخص شد که به بررسی ساختار سرمایه، عدم قطعیت سیساتاقتصادی و ویژگی های شرکت به صورت جداگانه پرداخته اند، اما تاکنون هیچ پژوهشگری نقش عدم قطعیت سیاست اقتصادی وویژگی های شرکت را به صورت همزمان بر ساختار سرمایه مورد سنجش قرار نداده است. این مطالعه با هدف تعیین اثراتمشترک عدم قطعیت سیاست اقتصادی و ویژگی های شرکت بر ساختار سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران انجام گرفته است. جهت تحلیل فرضیه های پژوهش، جامعه آماری را از بین سال های ۱۳۹۵ الی ۱۳۹۹ و به مدت ۵ سالانتخاب نموده و شامل شرکت های بورسی بوده اند که نمونه آماری با روش حذفی و به تعداد ۹۰ شرکت انتخاب شد. روشپژوهش مورد استفاده نیز، روش توصیفی- تحلیلی بوده و داده های پژوهش از نوع تاریخی با مراجعه به صورت های مالی و گزارشات مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران جمع آوری و طبقه بندی گردید. برای تجزیه و تحلیل داده های آماریاز روش داده های پانل دیتا استفاده شد؛ و در بخش تجزیه و تحلیل از آمار توصیفی، آمار استنباطی و آزمون های مختلف مربوطهانجام گردید و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Eviews نسخه ۹ صورت گرفت. با توجه به تحلیل مدل رگرسیونی، یافته هایپژوهش نشان می دهد فرضیه اصلی مورد تایید قرار گرفته است و مشخص شد که عدم قطعیت سیاست اقتصادی و ویژگی هایشرکت بر ساختار سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران تاثیر مشترک و معناداری دارد. با نتایج بدست آمده مشخصشد که عدم قطعیت سیاست اقتصادی بر اهرم مالی و ساختار سرمایه اثر مستقیم و مثبت دارد اما ویژگی های شرکتی بر اهرم مالی وساختار سرمایه اثری معکوس و منفی دارد. به عبارتی دیگر، عدم قطعیت سیاست اقتصادی به میزان ۱۰/۷۹ باعث افزایش ساختار سرمایه و ویژگی های شرکتی به میزان ۵/۲۰ منجر به کاهش آن می شود که با پژوهش شیائو و کیو در سال ۲۰۲۱، همراستا می باشد.

فرجی و همکاران(1399) در پژوهشی با به بررسی مسئولیت‏ پذیری اجتماعی و ارزش شرکت: نقش تعدیلگر مدیریت سود پرداختند. بدین منظور نمونه‌ای شامل 150 شرکت پذیرفته‏شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال‏های 1390 تا 1395 برای آزمون فرضیه‌های پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. یافته‏های پژوهش بر اساس تحلیل رگرسیونی نشان داد فعالیت‏های مسئولیت‏پذیری اجتماعی ارزش بازار سهام شرکت را افزایش می‏دهد. اما مدیریت سود نمی‏تواند رابطۀ مسئولیت‏پذیری اجتماعی و ارزش بازار سهام شرکت را تحت تأثیر قرار دهد. به نظر می‏رسد با توجه به نو بودن موضوع مسئولیت‏پذیری اجتماعی در ایران، هم در بعد انجام فعالیت هم در بعد افشا، از یک طرف مدیران به اثر پوششی افشای فعالیت‏های اجتماعی بر سوءاستفاده از اختیاراتشان واقف نیستند و از طرف دیگر، به دلیل نقص در کارآیی بازار سرمایه در ایران، سرمایه‏گذاران به کیفیت مخدوش‏شدة مسئولیت‏پذیری اجتماعی پی نخواهند برد.

محمدی و بهمنی فریز (1399) در مطالعه ای به بررسی تاثیر کیفیت حاکمیت شرکتی بر متغیرهای مبتنی بر ارزش شرکت پرداختند. از این رو استفاده از معیارهای اقتصادی ارزش محور برای ارزیابی ارزش و عملکرد شرکت از یک سو و نیاز به طراحی و استقرار فرایندهای مناسب راهبری شرکت از سوی دیگر، بیش از پیش احساس شد. لذا تقاضا و به تبع آن مطالعات جهت رفع نیازهای فوق و درنتیجه ارائه شفاف و مناسب‌تر گزارش‌های مالی بنگاه های اقتصادی افزایش یافته است. در این تحقیق میزان تاثیر حاکمیت شرکتی بر ارزش شرکت از طریق مقایسه با چهار معیار نوین ارزیابی عملکرد شامل ارزش افزوده اقتصادی، ارزش افزوده سهامدار، ارزش افزوده بازار و ارزش افزوده نقدی مورد آزمون قرار گرفته است.

روش تحقیق

 این پژوهش از نوع مطالعه‌ای کتابخانه‌ای و تحلیلی علی بوده و مبتنی بر تحلیل داده‌های تابلویی (پانل دیتا) نیز می‌باشد. پژوهش از حیث هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی-همبستگی قلمداد می‌شود.

جامعه آماری این پژوهش، کلیه شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران طی سال­های 1394 تا 1399 می باشد. نمونه مورد استفاده نیز از طریق روش حذف سیستماتیک از جامعه آماری انتخاب شد. بین شرکت‌های جامعه آماری 114 شرکت به‌عنوان نمونه پژوهش، جهت بررسی و آزمون فرضیات انتخاب شده است .

جهت انجام این تحقیق منابع اطلاعاتی به دو دسته تقسیم می شوند؛دسته اول مربوط به ادبیات تحقیق و پیشینه آن می شود که از منابع کتابخانه ای،مجلات داخلی و خارجی و پایگاه های اطلاعاتی،مقالات و پایان نامه ها استفاده شد ،دسته دوم منابع مربوط به جمع آوری داده هاست که به سایت سازمان بورس و اوراق بهادار تهران و سامانه جامع اطلاعاتی آن و نرم افزار اطلاعات مالی رهاورد نوین تهیه و گردآوری شد. .هم چنین برای انجام آزمون های آماری از نرم افزار Eviews و جهت انجام آزمون های آماری همبستگی از روش رگرسیون پانل دیتا استفاده شد.

یافته های تحقیق

جدول 1- خلاصه اطلاعات متغیر های تحقیق و نقش آنها در مدل

نام متغیر	نماد	نقش متغیر در مدل
مسئولیت اجتماعی	CSR	وابسته
ارزش شرکت	Firmvalue	وابسته
عدم قطعیت سیاست اقتصادی	GEPU	مستقل
حاکمیت شرکتی	CG	مستقل
دارایی نامشهود	Intagiblevalue	تعدیلگر
تحقیق و توسعه	R&D	تعدیلگر
اندازه شرکت	Size	کنترلی
اهرم مالی	LEV	کنترلی
رشد شرکت	GRowth	کنترلی
تورم	INFR	کنترلی
بازده دارایی ها	ROA	کنترلی
عمر شرکت	Age	کنترلی

خلاصه وضعیت آمار توصیفی مربوط به متغیرهای مدل در جدول 1 ارائه شده است.

جدول 2-جدول شاخص های توصیفی و آزمون نرمال برای متغیر های پژوهش

	میانگین	میانه	ماکسیمم	مینمیم	انحراف معیار	چولگی	کشیدگی	آماره جارک	احتمال معنی داری
CSR	2.149	1.945	5.473	0.484	1.113	0.839	3.366	12.768	0.002
FIRMVALUE	1.458	1.325	2.890	0.835	0.457	1.221	4.077	30.871	0.000
GEPU	290.065	223.563	174.181	69.496	256.920	3.015	14.068	688.334	0.000
CG	0.633	0.626	0.900	0.307	0.171	0.125-	1.739	7.160	0.028
INTAGE	0.040	0.013	0.377	0.000	0.074	3.134	12.833	589.264	0.000
R&D	0.317	0.269	1.161	0.017	0.229	1.064	3.964	23.665	0.000
SIZE	14.402	14.130	17.806	12.731	1.108	1.021	3.691	20.141	0.000
LEV	0.585	0.598	0.903	0.262	0.153	0.204-	2.133	3.983	0.136
GROWTH	0.220	0.184	0.823	0.258-	0.297	0.356	2.141	5.392	0.067
INFR	16.628	15.556	26.900	8.300	7.036	0.519	1.767	11.257	0.004
ROA	0.123	0.112	0.375	0.060-	0.096	0.486	2.762	4.337	0.114
AGE	2.914	2.890	3.951	2.303	0.404	0.583	2.869	5.972	0.050

 

جدول3 -نتایج آزمون مانایی

متغیر‌ها		ADF آماره	در سطح	تفاضل مرتبه اول	نتیجه
			سطح معنی داری	سطح معنی داری
مسئولیت اجتماعی	CSR	24.16490-	0.0000		I(0)
ارزش شرکت	FIRMVALUE	9.373023-	0.0000		I(0)
عدم قطعیت سیاست اقتصادی	GEPU	1.462634-	0.5521	0.0000	I(1)
حاکمیت شرکتی	CG	18.15646-	0.0000		I(0)
سرمایه فکری	INTAGE	8.820979-	0.0000		I(0)
تحقیق و توسعه	R&D	24.40895-	0.0000		I(0)
اندازه شرکت	SIZE	21.53153-	0.0000		I(0)
اهرم مالی	LEV	21.91712-	0.0000		I(0)
رشد شرکت	GROWTH	26.33796-	0.0000		I(0)
تورم	INFR	24.44097-	0.0000		I(0)
بازده دارایی ها	ROA	11.47124-	0.0000		I(0)
عمر شرکت	AGE	10.80413-	0.0000		I(0)

با توجه به نتایج جدول(3) سطح معنی داری متغیرها کمتر از 05/0 و متغیرها در سطح مانا می باشند. بجز متغیر عدم قطعیت سیاست اقتصادی که در تفاضل مرتبه اول (سطح (1)) مانا است.بنابراین فرض پذیرفته می شود و متغیرها مانا می باشند.

جدول 4- ضرایب همبستگي پیرسون بين متغيرهاي توضيحي مدل‌هاي مورد بررسي پژوهش

Probability		AGE	CG	CSR	FIRMVA	GEPU	GROW	INFR	INTAGE	LEV	R_D	ROA	SIZE
AGE	ضریب همبستگی	1.000
	سطح معنی داری	-----
CG	ضریب همبستگی	0.048-	1.000
	سطح معنی داری	0.042	-----
CSR	ضریب همبستگی	0.049	0.081-	1.000
	سطح معنی داری	0.036	0.048	-----
FIRMVA	ضریب همبستگی	0.005-	0.062-	0.046	1.000
	سطح معنی داری	0.010	0.031	0.064	-----
GEPU	ضریب همبستگی	0.010	0.025-	0.038-	0.037	1.000
	سطح معنی داری	0.006	0.043	0.054	0.070	-----
GROW	ضریب همبستگی	0.071-	0.003-	0.020-	0.008	0.027-	1.000
	سطح معنی داری	0.084	0.050	0.032	0.046	0.015	-----
INFR	ضریب همبستگی	0.022	0.043	0.067	0.081-	0.003	0.033-	1.000
	سطح معنی داری	0.584	0.079	0.065	0.048	0.047	0.023	-----
INTAGE	ضریب همبستگی	0.069	0.011	0.007	0.051-	0.040-	0.010-	0.011	1.000
	سطح معنی داری	0.000	0.093	0.063	0.016	0.027	0.008	0.083	-----
LEV	ضریب همبستگی	0.037-	0.031-	0.024	0.001-	0.066-	0.020-	0.088	0.109-	1.000
	سطح معنی داری	0.072	0.055	0.063	0.092	0.006	0.019	0.031	0.008	-----
R_D	ضریب همبستگی	0.057	0.017-	0.041-	0.042-	0.094-	0.011-	0.044	0.009-	0.061	1.000
	سطح معنی داری	0.067	0.067	0.023	0.004	0.021	0.087	0.079	0.018	0.035	-----
ROA	ضریب همبستگی	0.024	0.018-	0.010-	0.042	0.034	0.103	0.107-	0.019-	0.635-	0.008-	1.000
	سطح معنی داری	0.064	0.058	0.015	0.007	0.004	0.060	0.009	0.051	0.000	0.052	-----
SIZE	ضریب همبستگی	0.061	0.068-	0.024	0.021	0.052-	0.002	0.044	0.012-	0.113	0.105	0.174-	1.000
	سطح معنی داری	0.035	0.096	0.051	0.014	0.006	0.063	0.080	0.066	0.006	0.010	0.000	-----

 

نمودار 1: آزمون F لیمر هاسمن

جدول5- نتایج آزمون F لیمر

مدل	آزمون	مقدار آماره	درجه آزادی	سطح معنی داری	نتیجه
اول	اف لیمر	3.925757	5	0.5602	تلفیقی
دوم	اف لیمر	1.594899	5	0.1510	تلفیقی
سوم	اف لیمر	8.208671	5	0.1451	تلفیقی
چهارم	اف لیمر	8.071154	5	0.1524	تلفیقی
پنجم	اف لیمر	1.694850	5	0.1338	تلفیقی

 

جدول 6 -نتایج آزمون ناهمسانی واریانس

مدل	مقدار آماره	سطح معنی داری	نتیجه
اول	1.198556	0.2044	همسانی واریانس
دوم	1.523691	0.0295	ناهمسانی واریانس
سوم	1.530313	0.0282	ناهمسانی واریانس
چهارم	1.575650	0.0205	ناهمسانی واریانس
پنجم	1.599087	0.0174	ناهمسانی واریانس

جدول 7- نتایج آزمون خودهمبستگی

مدل	مقدار آماره	سطح معنی داری	نتیجه
اول	1.257077	0.2853	عدم وجود خودهمبستگی
دوم	2.566049	0.0777	عدم وجود خودهمبستگی
سوم	2.468983	0.0856	عدم وجود خودهمبستگی
چهارم	2.519225	0.0814	عدم وجود خودهمبستگی
پنجم	2.458345	0.0865	عدم وجود خودهمبستگی

جدول8- نتایج حاصل از فرضیه اول

متغیرها			ضرایب	خطای معیار			آماره	سطح معناداری
عرض از مبدا			1.463021	3.204405			0.456565-	0.0082
عدم قطعیت سیاست اقتصادی		EPU	0.000368	0.000408			0.90181-	0.0375
اندازه شرکت		SIZE	0.069965	0.17513			0.3995	0.0097
اهرم مالی		LEV	0.842671	1.74692			0.482375	0.6297
رشد شرکت		GROWTH	0.039467-	0.110152			0.358294-	0.0203
تورم		INFR	0.0465	0.026285			1.769096	0.0774
بازده دارایی		ROA	0.769317	2.312269			0.332711	0.7395
عمر شرکت		AGE	0.551018	0.497002			1.108684	0.268
	شاخص های مدل
ضریب تعیین			0.410318			ضریب تعیین تعدیل شده		0.401484
آماره F			8.074266			دوربین واتسون		1.870461
معناداری			0.026497

 

 

نمودار 2 : نمودار مانده های مدل

جدول9- نتایج حاصل از فرضیه دوم

 

 

نمودار 3 : نمودار مانده های مدل

جدول10- نتایج حاصل از فرضیه سوم

متغیرها			ضرایب		خطای معیار		آماره		سطح معناداری
عرض از مبدا			1.323525		0.35811		3.695858		0.0002
مسئولیت اجتماعی		Csr	0.008186		0.004805		1.703795		0.0489
مسئو.لیت اجتماعی* سرمایه فکری		Csr*Intagiblevalue	05-E7.36		05-E6.00		1.226359		0.0206
اندازه شرکت		SIZE	0.013572		0.01923		0.705761		0.4806
اهرم مالی		LEV	0.136115		0.181126		0.751493		0.0527
رشد شرکت		GROWTH	0.001731		0.023831		0.072637		0.9421
تورم		INFR	0.00557-		0.002726		2.043512-		0.0414
بازده دارایی		ROA	0.290742		0.272696		1.066175		0.2868
عمر شرکت		AGE	0.001241		0.053028		0.023405		0.9813
	شاخص های مدل
ضریب تعیین				0.614587				ضریب تعیین تعدیل شده		0.601158
آماره F				10.86194				دوربین واتسون		1.827157
معناداری				0.000909

 

 

نمودار 4 : نمودار مانده های مدل

جدول11- نتایج حاصل از فرضیه چهارم

متغیرها		ضرایب	خطای معیار	آماره	سطح معناداری
عرض از مبدا		1.491409	0.379015	3.934958	0.0001
حاکمیت شرکتی	CG	0.181002	0.143172	1.264229-	0.0066
حاکمیت شرکتی* سرمایه فکری	CG *Intagiblevalue	03-E2.91-	03-E2.51	1.159462-	0.0467
اندازه شرکت	SIZE	0.011625	0.019283	0.602848	0.5468
اهرم مالی	LEV	0.118917	0.182189	0.652713	0.0142
رشد شرکت	GROWTH	0.001370	0.023963	0.057167	0.9544
تورم	INFR	0.005107-	0.002717	1.879931-	0.0606
بازده دارایی	ROA	0.266101	0.272534	0.976398	0.0293
عمر شرکت	AGE	0.000413	0.053118	0.007774	0.9938
شاخص های مدل
ضریب تعیین		0.742727	ضریب تعیین تعدیل شده		0.711299
آماره F		10.86194	دوربین واتسون		1.822841
معناداری		0.000909

 

نمودار 5 : نمودار مانده های مدل

جدول12- نتایج حاصل از فرضیه پنجم

متغیرها		ضرایب		خطای معیار		آماره		سطح معناداری
عرض از مبدا			1.339948		0.359151		3.730879		0.0002
مسئولیت اجتماعی	Csr		0.005747		0.004954		1.160008		0.0465
مسئولیت اجتماعی* تحقیق و توسعه	Csr *R&D		03-E1.69-		03-E6.68		0.253577-		0.0099
اندازه شرکت	SIZE		0.013544		0.019272		0.702757		0.4825
اهرم مالی	LEV		0.156823		0.182758		0.858095		0.3912
رشد شرکت	GROWTH		0.001638		0.023854		0.068653		0.0453
تورم	INFR		0.005585-		0.002738		2.039621-		0.0418
بازده دارایی	ROA		0.308488		0.274213		1.124996		0.2611
عمر شرکت	AGE		0.008388-		0.052400		0.162268-		0.8729
شاخص های مدل
ضریب تعیین		0.512645		ضریب تعیین تعدیل شده				0.500834
آماره F		9.038142		دوربین واتسون				1.829012
معناداری		0.004226

 

 

نمودار 6 : نمودار مانده های مدل

بحث و نتیجه گیری

- فرضیه اول: بین عدم قطعیت سیاست اقتصادی و مسئولیت اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد.

تحلیل نتایج در زمینة رابطه بین عدم قطعیت سیاست اقتصادی و مسئولیت اجتماعی نشان داد که بین عدم قطعیت سیاست اقتصادی و مسئولیت اجتماعی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ عدم قطعیتی که در ذهن مصرف کنندگان ، مدیران و سیاستمداران درباره حوادث محتمل در آینده وجود دارد را منعکس می کند. همچنین عدم قطعیت پیرامون مسیر متغیرهای کلان مانند رشد تولید ناخالص داخلی پدیده های خرد مانند نرخ رشد بنگاه ها و حوادث غیر اقتصادی مانند تغییرات آب و هوایی نیز مطرح است. در سال های اخیر کشور ما با عدم قطعیت سیاست اقتصادی بالایی از طریق وارد شدن انواع شوک ها و تکانه های اقتصادی مواجه بوده و هر یک از آن ها در کشور منجر به رکود و تورم ، منجر به بالا رفتن ریسک اعتباری شده است. نظریه پردازانی همانند جانسون بر این اعتقاد هستند که سیاستگذاری اقتصادی در عصر حاضر بوسیله مراجع و مجموعه های مختلف شکل می گیرد به عبارت دیگر، بخش هایی متنوع در فرآیند سیاستگذاری اقتصادی مشارکت دارند. جانسون بخش غیر رسمی ، بخش خصوصی ، بخش دولتی و همچنین بخش داوطلب را که فعالیت های افتخاری به انجام می رساند در فرآیند سیاستگذاری مهم و تعیین کننده می داند.هر یک از این بخش ها نماد فعالیت های اجتماعی در جوامع محسوب می شوند. بنابراین سیاستگذاری اقتصادی باید به گونه ای انجام پذیرد که نیازهای اجتماعی را تامین کند. به این ترتیب هر سناریوی احتمالی در سیاست های اجتماعی که به رفاه آسایش و همکاری لایه های اجتماعی مختلف منجر شود، بخشی از ضرورت های حکومت داری محسوب می شود. به عبارت دیگر برای رفاه جامعه رشد اقتصادی کشور ارتقاء درآمد مجموعه های صنعتی و اقتصادی مختلف و همچنین بازسازی ملی و جهانی چاره ای جز نقش آفرینی دولت در حوزه سیاستگذاری اقتصادی وجود ندارد. به عبارت دیگر نمی توان شرایطی را در نظر گرفت که رفاه اجتماعی، توسعه اقتصادی و پیشرفت تکنولوژیک بدون توجه به نقش دولت در پاسخگویی اجتماعی و سیاست گذاری اقتصادی انجام پذیرد. بنابراین افزایش عدم قطعیت سیاست اقتصادی باعث افزایش مسئولیت اجتماعی می گردد. یافته های حاصل از این فرضیه با نتایج پژوهش های فرجی و همکاران(1399) و برقسی و کیونگ(2019) همسو می باشد.

فرضیه دوم: وقتی عدم قطعیت سیاست اقتصادی (GEPU)بالا باشد، سرمایه فکری بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت اثر می گذارد.

تحلیل نتایج در زمینة تاثیر وقتی عدم قطعیت سیاست اقتصادی (GEPU)بالا باشد، سرمایه فکری بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت نشان داد که وقتی عدم قطعیت سیاست اقتصادی (GEPU)بالا باشد، سرمایه فکری بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری وجود دارد؛ شرکتهايی که دارايیهای نامشهود بیشتری دارند به دلیل ماهیت غیرعینی بودن اين نوع دارايیها ، عدم تقارن اطلاعاتی بین مديران و سرمايه گذاران بیشترمیشود و با هزينه ها ی نظارتی بالاتری مواجه میگردند. بنابراين، شرکتهايی که از درجه مشهود بودن دارايیهای پايینی برخوردارند بايد برای اجتناب از هزينه های نظارتی مفرط، سطح افشاء خود را بالا ببرند. مسئولیت اجتماعی از رفتارهای اخلاق کسب و کار است که به نقش شرکت ها در حوزه اجتماع می پردازد. مسئولیت اجتماعی شرکتی مجموعه وظایف و تعهداتی است که شرکت بایستی در جهت حفظ و مراقبت و کمک به جامعه ای که در آن فعالیت می کند انجام دهد.بررسی های پژوهش های انجام شده حکایت از آن دارد که هم شاخص های مالی و هم شاخص های اجتماعی در ارزش افزایی شرکت ها موثر می باشند. به نظر می رسد نقش مسئولیت اجتماعی شرکت ها که دامنه و حوزه تاثیر آن بر روی تمام ابعاد جامعه از جمله محیط زیست که خود یکی از ابر چالش های امروزی است در آتی بسیار پررنگ باشد. امروزه نقش واحدهای تجاری نه تنها به فکر افزایش سود خود بوده بلکه نسبت به اجتماع پاسخگو و برای جامعه ای که در تعامل با آن هستند مفید باشند و یک ارتباط دوطرفه بین واحد تجاری و اجتماع وجود دارد. در نتیجه مسئولیت شرکت نسبت به اجتماع هم برای خود واحد تجاری و هم برای اجتماع سودمند می باشد و درک بهتر منافع بالقوه آن می تواند منجر به بازده های زیاد و بلند مدت و افزایش ارزش شرکت گردد. از جمله این منافع می تواند به افزایش فروش و وفاداری مشتریان اشاره نمود. تحقیقات نشان می دهد مشتریان ترجیح می دهند تا از شرکت هایی که نسبت به مسئولیت اجتماعی خود آگاهی دارند خرید نمایند.بنابراین سرمایه فکری بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت تاثیر می گذارد.یافته های حاصل از این فرضیه با نتایج پژوهش های محمدی و بهمنی فریز (1399) و نستوروسکا و همکاران (2020)  همسو می باشد.

فرضیه سوم : وقتی عدم قطعیت سیاست اقتصادی (GEPU)بالا باشد، سرمایه فکری بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت اثر می گذارد.

تحلیل نتایج در زمینة تاثیر وقتی عدم قطعیت سیاست اقتصادی (GEPU)بالا باشد، سرمایه فکری بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت نشان داد که وقتی عدم قطعیت سیاست اقتصادی (GEPU)بالا باشد، سرمایه فکری بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد؛ حاکمیت شرکتی قوی و موثر با کاهش عدم تقارن اطلاعاتی بین سرمایه گذاران و درون سازمانی ها و متعاقبا بهبود نظارت سرمایه گذاران بر مدیریت شرکت ، می تواند فرآیند نظارت درون سازمانی را از طریق جلسه های مفیدتر هیئت مدیره ، تسلط بیشتر سهامداران نهادی و عمده بر مدیریت و تشکیل کمیته حسابرسی و واحد حسابرسی داخلی بهبود بخشد که در نتیجه ، ارزش شرکت با افزایش مواجه خواهد شد.ارزش گذاری شرکت ها برای سهامداران، سرمایه گذاران ، مدیران ، اعتبار دهندگان و سایر ذینفعان شرکت در ارزیابی آنها از آینده شرکت و تاثیر آن بر برآورد ریسک و بازدهی سرمایه گذاری و قیمت سهام اهمیت به سزایی دارد. سعی مدیریت شرکت ها این است که منابع را در جایی صرف کنند که برای شرکت ایجاد ارزش کند. ارزش شرکت زمانی ایجاد می شود که آن شرکت، برای ذینفعان اصلی اش منافع ایجاد کند. منظور از ذی نفعان همه افرادی هستند که شرکت نفعی دارند.بنابراین سرمایه فکری بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت اثر می گذارد. یافته های حاصل از این فرضیه با نتایج پژوهش های خامسی (1398) و جیا و همکاران (2020)   همخوانی لازم را دارد.

فرضیه چهارم: وقتی عدم قطعیت سیاست اقتصادی (GEPU)بالا باشد، تحقیق و توسعه بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت اثر می گذارد.

تحلیل نتایج در زمینة تاثیر وقتی عدم قطعیت سیاست اقتصادی (GEPU)بالا باشد، تحقیق و توسعه بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت نشان داد که وقتی عدم قطعیت سیاست اقتصادی (GEPU)بالا باشد، تحقیق و توسعه بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد؛ هزينه تحقیق و توسعه بازتاب يک حرکت سازمانی يا دولتی در جهت فراتر رفتن از سود، بازدهی فعلی، بهبود عملکرد و بازدهی در آينده است. تا قبل از ظهور هزينه تحقیق و توسعه شرکتها با مشکلاتی چون بالا بودن هزينه های تولید و پايین بودن کیفیت وکمیت تولیدات مواجه بودند که امروزه به کمک هزينه تحقیق و توسعه و رفع اين مشکلات، قیمت سهام شرکتها افزايش يافته است. تحقیق و توسعه هرگونه فعالیت منسجم و خلاق در جهت افزايش سطح دانش مربوط به انسان ، فرهنگ، جامعه و استفاده از اين دانش برای کاربردهای جديد است. اهمیت هزينه های تحقیق و توسعه به حدی است که علاوه بر محرک بودن رشد و توسعه اقتصادی جامعه، افزايش دهنده ی سود بنگاه نیزاست. با توجه به "نظريه علامت دهی"، مديران مؤسسات دارای کیفیت بالاتر، در صورت عدم افشا ی اطلاعات کافی در مورد مؤسسه شان متحمل يک زيان فرصت خواهند شد و انگیزه ی فعالیت در بازار را از دست خواهند داد؛ مگر اينکه ارزش بالای مؤسسه خود را به سرمايه گذاران مخابره کرده و باعث افزايش قیمت سهام مؤسسه خود شوند. اين مخابره به وسیله علامت دهی( افشاء) انجام میشود. در نتیجه افشاء و ارائه اطلاعات کافی درباره ی هزينه های تحقیق و توسعه بعنوان يک مکانیزم قوی میتواند از طريق تولید کالاها و خدمات قابل تجارت و استفاده مؤثرتر از منابع موجود و جذب فناوری پیشرفته خارجی، در جذب سرمايه گذاران، بهبود عملکرد شرکت و در نهايت افزايش ارزش شرکت مؤثر واقع گردد. مسئولیت اجتماعی شرکتها به «مسئولیت واحدهای تجاری در قبال تأثیرشان بر جامعه» اطلاق میشود. مسئولیت اجتماعی شرکتها به مشارکت داوطلبانه شرکتها فراسوی الزامات قانونی اطلاق میشود و یک روش برای کاهش شکاف بین شرکت و انتظارات ذینفعان آن در قالب گزارشگری و افشاء اطلاعات اضافی به شمار میرود البته، شرکتها در راستای پاسخگویی به تقاضای جدید واکنشهای مختلفی از خود نشان داده اند؛ به گونه ای که برخی از شرکتها فرهنگ خود را تغییر داده و در نظر گرفتن  مسئولیت اجتماعی را به عنوان هسته اصلی فعالیتهای تجاریشان پذیرفته اند. بنابراین تحقیق و توسعه بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت اثر می گذارد. یافته های حاصل از این فرضیه با نتایج پژوهش های آزاده کهزادی طهنه (1398) و جوری و همکاران(2020) همخوانی لازم را دارد.

فرضیه پنجم: وقتی عدم قطعیت سیاست اقتصادی (GEPU)بالا باشد، تحقیق و توسعه بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت اثر می گذارد.

تحلیل نتایج در زمینة تاثیر وقتی عدم قطعیت سیاست اقتصادی (GEPU)بالا باشد، تحقیق و توسعه بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت نشان داد که وقتی عدم قطعیت سیاست اقتصادی (GEPU)بالا باشد، تحقیق و توسعه بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت تاثیر مثبت و معناداری دارد؛ افشای هزينه های تحقیق و توسعه از جمله افشاهای داوطلبانه می باشد و از آنجا که انتظار میرود که بتوان از پروژه های تحقیق و توسعه در دوره های آينده منافعی به دست آورد؛ با توجه به اصل تطابق، هزينه های تحقیق و توسعه می بايست به عنوان دارايی( نامشهود) سرمايه ای منظور گردند، اين رويه موجب می شود که قیمت سهام محتوای اطلاعاتی بیشتری داشته باشد . بر اساس "نظريه نمايندگی"، شرکتهايی که دارايی های نامشهود بیشتری دارند به دلیل ماهیت غیرعینی بودن اين نوع دارايیها ، عدم تقارن اطلاعاتی بین مديران و سرمايه گذاران بیشترمی شود و با هزينه های نظارتی بالاتری مواجه میگردند. بنابراين، شرکتهايی که از درجه مشهود بودن دارايیهای پايینی برخوردارند بايد برای اجتناب از هزينه های نظارتی مفرط، سطح افشاء خود را بالا ببرند. براساس پژوهش های صورت گرفته توسط پژوهشگران مختلف، شرکتی قوی و موثر، از طریق افزایش اعضای مستقل هیئت مدیره و ایجاد کمیته حسابرسی و افزایش مسئولیت اجتماعی می تواند بر ارزش شرکت اثر گذار باشد. بنابراین تحقیق و توسعه بر رابطه بین حاکمیت شرکتی و ارزش شرکت اثر می گذارد. یافته های حاصل از این فرضیه با نتایج پژوهش های نیک کار و همکاران (1397)و فان و همکاران(2021) همخوانی لازم را دارد.

منابع

خامسی، سید مهدی،1397،بررسی تاثیر عدم قطعیت سیاست اقتصادی بر شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران و نرخ دلار در ایران،کنفرانس بین المللی نوآوری در مدیریت کسب و کار و اقتصاد،تهران،،،https://civilica.com/doc/854969

خدادادی،ولی،تاکر,رضا(1391),تاثیر ساختار حاکمیت شرکتی بر عملکرد مالی و ارزش شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران,تحقیقات حسابداری و حسابرسی, پاییز 1391 شماره15

رحمانی, علی, اسماعیلی, غریبه. (1393). دارایی‌های نامشهود در شرکت‌های بورسی و تأثیر آن بر ارتباط ارزشی سود. مطالعات تجربی حسابداری مالی, 11(43), 1-23.

        رحمانی ,علی ؛عارف منش, زهره (1394), ارائه مدلی جهت ارزش گذاری دارایی های نامشهود در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران,حسابداری مدیریت, دوره 8، شماره 26، مهر 1394، صفحه 81-112

فرجی, امید, جنتی دریاکناری, فاطمه, منصوری, کفسان, یونسی مطیع, فاطمه. (1399). مسئولیت‏ پذیری اجتماعی و ارزش شرکت: نقش تعدیلگر مدیریت سود. مجله علمی "مدیریت سرمایه اجتماعی", 7(1), 25-58. doi: 10.22059/jscm.2019.276161.1792

کهزادی طهنه، آزاده،1398،بررسی تاثیر ریسک بر عدم قطعیت سیاست اقتصادی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران،ششمین کنفرانس بین المللی حسابداری، مدیریت و نوآوری در کسب و کار،تهران،،،https://civilica.com/doc/988724

محمدی, علی, بهمنی فریز, نازنین. (1399). تاثیر کیفیت حاکمیت شرکتی بر متغیرهای مبتنی بر ارزش شرکت. چشم انداز حسابداری و مدیریت, 3(23), 134-149

صبوری، نرگس , کریم پور، عنایت،1400،بررسی اثرات مشترک عدم قطعیت سیاست اقتصادی و ویژگی های شرکت بر ساختار سرمایه (مطالعه موردی: شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران)،https://civilica.com/doc/1351627

-       Al-Omoush, K.S.(2022)Understanding the Impact of Intellectual Capital on E-Business Entrepreneurial Orientation and Competitive Agility: An Empirical Study. Inf Syst Front 24, 549–562.

-       Angelini, M S. Gennaro, A. Labella, S. (2019), “Disclosure on Intellectual Capital in the Age of Industry 4.0: Evidence from Italian Capital Market”, Management Studies, Vol. 7, No. 1, pp. 1-14, DOI: 10.17265/2328-2185/2019.01.001

-       Attar, M. Kang, K. Sohaib, O. (2019), “Knowledge Sharing Practices, Intellectual Capital and Organizational Performance”, Proceedings of the 52nd Hawaii International Conference on System Sciences, pp. 5578-5587.

-       Bansal, P. (2005). Evolving sustainably: A longitudinal study of corporate sustainable development. Strategic Management Journal, 26(3), pp. 197–218.

-       Bratianu, C. (2018), “Intellectual capital research and practice: 7 myths and one golden rule”, Management & Marketing. Challenges for the Knowledge Society, Vol. 13, No. 2, pp. 859-879, DOI: 10.2478/mmcks-2018-0010.

-       Davidson, W.N., Xie, B., Xu, W. (2004). Market reaction to voluntary announcements of audit committee appointments: The effect of financial expertise. Journal of Accounting and Public Policy, 23(4), pp. 79–93.

-       Ferrero, J.M., Peramato, O.V., Sanchez, I.M.G. (2017). Can investors identify managerial discretion in corporate social responsibility practices? The moderate role of investor protection. Australian Accounting Review, 27(1), pp. 4-16

-       Januškaite, V. Užien, L. (2018), “Intellectual Capital as a Factor of Sustainable Regional Competitiveness”, Sustainability, Vol. 10, No. 4848, pp. 1-18, DOI: 10.3390/su10124848

-       Jia, Z., Hajdari, B., Khalid, R., Wei, J., & Qamruzzaman, M. (2020). Economic Policy uncertainty and financial innovation: Is there any affiliation?

-       Jory, S. R., Khieu, H. D., Ngo, T. N., & Phan, H. V. (2020). The influence of economic policy uncertainty on corporate trade credit and firm value. Journal of Corporate Finance, 64, 101671.

-       Kaya O, 2018. Economic policy uncertainty in Europe, deutsche bank research.

-       Liu, Wh., Kweh, Q.L.(2022).Reexamining nonlinear effects of intellectual capital on firm efficiency. Ann Oper Res 315, 1319–1344.

-       Phan, D. H. B., Iyke, B. N., Sharma, S. S., & Affandi, Y. (2021). Economic policy uncertainty and financial stability–Is there a relation?. Economic Modelling, 94, 1018-1029.

-       Sardob, F. Serrasqueiroa, Z. Alvesa, H.(2018) On the relationship between intellectual capital and financial performance: A panel data analysis on SME hotels. International Journal of Hospitality Management, Volume 75, September 2018, Pages 67-74.

-       Ulum, I and Wijayanti, P F. (2018), “Intellectual Capital Disclosure of Muhammadiyah Universities: Evidence from 4ICU 2018”, Journal of Accounting and Investment, 20(1), 145-155., Vol. 20, No. 1, pp. 145-155.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-       The impact of economic policy uncertainty and corporate social responsibility with emphasis on the mediating role of intellectual capital and research and development

 

-       Abstract:

-       The current research was conducted with the topic of economic policy uncertainty and company value: the mediating role of intellectual capital and research and development. The research is considered to be applied in terms of purpose and in terms of descriptive-correlational method. The statistical population of this research is all the companies of Tehran Stock Exchange during the years 2014 to 2016. The sample used was also selected through the method of systematic exclusion from the statistical population, in this order, 114 companies have been selected as the research sample, to examine and test the hypotheses. Research data analysis was done using EVIEWS10 software and regression test. The results showed that there is a positive and significant relationship between economic policy uncertainty and social responsibility; Intellectual capital has a positive and significant effect on the relationship between social responsibility and company value; Intellectual capital has a positive and significant effect on the relationship between corporate governance and company value; Research and development has a positive and significant effect on the relationship between social responsibility and company value, and research and development has a positive and significant effect on the relationship between corporate governance and company value.

-       Key words: economic policy uncertainty, company value, intellectual capital, research and development.

 

 

3

 

متغیرها		ضرایب		خطای معیار		آماره		سطح معناداری
عرض از مبدا			1.447839		0.381438		3.795743		0.0002
حاکمیت شرکتی	CG		0.178393		0.142949		1.247949		0.0125
حاکمیت شرکتی* تحقیق و توسعه	CG * R&D		05-E7.27-		05-E4.43		1.639723-		0.0016
اندازه شرکت	SIZE		0.013837		0.019309		0.716599		0.4739
اهرم مالی	LEV		0.159469		0.183824		0.867508		0.3860
رشد شرکت	GROWTH		0.001287		0.023965		0.053703		0.0572
تورم	INFR		0.005001-		0.002737		1.826896-		0.0682
بازده دارایی	ROA		0.306130		0.273618		1.118824		0.2637
عمر شرکت	AGE		0.006109-		0.052742		0.115831-		0.9078
شاخص های مدل
ضریب تعیین		0.634797		ضریب تعیین تعدیل شده				0.601347
آماره F		10.10180		دوربین واتسون				1.822638
معناداری		0.001141

---

[1]  - Pastor and Veronesi 2013

[2]  - Economic Policy Uncertainty

[3]  -orkon kaya

[4]  -gernan

[5]  -mag

[6]  -broun , kayler

[7]  -ditmar , smit

[8]  -brent

[9]  -hendlman , arnold

[10]  -ferrer

[11]  -deividsoon

[12]  -bensel

[13]  . Liu, Wh., Kweh, Q.L.

[14]  . Al-Omoush, K.S.

[15]  Fan

[16]  Jouri

[17]  jia

[18]  . Mujid Attar.Kyeong Kang .Osama Sohaib

[19]  . Maria Serena Angelini, Alessandro Gennaro, Simone Labella

[20]  . Virginija Januškait and Lina Užien

[21]  . Bratianu, C.

[22]  . Ulum and Wijayanti

[23]  . Sardob, Serrasqueiroa, Alvesa

---