وحدت شخصی وجود و بازتاب آن در معرفت احد از دیدگاه افلوطین
الموضوعات :سید مرتضی حسینی شاهرودی 1 , فاطمه استثنایی 2
1 - ندارد
2 - مسؤول مکاتبات
الکلمات المفتاحية: احد, وحدت شخصی وجود, شهود, فنا, افلوطین,
ملخص المقالة :
در این‌که افلوطین وحدت شهودی است شکی نیست، اما بر اساس دلایلی چون اطلاق و عدم تناهی احد، تفسیر علیت به فیضان، عدم پذیرش حلول و اتحاد، عدم استقلال اقانیم و در حکم سایه، تصویر و شعاع دانستن کثرات می توان وحدت شخصی را از عبارات وی برداشت و بازتاب این اعتقاد را در سخنان وی در باب معرفت احد مشاهده کرد. وی با توجه به مراتب نفوس، دست یابی به معرفت را دارای مراتب می داند، ولی احد را برای همگان غیرقابل شناخت حصولی و شهودی می داند و تنها راه رسیدن به او را در فراتر رفتن از شهودی که حاکی از دوگانگی شاهد و مشهود است معرفی می کند، درنتیجه در مرتبه ای که با مقام فنای عرفانی تناسب دارد تنها یک حقیقت ادراک می شود.
آرمسترانگ، ای.اچ، «واحد و عقل در نظام فلسفی افلوطین»، ترجمه سعید رحیمیان، مجموعه مقالات پیرامون فلسفه غرب، قم، بوستان کتاب، 1384ش.
2. افلوطین، دوره آثار، ترجمه محمدحسین لطفی، بیجا، شرکت سهامی انتشارات خوارزمی، بیتا.
3. همو، اثولوجیا، ترجمه ابن ناعمه حمصی، با تعلیقات قاضی سعید قمی، با مقدمه و تصحیح سید جلال الدین آشتیانی و مقدمه انگلیسی سید حسین نصر، تهران، انتشارات انجمن فلسفه ایران، 1398ق.
4. بدوی، عبدالرحمان، موسوعه الفلسفه، بیروت، الموسسة العربیه للدراسات و النشر، 1984م.
5. بدوی، عبدالرحمان، خریف الفکر الیونانی، قاهره، مکتبة النهضة المصریة، 1959م.
6. بریه، امیل، تاریخ فلسفه، ترجمه علی مراد داوری، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1374ش.
7. بهارنژاد، زکریا، افلوطین و نظریه وحدت وجود، خردنامه صدرا، شماره 57، پاییز 1388.
8. پورجوادی، نصرالله، درآمدی بر فلسفه افلوطین، تهران، انجمن فلسفه ایران، 1358ش.
9. تابنده گنابادی، سلطانحسین، فلسفه افلوطین رئیس نوافلاطونیان اخیر، بیجا، چاپخانه رودکی، 1360ش.
10. حنا الفاخوری، خلیلالجر، تاریخ فلسفه در جهان اسلامی، ترجمه عبدالحمید آیتی، تهران، کتاب زمان، 1358ش.
11. خامنهای، سید محمد، سیر حکمت در ایران و جهان، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا، 1380ش.
12. خراسانی، شرفالدین، «افلوطین»، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1379ش.
13. رحیمیان، سعید، فیض و فاعلیت وجودی از افلوطین تا ملاصدرا، قم، بوستان کتاب، 1381ش.
14. سلیمانی، فاطمه، «بررسی مقایسهای چگونگی پیدایش عالم در آراء افلوطین و ملاصدرا»، دوفصلنامه حکمت (مشکاه الانوار)، شماره 27، 1383ش.
15. شریف، م.م. تاریخ فلسفه در اسلام، تهیه و گردآوری ترجمه فارسی زیر نظر نصرالله پورجوادی، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، 1362ش.
16. شیرازی، صدرالمتألهین، شواهد الربوبیة، با حواشی ملاهادی سبزواری، مقدمه و تعلیق سید جلالالدین آشتیانی، قم، بوستان کتاب، 1388ش.
17. علیپور، مهدی، «سیری در اندیشه خدا در دستگاه فلسفی افلوطین»، خردنامه صدرا، ش43.
18. کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه یونان و رم، ترجمه سید جلالالدین مجتبوی، تهران، سروش، 1375ش.
19. کلباسی اشتری، حسین، سنت ارسطویی و مکتب نوافلاطونی، اصفهان، کانون پژوهش، 1380ش.
20. مدرس مطلق، سید محمدعلی، رساله در وحدت وجود، با حواشی و تعلیقات احمد شیخالاسلام روحانی، آبادان، نشر پرسش، 1379ش.
21. یثربی، سیدیحیی، عرفان نظری، قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، 1374ش.
