بررسی شاخص‌های امنیت در پارک‌های شهری از دیدگاه کاربران با تاکید بر نظریه CPTED

الموضوعات :

جمال الدین مهدی نژاد ¹ (دانشیار، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی‌، تهران. *(مسوول مکاتبات))
سودابه قلی پور ² (دانشجوی دوره دکتری معماری دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران.)

تاريخ الإرسال : 20 الخميس , صفر, 1439 تاريخ التأكيد : 08 الثلاثاء , محرم, 1440 تاريخ الإصدار : 01 الأربعاء , ذو الحجة, 1441

الکلمات المفتاحية: امنیت, رضایتمندی, کاربران, پارک‌های شهری‌, رویکرد CPTED,

ملخص المقالة :

زمینه و هدف: پارک های شهری جزء فضاهای عمومی و از حقوق اولیه شهروندان محسوب می شوند و توجه به دیدگاه کاربران در رضایتمندی آن ها از کیفیت محیطی دارای اهمیت می باشد. هدف این پژوهش بررسی عامل امنیت به عنوان یکی از عامل های کیفیت محیطی از دیدگاه کاربران در پارک های شهری است که می تواند تضمین کننده رضایت شهروندان در استفاده از فضاهای شهری باشد. روش بررسی: این پژوهش، تحقیقی تجربی با هدف کاربردی و دارای روشی پیمایشی با ابزار گردآوری داده ها به صورت توزیع پرسشنامه است و در پارک های شهر بابل و در تابستان 1396 انجام شده است. شاخص های امنیت در این پژوهش بر اساس رویکرد CPTED (پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی) به دست آمده است. تعداد نمونه های آماری 175 نفر از کاربران بالای پانزده سال در پارک ها بوده است. همچنین برای تحلیل داده ها از نرم افزارSPSS 22 و از آزمون رگرسیون چند متغیره برای پیش بینی سهم هر یک از زیرشاخص ها در رضایتمندی از امنیت استفاده شده است. یافته ها: نتایج آزمون همبستگی جزیی بین عوامل با یکدیگر با درنظرگرفتن عوامل دیگر نشان دهنده ارتباط معنادار امنیت با عوامل زیبایی شناسی، معنا و تجمیع پذیری و ارتباط غیرمعنادار با عوامل ساختاری-فیزیکی و الگوهای رفتاری می باشد. در این بین ارتباط با عامل تجمیع پذیری بیش ترین است. همچنین شاخص های مطرح شده در عامل امنیت با درجه بندی های متفاوت بر آن تاثیرگذار هستند و متغیر جنس در میزان میانگین رضایتمندی از امنیت تفاوت معناداری نداشته؛ ولی متغیرهای سن، وضعیت تاهل، میزان تحصیلات و وضعیت شغلی بر میزان میانگین رضایتمندی از امنیت تاثیر گذار بوده است. به گونه ای که افراد با میانگین سنی بالاتر، متاهل، دارای تحصیلات دیپلم و خانه دار نسبت به دیگر گروه ها در زیرمجموعه خود انتظارات بالاتری برای دستیابی به امنیت دارند. بحث و نتیجه گیری: نتایج این پژوهش می تواند به مدیران، برنامه ریزان و طراحان شهری در پیاده سازی الگوهای مناسب برای ایجاد پارک های شهری ایمن که منطبق بر ترجیحات کاربران باشد، کمک کند تا بتوانند با درنظر گرفتن خواسته ها و اولویت های هر گروه فضاهایی مطابق با احتیاجات کاربران را اجرا کنند.

المصادر:

1. Mohammadi, J., Rakhshaninasab, H., 2011. Behavioral Analysis of Quantitative and Qualitative Factors Affecting the Attraction of Citizens to Urban Parks in Isfahan. Journal of Geographic Space, 11(34), pp. 28- 48. (In Persian)


2. Moeen, M., 1981. Moeen Dictionary, Tehran: Amir Kabir Publishing, Volume I, Fourth Edition. (In Persian)


3. Amid, H., 1966. Amid Dictionary, Tehran: Javidan Scientific Publishing, Vol. 1, Second Edition. (In Persian)


4. Wellesley, D.J., 1988. Urban living the individual in the city. Wiley, New York.


5. Daneshpour, H, Charkhchian, M., 2007. Public spaces and factors affecting collective life, Bagh-e Nazar, 4(7). pp. 19-28. (In Persian)


6. Akbari, R. & pak-Bonyan, S., 2012. The effect of the public spaces on the sense of social security of women (Case study: Narmak neighborhood and Ekbatan Shahrak, Tehran), Honar-Ha-Ye-Ziba, 17(2), pp.53- 64. (In Persian)


7. Aminzadeh, B. & Afshar., (2003). Design and behavioral patterns: a suggestion for the improvement of urban parks. Environmental study, Environmental Design, 2(30), pp.43-59. (In Persian)


8. Marousouzi, N., Safar Alizadeh, I., Hosseinzadeh, R., 2014. The role of environmental design in preventing urban crime (Case study: Central part of Isfahan city), Two Quarterly Journal of Urban Ecology, 5(2), Pp. 10, pp. 111-124.(In Persian)


9. PourJafar, M. R., Mahmoudinejad, H., Rafiean, M., Ansari, M., 2008. Promoting Environmental Security and Reducing Urban Crimes with Emphasis on CPTED Approach, Special Issue of Architectural and Urban Engineering, 19(6), pp. 73-82. (In Persian)


10. Nayebi, H., Sediq Sarvestani, R., Ghahremani, S., 2011. The role of urban spaces in violent behaviors, Law Enforcement, 13(1), pp. 119-231. (In Persian)


11. Taylor, R., Harrell, A., 1996. Physical environment and crime. National Institute of Justice Research, Washington, D.C.


12. Cozens, P., Love, T., 2015. A review and current status of crime prevention through environmental design (CPTED). Journal of Planning Literature. 30(4), pp.1-20.


13. Mahmoudi Jankaki, F., Ghorchi Beigi, M., 2009. The Role of Environmental Design in Crime Prevention, Quarterly Journal of Law, 2(39), pp. 345-367. (In Persian)


14. Fyfe, R. Nicholose., 1998. The image of the street, London: Eand FN Spon.


15. Rajabi, A. 2017. Application of CPTED Theory reducing urban crimes. Quarterly journal of environmental based territorial planning. 10(38). pp. 27-46. (In Persian)


16. Cozens, P., Saville, G., Hillier, D., 2005. Crime prevention through environmental design (CPTED): A review and modern bibliography. Property Management, 23(5), pp.328-356.


17. Jongejan, A., Woldendrop, T., 2013. A successful CPTED approach; The Dutch ‘Police Label Secure Housing’. Built Environment, 39(1), pp.31-48.


18. Beeler, J.N., 2011. Security planning for public spaces: testing a proposed CPTED rating instrument in Berlin, Germany. Master Thesis, Urban and Regional Planning, University of Florida.


19. Hoseini, H., Samiyipoor, D., 2015. Adaptive Analysis of Women Satisfaction with Urban Parks Hijab Women's Park and Shahlat Mellat Park (Mashhad), Social-Psychological Studies of Women, 13(3), pp.43-76. (In Persian)


20. Davis, L., 2010. Safe Locations, Translated by M. Honarvar. Tehran: utopia publications. (In Persian)