رویکرد اریگن به مسیح‌شناسی
الموضوعات :
مریم طهماسبی حاجی‌وند
1
(ادیان و عرفان تطبیقی/دانشکده الهیات و فلسفه/دانشگاه ازاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات/تهران/ایران)
طاهره حاج ابراهیمی
2
(دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی- واحد علوم و تحقیقات)
الکلمات المفتاحية: اریگن, مسیح شناسی, لوگوس, متجسد,
ملخص المقالة :
اریگن اسکندرانی از مهم‌ترین مدافعان مسیحیت است، از این لحاظ که درمورد رابطۀ خدای پسر یا لوگوس الهی با خدای متعال، بهترین تبیین را به دست داده و برای نخستین بار در کلام مسیحی واژۀ هم‌ذات را به کار برده است. از دیدگاه او خدای پدر و لوگوس الهی از یک ذاتند اما به لحاظ کارکرد و ویژگی تفاوت دارند و هریک بنابر وظیفه، نقش خود را در الوهیت ایفا می‌کنند. او میان خدای پدر و پسر تفاوت ماهوی قائل است و همین موضوع به طرح یک رابطۀ طولی میان دو اقنوم الوهی منجر می‌شود. اریگن معتقد است که لوگوس الهی در بدن عیسی‌مسیح جسم گرفت و در زمین ساکن شد. این لوگوس متجسد دو ماهیت الوهی و بشری دارد؛ در ماهیت بشری‌اش خدای متجسدی است که برای نجات و رستگاری انسان صورت بشری به خود گرفته است. تجسد لوگوس الهی، تکمیل عهدی است که خداوند با انسان پیش از آفرینش جهان بسته است. در این مقاله جایگاه اریگن در الهیات مسیحی و آرای او در حوزۀ مسیح‌شناسی را بررسی می کنیم.
ایلخانی، محمد، «تثلیث»، دانشنامۀ جهان اسلام، تألیف: غلامعلی حداد عادل، تهران، بنیاد دائره‌المعارف اسلامی، ج7، 1381ش.
هیک، جان، اسطورۀ تجسد خدا، ترجمۀ عبدالرحیم سلیمانی اردستانی، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب،1390ش.
کونگ، هانس، متفکران بزرگ مسیحی، گروه مترجمان، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، 1391ش.
مک‌گراث، آلیستر، درسنامۀ الهیات مسیحی، ترجمۀ بهروز حدادی، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، 1384ش.
میشل، توماس، کلام مسیحی، ترجمۀ حسین توفیقی، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، 1381ش.
ولفسن، هری اوسترین، فلسفۀ آباء کلیسا، ترجمۀ علی شهبازی، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، 1389ش.
هادی‌نا، محبوبه، ریشه‌های االهیات مسیحی در مکاتب گنوسی و افلاطونی میانه، قم، انتشارات دانشگاه ادیان و مذاهب، 1390ش.
Bury, “Introduction to the Timaues Epistle”, The Loeb Classical Library, R. G. Bury(trans.), G. P. Gold (ed.), Cambridge, Harvard University Press, 1973.
Crouzel, H, “Origen”, New Catholic Encyclopedia, USA, Gale Research Inc, 2 nd ed., 2002, vol. 10.
Davis, Stephen, Coptic Christology in Practice, Incarnation and Divine Participation in Late Antique and Medieval Egypt, UK, Oxford University Press, 2008.
Dillon, John, “Origenʼs Doctrine of Trinity and Some Later Neoplatonic Theories”, Neoplatonism and Christian Thought, D. J. OʼMeara (ed.), London, suny press, 1982, vol. 3.
Dunzel, Franz, A Brief History of the Doctorine of the Trinity in the Early Church, Edinburgh, T & T Clarck, 2007.
Eusebius, Ecclesiastical History, Kirsopp Lake& John E. L. Oulton (trans.), Cambridge, Harvard University Press, 1980.
Origen, The Fathers of the Church, Commentary on the Gospel According to John, Ronald E. Heine (trans.), Washington, The Catholic University of America Press, vol 80, 2001.
Origen, Contra Celsus, Henry Chadwick (ed.), Cambridge, Cambridge University Press, 1980.
Origen, On First Principles, John Behr (ed. & trans.), Uk, Oxford University Press, 2017.
Origen, The Fathers of the Church, Homilies on the Luke, Joseph Lienhard (trans.), Washington, 1996, vol.9.
Origen, The Fathers of the Church, Commentary on the Isaiah, P. Scheck (trans.), Washington, The Catholic University of America Press, vol.9, 1998.
Origen, The Fathers of the Church, Homilies on the Jeremiah, John Clark Smith (trans.), Washington, The Catholic University of America Press, vol.97, 1998.
Trigg, Joseph Wilson, Origen, The Bible and Philosophy in the Third Century Church, London, Scm Press, 1985.
Trigg, Joseph. W., Origen, The Early Church Father, London, Routledge, 1998.
Tzamalikos, p., Origen: Cosmology and Ontology of Time, Leiden, Brill Academic Publishers, 2006.
Whalen, John. P., “Roman Catholics”, New Catholic Encyclopedia, USA, Gale Research Inc, 2002.
Wolfson, Harry Austryn, The Philosophy of the Church Fathers: Faith, Trinity, Incarnation (His Structure and Growth of Philosophic System from Plato), USA, Harvard University Press, 1970.
_||_
