بررسی نمایه‌سازی مقالات کتابداری و اطلاع‌رسانی در پایگاه‌های اطلاعاتی نمایه و نمامتن

الموضوعات : نظام ها و خدمات اطلاعاتی

فاطمه نوشین فرد ¹ (استادیار گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران)
شریفه شریف زاده ² (کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران)

تاريخ الإرسال : 14 الجمعة , ربيع الثاني, 1435 تاريخ التأكيد : 12 الإثنين , ذو الحجة, 1435 تاريخ الإصدار : 29 الأحد , صفر, 1436

الکلمات المفتاحية: : نمایه‌سازی/ پایگاههای اطلاعا,

ملخص المقالة :

هدف: هدف این پژوهش شناخت نمایه‌سازی مقالات کتابداری و اطلاع‌رسانی در پایگاههای اطلاعاتی نمایه و نمامتن است. روش: روش پژوهش از نوع کاربردی و روش پیمایشی است و ابزار گردآوری اطلاعات سیاهه وارسی و پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه پژوهش کلیه مقالات کتابداری و اطلاع‌رسانی در پایگاههای نمایه و نمامتن است که شامل 802 مقاله در پایگاه نمایه و 500 مقاله در پایگاه نمامتن می‌باشد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی، جداول توزیع فراوانی و محاسبه شاخص‌های عددی میانگین و انحراف معیار استفاده شد، برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از آزمون‌های کایدو، آزمون تی مستقل وآزمون تیزوجی استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که در پایگاه نمایه اکثریت مقالات (7/65 درصد) دارای 1 کلیدواژه و در پایگاه نمامتن (4/77 درصد) مقالات 2 کلیدواژه ای هستند. در پایگاه نمایه (1/92 درصد) توصیفگرها از نوع ترکیب حروف اضافه و در پایگاه نمامتن (8/86 درصد) توصیفگرها تک کلمه‌ای هستند. نتیجه‌گیری: نتایج فرضیه های پژوهش نشان داد که در عناوین مشابه در مقالات مورد بررسی در دو پایگاه از نظر تعداد کلیدواژه ها، تفاوت معناداری وجود دارد و روند رشد نمایه‌سازی در پایگاه نمایه بیشتر از نمامتن است.

المصادر:

آقا بخشی، علی (1386).  نمایه‌سازی همارا: مفاهیم و روش‌ها. تهران:چاپار.

انصاری، مریم (1379). بررسی انطباق میان توصیفگر نمایه‌سازی و کلیدواژه‌های عنوان پایان‌نامه‌های دکترای تخصصی کودکان، زنان، قلب و عروق و روانپزشکی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی. دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران.

سیروس علیدوستی، سیروس، عصاره، حسن، کاظمپور، زهرا (1384). "کیفیت فرایند نمایه‌سازی" فصلنامه کتاب س، 16 (4): 93-104.

غائبی، امیر ،خسروی، فریبرز، مالمیر، آزیتا (1390) وضعیت بازیابی اطلاعات در دو پایگاه نمایه و نما وسنجش اثربخشی استفاده از واژگان کنترل‌شده در نمایه‌سازی این دو پایگاه". تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی‌(پیام کتابخانه سابق) 17(2): 247-262.

کاظم پور، زهرا؛ اشرفی ریزی، حسن (1388).  مقدمه ای بر نمایه‌سازی و چکیده نویسی( راهنمای عملی) . تهران: چاپار.

میرجلیلی ، حسین (1381). "چگونگی نمایه­سازی در پایگاه­های اطلاعاتی مراکز اطلاع‌رسانی تهران". فصلنامه کتاب، 13(2).

 نوروزی، علیرضا؛ ولایتی، خالید (1389). نمایه‌سازی موضوعی، نمایه‌سازی مفهومی . تهران: چاپار.

 

Bertrand, Annick; Collier, Jean- Marie; Giroux, Luc ( 1996 ).  “Expertise and strategies for the identification of the  main ideas  in document indexing “. Applied  Cognitive Psychology, 10: 414- 443.

Cisco, S. L. (1998). “One foot in front of the other”. Inform, 12 (5): 20-32.

Cleveland, D. B.; Cleveland A. D. (2001) Introduction to indexing and abstracting, 3^rd

ed. Englewood: Libraries Unlimited.

Ellis, D.; Ford, N.; Furner J. (1998) “In search of the unknown user: Indexing, hypertext and the World Wide Web”. Journal of Documentation, 54 (1): 28-42.

Janson, J. (1972 ). “Mator trends in the experimental practice of automatic indexing”. eskoslorenskainformatika , 5.

Rowley , Jennifer E ( 1982 ) .Abstracting and indexing: outlines of modern librarianship . London: Clivebingley.