مطالعه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر در نقطه های شهری اردبیل
الموضوعات :
مطالعات توسعه اجتماعی ایران
سید محمدرضا رشیدی آل هاشم
1
,
محسن هادی طحان
2
,
محمد فتحی
3
1 - استادیار جامعه شناسی دانشگاه افسری امام حسین(ع)
2 - مدرس و پژوهشگر دانشگاه افسری امام حسین (ع)
3 - دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم اجتماعی واحد خلخال دانشگاه آزاد اسلامی
تاريخ الإرسال : 27 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1442
تاريخ التأكيد : 27 الثلاثاء , جمادى الثانية, 1442
تاريخ الإصدار : 07 الجمعة , رجب, 1442
الکلمات المفتاحية:
مسکن مهر,
ارزیابی تاثیرهای اجتماعی,
تاثیرهای اقتصادی,
تعامل های اجتماعی,
شهرگرایی,
ملخص المقالة :
هر اقدامی در زمینه ی پیشرفت، ناگزیر پیامدهای اجتماعی را برای شهروندان به دنبال دارد. پروژه های پیشرفت شهرها بر شیوه های زندگی، کار، روابط اجتماعی و سازماندهی مردم می گذارند. تلاش این مقاله بر آن ست تا اثرهای اجتماعی گوناگون مسکن مهر را در نقاط شهری اردبیل بررسی کند و هدف آن پاسخگویی به ارزیابی تاثیرهای اجتماعی پروژه های مسکن مهر در اردبیل است. روش پژوهش در این ارزیابی براساس هدف، ارزیابی اتا (ارزیابی پیامدهای اجتماعی) می باشد و با توجه به ماهیت موضوع و شاخص های مورد بررسی، روش پژوهش پیمایشی و ابزار جمع آوردی داده ها پرسشنامه و مصاحبه رودررو با ساکنان طرح مسکن مهر است. ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده برای پرسشنامه ارزیابی تاثیرهای اجتماعی مسکن مهر اردبیل 81/0 محاسبه گردید. جامعه آماری این پژوهش کلیه افرادی هستند که در قالب شرکت های تعاونی مسکن مهر برای دریافت وام در قالب پروژه های مسکن مهر ثبت نام کرده اند. برابر آمار جمع آوری شده از مرکز آمار بانک مسکن شمار این افراد به 15800 نفر می رسد. حجم نمونه (n) در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران با ضریب 95% و خطای 5% برابر با 400 نفر است. یکی از مهم ترین پیامدهای ساختن مجتمع مسکونی پروژه مسکن مهر اردبیل تأثیرهای مثبت بر روی خانواده ها بوده است. به گونه ای که نقش آن در کاهش چاقی و افزایش تحرک ساکنان، ایجاد سلامت روحی و روانی برای خانواده ها و ایجاد فرصت هایی برای بازی، تمرین و یادگیری بسیار قابل توجه است اما در زمینه ایجاد فرصت هایی برای برای برگزاری دوره های آموزشی، ساکنان خیلی موافق این کارکرد نبودند. در بعد تاثیرهای روانشناختی می توان گفت سکونت در مجتمع های مسکونی مسکن مهر که در محوطه آن ها فضای سبز احداث شده است موجب کاهش فشار، کاهش عصبانیت و تنش و افزایش تمرکز می شود. هم چنین تاثیرهای ترمیمی مستقیمی داشته و موجب بازسازی نیرو در شهروندان می شود. اما در مورد تأثیرهای اقتصادی باید گفت که موجب افزایش قیمت زمین یا واحد مسکونی در منطقه های مسکونی اردبیل شده است، ولی در افزایش تقاضا برای واحدهای مسکونی پیرامون مجتمع مسکونی پروژه مسکن مهر نقش نداشته است.
المصادر:
اشرفی، یوسف و رشیدی، طلا(1392)، ارزیابی تاثیر اجتماعی(اتا) پروژه های شهری(نمونه موردی پارک ظفر گلچین در منطقه ی ده شهرداری تهران، فصلنامه مدیریت شهری، شماره ی 31- صفحات 295-316.
بکر هنک، ونکلی فرانک(1388)، راهنمای بین المللی برآورد پیامدهای اجتماعی، ترجمه هادی جلیلی، شهرداری تهران، معاونت امور اجتماعی و فرهنگی دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی، چاپ اول.
جولیوس گولد و ویلیام، ل. کولب(1384)، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه جمعی، تهران: مازیار، چاپ دوم.
حیدری چیانه، رحیم و رضا طبع ازگمی، خدیجه(1385)، نقش استراتژی توسعه شهری در سیاستهای تأمین مسکن گروه های کم درآمد شهری، مطالعه موردی؛ رشت، مجله پژوهشهای جغرافیایی انسانی، پاییز 1389، شماره 73 .
ذبیحی، حسین؛ حبیب، فرح و رهبری منش، کمال(1390)، رابطه بین میزان رضایت از مجتمع های مسکونی و تأثیر مجتمع های مسکونی بر روابط انسان (مطالعه موردی چند مجتمع مسکونی در تهران)، فصلنامه هویت شهر، سال پنجم، شماره هشتم، بهار و تابستان 1390
رفیعیان، مجتبی؛ عسگری، علی و عسگری زاده، زهرا(1388)، رضایت مندی شهروندان از محیط های سکونتی شهری، مجله علوم محیطی، سال هفتم، شماره اول، پاییز 1388.
ساروخانی، باقر(1370)، دایره المعارف علوم اجتماعی، تهران، انتشارات کیهان، چاپ اول.
شکرگزار، اصغر(1385)، توسعه مسکن شهری در ایران، انتشارات حق شناس، رشت.
صومعلو، ابوالفضل(1389)، مسکن مهر؛ چرخش ساختاری در سیاستگذاریهای مسکن و دستاوردهای آن، فصلنامه علمی - تخصصی اقتصاد مسکن، دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن وزارت مسکن و شهرسازی، پاییز و زمستان 1389، شماره 48-47 .
کرمی، غلامحسین و رضا مقدم، کوروش(1394)، ارزیابی تاثیر اجتماعی رویکردی نوین در مدیریت پایدار برنامه های توسعه، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی- فرهنگی، دوره چهارم، شماره 2، ص169-194.
نسترن، مهین و رعنایی، احد(1389)، تحلیلی بر مفهوم مشارکت و کارگروهی در پروژه های آماده سازی اراضی مسکن مهر، دو فصلنامه معماری و شهرسازی آرمان شهر، شماره 4، بهار و تابستان 1389.
هومین فر، الهام(1390)، ارزیابی تاثیرات اجتماعی چیست؟، مجله پژوهشکده سوانح طبیعی ایران، شماره 24، بهار 1390.
Burdge, Rabel .J. and Robertson, Robert .A. (1998) "Social Impact Assessment and the Public Involvement Process". Pp. 183-192. in Rabel J. Burdge. A Conceptual Approach to Social Impact Assessment. Social Ecology Press.
Interorganizational Committee on Guidelines and Principles for Social Impact Assessment. (1995) “Guidelines and Principles for Social Impact Assessment." Environment Impact Assessment Review, Vol. 15, Pp. 11-43.
Western, J. and Lynch, M. (2000) "Overview of the SIA Process". Pp. 35-62. in Laurence R. Goldman. Social Impact Analysis: An Applied Anthropology. Berg.
_||_
اشرفی، یوسف و رشیدی، طلا(1392)، ارزیابی تاثیر اجتماعی(اتا) پروژه های شهری(نمونه موردی پارک ظفر گلچین در منطقه ی ده شهرداری تهران، فصلنامه مدیریت شهری، شماره ی 31- صفحات 295-316.
بکر هنک، ونکلی فرانک(1388)، راهنمای بین المللی برآورد پیامدهای اجتماعی، ترجمه هادی جلیلی، شهرداری تهران، معاونت امور اجتماعی و فرهنگی دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی، چاپ اول.
جولیوس گولد و ویلیام، ل. کولب(1384)، فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه جمعی، تهران: مازیار، چاپ دوم.
حیدری چیانه، رحیم و رضا طبع ازگمی، خدیجه(1385)، نقش استراتژی توسعه شهری در سیاستهای تأمین مسکن گروه های کم درآمد شهری، مطالعه موردی؛ رشت، مجله پژوهشهای جغرافیایی انسانی، پاییز 1389، شماره 73 .
ذبیحی، حسین؛ حبیب، فرح و رهبری منش، کمال(1390)، رابطه بین میزان رضایت از مجتمع های مسکونی و تأثیر مجتمع های مسکونی بر روابط انسان (مطالعه موردی چند مجتمع مسکونی در تهران)، فصلنامه هویت شهر، سال پنجم، شماره هشتم، بهار و تابستان 1390
رفیعیان، مجتبی؛ عسگری، علی و عسگری زاده، زهرا(1388)، رضایت مندی شهروندان از محیط های سکونتی شهری، مجله علوم محیطی، سال هفتم، شماره اول، پاییز 1388.
ساروخانی، باقر(1370)، دایره المعارف علوم اجتماعی، تهران، انتشارات کیهان، چاپ اول.
شکرگزار، اصغر(1385)، توسعه مسکن شهری در ایران، انتشارات حق شناس، رشت.
صومعلو، ابوالفضل(1389)، مسکن مهر؛ چرخش ساختاری در سیاستگذاریهای مسکن و دستاوردهای آن، فصلنامه علمی - تخصصی اقتصاد مسکن، دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن وزارت مسکن و شهرسازی، پاییز و زمستان 1389، شماره 48-47 .
کرمی، غلامحسین و رضا مقدم، کوروش(1394)، ارزیابی تاثیر اجتماعی رویکردی نوین در مدیریت پایدار برنامه های توسعه، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی- فرهنگی، دوره چهارم، شماره 2، ص169-194.
نسترن، مهین و رعنایی، احد(1389)، تحلیلی بر مفهوم مشارکت و کارگروهی در پروژه های آماده سازی اراضی مسکن مهر، دو فصلنامه معماری و شهرسازی آرمان شهر، شماره 4، بهار و تابستان 1389.
هومین فر، الهام(1390)، ارزیابی تاثیرات اجتماعی چیست؟، مجله پژوهشکده سوانح طبیعی ایران، شماره 24، بهار 1390.
Burdge, Rabel .J. and Robertson, Robert .A. (1998) "Social Impact Assessment and the Public Involvement Process". Pp. 183-192. in Rabel J. Burdge. A Conceptual Approach to Social Impact Assessment. Social Ecology Press.
Interorganizational Committee on Guidelines and Principles for Social Impact Assessment. (1995) “Guidelines and Principles for Social Impact Assessment." Environment Impact Assessment Review, Vol. 15, Pp. 11-43.
Western, J. and Lynch, M. (2000) "Overview of the SIA Process". Pp. 35-62. in Laurence R. Goldman. Social Impact Analysis: An Applied Anthropology. Berg.
