سنجش نحوه‌ی استفاده از فضاهای اجتماعی تاریخی در شهر شیراز
الموضوعات : مطالعات مدیریت شهری
آرش دیده روشن
1
(دانشجوی دکتری، گروه معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران arash.didehrowshan@yahoo.com)
حامد مضطرزاده
2
(استادیار، گروه معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران hamed.moztarzadeh@gmail.com (نویسنده مسئول))
الکلمات المفتاحية: حضور پذیری, سنجش فضاهای اجتماعی, شیراز, مراکز تاریخی, مراکز اجتماعی تاریخی,
ملخص المقالة :
مقدمه و هدف پژوهش: مکان‌های معنی‌دار در‌یک بستر اجتماعی و براثر تعاملات اجتماعی میان افراد در‌یک محیط فیزیکی شکل می‌گیرند که با بسترهای فرهنگی، اجتماعی و فعالیتی حاکم بر آن جامعه در پیوند هستند. ازاینرو، مقاله حاضر قصد دارد سنجش نحوه‌ی استفاده از فضاهای تاریخی در شهر شیراز را مورد بررسی قرار دهد.روش پژوهش: جهت شناخت حضور پذیری افراد در مکان‌های تاریخی در بخش اصلی تحقیق‌یعنی مطالعه موردی از روش میدانی استفاده شده است. نمونه موردی انتخابی مرکز تاریخی شهر شیراز و نمونه‌های منتخب این پژوهش نیز‌یک مجموعه تاریخی و بازار آن (مجموعه زندیه) یک مکان مذهبی (مجموعه شاهچراغ) و‌یک محله مسکونی (محله سنگ سیاه) همگی از مرکز تاریخی شهر شیراز می‌‌باشند. یافته‌ها: نتایج نشان می‌دهد عمده افرادی که در فواصل طولانی در مراکز عمومی و جمعی حضور می‌‌یابند، معتقد به وجود احساس آرامش، امنیت، آزادی فعالیت‌های متنوع اجتماعی، دسترسی آسان، هم آوایی با طبیعت در فضا، مباحث حفاظت‌های اقلیمی‌‌و همچنین وجود سایر فعالیت‌های جنبی و امکاناتی چون کافه‌ها و رستوران‌ها جهت برگزاری جلسات شخصی و گردهم آمدن افراد هستند.نتیجه گیری: مجموعه زندیه شیراز با وجود خدمات و تسهیلات و جذابیت‌هایی که دارد به عنوان فضایی موفق عمل کرده و از اجتماع پذیری بالایی نیز برخوردار است.
آقاجانپور، علی. (۱۳۹۷). روان شناسی محیط. تهران: انتشارات سیمیا
بهزادفر، مصطفی و نورمحمدزاده، حسین. (1391)، بافت شناسی بافت کالبد تاریخی شهر یزد با نگرش سیستمی، مقاله منتشر شده در شماره 29 دو فصلنامه مدیریت شهری، تهران.
حاج محمدلو، فاطمه و قدوسی فر، هادی. (1396)، بررسی مولفه های اجتماعی پذیری در فضاهای عمومی، مقاله ارائه شده در چهارمین کنفرانس بین المللی معماری و شهرسازی پایدار.
مضطرزاده، حامد و حجتی، وحیده. (1395)، معیارهای ساختار محلات شهری پایدار با تکیه بر اقلیم گرم و خشک ایران، انتشارات آذرخش، تهران
_||_Alexander, C. (1977) Sara Ishikawa, and Murray Silverstein. A Patfern Language; Oxford University Press: New York, NY, USA.
Alexander, C., Hajo, N., Artemis, A., Ingrid, K. (1987). A New Theory of Urban Design; Oxford University Press: New York, NY, USA.
Australia ICOMOS. The Burra Charter. ICOMOS: Burra, Australia (1999). Available online: www.icomos.org/australia/burra.htm (accessed on 15 August 2017).
Butina-Watson, G.B., Bentley, I. (2007). Identity by Design; Architectural Press: Oxford, UK.
Carrion, F.M. (2005). The Historical Centre as an Object of Desire. City Time, 1, 3.
Carta, M. (1999). L’armatura Culturale del Territorio Il Patrimonio Culturale Come Matrice di Dentita e Strumento per lo Svillupo; Franco Angeli: Milano, Italy.
Cheshmehzangi, A. (2012). Identity and public realm. Soc. Behav. Sci. 50, 307–317.
Cheshmehzangi, A. (2015). Urban Identity as a Global Phenomenon: Hybridity and Contextualization of Urban Identities in the Social Environment. J. Hum. Behav. Soc. Environ. 25, 391–406.
Evans, G. (2005). Measure for measure: Evaluating the evidence of culture’s contribution to regeneration. Urban Stud. 42, 959–983.
Goldsteen, J., Elliott, C. (1993). Designing America: Creating Urban Identity; Van Nostrand Reinhold: New York, NY, USA.
Graham, B., Ashworth, G., Tunbridge, J. (2000). A Geography of Heritage: Power, Culture and Economy (Hodder Arnold Publication); Routledge: London, UK
Hague, C., Jenkins, P. (2017). Place Identity, Planning and Participation; Routledge: London, UK.
Halbwachs, M. (1992). On Collective Memory; University of Chicago Press: Chicago, IL, USA; London, UK.
Jacobs, J. (2011). The Death and Life of Great American Cities; Modern Library: New York, NY, USA.
Jones, P., Evans, J. (2013). Urban Regeneration in the UK; Sage: London, UK.
Kelbaugh, D. (1997). Common Place: Toward Neighborhood and Regional Design; University of Washington Press: Seattle, WA, USA.
Kim, J. (2000). Understanding Elements of Local Identity of Place: Physical vs. Personal-Social Attributes. In Proceedings of the 88th ACSA Annual Meeting Proceedings, Heterotopolis, La Verne Wells-Bowie, Los Angeles, CA, USA.
Lynch, K. (1972). What Time is This Place? MIT Press: Cambridge, MA, USA.
Lynch, K. (1981). A Theory of Good City Form; MIT Press: Cambridge, MA, USA.
Lynch, K. (1960). The Image of the City; MIT Press: Cambridge, MA, USA.
Nora, P. (1996-98). Realms of Memory 1–3; Columbia University Press: New York, NY, USA.
Norberg-Schulz, C. (1980). Genius Loci: Towards a Phenomenology of Architecture; Rizzoli: London, UK, 1980.
Relph, E. Place and Placelessness; Pion: London, UK.
Roberts, P. (2000). The evolution and Purpose of Urban Regeneration. In Urban Regeneration: A Handbook; Roberts, P., Hykes, Eds. Sage: London.
Rossi, A. (1982). The Architecture of the City; Opposition Books: New York, NY, USA.
Scheffler, N., Kulikauskas, P., Barreiro, F. (2009). Managing Urban Identities: Aim or Tool of Urban Regeneration? Academia Press: New York, NY, USA.
Schuster, J., Davidson, M. (1989). Growth and the Loss of Regional Character. Places, 6, 78–86.
The Academy of Urbanism. (2011). Urban Identity, Learning from Place 2; Routledge: Oxon, UK.
Tunbridge, J.E., Ashworth, G.J. (1996). Dissonant Heritage: The Management of the Past as a Resource in Conflict; Wiley: Hoboken, NJ, USA.
Tweed, C., Southerland, M. (2007). Built cultural heritage and sustainable urban development. Landsc. Urban Plan. 83, 62–69.
UN-HABITAT. (2011). State of the World’s Cities 2010/2011: Bridging the Urban Divide; Earthscan: London, UK.
Urry, J. (1995). Consuming Places; Routledge: London, UK; New York, NY, USA
