ارزیابی اثرات برخی کودهای زیستی بر جذب عناصر غذایی و عملکرد اسانس در گیاه زرین گیاه (Dracocephalum kotschyi Boiss) در رژیم های رطوبتی خاک
الموضوعات : Farm water management with the aim of improving irrigation management indicators
رامین چم
1
,
سید علی ابطحی
2
,
مجتبی جعفری نیا
3
,
جعفر یثربی
4
1 - دانشجوی دکتری، گروه خاکشناسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.
2 - استاد، گروه خاکشناسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.
3 - استادیار، گروه زیست شناسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.
4 - استادیار، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
الکلمات المفتاحية: گیاهان دارویی, ترکیبات فرار, تغذیه گیاه, تنش خشکی, باکتری های محرک رشد گیاه,
ملخص المقالة :
زرین گیاه (Dracocephalum kotschyi) از مهم ترین گیاهان دارویی خانواده نعناعیان (Lamiaceae) است که به علت شرایط نامساعد محیطی در حال انقراض است. بنابراین، به منظور بررسی اثرات دو عامل تنش کم آبیاری در سه سطح (آبیاری تا تکمیل ٦٠،٨٠ و ٤٠ درصد ظرفیت مزرعه ای) و کود زیستی در چهار سطح (نیتروکسین، سوپر نیتروپلاس، بیوفسفر و عدم مصرف کود زیستی) تحقیقی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در ٣ تکرار (هر تکرار شامل ۲٠ گلدان حاوی یک نشاﺀ) در گلخانه به صورت آزمایش گلدانی حاوی محیط کشت کوکوپیت و پرلیت به نسبت 1:1 به اجرا درآمد. بیشترین مقدار جذب نیتروژن ریشه (٠۲/۲ میلی گرم بر کبلوگرم) و نیتروژن برگ (۵۷/۵ میلی گرم بر کیلوگرم) در تیمار آبیاری معمول (تیمار آبیاری تا تکمیل ۸٠ درصد ظرفیت مزرعه ای) و مصرف کود زیستی سوپر نیتروپلاس مشاهده گردید. درصد اسانس تحت تنش ملایم در مقایسه با شاهد ۷۷/۵۳ درصد افزایش نشان داد، در حالی که با تشدید تنش خشکی درصد اسانس ۹۴/۴۹ درصد در مقایسه با شاهد کاهش داشت. نتایج این تحقیق حاکی از این بود که بیشترین اثر افزایشی بر درصد تولید (٢٨/۱ درصد) و عملکرد اسانس (٣٢/٠ گرم بر گیاه) زرین گیاه مربوط به تلقیح با کود زیستی سوپر نیتروپلاس و تنش خشکی ملایم بود در حالی که کشت گیاهان زرین گیاه تحت شرایط آبیاری معمول و عدم مصرف کود زیستی منجر به کمترین تولید و عملکرد اسانس در زرین گیاه گردید.
