ارزیابی ویژگی های فیزیکوشیمیایی روغن دانه خرفه

الموضوعات :

ندا احمدی کمازانی ¹ , مریم امیری ²

1 - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، دانشکده مهندسی صنایع و مکانیک، گروه مهندسی صنایع غذایی، قزوین، ایران
2 - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، دانشکده مهندسی صنایع و مکانیک، گروه مهندسی صنایع غذایی، قزوین، ایران

تاريخ الإرسال : 17 الجمعة , جمادى الثانية, 1432 تاريخ التأكيد : 15 السبت , شعبان, 1432 تاريخ الإصدار : 17 الإثنين , ذو القعدة, 1434

الکلمات المفتاحية: ارزیابی فیزیکوشیمیایی, استرول, ترکیب اسید چرب, توکوفرول, روغن دانه خرفه,

ملخص المقالة :

مقدمه: خرفه Portulaca Oleracea عضوی ازخانواده Portulacaceae است. خرفه به دلیل خصوصیات تغذیه‌ای و آنتی‌اکسیدانی بالا به عنوان یک Power Food در آینده توصیف شده است. خرفه توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان یکی از پرمصرف‌ترین گیاهان دارویی معرفی شده است و عنوان Global Panacea، به معنای اکسیر و یا نوشداروی همه جانبه به آن داده شده است. هدف از این پژوهش، تعیین درصد روغن دانه خرفه واریته ایرانی و ارزیابی ویژگی‌های فیزیکو شیمیایی آن به عنوان یک منبع روغن جدید غنی از اسیدهای چرب ضروری می‌باشد. مواد و روش‌ها:نمونه دانه خرفه به طور کاملا ً تصادفی از مراکز عرضه داخلی شهر تهران به منظور استخراج روغن با روش سرد، تهیه گردید. روغن استخراجی تحت یک سری آزمایشات فیزیکی و شیمیایی مانند تعیین ترکیب اسید چرب، اندیس صابونی، اندیس یدی، ترکیبات غیرصابونی شونده، رنگ، عدد اسیدی، عدد پراکسید، شناسایی ترکیبات غیرصابونی شونده، شناسایی و تعیین استرول‌ها و توکوفرول‌ها قرارگرفت. یافته‌ها:راندمان استخراج روغن 13.37 درصد تعیین گردید. ترکیب اسیدهای چرب روغن نشان داد که لینولئیک اسید وα لینولنیک اسید به ترتیب عمده ترین اسیدهای چرب این روغن می‌باشد که جزء اسیدهای چرب ضروری به شمار می‌روند و از نظر تغذیه ای دارای اهمیت فراوان می باشند. استرول غالب در روغن دانه خرفه، بتاسیتواسترول است و توکوفرول اصلی در این روغن آلفا توکوفرول می‌باشد. نتیجه‌گیری:با توجه به نتایج به دست آمده، روغن دانه خرفه غنی از لینولئیک اسید و آلفا لینولنیک اسید به عنوان اسیدهای چرب ضروری می باشد. همچنین محتوی مقادیر قابل ملاحظه‌ای فیتواسترول و توکوفرول می باشد. با توجه به خودرو بودن این گیاه در مناطق مختلف کشور، می تواند به عنوان یک منبع روغن ارزان قیمت و ارزشمند محسوب شود.

المصادر:

آزاد مرد دمیرچی، ص. (1388). روغن­های خوراکی. انتشارات عمیدی، صفحات 59 – 40.

قراگوزلـو، غ. (1384). خواص میوه­ها وسبزی­ها. انتشارات یاد عارف، چاپ اول.

قوامی، م.، قراچورلو، م. و غیاثی طرزی، ب. (1387). تکنیک‌های آزمایشگاهی روغن‌ها و چربی‌ها. انتشارات دانشگاه

آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، صفحات 192 – 188.

مالک، ف. (1387). چربی‌ها و روغن‌های نباتی خوراکی.انتشارات غلامی، ص9.

Awad, N. E. (1994). Lipid content and antimicrobial activity of phenolic constituents of cultivated Portulaca Oleracea L., Bull. Fac. Pharm. Cairo. Univ. 32, 137.

Cai, Y., Luo, Q., Sun, M. & Corke, H. (2004). Antioxidant activity and phenolic compounds of 112 traditional chinese medicinal plants associated with anticancer, life sci, 74, 2157.

Chen, J., Shi, Y. & Liu, J. (2003). Determination of noradrenaline and dopamine in chinese herbal extracts from portulaca oleracea L. by high – performance liquid chromatography. J. of Chromatography A, 1003, 127.  

Firestone, D. (1999).official methods of analysis of the association of official analytical chemists. Arlington , USA.

Galli, C., Simopoulos, A. P. & Tremoli, E. (1994). Fatty acids and lipids from cell biology to human disease, World Rev. Nutr. Diet.,Vol.75, Karger, Basel, 1994.

Grewal, R. C. (2000). Medicinal Plant. campus Books International. 312-314.

International standard, ISO .(2000). Animal and vegetable fats and oil – Preparation of methyl esters of fatty acids. 2^nd .ed .5509.

International Standard, ISO. (2003). Animal and vegetable fats and oils – determination of phosphorus content.

International Standard, ISO. (2000). Animal and vegetable fats and oils – determination of unsaponifiable matter.

International Standard, ISO. (2002). Animal and vegetable fats and oils – determination of saponification value.

International Standard, ISO. (2007). Animal and vegetable fats and oils – determination of peroxide value.

International Standard, ISO. (1990). Animal and vegetable fats and oils – determination of analysis by chromatography of methyl esters of fatty acids.

International Standard, ISO. (1994). Animal and vegetable fats and oils – determination of copper, iron and nickel contents.

International Standard, ISO. (2006). Animal and vegetable fats and oils – determination of tocopherol and tocotrienol contents by high performance liquid chromatography.

International Standard, ISO. (1999). Animal and vegetable fats and oils – determination of individual and total sterols contents – gas chromatographic method.

International Standard, ISO. (1998). Animal and vegetable fats and oils – determination of lovibond colour.

International Standard, ISO. (2009). Animal and vegetable fats and oil seeds – determination of oil content.

International Standard, ISO. (1988). Animal and vegetable fats and oil seeds – determination of acidity of oils.

Liang, X. H., Huan, H. Y., Feng, X. Y., Xiao – Qiang, Y., Min, L., Jin – Cai, L. & chang – Quan, L. (2008). Portula cerebroside A : New cerebroside from portulaca oleracea L.J.Chinese journal of natural medicines , 6(6) , 401.

Lim, Y. Y. & Quah, E. P. L. (2007). Antioxidant properties of different cultivars of portulaca oleracea. J.Food chemistry , 103 , 734 – 735.

Liu, L., Howe, P., Zhou, Y., Xu, Z., Hocart, C. & Zhang, R. (2000). Fatty acids and B – carotene in Australian purslane varieties. J. of chromatography A, 893 , 207 – 213.

Mohamed, A. I. & Hussein, A. S. (1994). Chemical composition of purslane. J. plant foods Hum. Nutr. 45, 1.

Oliveira, I., Valentao, P., Lopes, R., Andrade, P. B., Bento, A. & Pereira, J. A. (2009). Phytochemical characterization and radical scavenging activity of portulaca oleraceae L. leaves and stems. J. Microchemical, 92, 131 – 132.

   Omara – Alwala, T. R., Mebrahtu, T., Prior, D. E. & Ezekwe, M. O. (1991). Omega–Three fatty acids in purslane tissues. J.AOCS. 68(3) – 169. 

Rashed, A. N., Afifi, F. U. & Disi, A. M. (2003). Simple evaluation of the wound healing activity of a crude extract of portulaca olearacea L. (growing in Jordan) in musmusculus JVI–1.J. of Ethnopharmacology , 88 , 131.

Rific, V. A. & Khachadurian, A. K. (1993). J. Am. Coll. Nutr., 12, 631.

Shahidi, F. (2005). Bailey’s Industrial Oil and Fat Products, Six Edition, Six Volume Set. John Wiley & Sons, Inc.233.

Simopoulos, A. P. & Salem, N. J. (1986). Purslane: a terrestrial source of omega-3 fatty acids. N. Engl J. Med. 315, 833.

Spina, M., Cuccioloni, M., Sparapani, L., Acciarri, S., Eleuter, A. M., Fiovetti, E. & Angeletti, M. (2008). Comparative evaluation of flavonoid content in assessing quality of wild and

 

cultivated vegetables for human consumption .J.Sci. Food Agric. 88, 294.

Yasici, I., Turkan, I., Sekmen, A. H. & Demiral, T. T. (2007). Salinity tolerance of purslane is achieved by enhanced antioxidative system, lower level of lipid peroxidation and proline accumulation. Environmental and experimental botany, G1, 49.