تاثیر تکتنواستراتیگرافی بر محیط زیست در معدن سرب و روی کوه سورمه استان فارس

الموضوعات :

علیرضا سپاسدار ¹ (دکتری، گروه زمین شناسی، دانشکده کشاورزی و علوم پایه، دانشگاه آزاد، واحد شیراز، شیراز، ایران.)
احمد زمانی ² (استاد، گروه زمین شناسی، دانشکده کشاورزی و علوم پایه، دانشگاه آزاد واحد شیراز، شیراز، ایران *(مسوول مکاتبات).)
کوروس یزجردی ³ (استادیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه و کشاورزی، دانشگاه آزاد، واحد شیراز، شیراز، ایران.)
محسن پورکرمانی ⁴ (استاد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه آزاد، واحد تهران شمال، تهران، ایران.)
منوچهر قریشی ⁵ (استادیار، پژوهشگاه، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور)

تاريخ الإرسال : 25 السبت , رجب, 1438 تاريخ التأكيد : 29 الأربعاء , ذو الحجة, 1438 تاريخ الإصدار : 24 الأربعاء , صفر, 1441

الکلمات المفتاحية: کوه سورمه, سرب, روی, آلودگی زیست محیطی, معادن,

ملخص المقالة :

در این پژوهش تاثیر فعالیتهای تکتونیکی بر آلودگی محیط زیست توسط معدن سرب و روی کوه سورمه به روش Environment Protection Agency مورد بررسی قرار گرفت. در 7 نوبت آب و خاک اطراف محدوده آزمایش شد وانتظار می رفت که مانند سایر معادن سرب و روی کشور مثل انگوران و زه اباد دارای آثار زیست محیطی نا مطلوبی باشد اما با بررسیهای انجام شده مشخص گردید که میزان سرب موجود در آب و خاک در حد استاندارد برای مصرف کشاورزی است و آثار زیست محیطی چندانی ندارد چرا که بر اساس ستون چینه شناسی تهیه شده در کوه سورمه که شامل سازندهای نمکی هرمز و آهکی دالان و تبخیری نار است، تاثیرات تکتونیکی ناشی از فعالیتهای آلپی که به دو صورت کششی برشی و فشارشی عملکرده است باعث شده که سازند آهکی دالان که حاوی کانسار سرب و مقداری کانیهای رسی و مارن است، در هسته تاقدیس سورمه قرار گیرد و بالای آن سازند تبخیری و زیر آن سازند فراغون و سری هرمز نهشته شود. با ادامه فعالیتهای تکتونیکی منطقه گسلهای نرمال و برشی که در محور تاقدیس قرار دارد شرایط دیاپیریسم نمک را در فازهای مختلف تکتنیکی فراهم کرده که نهایتا به دلیل قدرت جذب کربنات کلسیم در سازنددالان و قدرت جذب بالای کانیهای رسی و نمک نسبت به سرب در سطوح بالاتر، مانع از آزاد سازی سرب در آبهای زیرزمینی و مشتقات آن، در هوا و خاک منطقه شده است. بنابراین می توان گفت که تکتونیک منطقه منجر به ایجاد یک فیلتر طبیعی نسبت به جذب فعال سرب و روی در محدوده شده است.

المصادر:

1. Sotoohian, F., Hojahi, S.L, Sharifi, S.,2014, The enviromental effective of the Zehabad lead and zinc mine, No 93 (In Persian)


2. Najafi, M., Beamud, E., Verges, J., Yassaghi, A., Sherkati, S. & Bahroudi, A., 2012- 3-D Structure of Permian Reservoir and Timing of Deformation in Frontal Fars, Zagros Fold-Thrust Belt. Presented at Daryush Conference, Evolution of the Zagros-Makran Fold Belts. 14-15 May 2012, Institute of Earth Sciences ‘Jaume Almera’, ICTJA-CSIC, Barcelona, Spain.


3. Motamedi, H., Sherkati, S. & Sepehr, M., 2012- Structural style variation and its impact on hydrocarbon traps in central Fars, Southern Zagros.


4. Sepehr, M., Cosgrove, J. W. & Moieni, M., 2006- The impact of cover rock rheology on the style of folding in the Zagros fold-thrust belt. Tectonophysics, 427, 265–281, doi:10.1016/j.tecto.2006.05.021.


5. Perotti, C., Carruba, S., Rinaldi, M. & Bertozzi, G., 2011- The Qatar–South Fars Arch Development (Arabian Platform, Persian Gulf): Insights from Seismic Interpretation and Analogue Modelling. In: Schattner, U. (eds) New Frontiers in Tectonic Research - At the Midst of Plate Convergence, ISBN: 978- 953-307-594-5, 325–352.


6. Motamedi, H., 2008- Structural Analysis of Bandar-e-Chiru- Khonj Region, Coastal - Interior Fars, Zagros Fold-Thrust Belt. PhD thesis, Beheshti University, Tehran, Iran. 158 pages.


7. Molinaro, M., Leturmy, P., Guezou, J. C., Frizon de Lamotte, D. & Eshraghi, S. A., 2005- The structure and kinematics of the southeastern Zagros fold-thrust belt, Iran: From thin-skinned to thick-skinned tectonics, Tectonics, 24, TC3007, doi:10.1029/2004TC001633.


8. Ramsey, L., Walker, R. & Jackson, J., 2008- Fold evolution and drainage development in the Zagros Mountains of Fars province, SE Iran. Basin Research, 20, 23–48, doi: 10.1111/j.1365-2117.2007.00342x.


9. The stratigraphy column of Zeabad and Angooran lead and zinc mine, by website of the geological survey & mineral exploration of Iran (In Persian)