بررسی تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر بهره‌وری سبز در ایران

الموضوعات :

بهناز مشایخی ¹ (دانشجوی دکتری گروه علوم اقتصادی، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران)
کامبیز هژبر کیانی ² (استاد گروه علوم اقتصادی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران *(مسئول مکاتبات))
فرزانه خلیلی ³ (استادیار گروه علوم اقتصادی، واحد ابهر،دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران)
فرید عسگری ⁴ (استادیار گروه علوم اقتصادی، واحد ابهر، دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران)

تاريخ الإرسال : 09 السبت , شوال, 1439 تاريخ التأكيد : 17 الخميس , ربيع الأول, 1441 تاريخ الإصدار : 08 الأحد , شعبان, 1442

الکلمات المفتاحية: سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی, الگوی تصحیح خطای برداری, فناوری اطلاعات و ارتباطات, بهره‌وری سبز, توسعه پایدار,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: یکی از مهم ترین ارکان توسعه پایدار، حفاظت موثر از محیط زیست و مصرف بهینه منابع طبیعی است. بهره وری سبز یک استراتژی برای افزایش بهره وری و عملکرد زیست محیطی برای توسعه اجتماعی و اقتصادی است. انقلاب فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث شده است تمامی کشورها از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، امنیت، اشتغال، بهداشت، محیط زیست و بسیاری از متغیرهای کلان دیگر تحت تاثیر شدید این فناوری قرار گیرند، به طوری که امروزه این فناوری به نیروی محرکه اصلی اقتصاد جهان و توسعه پایدار تبدیل شده است. لیکن با توجه به اهمیت و تاثیرگذاری سرمایه گذاری مستیقم خارجی و فناوری اطلاعات و ارتباطات بر بهره وری سبز در این مقاله با استفاده از آزمون همجمعی جوهانسون- جوسیلیوس رابطه علی سرمایه گذاری مستقیم خارجی و فناوری اطلاعات و ارتباطات و شاخص بهره وری سبز در ایران مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی: تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات و سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر بهره وری سبز در ایران با استفاده از آزمون همجمعی جوهانسون- جوسیلوس در بازه زمانی 1392-1359 مورد بررسی قرار گرفته است.یافته ها: یافته ها نشان دهنده تاثیر مثبت و معنی دار شاخص فناوری اطلاعات و ارتباطات و تاثیر منفی و معنی دار سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر شاخص بهره وری سبز در ایران است. همچنین الگوی تصحیح خطای برداری نشان دهنده آهسته بودن روند تعدیل به سمت تعادل است.بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش و با توجه به تاثیر منفی و معنی دار سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر بهره وری سبز که این تاثیر می تواند در اثر افزایش آلودگی باشد، پیشنهاد می شود با اتخاذ سیاست های لازم برای کاهش اثرات مخرب سرمایه گذاری مستقیم خارجی از جمله جایگزین کردن انرژی های سبز، زمینه افزایش بهره وری سبز را فراهم ساخت.همچنین پیشنهاد می شود با وضع قوانین و استانداردهای زیست محیطی ورود سرمایه گذاری های مستقیم خارجی با آلودگی زیست محیطی کمتر صورت پذیرد. تاثیر شاخص فناوری اطلاعات و ارتباطات بر شاخص بهره وری سبز در کشور ایران مثبت و معنادار بوده، لذا به یقین می توان گفت جهت اجرای فرآیند بهبود مستمر و موثر بهره وری سبز، استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان راهکاری جهت نهادینه کردن بهره وری سبز ضروری می باشد. همچنین پیشنهاد می شود جهت ساخت و اجرایی کردن مفهوم بهره وری سبز معیارهایی مشخص شوند که الگوهای کیفی رشد و توسعه اقتصادی را به طور کامل در برگیرند.

المصادر:

1. Saleisi,M., Ehsani,A., Alavipour,F., Chehar Azar,F.2013. The Effect of Information and Communication Technology in Sustainable Development of the Environment. Quarterly Journal of Environmental Education and Sustainable Development. 2(5), 53-72, (In Persian).


2. Copeland, B. R. & M. S. Taylor (2003) ."Trade and the Environment", Princeton University Press.


3. Gaur, S., Matta, G. and Singh, V., 2011. Importance and Role of Green Productivity in Industries: A Review, Enviroment Conservation Journal 12(1&2), pp.129-133


4. Johannson and Kobbert., 2006. Handbook on Green Productivity, Asian Productivity Organization.


5. MOEA., 2017. Guidelines on Energy Development, Ministry of Economic Affairs, Taiwan.


6. Huppes, G. and Ishikawa, M.( 2005). A framework for quantified eco-efficiency analysis. Journal of Industrial Ecology, 9(4), 25-41.


7. Kortelainen, M. and Kuosmanen, T.(2005). "Measuring eco-efficiency of production with data Envelopment Analysis " Journal of Industrial Ecology, 9(4). 4, 59-71.


8. Kortelainen, M. (2008). Dynamic environmental performance analysis: A malmquist index approach. Ecological Economic, vol. 64, 701-715.


9. Lauwers, L.(2009). Justifying the incorporation of the materials balance principle into frontier-based eco-efficiency models. Ecological Economic, vol. 68, 1605-1614.


10. Hahn, T. Figge, F., Liesen, A. and Barkemeyer, R.(2010). Opportunity cost based analysis of corporate eco-efficiency: A methodolohy and its application to the CO2-efficiency of German companies. Journal of Environmental Management, vol. 91,1997-2007.


11. Repetto, R., Rotham, D., Faeth, P., Austin, D., 1996. Has Environmental Protection Really Reduced Productivity Growth? We Need Unbiased Measures. World Resource Institute, Washington, DC.


12. Hur, T., Kim, I. and Yamamoto, R.,2004. "Measurement of green productivity and its improvement," Journal of Cleaner Production, vol. 12, pp. 673–683.


13. Gandhi, N. M. D., Selladurai, V. and Santhi, P. "Green productivity indexing: A practical step toward integrating environmental protection into corporate performance," International Journal of Productivity and Performance Management, 2006, vol. 55, No. 7, pp. 594-606.


14. Emami Meybodi, A., Khoshkamol Khosroshahi, M,. Mahdavi, R, A,.2015. Efficiency and Productivity an Economic Perspective", Allameh Tabatabaei University Press, First Edition,234.


15. https://www.cbi.ir.


16. World Bank (2018).


17. Penn World Table (2018)


18. Unctad Stat(2018)