شیخ احمد تجانی و طریقت تجانیه
الموضوعات :مرتضی خسروشاهی 1 , محمدجواد شمس 2
1 - دانشآموختة دکتری عرفان و تصوف، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران
2 - استادیار دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران
الکلمات المفتاحية: تصوف, طریقت, تجانیه, شیخ احمد تجانی, آفریقا,
ملخص المقالة :
تجانیه، سلسلۀ عرفانی منسوب به شیخ احمد تجانی(1150-1230ق)، که به همت او در 1196ق بنیان نهاده شد، یکی از بزرگترین طریقتهای صوفیه در شمال آفریقا است که نقش مهمی در نشر اسلام و جذب بسیاری از مسلمانان این منطقه داشته است. شیخ احمد در نوجوانی قدم در طریق سلوک نهاد، و پس از تشرف به مهمترین طریقتهای موجود زمان خویش همچون: قادریه، ناصریه و خلوتیه و دریافت اجازه تلقین ذکر، سرانجام در سال 1196ق مدعی شد که از جانب نبی مکرم اسلام(ص) مأمور به تأسیس طریقتی شده است که بعدها آن را طریقت تجانیه یا ابراهیمیّه نامید. هم اکنون پیروان این طریقت در کشورهایی چون: الجزایر، مصر، سودان، نیجریّه، نیجر، موریتانی، تونس، غنا، مالی و کنیا فعالیت دارند. از اهم اصول طریقتی این سلسله میتوان به اذکار خاص آنان که عبارت است از ذکر استغفار، لا اله الا الله، صلوات بر نبی مکرم و نیز ذکر روز جمعه و صلاة الفاتح و جوهرة الکمال اشاره کرد.