توزیع اندازه ذرات رسوب معلق در فواصل زمانی معین در رودخانه کجور

الموضوعات :

سیدحمیدرضا صادقی ¹ , محمد علی ذاکری ²

1 - استاد؛ گروه مهندسی آبخیزداری؛ دانشگاه تربیت مدرس؛ دانشکده منابع طبیعی؛ نور؛ 76489- 46417؛ مازندران؛ ایران
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد؛ گروه مهندسی آبخیزداری؛ دانشگاه تربیت مدرس؛ دانشکده منابع طبیعی؛ نور؛ 76489- 46417؛ مازندران؛ ایران

تاريخ الإرسال : 21 السبت , ذو الحجة, 1434 تاريخ التأكيد : 20 الجمعة , جمادى الأولى, 1435 تاريخ الإصدار : 20 الجمعة , جمادى الأولى, 1435

الکلمات المفتاحية: بار حوضه‌ای, توزیع اندازه ذرات رسوب معلق, تولید رسوب, دانه‌بندی لیزری, ویژگی‌های فیزیکی رسوب,

ملخص المقالة :

بررسی ویژگی‌های فیزیکی رسوبات معلق از موضوعات مهم در مطالعه رودخانه‌هاست. یکی از این ویژگی‌های فیزیکی، توزیع اندازه ذرات رسوبی معلق است که نمایان‌گر ارتباطات مهمی بین منابع تولید رسوب و فرآیندهای رسوبی در حوزه‌های آبخیز می‌باشد. با این وجود پژوهش‌های مرتبط با دانه‌بندی ذرات رسوب معلق بسیار محدود می‌باشد. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی دانه‌بندی رسوبات معلق رودخانه کجور طی دوره زمانی یک ساله انجام شد. برای این منظور تعداد 24 نمونه رسوب معلق با فواصل تقریبی 15 روزه و در شرایط مختلف دبی جریان رودخانه (دبی پایه تابستان، دبی‌های متوسط و سیلابی) برداشت و پس از آماده‌سازی، تعیین قطر و توزیع ذرات آن‌ها به‌وسیله دستگاه تعیین قطر لیزری HORIBA LA-950 انجام گردید. نتایج نشان داد که ذرات رسوب معلق این رودخانه در شرایط مختلف و طی مدت نمونه‌برداری در بازه قطری 82/0 تا 55/353 میکرون قرار داشته و ذرات سیلت با مقدار 68/97 درصد، سهم اصلی ترکیب بار معلق را تشکیل داده‌اند. هم‌چنین نتایج حاکی از آن است که بارندگی و برداشت شن و ماسه نقش مهمّی در افزایش ذرات درشت‌دانه بار معلق ایفا نموده و در نمونه‌های سیلابی، دانه‌بندی ذرات با فاصله زمانی شروع سیل تا برداشت نمونه در ارتباط بوده است.