کاربرد روش تاپسیس فازی برای تعیین سطح توسعه‌یافتگی روستایی (مطالعه موردی روستاهای شهرستان اسلامشهر)

الموضوعات : پژوهش های ترویج و آموزش کشاورزی

سحر دهیوری ¹ (استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر، اسلامشهر، ایران)
امیر محرابی ² (دانشجوی دکترای اقتصاد کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران)

تاريخ الإرسال : 23 الخميس , شوال, 1389 تاريخ التأكيد : 23 الخميس , شوال, 1389 تاريخ الإصدار : 23 الخميس , شوال, 1389

الکلمات المفتاحية: تاپسیس, فازی, توسعه روستایی, رتبه‌بندی,

ملخص المقالة :

مناطق روستایی به دلیل ارائه طیف گسترده‌ای از مواد غذایی و مواد خام، از دیرباز نقش مهمی در اقتصاد جهان بازی می‌کنند که این نقش به‌خصوص در کشورهای درحال‌توسعه پررنگ‌تر می‌باشد. توسعه روستایی نیز بخش مهمی از سیاست ناحیه‌ای است که کشاورزی، جنگلداری، مدیریت منابع طبیعی، استفاده از زمین و تنوع اقتصادی در جوامع روستایی را پوشش می‌دهد. انتخاب و سطح‌بندی روستاهای توسعه‌یافته از مهم‌ترین مراحل در برنامه‌ریزی موفق توسعه روستایی و کلید موفقیت به‌خصوص در کشورهای درحال‌توسعه است. هدف از این مقاله، بهبود کیفیت تصمیم‌گیری برای تعیین سطح توسعه‌یافتگی روستایی در شهرستان اسلامشهر و تعیین میـزان اهمیـت ورودی‌ها و خروجی‌ها بـا اسـتفاده از تکنیک تاپسیس فازی، سپس میزان اعتبار و امتیاز سطوح توسعه روستایی در منطقه موردمطالعه با استفاده از تکنیک Fuzzy-TOPSIS، در میان روستاهای شهرستان اسلامشهر می‌باشد. نتایج نشان می‌دهد که روش Fuzzy-TOPSIS برای تصمیم‌گیری در انتخاب سطح توسعه‌یافتگی، استفاده از این روش می‌تواند نتایج دقیق‌تری را ارائه دهد و بنابراین افـزایش روایـی این تکنیک را به دنبال دارد.

المصادر:

افتخاری، ع.، وجدانی طهرانی، ه.، و رازینی، ا.ع. (1388). ارزیابی و اولویت‌بندی مناطق آزاد تجاری ایران با استفاده از روش.MADM فصلنامه برنامه‌ریز و آمایش فضا، دوره 13، شماره 2، پاییز 1388، صفحه 195 - 142.

استوار، ا. (1386). فقر روستایی در کشورهای درحال‌توسعه. ترجمه روزنامه دنیای اقتصاد در تاریخ 16/11/86.

بری، جان. ایی. کی. (1380). محیط‌زیست و نظریه اجتماعی. مترجمان حسن پویان و نیره توکلی، نشر: سازمان حفاظت از محیط‌زیست.

پزشکی، و.، و زرافشانی، ک. (1387). کاربرد منطق فازی در ارائه مدل ارزیابی سطوح توسعه کشاورزی دهستان های شهرستان کرمانشاه. فصلنامه روستا و توسعه، دوره 11, شماره 4، صفحه 53 تا 7.

حیدری ساربان، و. (1390). تحلیل موانع مؤثر بر توسعة گردشگری دهستان سردابه، شهرستان اردبیل. فصلنامه
جغرافیا و مطالعات محیطی، دوره 1، شماره 1، صفحه 68-8.

رضوانی، م.ر.، و صحنه، ب. (1384). سنجش سطوح توسعه‌یافتگی نواحی روستایی با استفاده از روش منطق فازی (مورد: دهستانهای شهرستان های آق قلا و بندر ترکمن). فصلنامه روستا و توسعه، دوره 8، شماره 3، صفحه 1-32.

رضوانی، م. ر. (1381). سنجش درجة توسعه‌یافتگی استان‌های کشور با استفاده از تحلیل تاکسونومی. مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، صفحه 163- 162.

شیخ بیگلو، ر.، تقوایی، م.، و وارثی، ح. (1391). تحلیل فضایی محرومیت و نابرابری‌های توسعه در شهرستان‌های ایران. فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره 2، شماره 46، صفحه 214-189.

قنبری هفت‌چشمه، ا.، و حسین زاده دلیر، ح. (1384). تعیین درجه توسعه‌یافتگی شهرستان‌های استان آذربایجان شرقی (1375). مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، شماره 5.

کلانتری، خ. (1382). پردازش و تحلیل داده‌ها در تحقیقات اقتصادی- اجتماعی. تهران، نشر: شریف.

مرکز آمار ایران. (1390). آمارنامه سالانه نفوس و مسکن استان تهران.

مدهوشی، م.، و رحیمی خواه م. (1388). اولویت‌بندی استراتژی‌های شرکت صنایع آجر سفال گرگین، پژوهش‌های مدیریت، دوره 2، شماره 5، صفحه 117- 95.

محمدی، ج.، احمدیان، م.، علی‌زاده، ج.، و جمینی، د. (1391). تحلیل فضایی توسعه شاخص‌های بهداشتی درمانی در استان آذربایجان غربی. فصلنامه رفاه اجتماعی، دوره 12، شماره 47، صفحه 180-153.

موسوی، م.، ح. حکمت نیا. (1384). تحلیل عاملی و تلفیق شاخص‌ها در تعیین عوامل مؤثر بر توسعه انسانی نواحی ایران. فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره 3، شماره 6، صفحه 69-55.

Hassan, L. G., Umar, K. J., & Atiku, I. (2007). Nutritional Evaluation of Albizia lebbeck (L.) Pods as. Am. J. Food Technol, 2(5): 435-439.

Chen, S. J., & Hwang, C. L. (1992). Fuzzy multi attribute decision making. Lecture notes in economics and mathematical system series, vol. 375.

Hwang, C.L., & Yoon, K. (1981). Multiple Attribute Decision Making: Methods and Applications. Springer-Verlag, New York.

Chu, M. T., Shyu, J., Tzeng, G. H., & Khosla, R. (2007). Comparison among three analytical methods for knowledge community’s group-decision analysis. Expert systems with applications, 33(4): 1011-1024.

Mashayekhan, A., & Salman Mahiny, A. (2011). A Multi-Criteria Evaluation approach to Delineation of Suitable Areas for Planting Trees (Case Study: Juglans regia in Gharnaveh Watershed of Golestan Province). Journal of Rangeland Science, 1(3): 225-234.

Miranda, J. I. (1999). Evaluating sustainable agriculture utilizing multicriteria analysis: the case of Guaira-SP, Brazil.

Sharma, B. (2006). Regional Disparities in Agricultural Labour Productivity in the rahmaputra Valley, Assam, India.

World Bank. (2015). world development report, oxford university press, New York.

Yevseyeva, I., Miettinen, K., Salminen, P., & Lahdelma, R. (2007). SMAA-Classification: a new method for nominal classification, Helsinki School of Economics. Working Paper. Retrieved from: http://hsepubl. Lib. hse. Fi/pdf/wp/w422. Pdf.

Yu, L., Hou, X., Gao, M., & Shi, P. (2010). Assessment of coastal zone sustainable development: A case study of Yantai, China. Ecological Indicators, 10(6): 1218-1225.

Zanakis, S. H., Solomon, A., Wishart, N., & Dublish, S. (1998). Multi-attribute decision making: A simulation comparison of select methods. European journal of operational research, 107(3): 507-529.