بررسی آلودگی آب زیرزمینی محدوده پالایشگاه شازند به BTEX و MTBE
الموضوعات :عبدالرضا واعظی هیر 1 , ساناز قبادیان 2 , علیرضا گلمحمدی 3
1 - عضو هیأت علمی گروه علوم زمین، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2 - کارشناس ارشد آبشناسی، گروه علوم زمین، دانشگاه تبریز، تبریز،ایران
3 - رئیس محیط زیست پالایشگاه نفت امام خمینی شازند، اراک، ایران
الکلمات المفتاحية: آلودگی آب زیرزمینی, MTBE, BTEX, استاندارد آب شرب و آبیاری, پالایشگاه شازند,
ملخص المقالة :
زمینه و هدف: پالایشگاه شازند به عنوان بزرگ ترین واحد تولید بنزین در خاورمیانه در فاصله 22 کیلومتری جنوب غربی اراک و در شمال شرقی دشت شازند قرار گرفته است. به دلیل وجود تأسیسات پالایشی، مخازن متعدد نگهداری نفت خام و فرآورده های نفتی، خطوط لوله انتقال فراوده های نفتی مربوط به پالایشگاه شازند، احتمال نشت مواد آلاینده از مخازن و لوله ها به محیط خاک و آب زیرزمینی وجود دارد. آبخوان دشت شازند از نوع آزاد و متشکل از رسوبات آبرفتی دانه درشت بوده و جهت جریان از پالایشگاه به سمت چاه های کشاورزی، مرکز دشت می باشد. بنابراین، آلودگی آب زیرزمینی ناشی از آلاینده های نفتی پالایشگاه شازند مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: در این پژوهش، از 16 حلقه چاه در منطقه مورد مطالعه نمونه برداری در خرداد ماه 1394 صورت گرفت و جهت تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال گردید. آزمایش ترکیبات BTEX و MTBE براساس روش گازکروماتوگرافی با آشکارساز یونیزاسیون شعله ای (GC-FID) [1] انجام شد. جهت بررسی آلودگی منطقه مورد مطالعه، نتایج حاصل از آنالیز ترکیبات BTEX و MTBE با استانداردهای معتبر آب شرب و کشاورزی مقایسه گردید. یافته ها: نتایج نشان دهنده آلوده بودن 6 حلقه چاه واقع در قسمت شرق و جنوب پالایشگاه و شرق و شمال شرقی پتروشیمی نسبت به ترکیبات BTEX و MTBE است. بخشی از آلودگی های موجود در آب زیرزمینی منشأ جوی داشته و از طریق نزولات جوی وارد آب زیرزمینی منطقه شده است و بخش دیگر مربوط به نشت از تأسیسات، مخازن و خطوط انتقال می باشد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به آلودگی موجود در منطقه و آلودگی های احتمالی دیگر، پیشنهاد می شود پیش از هر اقدام برای پاک سازی، منشأ دقیق آلودگی شناسایی و با توجه به شرایط منطقه و نظرات کارشناسی روش مناسب جهت پاک سازی منطقه انتخاب گردد. [1] -Gas Chromatography Flame Ionization Detector
1. Cupers C., Pancras T., Grotenhuis T., Rulkens W., 2002. The estimation of PAH bioavailability in contaminated sediments using hydroxypropyl-b-cylodextrin and triton x-100 extraction techniques. Chemosphere, Vol. 46, pp. 1235-1245.
2. Fels, J., 1999. Source-identification investigations of petroleum contaminated groundwater in the Missouri Ozarks. Engineering Geology, Vol, 52, pp. 3–13.
3. EPA, 1998. Remediation of MTBE contaminated soil and groundwater. Environmental Protection Agency: EPA 510-F-97-015.
4. EPA, 2012. Drinking Water Standards and Health Advisories. Washington, DC: The Office of Water U.S. Environmental Protection Agency, see more information in: https://www.epa.gov/dwstandardsregulations/drinking-water-contaminant-human-health-effects-information
5. ATSDR, 2007. Toxicological profile for benzene. Agency for Toxic Substances and Disease Registry, see information in: https://www.atsdr.cdc.gov/toxprofiles/tp.asp?id=40&tid=14
6. Pakrvan, Sh., Saeb, K., Ghysari, M. M., 2014. Study of spreading oil pollutants from Isfahan oil refinery and petrochemical facilities to groundwater. The 7th Conference & Exhibition on Environmental Engineering, Tehran, Iran [In Persian].
7. Safari, F., Vaezihir, A. R., Kalejahi, A., 2015. Determination of hydrocarbon contamination and study of biodegradation in the aquifer at Tabriz oil refinery and petrochemical complex site. Advanced Applied Geology, Vol. 5., pp. 48-58.
8. Shadizadeh, R., Zavidanpur, M., 2008. The investigation and estimation of amount of oil in groundwater at Abadan oil refinery complex. Water and Wastewater, Vol. 2, pp. 27-36 [In Persian].
9. Feyzi, M., Sartaj, M., Fathiyan pur, N., 2007. The investigation of spreading oil pollutants from Shazand petrochemical and oil refinery facilities to groundwater, Arak, Iran. 1st Iranian Petrochemical Conference, Tehran, Iran [In Persian].
10. Naseri, H., Modaberi, S., Falsafi, F., 2009. Groundwater contamination due to oil pollutants at industrial area, Shar-e-Rey, South of Tehran, Tehran, Iran. 2nd Conference of Environmental Engineering, Tehran, Iran [In Persian].
11. Fraile. J., Ninerola, M. J., Olivella, L., Figueras, M., Ginebreda, A., Vilanova, M., 2002. Monitoring of the Gasoline Oxygenate MTBE and BTEX Compounds in Groundwater in Catalonia (Northeast Spain). The Scientific World, Vol. 2, pp. 1235-1242.
12. 13- Ministry of Energy of Iran, 2010. The report of prohibition renewal in Shazand area. Water resources office, groundwater group, water organization of Arak, Arak, Iran [In Persian].
13. Sokolovic, S., Pavlovic, p., Pavlovic, M., 2000. Risk Assessment of the NIS NOVISAD Oil Refinery Site After NATO Bombing. IUAPPA Praha, Sec. A, pp.72-76.
14. QPHR, 2005. Queensland Public Health Regulations. Queensland Government, Brisbane, Australia.
15. ISIRSI-1053, 1388. Drinking Water-Physical and Chemical Specification, Institute of Standard and Industrial Research Iran 1053, 5th revision.ICS:13.060.020.
16. MfE, 2011. Guideline for Assessing and Managing Petroleum Hydrocarbon Contamination Sites in New Zealand. Ministry for the Environment (New Zealand).
_||_
1. Cupers C., Pancras T., Grotenhuis T., Rulkens W., 2002. The estimation of PAH bioavailability in contaminated sediments using hydroxypropyl-b-cylodextrin and triton x-100 extraction techniques. Chemosphere, Vol. 46, pp. 1235-1245.
2. Fels, J., 1999. Source-identification investigations of petroleum contaminated groundwater in the Missouri Ozarks. Engineering Geology, Vol, 52, pp. 3–13.
3. EPA, 1998. Remediation of MTBE contaminated soil and groundwater. Environmental Protection Agency: EPA 510-F-97-015.
4. EPA, 2012. Drinking Water Standards and Health Advisories. Washington, DC: The Office of Water U.S. Environmental Protection Agency, see more information in: https://www.epa.gov/dwstandardsregulations/drinking-water-contaminant-human-health-effects-information
5. ATSDR, 2007. Toxicological profile for benzene. Agency for Toxic Substances and Disease Registry, see information in: https://www.atsdr.cdc.gov/toxprofiles/tp.asp?id=40&tid=14
6. Pakrvan, Sh., Saeb, K., Ghysari, M. M., 2014. Study of spreading oil pollutants from Isfahan oil refinery and petrochemical facilities to groundwater. The 7th Conference & Exhibition on Environmental Engineering, Tehran, Iran [In Persian].
7. Safari, F., Vaezihir, A. R., Kalejahi, A., 2015. Determination of hydrocarbon contamination and study of biodegradation in the aquifer at Tabriz oil refinery and petrochemical complex site. Advanced Applied Geology, Vol. 5., pp. 48-58.
8. Shadizadeh, R., Zavidanpur, M., 2008. The investigation and estimation of amount of oil in groundwater at Abadan oil refinery complex. Water and Wastewater, Vol. 2, pp. 27-36 [In Persian].
9. Feyzi, M., Sartaj, M., Fathiyan pur, N., 2007. The investigation of spreading oil pollutants from Shazand petrochemical and oil refinery facilities to groundwater, Arak, Iran. 1st Iranian Petrochemical Conference, Tehran, Iran [In Persian].
10. Naseri, H., Modaberi, S., Falsafi, F., 2009. Groundwater contamination due to oil pollutants at industrial area, Shar-e-Rey, South of Tehran, Tehran, Iran. 2nd Conference of Environmental Engineering, Tehran, Iran [In Persian].
11. Fraile. J., Ninerola, M. J., Olivella, L., Figueras, M., Ginebreda, A., Vilanova, M., 2002. Monitoring of the Gasoline Oxygenate MTBE and BTEX Compounds in Groundwater in Catalonia (Northeast Spain). The Scientific World, Vol. 2, pp. 1235-1242.
12. 13- Ministry of Energy of Iran, 2010. The report of prohibition renewal in Shazand area. Water resources office, groundwater group, water organization of Arak, Arak, Iran [In Persian].
13. Sokolovic, S., Pavlovic, p., Pavlovic, M., 2000. Risk Assessment of the NIS NOVISAD Oil Refinery Site After NATO Bombing. IUAPPA Praha, Sec. A, pp.72-76.
14. QPHR, 2005. Queensland Public Health Regulations. Queensland Government, Brisbane, Australia.
15. ISIRSI-1053, 1388. Drinking Water-Physical and Chemical Specification, Institute of Standard and Industrial Research Iran 1053, 5th revision.ICS:13.060.020.
16. MfE, 2011. Guideline for Assessing and Managing Petroleum Hydrocarbon Contamination Sites in New Zealand. Ministry for the Environment (New Zealand).